عنوان فهرست اجمالی صفحه
عنوان
حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حملات سایبری
بخش اول : کلیات و مبانی فضای سایبر و حملات سایبری
فصل اول : شبکه هاي رايانه‌اي و فضای سایبر:مفاهیم، ساختار و ویژگیها…………. 15
گفتار اول : مفاهیم مقدماتی شبکه……………………………………………………………………………………………….. 16
گفتار دوم : مفاهیم مقدماتی فضاي سايبر …………………………………………………………………………………….. 22
فصل دوم : حملات سایبری………………………………………………………………………. 30
گفتار اول : مفاهیم و مصادیق……………………………………………………………………………………………………….. 31
گفتار دوم: اوصاف حقوقی حمله سایبری……………………………………………………………………………………….. 50
بخش‌دوم: حملات سایبری از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه و پیامدهای نقض آن
فصل اول : رویکرد حقوق بین‌الملل بشردوستانه در مواجهه با حملات سایبری……………… 141
گفتار اول:درآمدی اجمالی‌بر روند شکل‌گیری اصول وقواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه …………………………….. 142
گفتار دوم : معيارهاي حقوق بين الملل بشردوستانه در مقابله با حملات سايبري……………………………………………… 159
فصل دوم: پیامدهای نقض حقوق بین‌الملل بشردوستانه در حملات سایبری…………………. 199
گفتار اول: امکان طرح مسئولیت دولتها و افراد…………………………………………………………………………………….. 200
گفتار دوم: جبران خسارت ناشی از نقض………………………………………………………………………………………………… 238
عنوان فهرست تفصیلی صفحه
عنوان رساله
حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حملات سایبری
الف- طرح پژوهش
1– تبیین مسئله و سئوالات پژوهش ………………………………………………………………………………………………… 1
2- پیشینه و ضرورت انجام پژوهش………………………………………………………………………………………………… 2
3- اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………… 7
4- فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………………………………. 8
5- مفاهیم مقدماتی……………………………………………………………………………………………………………………… 8
6- روش‌شناسی پژوهش………………………………………………………………………………………………………………. 9
7- ابزار گردآوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………. 9
8- قلمرو پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………….. 9
9- سازماندهی پژوهش………………………………………………………………………………………………………………… 10
بخش اول : کلیات و مبانی فضای سایبر و حملات سایبری………………………………… 11
مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 12
فصل اول : شبکه هاي رايانه‌اي و فضای سایبر:مفاهیم، ساختار و ویژگیها……………… 15
گفتار اول : مفاهیم مقدماتی شبکه…………………………………………………………………………………………………….. 16
مبحث اول : تاریخچه و تعريف شبکه………………………………………………………………………………………………. 16
بند اول: تاريخچه………………………………………………………………………………………………………………………. 16
بند دوم: مفهوم شبکه…………………………………………………………………………………………………………………. 17
مبحث دوم : مدل و ساختار شبکه……………………………………………………………………………………………………. 18
بند اول: مدل هاي شبکه ……………………………………………………………………………………………………………. 18
بند دوم : پیکربندی شبکه…………………………………………………………………………………………………………….. 18
بند سوم : انواع شبکه از لحاظ ناحیه کاری وگستره جغرافیائی ……………………………………………………………. 20
مبحث سوم : شبکه جهانی اینترنت……………………………………………………………………………………………………… 21
بند اول: تاريخچه………………………………………………………………………………………………………………………….. 21
بند دوم: مفهوم اینترنت………………………………………………………………………………………………………………….. 22
گفتار دوم : مفاهیم مقدماتی فضاي سايبر ……………………………………………………………………………………………….. 22
مبحث اول: تاریخچه……………………………………………………………………………………………………………………….. 23
مبحث دوم: مفهوم فضای سایبر…………………………………………………………………………………………………………. 24
مبحث سوم: ساختار و کارکرد فضای سایبر………………………………………………………………………………………….. 25
بند اول: ویژگیهای فضای سایبر ……………………………………………………………………………………………………. 27
بند دوم: قلمرو فضای سایبر…………………………………………………………………………………………………………….. 27
فصل دوم : حملات سایبری………………………………………………………………………………. 30
گفتار اول : مفاهیم و مصادیق………………………………………………………………………………………………………………. 31
مبحث اول : مفاهیم مقدماتی……………………………………………………………………………………………………………… 31
بند اول: تعریف حمله سایبری…………………………………………………………………………………………………………. 31
الف: تعریف مقدماتی…………………………………………………………………………………………………………………. 31
ب: تعاریف ارائه شده از حمله سایبری در عرصه بین‌المللی……………………………………………………………….. 33
1: مفهوم حمله سایبری………………………………………………………………………………………………………………. 33
2: ارائه تعریف حمله سایبری توسط برخی نهادهای دولتی ……………………………………………………………….. 34
3: تعریف پیشنهادی …………………………………………………………………………………………………………………… 37
بند دوم : قیاس با حملات مرسوم سنتی و جنگ سایبری……………………………………………………………………….. 39
الف: مقایسه با حملات سنتی………………………………………………………………………………………………………… 39
ب: مقایسه حمله سایبری با جنگ سایبری……………………………………………………………………………………….. 41
بند سوم: تاریخچه و سوابق حملات سایبری……………………………………………………………………………………….. 42
الف: تاریخچه……………………………………………………………………………………………………………………………. 43
ب: نمونه‌هایی از حملات انجام شده……………………………………………………………………………………………… 43
مبحث دوم: انواع عملیات سایبری………………………………………………………………………………………………………….. 45
بند اول: بهره‌برداري سايبري ………………………………………………………………………………………………………………… 45
بند دوم: تروریسم سایبری…………………………………………………………………………………………………………………….. 45
بند سوم: جاسوسی سایبری…………………………………………………………………………………………………………………… 46
بند چهارم: حملات سایبری با هدف تخریب: CNA……………………………………………………………………………….. 47
الف: حملات از نوع DoS………………………………………………………………………………………………………………. 48
ب: حملات از نوع DDOS…………………………………………………………………………………………………………….. 48
ج: حملات از نوع Back Door…………………………………………………………………………………………………….. 48
مبحث سوم: قلمرو حمله……………………………………………………………………………………………………………………… 49
گفتار دوم: اوصاف حقوقی حمله سایبری…………………………………………………………………………………………………. 50
مبحث اول: حملات سایبری از منظر حقوق بین‌الملل………………………………………………………………………………. 50
بند اول: اصول حقوقي بین‌المللی مرتبط با حملات سایبری………………………………………………………………….. 51
الف: مفهوم اصل در اسناد بین‌المللی ……………………………………………………………………………………………… 50
ب: برخی اصول مرتبط ………………………………………………………………………………………………………………… 51
بند دوم: حوزه‌های تأثیرگذار حملات سایبری در حقوق بین‌الملل………………………………………………………….. 54
الف: تاثیر بر حقوق مخاصمات مسلحانه………………………………………………………………………………………….. 54
1: حمله سایبری به مثابه نقض قاعده منع توسل به زور……………………………………………………………………….. 56
2: چالش بین حملات سایبری و حقوق بین‌الملل بشردوستانه………………………………………………………………. 56
ب:حقوق دریاها و حملات سایبری…………………………………………………………………………………………………….. 56
ج: حقوق معاهدات بین‌المللی و حملات سایبری………………………………………………………………………………….. 57
د: حملات سایبری و حقوق هوا و فضا ………………………………………………………………………………………………. 58
و: تاثیر بر حقوق مسئولیت بین‌المللی دولت………………………………………………………………………………………… 58
ه: تاثیر بر حقوق ارتباطات و اطلاعات………………………………………………………………………………………………… 59
مبحث دوم:حملات سایبری از منظر حقوق مخاصمات مسلحانه………………………………………………………………….. 59
بند اول: جایگاه توسل به زور و حمله مسلحانه در حقوق بین‌الملل قراردادی و عرفی……………………………………. 59
الف: مفهوم زور…………………………………………………………………………………………………………………………….. 60
ب: شيوه هاي كاربرد زور………………………………………………………………………………………………………………… 62
بند دوم: حمله سایبری به مثابه حمله مسلحانه در حقوق بین‌الملل قراردادی و عرفی…………………………………….. 64
الف: جایگاه حمله سایبری به عنوان حمله مسلحانه در اسناد بین‌المللی……………………………………………………. 64
ب: رویه دولت ها ، رویه قضایی و عرف آنی……………………………………………………………………………………… 69
بند سوم:حملات‌سایبری به مثابه جنگ‌سایبری: معیارصلاحیت‌های‌موضوعی،شخصی و زمانی………………………. 75
الف: معیارهای ارزیابی ابزارهای حملات سایبری به عنوان توسل به زور مسلحانه …………………………………….. 77
1: تحدید حمله سایبری به ابزارهای نظامی کلاسیک…………………………………………………………………………. 77
2: معیار نتیجه محور……………………………………………………………………………………………………………………… 77
3: ویژگیهای “زور مسلحانه” به عنوان سنگ محک………………………………………………………………………… 78
ب: مشکل اصل صلاحیت شخصی در انتساب ……………………………………………………………………………………. 80
ج: اعمال اصل صلاحیت زمانی در دفاع مشروع …………………………………………………………………………………. 83
د: مشکلات مرزبندی پارادایم کلاسیک……………………………………………………………………………………………. 85
مبحث سوم: تحول مفاهیم حقوق مخاصمات مسلحانه در پرتو حملات سایبری ……………………………………………… 85
بنداول: مفهوم رزمنده و غیر رزمنده…………………………………………………………………………………………………… 86
الف: تعریف رزمنده طبق حقوق مخاصمات مسلحانه…………………………………………………………………………. 86
ب: تحول مفهوم رزمنده در حملات سایبری…………………………………………………………………………………….. 87
بند دوم: مشارکت مستقیم ………………………………………………………………………………………………………………… 89
الف : مفهوم مشاركت مستقيم………………………………………………………………………………………………………… 90
ب : تحول مفهوم مشاركت مستقيم در حملات سايبري………………………………………………………………………. 90
بند سوم : اهداف نظامی، غیرنظامی و دوگانه………………………………………………………………………………………… 91
الف : اهداف نظامي …………………………………………………………………………………………………………………….. 92
ب : اهداف غيرنظامي …………………………………………………………………………………………………………………… 94
ج : اهداف دو گانه………………………………………………………………………………………………………………………… 96
بند چهارم : تحول مفهوم حمله…………………………………………………………………………………………………………… 97
الف: تعريف حمله…………………………………………………………………………………………………………………………. 97
ب :تفاوت حملهي سایبري باحملهي نظامی…………………………………………………………………………………………. 98
مبحث چهارم: مکانيزم مقابله با حملات سایبری در نظام حقوقي داخلي و فراملي ………………………………………….. 99
بند اول : واکنش نظام حقوقی داخلی…………………………………………………………………………………………………… 99
الف: واکنش کشور قربانی……………………………………………………………………………………………………………… 100
1 : معیارهای دفاع مشروع از منظر منشور ملل متحد ………………………………………………………………………… 100
2 : حق دفاع مشروع در حملات سايبري …………………………………………………………………………………………. 101
2-1: در زمان صلح ………………………………………………………………………………………………………………….. 101
2-2 : در زمان مخاصمه …………………………………………………………………………………………………………….. 102
ب: رویکرد و مکانیزم حقوق داخلی کشورها………………………………………………………………………………………… 104
1: رويکرد دکترين امنيت ملي به حملات سايبري…………………………………………………………………………………. 104
2: دکترين دفاع پيشدستانه در حملات سایبری…………………………………………………………………………………….. 110
3: دکترین بازدارندگی سایبری………………………………………………………………………………………………………….. 112
بند دوم: واکنش نظام حقوقی فراملی ………………………………………………………………………………………………………. 114
الف: واکنش شورای امنیت …………………………………………………………………………………………………………………. 115
1 : مفهوم تجاوز و نقض صلح…………………………………………………………………………………………………………….. 115
2 : احراز وضعیت و اعمال صلاحیت……………………………………………………………………………………………………. 117
ب: مکانیزم حقوقی فراملی…………………………………………………………………………………………………………………….. 118
1: مکانيزم منطقه اي…………………………………………………………………………………………………………………………… 119
2: اتحادهاي نظامي…………………………………………………………………………………………………………………………….. 121
3: نقش سازمان هاي بين المللي در مقابله با حملات سايبري……………………………………………………………………… 125
نتیجه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 134
بخش‌دوم: حملات‌سایبری از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه و پیامدهای نقض آن
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 138
فصل اول : رویکرد حقوق بین‌الملل بشردوستانه در مواجهه با حملات سایبری……………… 141
گفتار اول:درآمدی اجمالی‌بر روند شکل‌گیری اصول وقواعد حقوق بین‌الملل بشردوستانه …………………………….. 142
مبحث اول: روند شکل گیری ……………………………………………………………………………………………………………. 142
بند اول: حقوق لاهه……………………………………………………………………………………………………………………….. 143
بند دوم : حقوق ژنو……………………………………………………………………………………………………………………….. 144
بند سوم: منابع حقوق بین‌الملل بشردوستانه………………………………………………………………………………………….. 145
مبحث دوم : قابلیت اعمال حقوق بین‌الملل بشردوستانه……………………………………………………………………………. 147
بند اول: تخریب و مالیت داده های رایانه ای……………………………………………………………………………………….. 148
الف : مبانی حقوقی مالیت داده‌های رایانه‌ای……………………………………………………………………………………. 148
ب : رویکرد حقوق بین الملل بشردوستانه در مواجهه با تخریب داده‌های رایانه‌ای…………………………………… 149
بند دوم: جایگاه حملات سایبری در حوزه حقوق بین‌الملل بشردوستانه…………………………………………………… 152
الف : قلمرو حاکمیت قواعد…………………………………………………………………………………………………………. 152
ب : حملات سایبری از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه………………………………………………………………….. 157
گفتار دوم : معيارهاي حقوق بين الملل بشردوستانه در مقابله با حملات سايبري……………………………………………….. 159
مبحث اول: تعامل حملات سایبری با موجودیت‌های حقوق بین‌الملل بشردوستانه ………………………………………… 159
بند اول : موجودیت‌های حقوق بین‌الملل بشردوستانه……………………………………………………………………………… 159
الف : موجودیت‌های نظامی……………………………………………………………………………………………………………. 159
1 : رزمندگان …………………………………………………………………………………………………………………………….. 160
2: اهداف نظامی………………………………………………………………………………………………………………………….. 161
ب : غیرنظامیان و اموال غیر نظامی…………………………………………………………………………………………………….. 163
ج : اهداف دوگانه………………………………………………………………………………………………………………………….. 166
بند دوم: موجودیت‌های برخوردار از حمایت ویژه………………………………………………………………………………….. 167
الف : تاسیسات حاوی نیروهای خطرناک…………………………………………………………………………………………….. 167
ب : اموال ضروری برای بقای سکنه غیرنظامی…………………………………………………………………………………….. 169
ج : محیط زیست طبیعی…………………………………………………………………………………………………………………… 170
د : اموال بهداری…………………………………………………………………………………………………………………………… 170
و : اموال فرهنگی………………………………………………………………………………………………………………………….. 171
ه : اقدامات تلافی جویانه علیه این اهداف…………………………………………………………………………………………. 172
مبحث دوم : اعمال محدودیت‌های حقوق بین‌الملل بشردوستانه در حملات سایبری…………………………………………. 174
بند اول : قاعده ضرورت نظامی……………………………………………………………………………………………………………… 174
بند دوم: اصل احترام به کرامت انساني و رفتار انساني(منع رنج غیرضرور)…………………………………………………….. 175
بند سوم : اصل تمایز……………………………………………………………………………………………………………………………. 175
الف : رایانه ها به عنوان سلاح‌های عدم تبعیض…………………………………………………………………………………….. 175
ب : اصل تمایز در حملات سایبری……………………………………………………………………………………………………. 177
بند چهارم : اصل تناسب ………………………………………………………………………………………………………………………… 179
الف : مفهوم تناسب………………………………………………………………………………………………………………………….. 179
ب : کاهش صدمات جانبی هدف نهائی قاعده تناسب……………………………………………………………………………. 181
ج : نیرنگ ها و ترفندهای جنگی………………………………………………………………………………………………………… 182
بند پنجم: اصل بیطرفی…………………………………………………………………………………………………………………………. 183
الف : مفهوم بیطرفی………………………………………………………………………………………………………………………… 183
ب: حق بیطرفی در حملات سایبری……………………………………………………………………………………………………. 184
مبحث سوم : حقوق بین‌الملل بشردوستانه؛ مبنای تحدید حملات سایبری………………………………………………………… 187
بند اول : ابزار حملات سایبری به مثابه سلاحی نوین…………………………………………………………………………………. 187
الف: مفهوم سلاح سایبری…………………………………………………………………………………………………………………. 187
ب: قابلیت اعمال کنوانسیون تجارت اسلحه از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه…………………………………………. 190
ج: تعامل بین حقوق بین‌الملل بشردوستانه و حقوق حاکم برحملات سایبری ……………………………………………….. 192
بند دوم: معيار تشخيص حملات سایبری به عنوان جنگ نامتقارن
از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه…………………………………………………………………………………………………………. 193
الف: مفهوم جنگ نامتقارن………………………………………………………………………………………………………………… 193
ب: ويژگيهاي جنگ نامتقارن در قالب یک حمله سایبری…………………………………………………………………….. 195
بند سوم: معيار تشخيص حملات سایبری به عنوان جنگ نیابتی
از منظر حقوق بین‌الملل بشردوستانه………………………………………………………………………………………………………….. 195
الف: مفهوم جنگ نیابتی……………………………………………………………………………………………………………………. 196
ب: ويژگيهاي جنگ نیابتی در قالب یک حمله سایبری…………………………………………………………………………. 196
بند چهارم:فایده اعمال حقوق بین‌الملل بشردوستانه درحملات سایبری : قواعدی ذو وجهتین…………………………….. 196
فصل دوم: پیامدهای نقض حقوق بین‌الملل بشردوستانه در حملات سایبری…………………. 199
گفتار اول: امکان طرح مسئولیت دولتها و افراد…………………………………………………………………………………….. 200
مبحث اول : مسئولیت و تعهد دولتها ………………………………………………………………………………………………… 200
بند اول: قواعد کلی مربوط به مسئولیت بین‌المللی دولت…………………………………………………………………….. 201
الف: مفهوم مسئولیت بین‌المللی و قواعد حاکم بر آن………………………………………………………………………… 201
1: مفهوم مسئولیت بین‌المللی…………………………………………………………………………………………………………. 201
2: تدوین قواعد حاکم بر مسئولیت بین‌المللی دولت…………………………………………………………………………… 202
2-1: مبنا و منشا مسئولیت بین‌المللی دولت…………………………………………………………………………………….. 203
2-2: انواع مسئولیت با توجه به ماهیت تعهد نقض شده…………………………………………………………………….. 205
بند دوم: اعمال قواعد مسئولیت بین‌المللی دولت در حملات سایبری………………………………………………………. 206
الف: مسئولیت دولت مرتکب………………………………………………………………………………………………………….. 207
ب:مسئولیت دولت‌های ثالث در حملات سایبری……………………………………………………………………………….. 221
1: مسئولیت دولت ثالث به مثابه معاونت…………………………………………………………………………………………… 221
1-1: مفهوم مسئولیت فراملی ……………………………………………………………………………………………………….. 222
2:چگونگی تحقق مسئولیت دولت ثالث در حملات سایبری………………………………………………………………… 223
2-1: کمک و مساعدت……………………………………………………………………………………………………………….. 223
2-1-1:بررسی قاعده مسئولیت ناشی ازکمک‌ومساعدت درمیان منابع حقوق بین‌الملل……………………………. 223
1: طرح پیش نویس مسئولیت دولت…………………………………………………………………………………………….. 224
2: اسناد بین‌المللی مربوط به حقوق بین‌الملل بشردوستانه ………………………………………………………………….. 224
3: رویه سازمان ملل متحد……………………………………………………………………………………………………………. 226
4: رویه دولتها…………………………………………………………………………………………………………………………. 227
5: رویه قضایی بین‌المللی……………………………………………………………………………………………………………… 228
2-1-2: شرایط تحقق مسئولیت ناشی از کمک و مساعدت…………………………………………………………………….. 229
2-1-2-1: هدایت و کنترل ……………………………………………………………………………………………………………… 231
مبحث دوم : مسئولیت و تعهد افراد………………………………………………………………………………………………………….. 234
بند اول: مسئولیت کیفری فردی ناشی از نقض حقوق بین‌الملل بشردوستانه …………………………………………………. 234
بند دوم: تحول مفهوم مسئولیت کیفری فردی در حملات سايبري ………………………………………………………………. 235
گفتار دوم: جبران خسارت ناشی از نقض………………………………………………………………………………………………….. 238
مبحث اول: جبران خسارت………………………………………………………………………………………………………………….. 238
بند اول: شیوه‌های جبران خسارت……………………………………………………………………………………………………….. 239
الف: اعاده وضع سابق…………………………………………………………………………………………………………………….. 239
ب: پرداخت غرامت……………………………………………………………………………………………………………………….. 240
ج: جلب رضایت……………………………………………………………………………………………………………………………. 241
د: توقف و عدم تکرار…………………………………………………………………………………………………………………….. 242
بند دوم: مطالبه جبران خسارت ……………………………………………………………………………………………………………. 243
الف : دولت در مقابل دولت……………………………………………………………………………………………………………. 243
ب: افراد در مقابل دولت (حق دادخواهی و جبران خسارت قربانیان)………………………………………………………. 243
مبحث دوم: مکانیزم حل اختلافات ………………………………………………………………………………………………………. 245
بند اول: مکانیزم قضایی و شبه قضایی ملی……………………………………………………………………………………………. 246
بند دوم: نهادها و مکانیزم‌های قضایی و شبه قضایی فراملی………………………………………………………………………. 247
بند سوم: مکانیزم‌های مبتنی بر کمیسیون و دادگاههای منطقه‌ای………………………………………………………………… 247
بند چهارم: نهادها و مکانیزم‌های قضایی و شبه قضایی بین‌المللی……………………………………………………………….. 247
بند پنجم: شیوه اعمال صلاحیت دولت ها در رسیدگی به جرایم فضای سایبر………………………………………………. 248
نتیجه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 253
نتیجه نهایی ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 256
پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 263
منابع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 271
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.