تحلیل سنگ‌شناختی گنبدنمکی سیاه‌تاق و پتانسیل­یابی اقتصادی آن با استفاده از داده‌های استر ، لار، جنوب استان فارس

تعداد 138صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد

زمین‌شناسی اقتصادی

تحلیل سنگ‌شناختی گنبدنمکی سیاه‌تاق و پتانسیل­یابی اقتصادی آن با استفاده از داده‌های استر ، لار، جنوب استان فارس

چکیده

فراوانی گنبدهای نمکی در ایران بخصوص در پهنه زاگرس چین‌خورده که با ذخایر با ارزشی مانند نفت و گاز، سنگ نمک، گچ و پتاس همراه می‌باشند، تمرکز و نگاه ویژه­ای را به روی این پدیده‌های نادر دنیا که در ایران شاخص هستند، می­طلبد. از آنجائیکه علم سنجش از دور در مطالعه شاخه­های مختلف زمین­شناسی بسیار موفق عمل کرده است، استفاده از داده­های ماهواره­ای جهت مطالعه گنبدهای نمکی و شناسایی نواحی دارای پتانسیل اقتصادی موجود در آنها، کارآمد و نتیجه­بخش خواهد بود. در این تحقیق که با هدف تهیه نقشه زمین­شناسی و تفکیک واحدهای رسوبی-تبخیری سری هرمز موجود در گنبدنمکی سیاه‌تاق صورت گرفت، از داده‌های بازتابی سنجنده استر مربوط به منطقه لار استفاده شد. گنبدنمکی سیاه‌تاق در 5 کیلومتری شرق روستای کرمستج در شهرستان لار قرار دارد. در ابتدا با پیش پردازش تصحیح جوی میانگین بازتاب نسبی داخلی (IARR) خطای جوی موجود در تصویر برطرف شد، سپس با اجرای الگوریتم تصویر پایه تحلیل مولفه‌های اصلی (PCA) بر روی داده خام (L1B) شناخت کلی از تنوع رخنمون‌های سنگی موجود بدست آمد. انواع نمونه سنگ‌های گردآوری شده از گنبد با توجه به آنالیزهای طیفی (طیف‌های حاصل از ASD) و مطالعه مقاطع میکروسکوپی، به 5 گروه سنگی شامل تبخیری انیدریت-هالیت، تبخیری کربناتی، آواری، آذرآواری و آذرین بیرونی تقسیم­بندی شدند. سه گروه اول در محدوده گنبد دارای رخنمون‌های وسیع بوده، بطوریکه قابل نقشه‌برداری می‌باشند، اما دو نوع آذرین بیرونی مانند آندزیت و دیاباز و آذرآواری­هایی مانند انواع آگلومرا و برش آتشفشانی، از وسعت کمی برخوردار بوده بطوریکه در نقشه تهیه شده نهایی به عنوان یک واحد جداگانه بارز نشده و مخلوط با سایر واحدهای اصلی در نظر گرفته می‌شوند. به منظور تهیه نقشه زمین‌شناسی گنبد، از الگوریتم طیف پایه انطباق سیمای طیفی (SFF) استفاده شد که در آن طیف‌های تصویر استخراج شده به روش PPI و Z-Profile و همچنین طیف نمونه‌های صحرائی به عنوان طیف مرجع معرفی شدند. در نهایت با مقایسه هر سه خروجی و با توجه به بازدید میدانی، خروجی حاصل از طیف‌های استخراج شده به روش PPI به عنوان بهترین خروجی که بیشترین انطباق را با واقعیت میدانی دارد، شناخته شد. نقشه زمین‌شناسی نهایی گنبد که انواع واحدهای سنگی موجود را تفکیک می‌کند، با اجرای فیلتر میانگین 5×5 به روی تصویر خروجی SFF به صورت شماتیک تهیه گردید. از نظر منابع اقتصادی در گنبدنمکی سیاه‌تاق، می‌توان به رخنمون‌های وسیع انیدریت و آبراهه­های فصلی نمک  اشاره کرد و از الیژیست و گوگرد هم به عنوان پتانسیل‌های معدنی احتمالی که نیاز به جستجو و بررسی بیشتر دارند، نام برد.

کلید واژگان: تحلیل سنگ­شناختی، پتانسیل­یابی معدنی، داده­های استر، گنبدنمکی، لار