%46تخفیف

بررسی کمی و کیفی متابولیتهای ثانویه با ساختار فنلی در اندامهای Astragalus compactus با تاکید بر مراحل تکوینی

تعداد160صفحه در فایل word

گروه زیست شناسی- علوم گیاهی

دکتری در رشته

فیزیولوژی گیاهی

بررسی کمی و کیفی متابولیتهای ثانویه با ساختار فنلی در اندامهای Astragalus  compactus با تاکید بر مراحل تکوینی

کليد واژه­ها: Astragalus compactus، آنتی اکسیدانت، ترکیب فرار، تنوع نموی، مشتقات سینامیک اسید، محتوای فنل کل، GC-MS  و HPLC

چکيده:

جنس گون به عنوان بزرگ‌ترین جنس گیاهان آوندی بالغ بر 2500-3000 گونه می‌باشد. ریشه و برگ‌های برخی گونه‌های گون در طب سنتی به عنوان عوامل ضد تعرق، ضد فشارخون، ضد دیابت، مدر و نیروبخش به کار رفته است. ویژگی‌های دارویی این گیاه منجر به علاقه روزافزون به مطالعه ترکیب شیمیایی گونه‌های مختلف آن شده است. از آنجا که عوامل محیطی و نموی می‌توانند به طور معنی داری بر ترکیب شیمیایی گیاه اثر گذار باشند، شناخت این عوامل جهت تشخیص زمان مناسب جهت بهره برداری از گیاهان دارویی ضروری می‌نماید. علاوه بر آن، مطالعه تنوع نموی ترکیبات شیمیایی منجر به افزایش درک ما از نقش‌های فیزیولوژیک این ترکیبات خواهد شد.

   مطالعه حاضر در راستای تعیین تغییر متابولیتهای ثانویه در گونه A. compactus  طی نمو طراحی گردید. هدف از این مطالعه (1) ارزیابی ترکیب شیمیایی گونه A. compactus و (2) تعیین ارتباط احتمالی بین ترکیبات شیمیایی گیاه و مراحل نموی آن می‌باشد. بدین منظور ریشه، برگ و گل‌های گیاه در سه مرحله رویشی، گلدهی و تولید بذر جمع آوری گردید و در مرحله اول مطالعه آنها توسط کروماتوگرافی گازی جفت شده با اسپکتروسکوپی جرمی (GC-MS) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) انجام گرفت. بر مبنای کروماتوگرام‌های حاصل از مطالعات GC گروه‌های مختلفی از ترکیبات فرار شامل هیدروکربن‌ها، آلدئیدها، استرولها، استرها، اسیدهای چرب و الکل‌ها شناسایی گردیدند. تنوع قابل توجهی در مراحل نموی مختلف و بین اندام‌های مختلف مشاهده گردید. استرولها و الکل‌ها اجزاء اصلی ترکیب فرار ریشه در مرحله رویشی بودند. در همین مرحله غلظت بالای استرولها و هیدروکربن‌ها در برگ مشاهده شد. افزایش قابل توجه استرولها تا 31/94% در ریشه در مرحله گلدهی رخ داد که نشان دهنده نقش احتمالی استرولها در فرآیند گلدهی است. نمونه‌های برگی غلظت بالای الکل‌ها را در مرحله گلدهی نشان دادند. مرحله تولید بذر با حضور غلظتهای بالای اسیدهای چرب و ترکیبات کلردار در ریشه و هیدروکربن‌ها در برگ همراه بود.

   بررسی ترکیب شیمیایی توسط HPLC و NMR منجر به شناسایی 5 ترکیب فنولی شامل دو فلاون، یک فلاونول و دو مشتق سینامیک اسید گردید که حضور سینامیک اسید در جنس گون برای اولین بار گزارش می‌گردد. جهت ارزیابی تنوع نموی فنولها و خاصیت آنتی اکسیدانتی آنها، محتوای فنول کل توسط معرف فولین و خاصیت آنتی اکسیدانتی توسط تست DPPH بررسی گردید. محتوای فنول کل در برگ‌ها، بیشتر از ریشه و گل بود. علاوه بر آن ریشه و برگ در مرحله تولید بذر محتوای فنول کل بالاتری نسبت به مرحله رویشی و گلدهی نشان دادند که همراه با فعالیت آنتی اکسیدانتی قویتر آنها بود. ارتباط مثبت بین محتوای فنول کل و خاصیت آنتی اکسیدانتی نشان داد که فنولها اجزاء غالب آنتی اکسیدانت در این گونه می‌باشند. بر مبنای نتایج حاصله، عصاره متانولی A. compactus می‌تواند به عنوان منبع ترکیبات فنولی آنتی اکسیدانت مورد استفاده قرار گیرد و بهترین مرحله برای این منظور مرحله تولید بذر می‌باشد.

مطالب

فصل اول: بررسی منابع

1-1-كلياتي درباره جنس گون …………………………………………………………………………………………………………..1

1-1-1-جايگاه گون در تيره فاباسه …………………………………………………………………………………………………..1

1-1-2-گیاه‌شناسی جنس گون ………………………………………………………………………………………………………….2

1-1-3- معرفي گونه A. compactus …………………………………………………………………………………………..3

1-1-3-1- جايگاه سيستماتيكي ……………………………………………………………………………………………………….3

1-1-3-2-گیاه‌شناسی ………………………………………………………………………………………………………………………..5

1-1-4-اهميت اقتصادي و دارويي گون‌ها ……………………………………………………………………………………….6

1-2- فيتوشيمي جنس گون ………………………………………………………………………………………………………………7

1-2-1- ساپونین­ها و ساپوژنین­های ترپنوئیدی ……………………………………………………………………………..7

1-2-1-1-جداسازی و تخلیص …………………………………………………………………………………………………….16

1-2-1-2- سایر ترکیبات ترپنوئیدی ……………………………………………………………………………………………..17

1-2-1-3- فعالیت زیستی ……………………………………………………………………………………………………………..19

1-2-2-ترکیبات فنلی …………………………………………………………………………………………………………………….20

1-2-2-1- فلاونوئیدها ………………………………………………………………………………………………………………….21

1-2-2-2- سایر ترکیبات فنلی …………………………………………………………………………………………………….28

1-2-2-3- فعالیت زيستي …………………………………………………………………………………………………………..29

1-2-3- پلی­ساکاریدها ……………………………………………………………………………………………………………….30

1-2-3-1- فعالیت زيستي …………………………………………………………………………………………………………31

1-2-4- آلکالوئیدها …………………………………………………………………………………………………………………..32

1-2-5- ترکیبات نیترو ………………………………………………………………………………………………………………35

1-2-6- متابولیتهای سلنیم ………………………………………………………………………………………………………………35

1-3-  متابوليتهاي ثانويه و عوامل موثر بر توليد آنها  ……………………………………………………………………36

