%34تخفیف

طراحی و کنترل ميدان هليواستات يک نيروگاه دريافت کننده مرکزی و بهينه سازی آن با استفاده از الگوريتم ژنتيک

تعداد 132 صفحه  درword

بخش مهندسی مکانيک

کارشناسی ارشد رشته مهندسی مکانيک گرايش تبديل انرژی

طراحی و کنترل ميدان هليواستات يک نيروگاه دريافت کننده مرکزی و بهينه سازی آن با استفاده از الگوريتم ژنتيک


چکيده:

نيروگاه هاي خورشيدي دريافت کننده مرکزي از مهمترين انواع نيروگا ه هاي گرمايي -خورشيدي هستند که به دليل امکان رسيدن به دماهاي بالا و بازده حرارتي خوب، مورد توجه قرار گرفته اند. در اين نوع نيروگاه ها، تعداد زيادي آينه که به آن ها هليواستات گفته مي شود و به طور جداگانه کنترل مي شوند، نور خورشيد را منعکس کرده و بر روي يک دريافت کننده مرکزي که در بالاي يک برج مستقر است متمرکز مي نمايند. از آنجا که ميدان هليواستات بخش اعظم هزينه ساخت چنين نيروگاهي را در بر دارد، طراحي بهينه ميدان و در نتيجه بررسي عوامل مؤثر بر آن بسيار مهم مي باشد.  در اين پژوهش، ابتدا زواياي مشخصه پانل هاي خورشيدي جهت دريافت بيشترين تشعشع خورشيد در شهرهاي مختلف ايران بدست خواهد آمد. سپس زواياي مشخصه هليواستات ها جهت کنترل آنها تعيين خواهد گرديد. در ادامه طراحي ميدان هليواستات براي کرمان براي توان حرارتي ثابت انجام خواهد گرفت و تأثير عوامل مختلف بر عملکرد ميدان هليواستات بررسي خواهد شد. در انتها با استفاده از الگوريتم ژنتيک، پارامترهاي بهينه يابي مشخص شده و مقدار بيشينه تابع هدف که بازده کل ميدان مي باشد محاسبه خواهد شد.

کليد واژه: نيروگاه دريافت کننده مرکزي، ميدان هليواستات، زواياي مشخصه، توان حرارتي

 

 

فهرست مطالب

فصل اول – مقدمه

1-1 مقدمه

2

1-2 اهميت بکار گيري انرژي هاي پاک و تجديد پذير در ايران

2

1-3 طرح کلي نيروگاه دريافت کننده مرکزي

3

1-4 مروري بر کارهاي گذشته

4

1-4-1 مروري بر کارهاي گذشته در زمينه زواياي بهينه پنل هاي خورشيدي

8

1-5 بيان اهداف

9

فصل دوم – بيشينه کردن انرژي در کلکتورهاي خورشيدي

2-1 مقدمه

11

2-2 مباحث لازم از انرژي خورشيدي

11

2-3 محاسبه شدت تشعشع کل دريافتي روي يک سطح

13

2-4 الگوريتم ژنتيک

18

2-5 داده هاي استفاده شده در مدل هاي تشعشعي

19

2-6 نتايج

21

2-6-1 مقادير بدست آمده براي زواياي بهينه

21

2-6-2 بررسي کمي زواياي شيب بهينه

25

2-6-3 بررسي بيشينه انرژي بدست آمده بر روي سطح شيبدار با استفاده از زاويه شيب بهينه

27

2-6-4 ارائه مدل براي محاسبه زواياي بهينه ماهيانه، فصلي و ساليانه در ايران

32

2-6-5 بررسي زواياي بهينه ساعتي و انرژي رسيده در اين حالت

34

2-6-6 بررسي زاويه بهينه در کلکتورهاي خورشيدي و پانل هاي فوتوولتائيک

36

فصل سوم – نيروگاه هاي گرمايي – خورشيدي

3-1 مقدمه

40

3-2 معرفي اجمالي نيروگاه هاي گرمايي – خورشيدي

40

3- 2- 1 نيروگاه سهموي با  تمرکز خطي

41

3-2-2 نيروگاه سهموي با  تمرکز نقطه اي

41

3-2-3 نيروگاه دريافت کننده مرکزي يا برج توان خورشيدي

41

3-3 اجزا مختلف يك نيروگاه دريافت کننده مرکزي

43

3-3-1 هليواستات‌ها

43

3-3-2 ميدان هليواستات

46

3-3-3 اثر زاويه‌اي يا كسينوسي

47

3-3-4 اثر سايه

48

3-3-5 اثر انسداد

49

3-3-6 پراکندگي جوي يا تضعيف شدن

50

3-3-7 اثر منعکس کننده

50

3-3-8 كنترل هليواستات‌ها

50

3-3-9 دريافت‌كننده

52

3-3-10 سيال حامل حرارت

53

3-3-11 سيستم ذخيره حرارتي

54

3-4 دلايل مفيد بودن نيروگاه هاي خورشيدي در ايران

55

3-5 چشم‌انداز آينده

55

فصل چهارم – طراحي نيروگاه دريافت کننده مرکزي

4-1 مقدمه

57

4-2  محاسبه زواياي مشخصه هليواستات ها

57

4-3 مراحل طراحي ميدان هليواستات در يک نيروگاه دريافت کننده مرکزي

60

4-3-1 يافتن مکان هليواستات ها در يک نيروگاه دريافت کننده مرکزي

61

4-3-2  يافتن ضريب انسداد

62

4-3-3  پيداکردن بازده هليواستات ها

67

4-3- 4 پيداکردن شار حرارتي توليدي توسط ميدان هليواستات ها برروي دريافت کننده مرکزي

68

فصل پنجم – نتايج حاصل از طراحي نيروگاه دريافت کننده مرکزي

5-1 مقدمه

71

5-2 بررسي زواياي شيب و سمت الرأس هليواستات ها در هر لحظه و هر مکان

71

5-3  طراحي چيدمان هليواستات ها در ميدان يک نيروگاه دريافت کننده مرکزي

75

5-3-1 بررسي صحت کد نوشته شده در اين پايان نامه

76

5-3-2 طراحي ميدان هليواستات براي شهر کرمان

80

5-3-3 طراحي ميدان براي نيروگاهي با توان ثابت

81

5-3-4 بررسي تأثير پارامترهاي موثر بر بازده ميدان

85

5-4 بهينه سازي ميدان هليواستات با استفاده از الگوريتم ژنتيک

86

5-5 نتيجه گيري

91

5-6 پيشنهادات

93

فهرست منابع

94

مقالات مستخرج از پايان نامه

100

فهرست جدول ها

فصل دوم

جدول 2-1 مقادير انرژي تشعشعي کل متوسط روزانه در هر ماه روي يک سطح افقي در شهرهاي کرمان، بيرجند، شيراز، يزد، طبس و زاهدان

20

جدول 2-2 مقادير زاويه بهينه شيب سطح براي ماه هاي مختلف سال با استفاده از مدل

26

جدول 2-3 مقادير زاويه بهينه شيب سطح براي فصول مختلف سال و کل سال با استفاده از مدل

27

جدول 2-4 انرژي دريافتي از سطح صاف و کلکتورهاي A, B, C, D در کل طول سال و انرژي دريافتي روي سطح شيبدار در مقايسه با سطح افق و همچنين در مقايسه با سطح با زاويه شيب بهينه ساليانه در شهر شيراز

28

جدول 2-5 انرژي دريافتي از سطح صاف و کلکتورهاي A, B, C, D در کل طول سال و انرژي دريافتي روي سطح شيبدار در مقايسه با سطح افق و همچنين در مقايسه با سطح با زاويه شيب بهينه ساليانه در شهر يزد

28

جدول 2-6  معادلات بدست آمده براي ماه هاي مختلف سال براي کشور ايران

32

جدول 2-7 مقايسه نتايج بدست آمده از معادلات حاضر با معادلات نيجيگرودوف [21]

33

جدول 2-8  معادلات بدست آمده براي فصول مختلف سال و کل سال براي کشور ايران

34

جدول 2-9 زواياي بهينه ساعتي براي 1 روز از هر ماه

35

جدول 2-10 مقادير زاويه شيب بهينه در حالات مختلف با استفاده از مدل

37

جدول 2-11 انرژي رسيده به سطح شيبدارقرار گرفته در زواياي بهينه مختلف در حالات مختلف

37

جدول 2-12 انرژي رسيده به سطح شيبدار(%) قرار گرفته در زواياي بهينه مختلف در حالات مختلف در مقايسه با حالت ساليانه

38

فصل پنجم

جدول 5-1 پارامترهاي بکار برده شده در مرجع [2]

76

جدول 5-2 بازه هاي تعريف شده براي متغير هاي بهينه يابي

87

جدول 5-3 مقادير بهينه و مقدار بيشينه تابع هدف در الگوريتم ژنتيک

89

جدول 5-4 تفاوت دو چيدمان بهينه انجام شده در اشکال 5-18 و 5-19

91

فهرست شکل ها

فصل اول

شکل 1-1 نمونه اي از يک نيروگاه دريافت کننده مرکزي با چندين برج [1]

3

شکل 1-2 نمودار ساده اي  از نيروگاه دريافت کننده مرکزي [3]

4

شکل 1-3 نماهايي از نيروگاه سولارتو در امريکا [10]

6

فصل دوم

شکل 2-1 نمايي کلي از يک کلکتور خورشيدي

11

شکل 2-2 زواياي مشخص کننده جهت و وضعيت صفحه و نيز زواياي مشخص کننده موقعت خورشيد [19]

12

شکل 2-3 زواياي اصلي عرض خغرافيايي، ساعت و ميل [32]

13

شکل 2-4 الف) نمودار الگوريتم ژنتيک ب) نمودار مربوط به بهينه سازي انرژي رسيده به پانل خورشيدي

19

شکل 2-5 زاويه بهينه سمت الرأس براي روزها ي مختلف سال بر اساس ميانگين ماهيانه مقادير روزانه و ميانگين روزانه شدت تشعشع خورشيدي براي شهر کرمان

22

شکل 2-6 زاويه بهينه سمت الرأس براي روزهاي مختلف سال بر اساس ميانگين ماهيانه مقادير روزانه و ميانگين روزانه شدت تشعشع خورشيدي براي شهر کرج

22

شکل 2-7 زاويه بهينه شيب سطح براي ماه هاي مختلف سال با استفاده از مدل هاي مختلف براي شهر کرمان

23

شکل 2-8  زاويه بهينه شيب سطح براي روز هاي مختلف سال با استفاده از مدل هاي مختلف براي شهر کرمان

24

شکل 2-9 زاويه بهينه شيب سطح براي ماه هاي مختلف سال با استفاده از مدل هاي مختلف براي شهر شيراز

24

شکل 2-11 مقادير انرژي تشعشعي کل متوسط روزانه رسيده به يک سطح شيب دار بر حسب زواياي سمت الرأس مختلف براي زواياي مختلف شيب در ماه سپتامبر براي شهر کرمان

29

شکل 2-12 مقادير انرژي تشعشعي کل متوسط روزانه رسيده به سطح شيب دار بر حسب زواياي سمت الرأس مختلف براي چندين زاويه شيب در ماه ژانويه براي شهر کرمان

30

شکل 2-13 انرژي رسيده به کلکتور B در شهرهاي مختلف ايران

30

شکل 2-14 نقشه کانتوري انرژي دريافتي کلکتورهاي خورشيدي با زاويه شيب بهينه ماهيانه براي کل سال

31

شکل 2-15روش بدست آوردن معادله زاويه بهينه مربوط به ماه ژانويه

33

شکل 2-16 انرژي دريافتي از کلکتور E در مقايسه با کلکتور A

36

فصل سوم

شکل 3-1 انواع نيروگاه هاي گرمايي خورشيدي [37]

40

شکل 3-2 طرح کلي يک نيروگاه دريافت کننده مرکزي [37]

43

شکل 3-3 دنبال کردن خورشيد توسط هليواستات ها [14]

44

شکل 3-4 نماي کلي از يک هليواستات [32]

45

شکل 3-5 ميدان هليواستات با هليواستات هايي واقع در شمال و جنوب برج [37]

47

شکل 3-6 اثر کسينوسي در يک ميدان هليواستات [32]

48

شکل 3-7 سايه اندازي و انسداد در ميدان جمع کننده انرژي خورشيدي [32]

49

فصل چهارم

شکل 4-1 دستگاه مختصات اصلي [14]

57

شکل 4-2  بردارهاي مورد استفاده جهت يافتن زواياي هليواستات ها [14]

58

شکل 4-3 ميدان هليواستات با آرايش شعاعي يک در ميان [11]

60

شکل 4-4 زواياي مشخصه هليواستات به کار برده شده در طراحي ميدان

61

شکل 4-5 بدست آوردن تصوير نقاط هليواستات جلو بر روي هليواستات عقب [11]

62

شکل 4-6 نمايي از دواير هليواستات  ها داراي قطر مشخصه

64

شکل 4-7 ميزان انسداد يک هليواستات بر روي هليواستات هاي مقابل [11]

65

فصل پنجم

شکل 5-1 نمودار زاويه شيب بر حسب ساعت روز براي موقعيت هاي مختلف هليواستات :1) نتايج حاصل از اين پايان نامه 2) نتايج مرجع [8]

72

شکل 5-2 نمودار زاويه سمت الرأس بر حسب ساعت روز براي موقعيت هاي مختلف هليواستات :1) نتايج حاصل از اين پايان نامه 2) نتايج مرجع [8]

73

شکل 5-3 نمودار زاويه شيب بر حسب ساعت روز براي موقعيت هاي ثابت در شمال و جنوب برج

74

شکل 5-4 نمودار زاويه سمت بر حسب ساعت روز براي موقعيت هاي ثابت در شمال و جنوب برج

74

شکل 5-5 نمودار زاويه برخورد بر حسب ساعت روز براي موقعيت هاي ثابت در شمال و جنوب برج

75

شکل 5-6 چيدمان هليواستات ها در ميدان توسط کولادو و کار حاضر

78

شکل 5-7  چيدمان هليواستات در ميدان براي شهر کرمان براي نقطه اعتدال بهاري

79

شکل 5-8 نمونه اي از نيروگاه دريافت کننده مرکزي در نيم کره شمالي [58]

80

شکل 5-9  چيدمان هليواستات ها در ميدان براي شهر کرمان براي نقطه تحويل تابستاني

81

شکل 5-10 چيدمان هليواستات با بازده بيش از 90% در ميدان براي شهر کرمان

82

شکل 5-11 چيدمان هليواستات با بازده بيش از 90% در ميدان در شرايط شهر کرمان

83

شکل5-12 نمايي ساده از نيروگاه ساخته شده در شهر اسيجا[1] در اسپانيا [57]

83

شکل 5-13 تاثير ارتفاع برج و طول هليواستات بر بازده ميدان

84

شکل 5-14 تاثير فاصله امن و ضريب انسداد بر بازده ميدان

85

شکل 5-15 تاثير نسبت پهنا به ارتفاع بر بازده ميدان

86

شکل 5-16 هزينه ي ساخت برج دريافت کننده با ارتفاع هاي مختلف [32]

88

شکل 5-17 نمودار همگرايي بازده کل ميدان در الگوريتم ژنتيک

89

شکل 5-18 چيدمان هليواستات ها در ميدان بر مبناي مقادير بهينه در نيروگاهی با توان  20

90

شکل 5-19 چيدمان هليواستات با استفاده از مقادير جدول5-1 در نيروگاهی با توان  20

90

 

 

 

 

 

