دانلود :شناسایی اجزای اسانس، بررسی فیتوشیمیایی مقدماتی، بررسی اثرآنتی اکسیدان و تعیین محتوای ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی Origanum vulgare L.ssp.vulgare

فهرست مطالب

                                                                                                           

 

خلاصه فارسي…………………………………………………………………………………………….. 1

فصل اول: كليات 

1ـ1.بيان مساله (ضرورت و اهميت موضوع(………………………………………………………………………………………………. 3

1ـ2 .اهداف ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4

فصل دوم: بررسي متون و مطالعات ديگران در اين زمينه

بخش اول: گياهشناسي

2-1-1. جايگاه در عالم گياهي……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7

2-1-2 .معرفي جنس مرزنجوش (Origanum SPP)…………………………………………………………………………..…………………… 7

2-1-3. معرفي گونهOriganum vulgare L.…………………………………………………………………………………………………. 8

2-1-3-1 .نام هاي گياه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8

2-1-3-2. خصوصيات گياه شناسي……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 9

2-1-3-3. محل رويش……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

2-1-3-4 .تركيبات شيميايي…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

2-1-3-5. آثار فارماكولوژيك مرزنجوش…………………………………………………………………………………………………….   13

2-1-3-5-1 .اثرات ضد ميكروبي…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 13

2-1-3-5-2 .اثر ضد مخمر و ضد قارچي…………………………………………………………………………………………………..   14

2-1-3-5-3. اثر ضد ويروسي……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 14

2-1-3-5-4. اثرات ضد انگلي………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 14

2-1-3-5-5. اثرات آنتي اكسيدان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

2-1-3-5-6 .فعاليت ضد ديابت شيرين……………………………………………………………………………………………………. 16

2-1-3-5-7. اثر بر DNA ، اثرات موتاژني و آنتي موتاژني……………………………………………………………………………………………. 16

2-1-3-5-8. اثر بر سيستم ايمني و اثر بر طول عمر حيوانات……………………………………………………………………………………………. 17

2-1-3-6 .استفاده هاي باليني……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 17

2-1-3-6-1. بخش هاي مورد استفاده………………………………………………………………………………………………………. 17

2-1-3-6-2 .موارد استفاده Origanum vulgare L…………………………………………………………………………………………………. 17

2-1-3-6-3. شكل مورد استفاده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 17

2-1-4. معرفي Origanum vulgare subsp.vulgare…………………………………………………………………………………………. 18

2-1-4. مشخصات گياهي………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 18

2-1-4-2. پراكندگي جغرافيايي…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 20

2-1-4-3. تركيبات شيميايي…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 20

2-1-4-4. تعيين محتواي فنلي و فعاليت آنتي اكسيدان……………………………………………………………………………………………. 20

2-1-4-5 .فعاليت ضدميكروبي……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ….21

2-1-4-6. موارد استفاده گياه……………………………………………………………………………………………………………………..………………………….. 21

بخش دوم: كليات اسانس

2-2-1. محل اسانس ها در گياهان……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 27

2-2-2. خواص فيزيكي اسانس ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 27

2-2-3. شيمي اسانس ها…………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………….. 28

2-2-4. طبقه بندي اسانس ها………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………… 29

2-2-4-1. براساس مبدا بيوسنتز………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………….. 29

2-2-4-2. براساس عوامل شيميايي………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 29

2-2-5. خواص درماني تركيبات شيميايي تشكيل دهنده اسانس ها………………………………………………………………………………………………….. 30

2-2-6. تفاوت اسانس ها با روغن هاي ثابت………………………………………………………………………………………………… 31

2-2-7. دليل استفاده از اسانس ها به جاي گياهان دارويي………………………………………………………………………………………………. 32

2-2-8 .خالص سازي اسانس ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 32

2-2-9. روش هاي تهيه و استخراج اسانس ها………………………………………………………………………………………………….. 32

2-2-9-1. روش تقطير………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 32

2-2-9-2. روش هاي مكانيكي………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

2-2-9-3. روش انفلوراژ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 34

2-2-9-4. تقطير تجزيه اي…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 34

2-2-9-5. استخراج به كمك حلال آلي……………………………………………………………………………………………………..  34

2-2-9-6. روش Turbodistillation………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

2-2-9-7. Hyrodiffusion……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 35

2-2-9-8. استخراج توسط CO2………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

2-2-9-9. روش آنزيمي……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

2-2-10. كاربرد اسانس ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 36

2-2-11 .عوارض جانبي اسانس ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 36

بخش سوم: روش تجزيه گياهان

2-3-1. روش هاي شناسايي اجسام تشكيل دهنده اسانس……………………………………………………………………………………………………………………………… 39

2-3-1-1. تقطير جز به جز…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 39

2-3-1-2. روش كروماتوگرافي……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 39

2-3-1-2-1. انواع روش هاي كروماتوگرافي …………………………………………………………………………………………………………….. 39

2-3-1-2-1-1. كروماتوگرافي روي كاغذ(PC)……………………………………………………………………………………………………. 40

2-3-1-2-1-2. كروماتوگرافي ستوني………………………………………………………………………………………………………..  40

2-3-1-2-1-3. كروماتوگرافي لايه نازك (TLC)………………………………………………………………………………………………………………… 41

2-3-1-2-1-4. گاز كروماتوگرافي (GC)………………………………………………………………………………………………… 41

2-3-1-3 .دستگاه، گاز كروماتوگراف…………………………………………………………………………………………………………. 43

2-3-1-4. انواع روش هاي طيف سنجي…………………………………………………………………………………………………….    44

2-3-1-4-1 .طيف سنجي ماورا بنفش………………………………………………………………………………………………………         44

2-3-1-4-2 .طيف سنجي مادون قرمز (IR)…………………………………………………………………………………………………………. 45

2-3-1-4-3. طيف سنجي تشديد مغناطيسي هسته (NMR)……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 45

2-3-1-4-4. طيف سنجي جرمي Mass Spectometry……………………………………………………………………………………………………………………….. 45

2-3-1-5. شرح دستگاه طيف سنجي جرمي…………………………………………………………………………………………………….. 46

2-3-1-6 .شرح دستگاه گاز كروماتوگرافي متصل به طيف سنج جرمي GC/MS………………………………… 47

2-3-1-7. شاخص بازداري كواتس.(Kovats Index)……………………………………………………………………………………………….. 47

بخش چهارم: مطالعات فيتوشيمي

2-4-1. فيتوشيمي و اهداف آن………………………………………………………………………………………………………………….. 50

2-4-2. اهميت مواد موثره گياهان ………………………………………………………………………………………………………………51

بخش پنجم: فلاونوئيدها

2-5-1 .فلاونوئيدها يا بيوفلاونوئيدها ………………………………………………………………………………………………………… 53

2-5-1-1 .زير گروه هاي فلاونوئيدها…………………………………………………………………………………………………………   53

2-5-1-2. نقشهاي بيولوژيك ……………………………………………………………………………………………………………………. 56

2-5-1-3. منابع مهم غذايي …………………………………………………………………………………………………………………………57

بخش ششم: فنولها

2-6-1 .تركيبات فنولي………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 59

2-6-2. ساختار شيميايي و مسير بيوسنتز ترکبات فنلي………………………………………………………………………………………………. 59

2-6-3. جايگاه تركيبات فنولي و عملكرد آنها………………………………………………………………………………………………. 60

2-6-4. نقش و عملكرد تركيبات فنلي در مقابله با………………………………………………………………………………….. …………… 61

بخش هفتم: راديكال هاي آزاد و تركيبات آنتي اكسيدان

2-7-1 .راديكال هاي‌آزاد……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 63

2-7-2. منابع راديكال هاي آزاد…………………………………………………………………………………………………………………. 63

2-7-3. انواع راديكال هاي آزاد……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 64

2-7-4 .تركيبات آنتي اكسيدان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 65

2-7-5. مراحل تشكيل راديكال هاي آزاد و پراكسيداسيون……………………………………………………………………………………….. 65

2-7-6. آنتي اكسيدان هاي زنجيره شكن (CB-An)……………………………………………………………………………………………….. 66

2-7-7 .آنتي اكسيدان هاي پيشگيري كننده……………………………………………………………………………………………… 66

2-7-8. عملكرد تركيبات آنتي اكسيدان…………………………………………………………………………………………………….   67

2-7-9. آنتي اكسيدان بيولوژيک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 68

2-7-9-1. Vit E (توكوفرول)………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 68

2-7-9-2. Vit C (آسكوربيك اسيد)……………………………………………………………………………………………………….. 69

2-7-9-3 .بتاكاروتن………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 69

2-7-10 .آنتي اكسيدان هاي گياهي…………………………………………………………………………………………………………..     70

2-7-11 .آنتي اكسيدان هاي سنتزي………………………………………………………………………………………………………… 70

2-7-12 .كاربرد آنتي اكسيدان ها در درمان بيماري ها………………………………………………………………………………………………… 70

2-7-12-1. آرترو اسكلروزيس (تصلب شرائين)……………………………………………………………………………………………. 71

2-7-12-2. ديابت شيرين………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 71

2-7-12-3. سرطان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 71

2-7-12-4. هايپرتانسيون………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 72

2-7-12-5. ايدز……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 72

2-7-12-6. پاركينسون…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 72

2-7-13. تقش آنتي اكسيدان ها به عنوان محافظ غذايي……………………………………………………………………………………………… 73

2-7-14. نقش آنتي اكسيدان ها در سميت هاي ناشي از داروها و مواد شيميايي…………………………………….73

فصل سوم: مواد و روش ها

بخش اول: كارهاي مقدماتي

3-1-1 .جمع آوري و تعيين نام علمي………………………………………………………………………………………………………..  76

3-1-2. خشك كردن……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

3-1-3. پودر كردن……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

بخش دوم: اسانس گيري

3-2-1. روش تهيه اسانس………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 78

3-2-1-1. وسايل و مواد لازم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 78

3-2-1-2. اسانس گيري……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 78

3-2-1-3 .تجزيه اسانس ها و شناسايي تركيبات……………………………………………………………………………………………. 79

3-2-1-4 .كروماتوگرافي گازي (GC)……………………………………………………………………………………………………….   79

3-2-1-5. طيف سنجي جرمي……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 79

بخش سوم: آزمايش هاي فيتوشيميايي

3-3-1 .مواد و وسايل مورد استفاده جهت آزمايش هاي فيتوشيميايي………………………………………………………………………………………… 81

3-3-2. تهيه عصاره هيدروالكلي به روش ماسراسيون………………………………………………………………………………………….. 83

3-3-3 .آزمايش هاي فيتوشيميايي…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 83

3-3-3-1. جستجوي آلكالوئيدها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 83

3-3-3-2. جستجوي تانن……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 84

3-3-3-3. جستجوي فلاونوئيدها………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 84

3-3-3-4. جستجوي ساپونين ها………………………………………………………………………………………………………………..   84

3-3-3-5. جستجوي گليكوزيد قلبي…………………………………………………………………………………………………………. 85

3-3-3-6. جستجوي آنتراكينون………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 85

3-3-3-7. جستجوي آنتوسيانين………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 86

بخش چهارم: روش تعيين محتواي فلاونوئيدي

3-4-1. مواد و وسايل مصرفي و دستگاه ها براي اندازه گيري فعاليت آنتي اكسيدان، تعيين محتواي فلاونوئيدي و فنولي…………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………… 89

3-4-2. روش کارتعیین محتوای فلاونوئیدها………………………………………………………………………………………………   90

بخش پنجم: روش تعيين محتواي فنولي

3-5-1. روش کار………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 93

بخش ششم: اندازه گيري فعاليت آنتي اكسيداني

3-6-1. روش DDPH (مهاركنندگي راديكال)…………………………………………………………………………………………….. 96

3-6-2. محاسبه ي فعاليت آنتي اكسيداني به روش DPPH……………………………………………………………………………………………….. 96

3-6-2-1. تهيه محلولDPPH……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 96

3-6-2-2.تهیه محلول بلانک…………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………. 97

3-6-2-3. تهیه محلول کنترل……………………. ….97

3-2-6-2-4.تهیه ی محلول استوک عصاره ها و ماده استاندارد (BHT) و قسمتهای مختلف آن……….. ………………….. 97

3-6-2-5. روش انجام تست DPPH ………………………………………………………………………………………………………    97

فصل چهارم: نتايج

بخش اول: نتايج بخش گياه شناسي

4-1-1 .كروماتوگرام GC/MS اسانس حاصل از Origanum vulgare L.ssp.vulgare ……………..………………………………………………………………… 101

4-1-2. مشخصات تركيبات اصلي شناسايي شده………………………………………………………………………………………………………………. 105

4-1-2-1. بتا – كاريوفيلن Caryophyllene ……………………………………………………………………………………………………. 105

4-1-2-2 Germacrene-D…………………………………………………………………………………………………………………… 106

4-1-2-3. Ocimenex………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 107

4-1-2-4. Caryophyllen oxide………………………………………………………………………………………………………..  108

4-1-2-5.Bisabolene – …………………………………………………………………………………………………………………   109

4-1-2-6. (+)Spathulenol…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 110

4-1-2-7. -Cadinene δ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 111

4-1-2-8. آلفا هومولن 2,6,9-Humulatriene…………………………………………………………………………………………… 112

4-1-2-.9 1.8-Cineol (Eucalyptol)……………………………………………………………………………………………….   113

4-1-2-10. Sabinene………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 114

4-1-2-11. آلفاترپينيول………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 115

4-1-2-12. 1 و 3 المول 1,3- Elemadien-11-ol…………………………………………………………………………………………………… 116

4-1-2-13. P-cymene………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 117

بخش دوم : نتایج حاصل از بررسی های فیتوشیمایی گیاه

بخش سوم : نتایج تعیین محتوای تام فلاونوئید عصاره گیاه مورد بررسی

4-3-1. معادله خط محاسبه شده از منحنی رگرسیون حاصل از غلضتهای مختلف محلول روتین :……… …………………. 121

بخش چهارم: نتایج تعیین محتوای تام فنولی عصاره گیاه مورد بررسی

4-4-1. معادله خط محاسبه شده از منحی رگرسیون حاصل از غلظتهای مختلف اسید گالیک…………….. …………….. 123

بخش پنجم : نتیجه ارزیابی IC50  عصاره گیاه در ارتباط با مهار کنندگی رادیکال آزاد PH

فصل پنجم: بحث و پيشنهادات

5-1.بحث………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 129

5-2.پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 133

 

خلاصه انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………… 134

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………….……………………… 135

 

 

 

 

 

فهرست جداول

 عنوان                                                      صفحه             

جدول 2-1.آزمايشهاي تعيين فعاليت ضدميكروبي گياه Origanum vulgare L.ssp.vulgare در ناحیه آناتولي كشور تركيه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 22

4-1-1.جدول ترکیبات شیمیایی شناسایی شده در اسانس  گیاه……………………………………………………………………………………………… 102

4-1-2.جدول تركيبات شيميايي شناسايي شده در اسانس گياه Origanum vulgare L.ssp.vulgare در ناحيه آناتولي تركيه……………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………… 104

جدول4-2-1. نتایج فیتوشیمیایی گیاه……………………………………………………………………………………………………..     119

 جدول 4-3-1. محتوای تام فلاونوئیدی عصاره گیاه………………………………………………………………………………… ………….. 121

جدول 4-4-1. محتوای تام فنولی عصاره گیاه مورد بررسی…………………………………………………………………….. …………………….. 123

جدول 4-5-1. IC50 عصاره گیاه و BHT ماده استاندارد در مهار رادیکاDDPH……………………………... 127

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                                صفحه

 

4-5-1. منحنی کالیبراسیون و معادله رگرسیون محاسبه شده برای گياه

Origanum vulgare L.ssp.vulgare………………………………………………………………………………………………    126

4-5-2. منحنی کالیبراسیون و معادله رگرسیون محاسبه شده برای ماده استاندارد BHT………………… …………. 126

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                           صفحه

 

شکل 2-1.Origanum vulgare……………………………………………………………………………………………………………….11

شکل2-2.Origanum vulgare subs.vulgare……………………………………………………………………………………19