تحلیل ساختاری مجموعه اولترمافیک- مافیک بخش شرقی منطقه دهشیخ، جنوب ارزوئیه، استان کرمان
چکیده
مجموعه اولترامافیک- مافیک دهشیخ بخشی از کمربند آمیزه افیولیتی اسفندقه است که ما بین پهنه دگرگونی سنندج- سیرجان و کمربند چین خورده- رانده زاگرس، در جنوب شهرستان بافت، در استان کرمان قرار دارد. این مجموعه از واحدهای سنگی هارزبورژیت، لرزولیت، دونیت، پیروکسنیت، کرومیتیت و گابروهای لایهای تشکیل شده است. کانسارهای کرومیتیت مهمترین ماده معدنی قابل استخراج در سنگ میزبان دونیتی در این منطقه هستند. این کانسارها تحت تأثیر دگرشکلی شدید ساختاری قرار گرفتهاند؛ به طوریکه استخراج این ماده معدنی را با مشکل مواجه نموده است. هدف از این مطالعه شناسایی و تحلیل الگوهای ساختاری این مجموعه و تعیین نقش کنترل کننده ساختاری در جایگزینی و همچنین دگرشکلی کرومیتیت، با استفاده از مطالعات پتروفابریک و مطالعات صحرایی دقیق است.
مجموعه اولترامافیک- مافیک دهشیخ تحت تأثیر چهار مرحله دگرشکلی D1، D2، D3 و D4 قرار گرفته است. دگرشکلی D1، با کشیدگی، طویل شدگی و بودین شدگی کرومیتیتها همراه بوده و توسط ریزشکستگیهای کشش- جدایش، خطواره کانیایی، چینهای بیریشه یال موازی و بافتهای جریانی یا شلیرن در کرومیتیتها مشخص شده است. در طول دگرشکلی D2، دایکهای دونیتی و پیروکسنیتی در این مجموعه تزریق شدهاند. این دایکها متحمل چینخوردگی شده و تحت تأثیر دگرشکلی شکلپذیر در شرایط دمای بالا قرار گرفتهاند. در دگرشکلی D3، این مجموعه تحت تأثیر پهنههای برشی شکلپذیر غالب با شیب به سمت شمال شرق قرار گرفته است. رخهای نوار برشی C، برش راستبر با مؤلفه معکوس (بالا به سمت جنوب شرق) این پهنههای برشی را نشان میدهند. در مرحله نهایی دگرشکلی D4، دگرشکلی شکننده با توسعه چهار نسل گسلش همراه بوده است. گسلهای معکوس با مؤلفه راستبر FI، دارای میانگین موقعیت هندسی 281, 55 NE هستند. راندگی اصلی جنوب دهشیخ، که نقش مهمی در جایگزینی مجموعه اولترامافیک- مافیک دهشیخ دارد، در این نسل گسلی جای دارد. میانگین موقعیت هندسی گسلهای عادی با مؤلفه راستبر FII، 28, 16 SE است. گسلهای FIII با میانگین موقعیت هندسی 140, 42 SW، دارای سازوکار شیبلغز عادی هستند. گسلهای چپبر با مؤلفه عادی FIV با میانگین موقعیت هندسی 188, 51 NW، جدیدترین نسل گسلش در منطقه مورد مطالعه هستند. از دیدگاه ساختاری، این گسلها نه تنها تشکیل رگههای منیزیت، بلکه توزیع مکانی کانسارهای کرومیتیت را در مجموعه اولترامافیک- مافیک دهشیخ کنترل نمودهاند.
براساس مطالعات پتروفابریک، ریزساختارهای درجه حرارت پایین بر روی ریزساختارهای درجه حرارت بالا نقش بستهاند. این موضوع نشان دهنده صعود مجموعه اولترامافیک- مافیک دهشیخ از اعماق گوشته به سطوح پایین پوسته است. ریزساختارهای حالت جامد دمای بالا شامل ماکلهای دگرشکلی، خاموشی موجی، نوارهای شکنجی، تیغههای جدایشی، مهاجرت مرز دانه، ریز شکستگیهای کشش- جدایش، میکروبودیناژها، کشیدگی و طویل شدگی بلورها، خطواره کانیایی و رخهای نوار برشی است. تماسهای دانهای فرورفته، لبه صاف شده و نفوذی به درون و رگچهها ریزساختارهای حالت جامد و درجه حرارت پایین را تشکیل میدهند. دگرشکلی شکننده و کاتاکلاستیک موجب توسعه ریزشکستگیها، ریز گسلها و ریز ساختارهای پهنه آرد گسلی شده است. مطالعات پتروفابریکی تطابق هندسی- جنبشی قابل قبولی را بین ساختارهای مقیاس رخنمون و میکروسکوپی نشان میدهد.
مجموعه اولترامافیک- مافیک دهشیخ بخشی از گوشته زیر لیتوسفری/ لیتوسفری اقیانوس نئوتتیس است که تحت تأثیر پهنه فرافرورانش قرار گرفته است. با شروع فرورانش نئوتتیس در تریاس پسین- ژوراسیک پیشین و پس از عقبگرد این لیتوسفر اقیانوسی و کشش بلوک قارهای سنندج- سیرجان در ژوراسيک پيشين- کرتاسه میانی، این مجموعه بهصورت دیاپیری جامد و داغ شروع به صعود نموده است. در طول فرورانش درون اقیانوسی و توسعه جزایر قوسی در حوضه پشت قوس اسفندقه در کرتاسه بالایی، مجموعه اولترامافیک- مافیک دهشیخ در مجموعه دگرگونی سرگز- آبشور در جنوب بلوک سنندج- سیرجان فرارانده شده است. صعود و جایگیری مجموعههای اولترامافیک- مافیک دهشیخ با توسعه آمیزه افیولیتی اسفندقه، به احتمال در کرتاسه بالایی- میوسن، همراه بوده است.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.