%38تخفیف

دانلود: تبیین روابط بین فضای کالبدی و حس مکان در محله های قدیم و جدید شهر یزد(نمونه: محله فهادان و صفائیه)

تعداد 231صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد گرایش برنامه‌ریزی شهری

 

تبیین روابط بین فضای کالبدی و حس مکان در محله های قدیم و جدید شهر یزد(نمونه: محله فهادان و صفائیه)

چکیده

با توسعه جوامع انساني و تغيير شيوه زندگي و سكونت مردم، توجه معماران، طراحان و برنامه‌ريزان به كيفيت فضاها و محيط‌هاي ساخته شده افزايش يافته و نقش طراحي به عنوان ابزاري براي شكل دادن به محيط زندگي و پاسخ‌گويي به توقعات و نيازهاي انسان اهميت بيشتري يافت‌ است و پژوهش هاي زيادي درباره چگونگي تأثير متقابل محيط يا فضاي ساخته شده بر ذهنيات و رفتارهاي انسان، انجام شده. هدف کلی از پژوهش حاضر، دستیابی به تفاوت معیارهای حس مکان در دو محله جدید صفائیه و تاریخی فهادان در شهر یزد که باعث هویت بخشی و احساس رضایت در ساکنین محله‌ها شده‌است .مبانی نظری تحقیق برگرفته از آرای پدیدار‌شناسی درباره ادراک، مکان و حس‌مکان است.به زعم این گروه پدیده مکان مفهوم کلی و کیفی از که متاثر از کالبد، معنا و فعالیت است که این پژوهش به تحلیل و بررسی کالبد و معنا پرداخته است. روش تحقیق بر مبنای استدلال استقرایی و با استفاده از راهبرد ترکیبی(کیفی-کمی) با تمرکز بیشتر بر راهبرد کیفی است. نتایج تحقیق با استفاده از انجام مصاحبه‌های عمیق توام با پرسش های باز از 44 نمونه و تحلیل های گرافیکی و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد، مشاهده های محقق در زمان های مختلف و نیز مقایسه جداول و نقشه ها در دو محله مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. ارزیابی نتایج نشان می دهد که محله جدید و برنامه ریزی شده صفائیه از نظر حس مکان در وضع ضعیف تری نسبت به محله قدیمی و تاریخی فهادان قرار گرفته است که از جمله علل این قضیه عبارتند از: یکنواختی محیط، کاهش هویت بومی، ضعف در وجود ارتباطات غنی انسانی، فقدان خاطرات جمعی، نوساز بودن محله، مهاجر پذیزی و غیره.

واژگان کلیدی: حس مکان، مکان، فضای کالبدی، محله های قدیم و جدید

فهرست مندرجات

فصل 1:  کلیات تحقیق

1- مقدمه

2

1-2 بیان مسئله

3

1-3 اهداف تحقیق

5

1-4 ضرورت و اهمیت موضوع

5

1-5 سوالات

6

1-6 فرضیات

6

1-7 شرح واژه‌ها و اصطلاحات به کار رفته

7

1-8 پیشینه تحقیق

10

فصل 2: مبانی نظری

2- مقدمه

17

2-1                                     نیاز های انسانی

17

2-1-1 نیازهای زیبا شناختی و شناختی

18

2-2 ادراک و سازمان ادارکی

19

2-2-1 فرایندهای ادراک

21

2-2-2 انواع نحوه ادراک

23

2-2-3 ادراک از دیدگاه پدیدار شناختی

27

2-3 پدیدار و مفهوم کلی مکان

28

2-3-1 تعریف اسمی واژه مکان

30

2-3-2 تعریف مفهومی مکان از دیدگاه اثبات گرایان

32

2-3-3 تعریف مفهومی مکان از دیدگاه پدیدار شناسان

34

2-3-4 ارتباط مفاهیم محیط، فضا و مکان

37

2-3-5 هویت مکان

41

2-3-6 هویت مکانی

43

2-3-7 تصوير ذهني و هويت مكان‌ها

44

2-3-8 تصوير ذهني فردي از مكان

45

2-3-9 تصوير ذهني گروه يا اجتماع از مكان

46

2-4 روح مکان

47

2-4-1پدیدار و ساختار مکان انسان ساخت

50

2-5 حس مکان

52

2-5-1 تعریف مفهومی حس مکان از دیدگاه اثبات گرایان

53

2-5-2 حس مکان ازدیدگاه پدیدارشناسان

57

2-5-3 حس مكان ناخودآگاه

60

2-5-4 حسن مكان خودآگاه

61

2-5-5 جایگاه حس مکان در سلسله نیازهای انسانی

62

2-5-6 محیط ساخته شده و انسان

70

2-5-7 قرارگاه رفتاری

73

2-5-8 اثر محیط کالبدی بر انسان

75

2-5-9 عوامل تشکیل دهنده حس مکان

79

2-5- 10از دست رفتن مكان

87

2-5-11 بي‌مكاني

89

2-6 بررسی عوامل موثر بر حس مکان از نظر کالبدی در محلات

91

2-6-1 مرز و قلمرو

91

2-6-2 تداوم و پیوستگی

92

2-6-3 نفوذپذیری و دسترسی

93

2-6-4 تباین و تنوع

93

2-6-5 دید و منظر

94

2-6-6 مقیاس و تناسب

95

2-6-7 منحصر به فرد بودن

96

2-7 بررسی عوامل موثر بر حس مکان از نظر ادراکی در محلات

97

2-7-1 آشنایی با مکان

97

2-7-2 تعلق به مکان

97

2-7-3 دلبستگی به مکان

97

2-8 چهارچوب نظری

98

فصل 3: روش شناسی

 

3- مقدمه

102

3-1 روش انجام تحقیق

102

3-1-1  روش جمع‌آوری داده‌های تحقیق

105

3-2 روش گرد آوری اطلاعات

107

3-2-1 معیارها و شاخص‌های کالبدی

107

3-2-2 معیار‌ها و شاخص‌های ادراکی

110

3-3 روش طبقه بندی جامعه آماری و انتخاب نمونه ها

112

3-4 روش تحلیل و تفسیر داده ها

112

3-4-1 تحلیل گرافیکی

113

3-4-2 روش SWOT

116

3-5 قابلیت تعمیم و ملاک اعتبار تحقیق

117

3-6 فرآیند تحقیق

118

 

 

فصل 4: معرفی نمونه‌های موردی و تحلیل و بررسی داده ها

 

4- الف: معرفی نمونه‌های موردی

 

مقدمه

121

4-الف-1 معرفی شهر یزد به عنوان حوزه فراگیر

121

4-الف-1-1 استان یزد

121

4-الف-1-2 وجه تسمیه

123

4-الف-1-3 تاریخ و قدمت

126

4-الف-2  معرفی و شناخت زمانی محله های مورد مطالعه (فهادان و صفائیه)

137

4-الف-2-1 محله فهادان

137

4-الف-2-2 محله صفائیه

139

4-الف-3 معرفی و شناخت مکانی و وضع موجود محله های مورد مطالعه (فهادان و صفائیه)

140

4-الف-3-1 محله فهادان

140

4-الف-3-2 محله صفائیه

141

4-الف-4 ویژگی های خاص محلات

142

4-الف-4-1 ویژگی خاص محله فهادان

142

4-الف-4-2 ویژگی خاص محله صفائیه

144

4-ب: تحلیل و بررسی داده ها

 

مقدمه

145

4-ب-1 بررسی شاخص های کالبدی در محله های فهادان و صفائیه

145

4-ب-1-1 مرز و قلمرو

145

4-ب-1-2 تداوم وپیوستگی

149

4-ب-1-3 نفوذپذیری‌ودسترسی

154

4-ب-1-4 دید و منظر

159

4-ب-1-5 مقیاس و تناسب

154

4-ب-1-6 منحصر به فرد بودن

167

4-ب-2 بررسی شاخص های ادراکی در محله های فهادان و صفائیه

169

4-ب-2-1 آشنایی با مکان

169

4-ب-2-2 تعلق به مکان

175

4-ب-2-3 دلبستگی به مکان

180

4-ب-3 مقایسه کلی حس مکان در دو محله فهادان و صفائیه و ارائه جدول SWOT

182

فصل 5: نتیجه‌گیری و پیشنهادات

 

5- مقدمه

186

5-1 نتایج تحقیق

187

5-2 پاسخگویی به سوالات تحقیق و دستیابی به اهداف

192

5-2-1 درک ابعاد کالبدی حس مکان از چه ویژگی هایی برخوردار است؟

192

5-2-2 درک ابعاد ادراکی حس مکان از چه ویژگی هایی برخوردار است؟

194

5-2-3 چه عواملی باعث درک سریع تر و راحت ترمفهوم حس مکان در محله می شود ؟

195

5-2-4 مکان ها در محله های تاریخی و جدید از چه ویژگی ها و قابلیت هایی برخوردار هستند؟

196

5-2-5 تفاوت معیار های حس مکان در دو محله جدید و تاریخی که باعث هویت بخشی و احساس رضایت در ساکنین  محله ها چگونه است؟

197

6-3 راهکار های و پیشنهادات  

200

5-4 پیشنهادات برای تحقیقات جدید 

201

منابع و مآخذ

202

فهرست جدول‌ها

جدول1-1  خلاصه ای از مطالعات انجام شده در زمینه حس مکان

12

جدول1-2  خلاصه ای از مطالعات انجام شده در زمینه تعاریف حس مکان

13

جدول2-1 جمع بندی دیدگاههای اندیشمندان اثبات گرا در رابطه با مفهوم مکان

34

جدول 2-2 جمع بندی دیدگاههای اندیشمندان پدیدار شناس در رابطه با مفهوم مکان

37

جدول 2-3 جمع بندی دیدگاه های اندیشمندان اثبات گرا درارتباط باموضوع حس مکان

57

جدول 2-4 جمع بندی دیدگاه های اندیشمندان پدیدارشناس درارتباط باموضوع حس مکان

60

جدول 2-5 انطباقی از سطوح حس مکان از دیدگاه شامای با نیازهای انسان از نظر مازلو و تجلی آن در محیط

69

جدول 2-6 جمع بندی نظرات اندیشمندان در رابطه با نقش عوامل کالبدی مؤثر در ایجاد حس مکان

87

جدول 2-7 چارچوب نظری

100

جدول 3-1 معیارها و شاخص های کالبدی

110

جدول 3-2  معیارها و شاخص های ادراکی

112

جدول شماره 4-1 علت نام گذاری محله

171

جدول شماره 4-2 اجزاء کالبدی فهادان

172

جدول شماره 4-3 اجزاء کالبدی صفائیه

173

جدول شماره 4-4  شناخت خیابان های اطراف محله

174

جدول  شماره 4-5  نحوه تملک

176

جدول  شماره 4-6  مدت زمان سکونت

177

جدول  شماره 4-7  ذهنیت از نام محله

 

178

جدول  شماره 4-8  دلیل سکونت در محله

180

جدول  شماره 4-9   SWOT محله فهادان و صفائیه

183

جدول 5-1 ابعاد کالبدی موثر در حس مکان

194

جدول 5-2  ابعاد ادراکی موثر در حس مکان

195

جدول  شماره 5-3  تفاوت معیار های کالبدی حس مکان در دو محله جدید و قدیم

199

جدول  شماره 5-4  تفاوت معیار های ادراکی حس مکان در دو محله جدید و قدیم

200

فهرست شکل‌ها

شکل1-1 پیشینه تحقیقاتی حس مکان در تحقیق حاضر

11

شکل 2-1 مدل کانتر “حس مکان”

81

شکل.2-2  مدل جان پانتر “حس مکان”

82

شکل 2-3  مدل مکان پایدار

84

شکل 2-4  مدل مفهومی پژوهش

101

شکل 3-1 فرآیند تحقیق

120

شکل4-1 روند شکل گیری محله فهادان

139

شکل4-2  برج و بارو سابق شهر یزد

139

شکل 4-3  نمایی از یزد قدیم که در آن مسجد جامع نیز دیده می شود

139

شکل 4-4  نمایی از محله صفائیه و روند ساخت و ساز در این محله

141

شکل 4-5  معرفی مکانی محله فهادان

142

شکل 4-6 معرفی مکانی محله صفائیه

143

شکل4-7  زیر محلات و مرکز محلات و گذر ها در محله فهادان

144

شکل 4-8  عناصر تاریخی محله فهادان

144

شکل 4-9 ساخت باغ ویلایی منازل مسکونی در محله صفائیه

145

شکل 4-10 شطرنجی بودن بافت محله صفائیه

145

شکل  4-11 علت نام گذاری محله

171

شکل  4-12 شناخت اجزاء کالبدی

173

شکل  4-13 شناخت خیابان های اطراف محله

174

شکل  4-14  تصاویر ذهنی از مرز محله های فهادان و صفائیه

175

شکل 4-15  نحوه تملک

177

شکل 4-16 مدت زمان سکونت

 

178

شکل 4-17  ذهنیت از نام محله

179

شکل 4-18  دلیل سکونت در محله

180

شکل 4-19  ساخت و ساز های دو محله

181

شکل  6-1  عوامل کالبدی و ادراکی درک سریع تر مکان

196

شکل  6-2  ویژگی های محله های تاریخی و جدید

197

فهرست نقشه ها

نقشه 1 معرفی محدوده مورد مطالعه

123

نقشه 2 تعریف مرز قلمروها

147

نقشه 3 سلسله مراتب درقلمروها

148

نقشه 4 پیوستگی در عناصر کالبدی کف

152

نقشه 5 پیوستگی در عناصر کالبدی بدنه خط آسمان

153

نقشه6 ارتباط کل و جز

154

نقشه 7 نفوذ پذیری بصری و فیزیکی در داخل محله (عرض معابر)

156

نقشه 8 نفوذ پذیری بصری و فیزیکی در ارتباط با پیرامون (ورودی ها)

157

نقشه 9 توجه به دسترسی مطلوب پیاده

158

نقشه 10 دیدهای مطلوب به نقاط شاخص

162

نقشه 11 تباین فضایی

163

نقشه 12 نورپردازی

164

نقشه 13 محصوریت و مقیاس انسانی در محله فهادان

166

نقشه 14 محصوریت و مقیاس انسانی در محله صفائیه

167

نقشه 15 فرم و رنگ و بافت منحصر به فرد

169

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “دانلود: تبیین روابط بین فضای کالبدی و حس مکان در محله های قدیم و جدید شهر یزد(نمونه: محله فهادان و صفائیه)”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo