بررسی اثرات تنظیم کننده های مختلف رشد و تیوسولفات نقره بر القاء و پرآوری جوانه ها و شاخه های نابجا به روش اندام زایي مستقيم در خرما (Phoenix dactylifera cv. Medjool)

تعداد 100صفحه فایل word قابل ویرایش

چکیده

ریزازدیادی به روش اندام­زایی مستقیم و جنین زایی غیرجنسی به طور گسترده برای تکثیر سریع ارقام برتر خرما استفاده می­شود. گیاهان حاصل از این روش­ها قدرت زنده­مانی بالایی دارند، در سطح مزرعه زودتر گل می­دهند و از نظر کیفیت میوه و شکل ظاهری نسبت به گیاهان حاصل از سایر روش­های مرسوم برتراند. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثرات تیمارهای متفاوت بر روی القا­ی جوانه های رویشی، تکثیر جوانه­ها (شاخه­ها)، طویل شدن شاخه ها در روش اندام­زایی مستقیم و تولید جنین های سوماتیکی در ریزنمونه های ریشه است. به­این ترتیب شش آزمایش جداگانه طراحی گردید. در آزمایش اول و دوم فاکتور قابل اندازه­گیری تعداد جوانه های شکل گرفته در هر تیمار بود که طبق نتایج به­دست آمده، محیط کشت مایع با میانگین تولید82/2 جوانه رویشی ، غلظت 90 میکرومولار تیوسولفات نقره با میانگین تولید 22/3 جوانه رویشی و تیمار حاوی 2 میلی­گرم در لیتر 2ip، 1 میلی­گرم در لیتر BAP، NAA و NOA با میانگین تولید 4 جوانه رویشی بهترین نتیجه را داشتند. در آزمایش سوم فاکتور قابل اندازه­گیری جوانه های شکل گرفته در هر تیمار بود که طبق نتایج به­دست آمده، اثر متقابل مریستم جانبی حاوی یک برگ اولیه و تیمار حاوی 5/0 میلی­گرم در لیتر 2ip، 1 میلی­گرم در لیتر NOA و NAA، 3 میلی­گرم بر لیتر IBA با میانگین تولید 1/4 جوانه رویشی بهترین نتیجه را داشت. در آزمایش چهارم فاکتور قابل اندازه­گیری جوانه های تکثیر شده در هر تیمار بود که طبق نتایج به­دست آمده، غلظت 90 میکرومولار تیوسولفات نقره با میانگین 36/5 تکثیر جوانه و تیمار حاوی 4 میلی­گرم در لیتر 2ip، 2 میلی­گرم در لیتر BAP، 1 میلی­گرم در لیتر NAA و NOA با میانگین 23/5 تکثیر جوانه بهترین نتیجه را داشتند. در آزمایش پنجم فاکتور قابل اندازه­گیری طول شاخه­ها بود که طبق نتایج، تیمار حاوی 1 میلی­گرم در لیتر GA₃ و NAA با میانگین 97/6 سانتی­متر طول شاخه بهترین نتیجه را داشت. در روش مربوط به جنین­زایی غیرجنسی یک آزمایش طراحی گردید که در این آزمایش، فاکتور قابل اندازه­گیری تعداد و اندازه جنین های غیرجنسی بود که طبق نتایج، تیمار حاوی 2 میلی­گرم در لیتر BAP و 1/0 میلی­گرم در لیتر NAA با تولید میانگین 85/7 جنین و با اندازه­ی 93/1 سانتی­متر بهترین نتیجه را داشت.

واژه­های کلیدی: نخل خرما، جوانه­های رویشی، جنین های رویشی، 2ip.