بررسی تاثیر مدیریت یکپارچه در توسعه پایدار حوضه های رودخانه ای مطالعه موردی: حوضه رودخانه پسیخان

فهرست مطالب

عنوان                                                    صفحه

چكيده……………………………………….. 1

مقدمه……………………………………….. 2

فصل اول: کلیات تحقیق…………………………. 4       ……………………………………………. 4

1-1- بيان مسله و ضرورت انجام تحقیق……………… 5       …………………………………………….

1-2- سوال تحقيق………………………………. 6       …………………………………………….

1-3- فرضيه هاي تحقيق………………………….. 6       ……………………………………………. 6

1-4- اهداف تحقیق……………………………… 6       …………………………………………….

1-5- دلایل انتخاب موضوع………………………… 6       …………………………………………….

1-6- تنگناها و محدودیتهای تحقیق………………… 6       …………………………………………….

فصل دوم: مرور منابع………………………….. 8       ……………………………………………. 8

2-1- مبانی نظری تحقیق…………………………. 9       …………………………………………….

2-1-1-  آبخیز…………………………………. 9       …………………………………………….

2-1-2- مطالعه به روش حوضه ای…………………… 9       …………………………………………….         …………………………………………….         …………………………………………….

2-1-3- حوضه آبريز…………………………….. 9       …………………………………………….

2-1-4- جریان رودخانه ای……………………….. 10       …………………………………………….

2-1-5- رابطه بین جریان رودخانه ای و متغیر های بستر رودخانه   10…………………………………………….         …………………………………………….

2-1-6- عوامل حوضه ای………………………….. 10       …………………………………………….         …………………………………………….         …………………………………………….

2-1-7- شکل حوزه………………………………. 10       …………………………………………….

2-1-8- پروفیل طولی و شیب رودخانه……………….. 10       …………………………………………….

2-1-9- شیب(slope)……………………………… 11       …………………………………………….

2-1-10- زمین شناسی و خاک شناسی…………………. 11       ……………………………………………. 11

2-1-11-  ویژگی های پوشش گیاهی…………………… 11       …………………………………………….

2-1- 12- ويژگيهاي اقليمي و عوامل مؤثر بر آب و هواي حوضه  12   …………………………………………….

2-1-13- عوامل ناشی از بهره برداری و دخالت انسان….. 13       …………………………………………….

2-1-14- پايداري………………………………. 14       …………………………………………….

2-1-15- توسعه پايدار…………………………… 14       …………………………………………….

2-1-16- مديريت آب…………………………….. 14       …………………………………………….

2-1-17- مدل فرآيند مطالعات در برنامه ريزي توسعه و مديريت پايدار رودخانه ها………………………………….. 16       …………………………………………….

2-1-18- حوضه آبريز از ديدگاه سيستمي…………….. 19       …………………………………………….

2-1-19- محيط سيستم حوضه………………………… 21       …………………………………………….

2-1-20- حفاظت از منابع………………………… 22       …………………………………………….

2-1-21-  مشارکت و توسعه پایدار…………………. 22       …………………………………………….

2-1-22- مديريت يكپارچه………………………… 23       …………………………………………….

2-1-23- اصل مشارکت……………………………. 24       …………………………………………….

2-2- پیشینه تحقیق …………………………… 24       …………………………………………….

2-2-1- پیشینه تحقیق در خارج …………………… 24       …………………………………………….

2-2-2- پیشینه تحقیق در ایران …………………. 26       …………………………………………….

2-2-3- پیشینه تحقیق در محدوده مطالعاتی ………… 27       …………………………………………….

فصل سوم: مواد و روشها………………………… 28       …………………………………………….

3-1- موقعیت جغرافیایی محدوده تحقیق…………….. 29       …………………………………………….

3-2- راههای دسترسی به حوضه……………………. 32       …………………………………………….

3-3- موقعیت رودخانه های مهم حوضه رودخانه پسیخان…. 33       …………………………………………….

3-4-  داده های تحقیق…………………………. 36       …………………………………………….

3-4-1-  بررسي آمار و اطلاعات هواشناسی…………… 37       …………………………………………….

3-4-2-   بررسي آمار و اطلاعات هیدرولوژی…………. 37       …………………………………………….

3-4-3-  بازسازي و تكميل نواقص آماري……………. 37       …………………………………………….

3-4- 4- بررسي داده‏هاي بارش……………………. 39       …………………………………………….

3-4- 4-1- بررسي بارش منطقه‏اي در حوضه رودخانه پسیخان 40       …………………………………………….

3-4- 4-1-1 –  انتخاب پايه زماني مشترك يا دوره شاخص آماري 40  …………………………………………….

3-4- 4-1-2 – بازسازي داده‏هاي كمبود……………… 41       …………………………………………….

3-5- روش تحقيق……………………………….. 41       …………………………………………….

3-6-  روش گردآوری اطلاعات……………………… 43       …………………………………………….

3-7-  ابزارگردآوری اطلاعات…………………….. 43       …………………………………………….

3-8-  روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………… 43       …………………………………………….

3-9- ضرورت تحقيق…………………………….. 43       …………………………………………….

3-10- روش انجام کار…………………………… 47       …………………………………………….

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق 50       …………………………………………….

4-1- مقدمه…………………………………… 51       …………………………………………….

4-2- فیزیوگرافی حوضه رودخانه پسیخان……………. 52       …………………………………………….

4-2-1- شکل حوزه ……………………………… 52       …………………………………………….

4-2-1-1- روش هورتن …………………………… 52       …………………………………………….

4-2-1-2- روش گراولیوس ………………………… 52       …………………………………………….

4-2-1-3- روش میلر ……………………………. 52       …………………………………………….

4-2-1-4- روش شیوم ……………………………. 53       …………………………………………….

4-2-1-5- روش مستطیل معادل …………………….. 53       …………………………………………….

4-2-2- پستی و بلندی حوضه …………………….. 54       …………………………………………….

4-2-3- پروفیل طولی و شیب رودخانه……………….. 54       …………………………………………….

4-2-3-1- شیب ناخالص…………………………… 57

4-2-3-2- شیب متوسط وزنی ……………………… 57       …………………………………………….

4-2-3-3-  شیب خالص ………………………….. 57       …………………………………………….

4-2-4- شیب …………………………………. 58       …………………………………………….

4-2-4-1- نقشه شیب حوزه………………………… 58       …………………………………………….

4-2-4-2- جدول و هیستو گرام توزیع شیب نسبت  به سطح.. 59       …………………………………………….

4-2-5- محاسبه شیب متوسط ……………………… 59       …………………………………………….

4-2-5-1- شیب متوسط وزنی……………………….. 59       …………………………………………….

4-2-5-2- شیب میانه ………………………….. 60       …………………………………………….

4-2-5-3- نمای شیب …………………………… 60       …………………………………………….

4-2-6- بررسی شیب اراضی اطراف رودخانه ………….. 60       …………………………………………….

4-2-6-1- رودخانه سیا مزگی  ……………………. 60       …………………………………………….

4-2-6-2- رودخانه چوبر ………………………. 60

4-2-6-3- رودخانه پسیخان……………………….. 61

4-3- اقلیم(آب و هوای) حوضه رودخانه پسیخان………. 66

4-3- 1- خصوصیات  اقلیمی حوضه …………………. 66

4-3- 2- ويژگيهاي اقليمي و عوامل مؤثر بر آب و هواي حوضه  67

4-3- 4-  محاسبه مقدار بارش حوضه  ……………… 68

4-3- 4-  تغييرپذيري بارندگي حوضه………………. 71

4-3- 5- تعداد روزهاي باراني…………………… 72

4-3- 6-  توزیع بارندگی ماهانه و فصلی…………… 73

4-3- 7- حد اكثر بارندگي 24 ساعته حوضه………….. 75

4-3- 8- حداكثر بارش محتمل…………………….. 76

4-4- ویژگی های دمایی حوضه ……………………. 77

4-4 – 1 – رژيم حرارتي…………………………. 80

4-4 – 2 – روند تغييرات ميانگين ماهانه دما………. 81

4 – 4 – 3  بررسي ميانگين دماي ماهانه حداقل و حداكثر مطلق 83

4-4 – 4  تغييرات روزانه و فصلي دما…………….. 83

4- 4 – 5 – رژيم فصلي دما در حوضه………………. 84

4-4 – 6  تعداد روزهاي يخبندان…………………. 84

4-4 – 7  تعيين خط برف ماهانه با استفاده از گراديان دما  87

4- 5 – رطوبت نسبي……………………………. 87

4-6 – تبخير………………………………….. 89

4-6 – 1  بررسي تغييرات ميزان تبخير از طشت با ارتفاع در حوضه  90

4- 7- تبخير و تعرق…………………………… 91

4-7 – 1 تبخير و تعرق پتانسيل………………….. 91

4-7 – 1 – 1 تبخير و تعرق پتانسيل به روش ترنت وايت… 92

4-7 – 2  تبخير و تعرق واقعي ………………….. 96

4-7 – 2 – 1  تبخير و تعرق واقعي به روش تورك……… 96

4-8-  وضعیت خاک حوضه…………………………. 97

4-8-1- مشخصات كلّي خاكهاي حوضه…………………. 98

4-8-1-1- شاخه (رودخانه) چوبر…………………… 100

4-8-1-1- شاخه ( رودخانه ) چنار رودخان…………… 101

4-8-2- مشخصات خاک رودخانه پسیخان………………. 102

4-8-3- رژيم هاي رطوبتي و حرارتي خاكها………….. 103

4-8-3-1-1 رژيم يوديك………………………….. 103

4-8-3-1-2 رژيم زريك…………………………… 104

4-8-3-2- رژيم حرارتي خاك……………………… 104

4-8-3-2-1 رژيم حرارتي ترميك…………………… 105

4-8-3-2-2 رژيم حرارتي مزيك……………………. 105

4-8-4- خاكهاي حوضه رودخانه پسیخان  از لحاظ ارتفاعي 105

4-8-4- 1 خاكهاي جلگه اي………………………. 105

4-8-4- 2 خاكهاي كوهپايه اي……………………. 106

4-8-4- 3 خاكهاي كوهستاني …………………….. 106

4 ـ 9-  منابع اراضي………………………….. 107

4 ـ 9-1-گروههاي هيدروليكي خاكها……………….. 108

4-10-  هیدرولوژی حوضه………………………… 109

4-10-1- تحلیل منطقه ای آبدهی ماهانه و سالانه حوضه پسیخان 110

4-10-2- تجزیه و تحلیل آمار روزانه جریان ……….. 110

4-10-2-1-  محاسبه متوسط دبی ماهانه و سالانه ……… 110

4-10-2-2-  محاسبه دبی های حداکثر وحداقل………… 113

4-10-2-3-  برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحدهای هیدورلوژیک حوزه آبخیز پسیخان……………………………. 115

4-10- 2-3-1-  برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحده های هیدو لوژیک به روش کریگر………………………………… 115

4-10- 2-3-2- بر آورد دبی حداکثر لحظه ای با استفاده از رابطه منطقه ای……………………………………. 116

4-10-2-4- بررسی دوره های کم آبی و پر آبی ………. 117

4-10-2-4-1- دبی مشخصه حداکثر…………………… 117

4-10-2-4-2- دبی مشخصه متوسط یا 6 ماهه…………… 117

4-10-2-4-3- دبی مشخصه یک ماهه، سه ماهه و نه ماهه .. 117

4-10-2-4-4- دبی مشخصه کم آبی…………………… 118

4-10- 5- تعیین رژیم آبی رودخانه پسیخان…………. 118

4-11-  زمین شناسی حوضه………………………… 118

4-11-1- زمين شناسي سطحي حوضه پسیخان…………….. 119

4- 11-1-1- سازند زمان پركامبرين………………… 120

4-11-1-1-1- واحد  Mtg…………………………… 120

4-11-1-1-2- واحد  Mt…………………………… 120

4-11-1-2- سازند دوران اول(ديرينه زيستي يا پالئوزوئيك) 120

4-11-1-2-1-  زير واحد P ……………………….. 120

4-11-1-2-2-  زير واحد PV ………………………. 121

4-11-1-3-  سازند دوران دوم ( ميان زيستي يا مزوزوئيك) 121

4-11-1-3-1-  واحد TJS  …………………………. 121

4-11-1-3-2-  زيرواحد jsh ……………………… 121

4-11-1-4-1-  واحد Q1da  ( نهشته هاي كوهپايه اي و آبرفتي پلئيستوسين)…………………………………. 121

4-11-1-4-  سازند دوران چهارم (كواترنر يا عهد حاضر). 121

4-11-1-3-3-  واحد K1L ………………………… 121

4-11-1-4-2-  واحد Qal  ( نهشته هاي آبرفتي و دشت سيلابي) 122

4-12-  فرسايش تشكيلات سطحي در حوضه آبريز پسیخان….. 125

4-12-1-  آب و هوا……………………………. 125

4-12-2-  مورفولوژي ………………………….. 126

4-12-3-  چينه شناسي …………………………. 126

4-12-4-  پوشش گياهي …………………………. 126

4-13- کاربری اراضی حوضه………………………. 127

4-14- فرسایش در حوضه ………………………… 128

4-15- پوشش گیاهی حوضه ……………………….. 129

4-15-1- اشكوب بندي پوشش گياهي ( درختان ) به تناسب ارتفاع 129

4-15-1-1- ارتفاع كمتر از 500 متر با جنگل نيمه متراكم 129

4-15-1-2- ارتفاع 500 تا 1500 متر با جنگل متراكم….. 130

4-15-2-  نقش پوشش گياهي در فرسايش خاك………….. 130

4-16-  مسائل اقتصادی- اجتماعی حوضه…………….. 131

4-16-1- نحوه کشاورزی اهالی رودخانه پسیخان………. 132

4-16-2- آبادی های دارای سکنه …………………. 132

4-16-3-  تعداد جمعیت، خانوار و بعد خانوار ……… 132

4-17-  مدیریت یکپارچه و توسعه پایدار حوضه………. 137

4-18-  مصاديق و جنبه هاي تخريب و تهديدات پيش روي منابع حوضه ي آبخيز پسیخان………………………………… 139

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات…………. 142

5-1- بحث ونتیجه گیری…………………………. 143

5-2-  پاسخ به فرضیات تحقیق……………………. 156

5-2-1- فرضیه اول…………………………….. 156

5-2-2- فرضیه دوم…………………………….. 156

5-3- پیشنهادات………………………………. 157

منابع و ماخذ………………………………… 161

پیوست………………………………………. 168