%38تخفیف

دانلود :سبک­شناسی سوره­ی انبیاء از سه منظر (زبانی، ادبی و فکری)

تعداد196 صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد در رشته زبان و ادبیات عرب

 

سبک­شناسی سوره­ی انبیاء از سه منظر (زبانی، ادبی و فکری)

چکیده

قرآن کريم، به عنوان بزرگترين معجزه­ی تاريخ، کتابی است که زبان عربی را غنا بخشيد و آن را از زبان محدود صحرا به زبان زنده و پويای شهر تبديل کرد، به گونه­ای که بعد از آن به گسترده­ترين زبان دنيا بدل گشت و منبع همه­ی بليغان، شاعران و عالمانی شد که آثار خود را با آيات قرآن زينت بخشيدند.اين کتاب جليل القدر، متشکل از سوره­هايی است که در معنا و مفهوم، حروف و واژگان، جمله و سبک جايگاه مخصوص و ويژه­ای دارند، به گونه­ای که جنبه­ی بلاغی آن، يکی از نشانه­های اعجاز اين کتاب به شمار می­رود،هدف اين پژوهش کشف و بيان زيبایي­شناسي متن قرآني و قدرت تعبير آن است و مواردی که از نظم و انسجام آن پرده بر می­دارد را مورد تحليل و بررسی قرار داده است برای این منظور يکی از سوره­های مکی آن (انبياء) از منظر سبک­شناسی که مبتني بر پنج سطح آوايی، نحوی، واژگاني، دلالي و فکری است؛ مورد تحليل و بررسی قرار گرفته است.در سطح آوايي که به بررسی آواها، واج­آرايی، موازنات صوتی و انواع جناس پرداخته است، نتايج حاکی از آن است  که آوای حروف در آيه­ها با معنای آیه تناسب و هماهنگی دارد همانند به کارگرفتن آواهای (بلند و واک دار) برای بيان عاقبت ستمکاران و همچنين توصيف صحنه­ی تحسر و اندوه کافران با استفاده از حروف بلند مد. اما در سطح نحوی (ترکيبي) بررسی اسلوب­های انشائی و خبری، و عناصر گوناگونی همچون تقديم و تأخير، حذف، قصر و أسلوب التفاتکه نقش موثری در ايجاد معنا دارد مورد توجه قرار گرفته است، ضمن اينکه انواع مختلفی هنجارگريزی­های نحوی نيز منجر به  تنوع سبکی در متن قرآنی شده و  جلوه­ای زيبا به متن قرآنی بخشيده است و توجه مخاطب را به خود جلب کرده است. در سطح واژگانی نيز مشخص گشته است که گزينش واژگان در اين سوره­ی مبارکه همانند ديگر سوره­های قرآن دقيق و بيان کننده­ی معنای مورد نظر بوده است و در سطح ادبی نيز، تصاوير مجازی و ابعاد معنايی آن در بافت متن قرآنی، مورد تحليل قرار گرفته است.

واژگان کلیدی: قرآن کریم، سبک­شناسی، سوره­ی انبیاء، آشنایی­زدایی، موسیقی حروف، التفات، تصاویر هنری

عنوان                                                صفحه

چکیده …………………………………………………………………………………………………………………… د

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………..1

1-فصل اوّل «کلیّات تحقیق»

  • شرح و بیان مسئله پژوهشی…………………………………………………………………………….5

  • ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق…………………………………………………………………….6

  • اهداف تحقیق مورد نظر………………………………………………………………………………….6

  • کاربرد نتایج تحقیق………………………………………………………………………………………..6

  • پیشینه علمی موضوع تحقیق…………………………………………………………………………. 7

  • سؤال­های تحقیق……………………………………………………………………………………………8

  • شرح روش تحقیق………………………………………………………………………………………….8

فصل دوّم «تعاریف»

2-1-1-  سبک در لغت………………………………………………………………………………………… 11

2-2-1- سبک از منظر ناقدان مسلمان………………………………………………………………………13

2-3-1- سبک از منظر ناقدان غرب………………………………………………………………………….14

2-4-1- سبک شناسی…………………………………………………………………………………………..15

2-1-5- گرایش­های مختلف سبک­شناسی………………………………………………………………….18

2-1-5- 1- سبک­شناسی بیانی «توصیفی»………………………………………………………………..18

2-1-5- 2- سبک­شناسی تکوینی…………………………………………………………………………… 21

2-1-5-3- سبک­شناسی ساختارگرا……………………………………………………………………….. 22

2-1-6- لایه­های سبک­شناسی………………………………………………………………………………..26

2-1-6- 1- سطح آوایی………………………………………………………………………………………..26

2-1-6-2 – سطح واژگانی……………………………………………………………………………………..27

2-1-6-3- سطح نحوی………………………………………………………………………………………….29

2-1-6-4- سطح بلاغی………………………………………………………………………………………….31

2-1-6-5- سطح ایدئولوژیک…………………………………………………………………………………32

2-1-7- رابطه سبک­شناسی با علم بلاغت………………………………………………………………….33

2-8- وجوه اختلاف میان علم بلاغت و سبک­شناسی…………………………………………………….34

2-2-1- معرفی سوره انبیاء…………………………………………………………………………………….35

2-2-3- علت نامگذاری سوره………………………………………………………………………………..36

2-2-4- ترتیب و هدف از نزول سوره……………………………………………………………………….36

2-2-5- محتوای سوره…………………………………………………………………………………………..38

2-2-6- هم معنایی سوره انبیاء با دو سوره قبل و بعد «طه و حج»……………………………………40

3-  فصل سوم  «بررسی سطح زبانی سوره­ی انبیاء»