1-3-1-  عوامل فیزیولوژیک ………………………………………………………………………………………………………….39

1-3-1-1- نوع اندام گیاهی ………………………………………………………………………………………………/…………..39

1-3-1-2- مرحله نموی گیاه و اندام ……………………………………………………………………………………………..40

1-3-1-3- آسیبهای مکانیکی و شیمیایی ……………………………………………………………………………………….43

1-3-2- فاکتورهای محیطی …………………………………………………………………………………………………………….44

1-3-2-1- آب و هوا ……………………………………………………………………………………………………………………..44

1-3-2-2- موقعيت جغرافیایی ………………………………………………………………………………………………………45

1-3-2-3- آلودگی هوا …………………………………………………………………………………………………………………..45

1-3-3- فاکتورهای ژنتیکی …………………………………………………………………………………………………………..46

فصل دوم: مواد و روش‌ها

۲-1-تجهیزات آزمایشگاهی ……………………………………………………………………………………………………………48

۲-1-1- دستگاههای مورد استفاده ………………………………………………………………………………………………..48

۲-١-2- مواد و حلال‌های مصرفی …………………………………………………………………………………………………49

2–۲ روش کار ……………………………………………………………………………………………………………………………..51

۲-۲-1- جمع آوری نمونه  ………………………………………………………………………………………………………….51

2–۲-۲ آماده سازی نمونه ……………………………………………………………………………………………………………52

۲-۲-3- عصاره گیری ………………………………………………………………………………………………………………….52

۲-۲-4- مطالعه كلي عصاره‌ها با تكنيك TLC ………………………………………………………………………….53

2-2-4-1 بررسی ترکیبات عصاره‌های غیر قطبی n–هگزاني به کمک دستگاه GC-MS…………54

۲-۲-4-1-1- فراکسیونه کردن عصاره‌ی n–هگزانی به روش VLC ………………………………………..55

۲-۲-4-1-2- بررسی فراکسیونهای حاصل از عصاره‌ی n-هگزانی …………………………………………….56

2-2-4-2- فراکسیونه نمودن عصاره‌های متانولی………………………………………………………………………….57

۲-۲-4-3- جداسازی با استفاده از HPLC ……………………………………………………………………………….57

۲-۲-4-3-1-HPLC  آنالیتیکال ……………………………………………………………………………………………….57

۲-۲-4-3-2- HPLC پره پاراتیو ……………………………………………………………………………………………..62

2-۲-4-4-  شناسایی ترکیبات ……………………………………………………………………………………………………64

2-2-4-5- بررسی فعالیت آنتی اکسیدانتی ………………………………………………………………………………..65

2-2-5- تعيين محتواي فنل كل  ……………………………………………………………………………………………….66

فصل سوم: نتایج و بحث

3-1- شناسایی ترکیبات فرار …………………………………………………………………………………………………….67

3-1-1- ترکیبات فرار ریشه …………………………………………………………………………………………………….67

3-1-1-1- مرحله رويشي ……………………………………………………………………………………………………….68

3-1-1-2- مرحله گلدهی ………………………………………………………………………………………………………71

3-1-1-3- مرحله تولید بذر …………………………………………………………………………………………………..75

3-1-2- شناسايي تركيبات فرار برگ ………………………………………………………………………………………83

3-1-2-1- مرحله رويشي ………………………………………………………………………………………………………83

3-1-2-2- مرحله گلدهي ………………………………………………………………………………………………………86

3-1-2-3- مرحله توليد بذر …………………………………………………………………………………………………..89

3-1-3- تركيب فرار گل …………………………………………………………………………………………………………94

۳-2-شناسایی متابولیتهای ثانویه فنلی …………………………………………………………………………………….99

3-2-1- استخراج و شناسایی ترکیبات عصاره متانولی ریشه ………………………………………………..99

3-2-1-1-ترکیبات حاصل از فراکسیون 6۰٪ عصاره متانولی …………………………………………….104

3-2-1-2- شناسایی و تعیین ساختمان ترکیبات …………………………………………………………………105

3-2-1-2-1-ترکیب شماره 1 ……………………………………………………………………………………………..105

3-2-1-2-2-ترکیب شماره 2 …………………………………………………………………………………………….107

3-2-2- استخراج و شناسایی ترکیبات عصاره متانولی  برگ ……………………………………………109

۳-2-2-1-ترکیبات حاصل از فراکسیون ۴۰٪ عصاره متانولی ……………………………………….112

۳-2-2-2-شناسایی و تعیین ساختمان ترکیبات ……………………………………………………………..113

3-2-2-2-1-ترکیب شماره 3  ……………………………………………………………………………………….113

۳-2-2-3- ترکیبات حاصل از فراکسیون 6۰٪ عصاره متانولی …………………………………….116

۳-2-2-4-شناسایی و تعیین ساختمان ترکیبات ……………………………………………………………117

3-2-2-4-1-ترکیب شماره 4 ……………………………………………………………………………………….117

3-2-2-4-2-ترکیب شماره 5 ……………………………………………………………………………………….119

3-3- سنجش  ميزان فنل كل…………………………………………………………………………………………..122

3-3- سنجش خاصيت آنتي اكسيدانتي …………………………………………………………………………..124

3-4- نتیجه گیری و پیشنهادات ……………………………………………………………………………………..128

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo