بررسی اثر تبدیل اراضی حاشیه کویری به اراضی زراعی و پسته زار بر فرسایش پذیری بادی و ‏منحنی رطوبت خاک (مطالعه موردی: اراضی حاشیه‌ی کویر سیاه کوه)‏

تعداد148صفحه در فایل word

كارشناسي ارشد

در رشته مهندسي منابع طبیعی-آبخیزداري

بررسی اثر تبدیل اراضی حاشیه کویری به اراضی زراعی و پسته زار بر فرسایش پذیری بادی و ‏منحنی رطوبت خاک

(مطالعه موردی: اراضی حاشیه‌ی کویر سیاه کوه)‏

چکیده

اين پژوهش باهدف بررسی اثر تبدیل اراضی حاشیه کویری به اراضی زراعی و پسته زار بر ويژگي­هاي فيزيکي و شيميايي خاک و فرسایش پذیری بادی و ‏منحنی رطوبت خاک در منطقه چاه افضل واقع در کویر سیاه کوه استان یزد انجام گرفت. تيمارهاي كاربري مورد بررسي شامل: 1) زمين‌هاي شور دست‌نخورده حاشيه كوير 2) اراضي زراعي 3) اراضی پسته زار خواهد بودند. در هر يك از كاربري‌هاي اراضي، سه پروفيل خاك (به عنوان سه تكرار) و از افق‌های 0-20، 20-40 و 40-60 سانتی‌متری‌ یک نمونه خاك تهيه گردید. نتايج در قالب طرح بلوک کامل تصادفی تجزيه و تحليل گردیدند. مقايسه ميانگين خواص فيزيکی و شيميايي و فرسایش پذیری خاك با استفاده از آزمون دانكن تعيين گردید. نتایج نشان داد که تغییر کاربری از اراضی حاشیه کویر به سمت اراضی زراعی و پسته زار سبب کاهش در میزان شن خاک، افزایش میزان سیلت خاک و عدم تفاوت معنی‌داری در میزان رس خاک گردیده است و همچنین تغییر محسوسی در بافت خاک حاصل نشده بطوریکه بافت خاک از نوع متوسط بوده و در کلاس لومی شنی قرار می‌گیرد. میزان هدایت الکتریکی در اراضی حاشیه کویر نسبت به اراضی زارعی و پسته زار بیشتر بوده است و دلیل این امر را هم می‌توان به شور بودن بیش از حد زمین‌های حاشیه کویر نسبت داد که پس از تغییر کاربری برای زراعت و پسته زار مقدار شوری آن‌ها پایین آمده است. بین میزان اسیدیته، آهک خاک و جرم مخصوص حقیقی خاک در کاربری‌های مختلف و همچنین عمق‌های مختلف خاک اختلاف معنی‌داری وجود نداشته است. هرچه از اراضی حاشیه کویر به سمت اراضی زراعی و پسته زار می‌رویم شاخص‌های جرم مخصوص ظاهری، میزان مواد آلی، ازت کل، فسفر قابل‌جذب، پتاسیم قابل‌جذب و میزان رطوبت خاک افزایش پیدا می‌کنند. تخلخل خاک در اراضی حاشیه کویری بیشتر بوده است و این تفاوت تنها در عمق 0-20 سانتی‌متری در کاربری اراضی حاشیه کویر نسبت به دو کاربری دیگر مشاهده گردید. هرچه از اراضی حاشیه کویر به سمت اراضی زراعی و پسته زار می‌رویم میزان کلسیم و منیزیم، سدیم، نسبت جذبی سدیم و همچنین شاخص فرسایش پذیری بادی کاهش پیدا می‌کنند.

کلمات کلیدی: فرسایش پذیری بادی، تغییر کاربری، منحنی رطوبت خاک، کویر سیاه کوه، چاه افضل