3-1- موسیقی………………………………………………………………………………………………………43

3-1-2- موسیقی بیرونی………………………………………………………………………………………..44

3-1-3- موسیقی درونی…………………………………………………………………………………………46

3-1-3-1- تکرار…………………………………………………………………………………………………47

3-1-3-1-1- تکرار صوتی «واج آرایی» سوره­ی انبیاء……………………………………………….48

3-1-3-1-2- واج آرایی مصوت درسوره­ی انبیاء ……………………………………………………….50

3-1-3-1-3-تکرار حرف……………………………………………………………………………………..51

3-1-3-1-4- تکرارکلمه………………………………………………………………………………………52

3-1-3-1-5- تکرار جمله……………………………………………………………………………………..53

3-1-3-2جناس……………………………………………………………………………………………….54

3-1-3-2-1- جناس اشتقاقی………………………………………………………………………………….56

3-1-3-2-2- جناس لاحق…………………………………………………………………………………….57

3-1-4- موسیقی کناری…………………………………………………………………………………………58

3-1-4-1- سجع………………………………………………………………………………………………….58

3-1-4-2- دلایل بوجود آمدن سجع در پایان آیه­ها……………………………………………………..60

3-1-4-2-1- تقدیم و تأخیر………………………………………………………………………………….60

3- 1-4-2-2- حذف……………………………………………………………………………………………61

3- 1-4-2-3- اعراب و فاصله……………………………………………………………………………….62

3- 1-4-3- ردالعجز علی الصدر……………………………………………………………………………..62

3-1-5- موسیقی معنوی…………………………………………………………………………………………63

3-1-5-1- طباق «تضاد»………………………………………………………………………………………64

3-1-5-1-1- تضاد ظرفی…………………………………………………………………………………….65

3-1-5-1-2- تضاد وصفی……………………………………………………………………………………66

3-1-5-2- پارادوکس «ناسازواره»…………………………………………………………………………68

3-1-5-3-  مراعاة النظیر……………………………………………………………………………………….69

3-1-5-4- موسیقی حروف «وصفی»……………………………………………………………………….70

3-1- 6- آهنگ برخاسته از تصویر صحنه­های عذاب……………………………………………………73

3-1-7- آهنگ برخاسته از تصویر رحمت و رحمانیت…………………………………………………..74

3-1-8- آهنگ برخاسته از تصویر آیه­های تربیتی………………………………………………………..76

3-2- سطح نحوی «ترکیبی»……………………………………………………………………………………76

3-2-1- عنصر تقدیم و تأخیر……………………………………………………………………………………77

3-2-2- اسلوب حذف……………………………………………………………………………………………80

3-2-3-حذف از دیدگاه علمای بلاغت………………………………………………………………………81

3-2-4- موارد حذف در سوره انبیاء………………………………………………………………………….81

3-2-5- اسلوب قصر……………………………………………………………………………………………..83

3-2-6- تقسیمات بلاغی اسلوب قصر………………………………………………………………………..84

3-2-6-1- شیوه نفی و استثناء………………………………………………………………………………..85

3-2-6-2- اسلوب قصر به إنما و أنما……………………………………………………………………….87

3-2-6-3- قصر به روش « تقدیم ما حقّه التأخیر»……………………………………………………….88

3-2-6-4- قصر به روش حرف عطف «بل»……………………………………………………………….89

3-2-6-5- شیوه­های فرعی قصر………………………………………………………………………………90

3-2-7- جملات خبری و انشائی……………………………………………………………………………….91

3-2-7-1- جملات خبری………………………………………………………………………………………92

3-2-7-1-1- شیوه­های تأکید خبر در سوره………………………………………………………………93

3-2-7-1-1-1- تأکید با إن………………………………………………………………………………….93

3-2-7-1-1-2- تأکید با أن………………………………………………………………………………….95

3-2-7-1-1-3- تأکید با لقد…………………………………………………………………………………96

3-2-7-1-1-4- استخدام لام به همراه نون تأکید……………………………………………………….96

3-2-7-2- جملات انشائی……………………………………………………………………………………..97

3-2-7-2-1- استفهام…………………………………………………………………………………………..98

3-2-7-2-2- نداء…………………………………………………………………………………………….101

3-2-8- اسلوب التفات………………………………………………………………………………………..102

3-2-8-1- التفات در لغت و اصطلاح……………………………………………………………………..103

3-2-8-2- التفات در ضمائر…………………………………………………………………………………104

3-2-8-2-1- التفات از ضمیر غائب به ضمیر متکلم………………………………………………….104

3-2-8-2-2- التفات از ضمیر متکلم به ضمیر غائب………………………………………………….104

3-2-8-2-3- التفات از ضمیر مخاطب به ضمیر غائب……………………………………………….105

3-2-8-3- التفات معجمی……………………………………………………………………………………106

3-2-8-4- التفات عددی…………………………………………………………………………………….107

3-2-8-4-1- التفات از اسم تثنیه به جمع……………………………………………………………….107

3-2-8-4-2- التفات از اسم جمع به مفرد……………………………………………………………….107

3-2-8-4-3- التفات از جمله فعلیه به جمله اسمیه…………………………………………………….109

3-2-8-4-4- التفات از اضمار «ضمیر» به اضهار «اسم ظاهر»……………………………………109

3-2-9- آشنایی زدایی نحوی………………………………………………………………………………..109

3-3- سطح صرفی……………………………………………………………………………………………….112

3-3-1- آشنایی زدایی صرفی……………………………………………………………………………….114

3-3-2- هنجارگریزی در ادات نفی…………………………………………………………………………117

4- فصل چهارم «سبک شناسی بلاغی سوره­ی انبیاء»

4-1- اعجاز ادبی قرآن…………………………………………………………………………………………120

4-2- بلاغت قرآن……………………………………………………………………………………………….121

4-3- حسن مطلع و ختام سوره­ها…………………………………………………………………………….122

4-4- تصویر هنری در قرآن…………………………………………………………………………………..123

4-4-1 تشبیه……………………………………………………………………………………………………..124

4-4-1-2- ویژگی تشبیهات قرآنی………………………………………………………………………..126

4-4-1-3- تشبیه تمثیل………………………………………………………………………………………126

4-4-1-4- تشبیه بلیغ…………………………………………………………………………………………129

4-4-2- تصویر سازی توسط استعاره……………………………………………………………………..130

4-4-2-1- ویژگی استعاره­های قرآنی…………………………………………………………………….131

4-4-2-2- استعاره­های سوره انبیاء………………………………………………………………………..132

4-4-3- کنایه……………………………………………………………………………………………………134

4-4-4- مجاز……………………………………………………………………………………………………139

4-4-4-1- ویژگی­های تصویرپردازی مجاز در قرآن …………………………………………………140

5-  فصل پنجم  «سبک­شناسی فکری سوره­ی انبیاء»

5-1- نزدیکی قیامت……………………………………………………………………………………………146

5-2- عذاب اقوام ستمگر گذشته …………………………………………………………………………….148

5-3- برهان وحدانیّت الهی و هماهنگی جهان هستی…………………………………………………….150

5-4- دلیل فضل و هدایت……………………………………………………………………………………..151

5-5- ذکر داستان­های انبیای الهی ……………………………………………………………………………152

5-6- وحدت رسالت پیامبران………………………………………………………………………………..156

5-7- پایان تمدن­ها………………………………………………………………………………………………157

5-8-مهدویّت…………………………………………………………………………………………………….159

5-9- تفاوت اساسی داستان­های پیامبران با سایر داستان­ها…………………………………………….162

5-10- بهره­یابی از داستان­های پیامبران در قرآن………………………………………………………..162

5-11- داستانی بودن سوره انبیاء……………………………………………………………………………163

نتیجه­گیری………………………………………………………………………………………………………….165

الملخّص……………………………………………………………………………………………………………..168

منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………….173

Abstract………………………………………………………………………………………………………….180

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “دانلود :سبک­شناسی سوره­ی انبیاء از سه منظر (زبانی، ادبی و فکری)”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo