%38تخفیف

دانلود: مدلسازی هیدرولوژیکی نواحی تحت پوشش برف بخشی از حوزه آبخیز ارسباران با استفاده از داده های MODIS  

تعداد 135صفحه در فایل word

 

 

كارشناسي ارشد

سنجش از دور و سیستم های اطلاعات جغرافیایی

                              

مدلسازی هیدرولوژیکی نواحی تحت پوشش برف بخشی از حوزه آبخیز ارسباران با استفاده از داده های MODIS

 

 

 

 

چکیده

میانگین بارش سالانه 240 میلی متری ایران در مقایسه بامیانگین 860 میلی متری جهانی،ایران را جزو کشورهای خشک قرار داده است . لذا اهمیت منابع آب و مدیریت آن با توجه به میزان بارش رو به کاهش و افزایش نسبی دما ،انکار ناپذیر است . یکی از بهترین نوع منابع آب در ایران،بارش برف زمستانی است . تخمین برف زمستانه،موجب برنامه ریزی و مدیریت بهتر منابع آب است . فناوری و علم سنجش از دور ،ابزار بسیار قدرتمندی در علوم منابع طبیعی،در اختیار کاربران قرار میدهد.

یکی از بهترین سنجنده ها در زمینه مطالعات برف، MODIS است که در 36 کانال طیفی ،در محدوده مرئی و مادون قرمز طیف الکترومغناطیس ،تصویر میگیرد . در این پژوهش با توجه به بازتاب بالای برف در محدوده مرئی (کانال 4 سنجنده MODIS )و بازتاب پایین برف در محدوده مادون قرمز میانی ،(کانال 6 سنجنده MODIS) ،بعنوان کلید طلایی تفکیک برف از سایر پدیده ها ، با استفاده از روش شاخص نسبت تفریقی نرمال شده و آستانه گذاری روی این شاخص و روی باند 2 و 4 این سنجنده ، اقدام به پهنه بندی برف در محدوده حوزه آبریز رودخانه اهرچای واقع در ارسباران آذربایجان شرقی ،میشود.

جهت برآورد دقت شاخص NDSI ،از تصویر IRS-P6  متعلق به 20 بهمن ماه 83 استفاده شد. از تصاویر MOD09A1وMOD09Q1 نیز استفاده شد که بازتاب های سطحی 8 روزه بدون پوشش ابر هستند. از 14 فریم تصویر که از 26آبان 83 تا 18 فروردین 84 را پوشش میدهند،استفاده شده است.با اجرای آستانه0.4  NDSI≥ وBand 2 > 11%  و Band 4 >10%  بر روی تصویر 21 بهمن 83 و مقایسه آن با سطح برف حاصل از تصویر IRS-P6 تاریخ 20 بهمن 83،بهترین سطح پوشش متناظر با NDSI≥0.43  بعنوان NDSI  کالیبره شده محلی ، بدست آمدو در مورد تمامی تصاویر ،مورد استفاده قرار گرفت . از تصاویر 14 گانه حاصل از این آستانه گذاریها، سطح پوشش برف در هر تاریخ بدست آمدو با مقایسه آن ها با هم،با توجه به تغییر دما در خلال تصاویر مورد مطالعه، رابطه سطح پوشش برف با دما بدست آمد.همچنین با استفاده از DEM  منطقه،سطح پوشش برف در 4 طبقه ارتفاعی متفاوت،محاسبه شد.

بعلاوه،استفاده از آستانه گذاری شاخص NDVI و در نظر گرفتن فضای NDVI-NDSI ، تغییری در نتایج این پژوهش ایجاد نکرد. نگارنده با تحقیق در منابع و تهییه گزارش جامع پوشش گیاهی منطقه ،به این نتیجه رسید که استفاده از شاخص NDVI برای تشخیص برف زیر تاج پوشش درختان و معمولاً برای جنگل های انبوه خصوصاً سوزنی برگان، استفاده میشود که در خلال زمستان نیز تاج پوشش خود را حفظ میکنند،ولی این منطقه،حائز این شرایط نیست و در ارتفاعات بالای 1700 متر که بیشترین سطح پوشش برف را داریم، پوشش جنگلی،کاملاً پهن برگ است و به هیچ عنوان پوشش بالای 50% نیست و حالت انبوهی ندارد و  در طول فصل برف،تاج پوششی در منطقه وجود ندارد ، لذا استفاده از آستانه گذاری شاخص NDSI  کفایت میکند.

کلمات کلیدی : برف سنجی ، مادیس ، مدلسازی هیدرولوژیکی ، ارسباران ، شاخص پوشش گیاهی نرمال

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1. مقدمه                                                                                                                            2

1-2 . تعريف مسئله                                                                                                                 6

1-3 . سوالات اصلي تحقيق                                                                                                        7

1-4 . اهداف تحقیق                                                                                                                  8

1-5 . سابقه و ضرورت انجام تحقيق                                                                                            8

1-6 . فرضیات تحقیق                                                                                                             15

فصل دوم

مبانی نظری تحقیق

2-1 .  برف                                                                                                                          17

2-2 . وزش باد                                                                                                                     17

2-3 .تاثير شرايط ناهمواري هاي سطح زمين بر روي برف                                                              18

2-4 . پوشش زمين                                                                                                                18

2-5 . فرايند ذوب برف                                                                                                            20

2-6 . تحليل سطح پوشش برف                                                                                                 23

2-7 . استفاده از سنجش از دور در مدل سازي سطح پوشش برف                                                      24

2-8 . ويژگي هاي مهم برف در سنجش از دور                                                                              25

2-9 . مروري برسنجنده هاي استفاده شده رايج درشناسايي برف                                                       27

2-9-1 Landsat 5 TM                                                                                                          27

2-9-2 . NOAA – AVHRR                                                                                                     29

2-9-3 . مطالعات انجام شده با سنجنده SAR                                                                                31

2-9-4 . سنجنده MODIS                                                                                                       33

2-9-4-1 . داده هاي Collection 1                                                                                       40

2-9-4-2. الگوريتم نقشه بندي برف MODIS                                                                           41

2-10 .معيارهاي پهنه بندي برف در مناطق جنگلي                                                                        44

2-10-1  جسم سياه                                                                                                              47

2-10-2.  ماسك زمين/ آب                                                                                                    48

2-10-3 .  ماسك ابر                                                                                                           48

2-10-4 .  ماسك حرارتي                                                                                                     51

2-11.  الگوريتم پهنه بندي برف ورژن 4   MODIS                                                                       51

2-12.  سابقه ارزيابي نقشه هاي پهنه بندي برف MODIS در منابع                                                    54

2-13 .  نواقص و محدوديت هاي كارايي و كار برد الگوريتم MODIS در منابع                                       57

فصل سوم

مواد و روش های تحقیق

3-1 . منطقه مورد مطالعه                                                                                                       62

3-2 . داده های مورد استفاده در تحقیق                                                                                       65

3-2-1 . روش اول                                                                                                              66

3-2-2 . روش دوم                                                                                                              66

3-2-3  داده های اقلیمی حوزه رودخانه اهرچای                                                                          68

3-3. نرم افزار ها و سخت افزار های مورد استفاده در تحقیق                                                           72

3-4 . روش انجام تحقیق                                                                                                         72

3-5 .  تصحیحات داده های MODIS/Terra                                                                                    82

فصل چهارم

نتایج تحقیق

4-1 . محاسبه شاخص های مورد نیاز مطالعه                                                                              88

4-2 . بررسی تغییرات سطح پوشش برف با تغییر دما                                                                   108

4-3 . مدلسازی هیدرولوژیکی :                                                                                             110

4-4 رابطه سطح پوشش برف با تغییرات ارتفاع – مربوط به تصویر 9 اسفند 1383                            114

4-5  رابطه سطح پوشش برف باتغییرات شیب – تصویر 9 اسفند 1383                                           115

4-6 رابطه سطح پوشش برف با تغییرات جهت شیب – تصویر 9 اسفند 1383                                   117

4-7 . بررسی نتایج                                                                                                              118

فصل پنجم

آزمون فرضیات ، بحث و پیشنهادها

5-1. آزمون فرضیات                                                                                                           121

5-1- 1. آزمون فرضیه اول                                                                                                 121

5-1- 2. آزمون فرضیه دوم                                                                                                 121

5-1-3 . آزمون فرضیه سوم .                                                                                              126

5-2 . پیشنهادها                                                                                                                  129

فهرست منابع                                                                                                                     120

فهرست اشکال

شكل ( 2-1) تعادل و تبادل انرژي در جنگل

21

شكل (2-2 ) منحني بازتابش طيفي ابر و برف

26

شكل (2-3) منحني هاي بازتاب طیفی برف ، خاك ،‌ گياهان، و آب

43

شکل (2-4) فضایNDVI- NDSI  جهت جداسازی برف مناطق جنگلی متراکم

46

شکل( 2-5 ) فضای NDVI-NDSI

53

شکل(3-1)  منطقه مورد مطالعه

65

شکل (3-2) شبکه سینوسی تصاویر MODIS

67

شکل (3-3 ) تطابق میانگین دما بین دو ایستگاه سینوپتیک اهر

71

شکل (3-4) چارت جریانی تحقیق

74

شکل( 3-5 )  نقشه شیب سو حوضه آبریز رودخانه اهرچای

75

شکل(3-6) نقشه مساحت کلاس های شیب سو حوضه آبریز رودخانه اهرچای

76

شکل (3-7) نقشه مدل رقومی ارتفاعی حوضه آبریز رودخانه اهرچای

77

شکل (3-8) نقشه هیپسومتریک حوضه آبریز رودخانه اهرچای

78

شکل (3-9) نقشه برجسته حوضه آبریز رودخانه اهرچای

79

شکل (3-10) نقشه شیب حوضه آبریز رودخانه اهرچای

80

شکل (3-11) نقشه مساحت کلاس های شیب حوضه آبریز رودخانه اهرچای

81

شکل( 3-12 )فرایندهای تولید محصول بازتاب سطحی

82

شکل (3-13)  جذب اکسیژن درباندهای 0.4µ تا 1µ   MODIS

83

شکل (3-14)  جذب ازن درباندهای 0.4µ تا 1µ    MODIS

84

شکل (3-15) جذب دی اکسید کربن درباندهای1µm  تا µm 2.5 MODIS

84

شکل (3-16) جذب بخار آب درباندهایm 0.4µ تا 1µm MODIS

85

شکل (3-17) جذب بخار آب درباندهای 1µm  تا µm 2.5 MODIS

85

شکل (4-1)  17 نوامبر 2004 –26 آبان ماه 1383 ، %0.6  سطح زیر پوشش برف

92

شکل( 4-2) 3 دسامبر 2004 – 12 آذر 1383 ، % 0.5 سطح زیر پوشش برف

93

شکل (4-3 ) 11 دسامبر 2004 –20 آذر 1383 ،%7.4 سطح زیر پوشش برف

94

شکل( 4-4 ) 19 دسامبر 2004 –28 آذر 1383 ، % 32.1 سطح زیر پوشش برف

95

شکل( 4-5)  1 ژانویه 2005 –11 دی 1383 ، % 63.72  سطح زیر پوشش برف

96

شکل( 4-6 )  9 ژانویه 2005 –19 دی 1383 ، % 64.8 سطح زیر پوشش برف

97

شکل (4-7)   25 ژانویه 2005 –5 بهمن 1383 ، % 66.28 سطح زیر پوشش برف

98

شکل (4-8)  10 فوریه 2005 –21 بهمن 1383 ، % 88.76 سطح زیر پوشش برف

99

شکل( 4-9)  18 فوریه 2005 –29 بهمن 1383 ، % 76.1 سطح زیر پوشش برف

100

فهرست اشکال

شکل( 4-10) 26 فوریه 2005 –7اسفند 1383، % 56.8 سطح زیر پوشش برف

101

شکل( 4-11) 3مارس 2005 –15 اسفند 1383 ، % 27.41 سطح زیر پوشش برف

102

شکل (4-12) 13 مارس 2005 –23 اسفند 1383 ، %27.86 سطح زیر پوشش برف

103

شکل(4-13) 21 مارس 2005 –1 فروردین 1384 ، % 6.22 سطح زیر پوشش برف

104

(شکل 4-14) 7 آپریل 2005 –18 فروردین 1384 ، %0.9 سطح زیر پوشش برف

105

شکل (4-15)  نمایش تغییرات سطح برف در بازه زمانی مورد مطالعه

107

شکل ( 4-16) تغییرات سطح پوشش برف نسبت دما

108

شکل ( 4-17) میانگین ماهانه درجه حرارت روزانه دو ایستگاه سینوپتیک اهر

110

شکل(4-18) نمودار رابطه دبی رودخانه اهرچای با درجه روز تجمعی

112

شکل(4-19) نمودار رابطه درجه- روز تجمعی با سطح پوشش برف 7 تا 14اسفند 1383

113

شکل(4-20) نمودار رابطه سطح پوشش برف با دبی رودخانه اهرچای7 تا 14 اسفند 1383

113

شکل(4-21)  نمودار رابطه سطح پوشش برف با ارتفاع – مربوط به تصویر 9 اسفند 1383

114

شکل(4-22)  نمودار رابطه سطح پوشش برف با شیب منطقه تصویر 9 اسفند 1383

116

شکل(4-23) نمودار رابطه سطح پوشش برف با تغییرات جهت شیب منطقه

117

شکل( 5-1)  تغییرات سطح نسبی مساحت پوشش برف در طبقات ارتفاعی منطقه در آذر ماه

126

شکل(5-2)  تغییرات سطح نسبی مساحت پوشش برف در طبقات ارتفاعی منطقه بهمن ماه

127

شکل( 5-3)  تغییرات سطح نسبی مساحت پوشش برف در طبقات ارتفاعی منطقه دراسفند

127

شکل( 5-4)  تغییرات سطح نسبی مساحت پوشش برف با تغییرات دما

128

فهرست جداول

34

جدول( 2-1) وب سایت های مفید برای مطالعه سنجنده MODIS

35

جدول( 2-2 ) ویژگیهای باندهای طیفی سنجنده MODIS

37

جدول( 2-3 ) مقایسه سنجنده های رایج در مطالعات برف

38

جدول( 2-4 ) محصولات برف MODIS

54

جدول( 2-5 ) داده های ورودی الگوریتم محصول برف MODIS

68

جدول (3-1) تصاویر سنجنده Modis  استفاده شده در تحقیق

69

جدول(3-2) میانگین دمای روزانه 20 ساله آمار ایستگاه اهر 1

70

جدول (3-3) آمار میانگین ماهانه دمای روزانه 37 ساله ایستگاه اهر 2

72

جدول (3-4) میانگین دمای روزانه منطقه مورد مطالعه در بازه زمانی مورد مطالعه

89

جدول( 4-1) ماتریس خطای  NDSI  با آستانه 0.4 –  دقت معادل%  86  LISS-III

90

جدول (4-2) ماتریس خطای NDSI  با آستانه  0.41- دقت معادل %90  LISS-III

90

جدول(4-3) ماتریس خطای NDSI با آستانه 0.43- دقت معادل  92% LISS-III

90

جدول (4-4) ماتریس خطای NDSI با آستانه 0.45- دقت معادل86%  LISS-III

106

جدول (4-5) سطح پوشش برف در تصاویر مختلف

109

جدول (4-6 ) دمای میانگین ماهانه در روزهای تصاویر 14 گانه

112

جدول( 4-7) داده های هیدروکلیماتیک و سطح پوشش برف حوضه اهرچای

115

جدول (4-8) میزان سطح پوشش برف در هر طبقه ارتفاعی تصویر 9 اسفند 1383

116

جدول(4-9)  میزان سطح پوشش در طبقات شیب منطقه تصویر 9 اسفند 1383

118

جدول(4-10)  میزان سطح پوشش برف در جهات مختلف شیب در تصویر 9 اسفند

124

جدول( 5-1)  تنوع جوامع گیاهی ارسباران

125

جدول (5-2)  جامعه گیاهی ارسبارن بهمراه درصد حضور گونه ها در منطقه

125

جدول( 5-3)  فراوانی حضور گونه های غالب در منطقه ارسباران

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “دانلود: مدلسازی هیدرولوژیکی نواحی تحت پوشش برف بخشی از حوزه آبخیز ارسباران با استفاده از داده های MODIS  ”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo