دانلود پروژه:مطالعه تطبیقی موضوعات مذهبی در فرش‌های دوره‌های قاجار و پهلوی بر اساس نمونه‌های موجود در موزه‌های تهران

209صفحه فايل word

قابل ويرايش

چکیده

پژوهش حاضر به‌منظور شناخت مؤلفه‌های مذهبی حاکم بر خلق زیراندازهای ایرانی و نوع نگرش هنرمندان و مردم دوره قاجار و پهلوی به تجسم این موضوعات انجام‌ گردید. منظور از مضامین مذهبی در فرش‌ها تصاویر شمایل‌های دینی، روایات تصویری از زندگی پیامبران و امامان، به تصویر درآمدن زندگی دراویش، اذکار و ادعیه در قالب کتیبه و فرش‌های محرابی با نوشته‌های مذهبی است. تاکنون، آن‌گونه که باید به این‌گونه موضوعات در قالی‌ها پرداخته نشده و مطالعات صورت گرفته، کلی بوده است. جامعه آماری این پژوهش مجموعه قالی‌های موجود در موزه‌ها و مجموعه‌های شخصی تهران شامل 36 نمونه با موضوعات مذهبی بود که در قالب گروه‌های مختلف دسته‌بندی‌ گردید. مطالب و تصاویر به‌روش کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری و در قالب تاریخی، توصیفی و تحلیلی تدوین یافت. نتایج به‌دست‌آمده حاکی از آن بود که در قالیچه‌های دوره قاجار، چهره‌ها و شمایل، روایات و وقایع مذهبی شیعی و همچنین سایر ادیان (برگرفته از قرآن و باورهای اسلامی) رواج داشته و در دوره پهلوی، بیشتر موضوعات مذهبی حول وقایع زندگی پیامبر اسلام و امامان شیعه، به‌ویژه شمایل حضرت علی (ع) می‌چرخد. ازآنجاکه جامعه قاجار یک جامعه مذهبی بوده است، این تصاویر از ابتدا تا انتهای این دوره بر باورهای دینی مردمان تأثیر گذاشته؛ اما از دوره پهلوی با تغییر شرایط اجتماعی، ذائقه مردم به‌تدریج نسبت به شرایط جدید شکل گرفت؛ بنابراین، قالیچه‌های مذهبی دوره قاجار جایگاه مهم‌تری را در انتقال مفاهیم مذهبی، نسبت به دوره پهلوی داشته‌اند.

واژگان کلیدی: قالی، اسلام، شیعه، شمایل‌نگاری، خوشنویسی، قاجار، پهلوی، موزه‌های تهران