فهرست علائم

شماره روز در سال ميلادي

شاخص صافی هوا مربوط به تشعشع روزانه

شاخص صافی هوا مربوط به تشعشع ماهيانه

شاخص صافی هوا مربوط به تشعشع ساعتي

ميانگين ماهيانه مقادير روزانه شدت تشعشع خورشيدي دريافتي

ميانگين روزانه شدت تشعشع خورشيدي دريافتي

ميانگين ماهيانه مقادير روزانه شدت تشعشع خورشيدي دريافتي کل

مقادير روزانه شدت تشعشع خورشيدي دريافتي کل

ميانگين ماهيانه مقادير روزانه شدت تشعشع خورشيدي دريافتي مستقيم

ميانگين ماهيانه مقادير روزانه شدت تشعشع خورشيدي پخشي

ميانگين روزانه شدت تشعشع خورشيدي پخشي

ميانگين ماهيانه مقادير روزانه شدت تشعشع خورشيدي انعکاسي اززمين

ميانگين ماهيانه مقادير روزانه تشعشع خورشيد خارج از جو

ميانگين روزانه تشعشع خورشيد خارج از جو

مقادير ساعتي تشعشع خورشيد

مقادير ساعتي تشعشع پخشي خورشيد

مقادير ساعتي تشعشع مستقيم خورشيد

مقادير ساعتي تشعشع خورشيد خارج از جو

بردار يکه تابش خورشيد

بردار يکه متصل کننده مرکز هليواستات و دريافت کننده

بردار نرمال سطح هليواستات

مختصه x  مرکز هليواستات

X

مختصه y  مرکز هليواستات

Y

مختصه z  مرکز هليواستات

Z

ارتفاع برج دريافت کننده

انرژی تشعشعي در واحد سطح آينه

انرژی تشعشعي در واحد سطح عمود بر جهت تابش

ضريب انسداد

فاصله بين رديف هاي هليواستات ها

ارتفاع هليواستات

عرض هليواستات

مختصات نقطه اي روي هليواستات

u1,v1

مختصات تصوير نقطه ي u1,v1

u,v

فاصله بين دو نقطه (u,v) و (u1,v1)

برداري که مبدا آن مرکز بردار منعکس کننده و پايان آن مرکز هليواستات جلويي مي باشد

بردارهاي واحد مشخص کننده جهت هليواستات

اختلاف بين مختصه Z  مرکز دو هليواستات

قطر مشخصه هر هليواستات

قطر هر هليواستات

نسبت ارتفاع به عرض

عرض سايه

طول سايه

کوچکترين فاصله شعاعي ممکن

شعاع هر ناحيه

کوچکترين شعاع ميدان

ضريب پراکندگي جوي يا تضعيف شدن

فاصله هليواستات تا دريافت کننده

ضريب اسپيليج

مساحت هليواستات

شار حرارتي توليد شده در يک هليواستات

ضريب سايه- انسداد

شار تشعشع خورشيد بر حسب

شدت تابش کل يک هليواستات

شدت تابش حرارتي کل هليواستات ها

شدت تابش کل حرارتي جذب شده در دريافت کننده

شدت حرارت تلف شده از طريق انتقال حرارت جابجايي

مساحت دريافت کننده

ضريب انتقال حرارت ترکيبي جابه جايي آزاد- اجباري

ضريب انتقال حرارت جابه جايي اجباري

ضريب انتقال حرارت جابه جايي آزاد

توان حرارتي اتلافي از طريق تشعشع

مساحت دريچه دريافت کننده

فهرست علائم يوناني

زاويه شيب (°)

زاويه شيب روزانه (°)

زاويه شيب ماهيانه (°)

زاويه شيب فصلي (°)

زاويه شيب ساليانه (°)

زاويه سمت الراس (°)

زاويه سمت الراس بهينه (°)

زاويه سمت الرأس خورشيد (°)

زاويه ارتفاع خورشيد (°)

زاويه سمت خورشيد (°)

زاويه عرض جغرافيايي (°)

زاويه ساعت (°)

زاويه ميل (°)

زاويه ساعتي غروب خورشيد (ميل خورشيد) (°)

زاويه طلوع خورشيد (ميل خورشيد) (°)

زاويه غروب خورشيد (ميل خورشيد) (°)

ضريب انعکاس زمين

زاويه برخورد اشعه خورشيد با سطح (°)

زاويه برخورد اشعه خورشيد با سطح صاف (°)

زاويه ي تابش (°)

زاويه ي بازتابش (°)

زاويه برخورد (°)

زاويه ارتفاع (°)

انحراف معيار شکل خورشيد بر روي صفحه دريافت کننده

بازده در دسترس پذيري ميدان

بازده دريافت کننده

بازده تانک ذخيره

تفاوت زواياي سمت الرأس دو بردار  و

فاصله زاويه هليواستات ها از يکديگر

بازده هر هليواستات

ضريب بازتاب سطح

ضريب جذب دريافت کننده

ضريب صدور

فاصله زاويه هليواستات ها از يکديگر

 

[1] Ecija

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “طراحی و کنترل ميدان هليواستات يک نيروگاه دريافت کننده مرکزی و بهينه سازی آن با استفاده از الگوريتم ژنتيک”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo