%37تخفیف

بررسي مباني استنباطهاي فلسفي علامه طباطبايي (ره ) در تفسير الميزان

تعداد 103 صفحه  درword

گروه الهيات

 

 

کارشناسی ارشد رشته الهيات فلسفه و كلام اسلامي

 

 

بررسي مباني استنباطهاي فلسفي علامه طباطبايي (ره ) در تفسير الميزان

 

چكيده

انسان همواره در زندگي خود با سوالات و مسائل فراواني پيرامون خود، جهان و خالق جهان روبرو است و درجستجو و تجربه ي راههايي است كه بتواند از طريق آنها به پاسخ پرسشهاي خود برسد.

«دين » ، حقيقتي سرچشمه گرفته از منبع غيب الهي است كه پاسخگوي بسياري از  پرسشها و سوالات زندگي بشر است و او را به سوي راه و روش صحيح زندگي راهنمايي مي كند. براي بهره گيري از دين و آموختن آموزه هاي ديني كه از آيات و كلام الهي و آموزه هاي وحياني پيامبران و امامان معصوم تشكيل مي شود و به عبارت ديگر براي ديندار بودن، ابتدا بايد به فهمي صحيح و شايسته از آن دست يافت و اين امر ميسر نمي شود جز با بكارگيري روشي مناسب كه بتوان توسط آن،به حقيقت دين و دينداري رسيد.

دراين راه برخي روش عرفاني را تنها راه رسيدن به معرفت مي دانند و گروهي بر تعبد به ظواهر ديني اصرر مي ورزند و گروهي نيز، طريق عقلي را از راه دستيابي به معارف ديني مي دانند.

علامه طباطبايي (ره)، با اعتقاد بر كارآمدي هر سه راه براي رسيدن به حقايق ديني،تأكيد فراواني برشناخت عقلي دين

كرده است . از ديدگاه وي ، درك  عقلي آموزه هاي ديني درمقايسه با ديگر طرق بهره برداري از متون ديني، از جايگاهي والا برخوردار است و براين باور است كه معارف ديني با تفكر فلسفي و تعقل استدلالي انسان قابل فهم و هضم هستند و فهم بخشي از آيات و روايات بدون تسلط براصول فلسفي و منطقي ممكن نيست؛ چنانكه خود در تفسير گرانسنگ الميزان ، با در نظرگرفتن اين اصول و با نظر به اينكه خود از ذهني منطقي و بينشي فلسفي برخوردار بوده است، توانسته تفسيري عميق و كامل از آيات الهي،‌ بدون اينكه خود به ورطه ي تفسير به رأي و تطبيق بيافتد، ارائه دهد.

اين نوشتار به بررسي استنباط هاي فلسفي و عقلي ايشان درتفسير الميزان و بررسي تأثيرپذيري اين تفسير از اصول و قواعد عقلي و فلسفي مي پردازد.

كليدواژه ها : فلسفه ،‌تفسير، تأويل ، تفسير فلسفي

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                      صفحه

فصل اول : کلیات

1-1 تبيين مسئله پژوهش واهميت آن………………… 1

1-2 اهداف و فرضيات پژوهش ……………………… 2

1-3- پيشينه پژوهش و روش تحقیق  ………………… 2

1-4- سيره علمي و عملي علامه طباطبايي ……………. 4

1-4-1- سير زندگي علامه ………………………… 5

1-4-2- تألیفات و آثار علامه…………………….. 7

1-4-3- آشنایی با تفسیر المیزان…………………. 9

1-5- آشنايي با روشهاي تفيسر قرآن……………….. 11

1-5-1- تفسير روايي …………………………… 11

1-5-2- تفسير ادبي ……………………………. 11

1- 5- 3- تفسير بلاغي ………………………….. 12

1- 5- 4- تفسير لغوي…………………………… 12

1-5-5-تفسیرفقهی ……………………………… 12

1-5- 6- تفسير كلامي …………………………… 12

1-5-7- تفسير فلسفي …………………………… 13

1- 5- 8- تفسير عرفاني ………………………… 13

1-5- 9- تفسير تربيتي …………………………. 13

1- 5- 10- تفسير اجتماعي ………………………. 13

1-5- 11- تفسير علمي- تجربي ……………………. 14

1- 5- 12- تفسير جامع …………………………. 14

1-5- 13- تفسير قرآن به قرآن …………………… 14

1-6- صحت و ضرورت روش تفسیري قرآن به قرآن ……….. 15

1- 7- پيشينه تفسير قرآن به قرآن ……………….. 16

1-8- ارزيابي روشهاي تفسير قرآن…………………. 17

1- 9- روش شناختي تفسير الميزان…………………. 18

1- 10- جايگاه سنت در تفسير قرآن به قرآن ………… 19

1-11- جايگاه سنت در تفسير الميزان ……………… 20

عنوان                                                                                                                      صفحه

1-12- كاربرد عقل در تفسير الميزان ……………… 21

1-13- شيوه عقلي و استدلالي علامه طباطبايي ………… 22

1-14- نتیجه گیری……………………………… 25

 پی نوشت…………………………………….. 26

فصل دوم: جايگاه عقل در فهم دين

2–1 ارزش و جايگاه عقل در دين ……………….. 27

2-1- 1- عقل از ديدگاه قرآن…………………… 28

2-1- 2- عقل از ديدگاه روايات ………………… 31

2-2-معیارهای فهم قرآن……………………….. 33

2-3-منابع فهم وتفسیرقرآن…………………….. 35

2-3- 1- نقش قرآن در فهم و تفسيرآن ……………. 35

2-3-2- نقش روایات صحیح درتفسیرقرآن عقل به عنوان منبع تفسير قرآن 36

2-3-3-نقش عقل به عنوان منبع تفسير قرآن………… 37

2- 4- مسائل وروش مشترک دين وفلسفه ……………. 39

2-5-نتیجه گیری……………………………… 41

فصل سوم:

مباني استنباطهاي فلسفي علامه طباطبايي

3-1- تفسير عقلي در الميزان ………………….. 42

3-1-1- عرضه ي فلسفه بر قرآن …………………. 43

3- 1- 2- قرآن، ميزان پذيرش مسائل فلسفي ……….. 44

3- 2- تاثير ذهنيت فلسفي علامه بر تفسير ………… 44

3- 2- 1- نقش پيش فرض در فهم متن ……………… 44

3- 2- 2- بهره گيري علامه از قواعد واصول عقلي در تفسير    45

3-2- 3- تاثير پذيري تفسير علامه از اصول فلسفي ….. 45

3-3- استنباطهاي فلسفي علامه طباطبايي…………… 47

3-3- 1- بحث فلسفي پیرامون انحصارحمدبه خداوند……. 47

3-3-2- مباني فلسفي انحصارحمدبه خداوند…………..

 

      عنوان                                                                                                                      صفحه

3- 3-2- 1- ربط معلول به علت ………………….

3- 3- 2- 2-  اصالت وجود ……………………..

3- 3- 2- 3-  تشكيك در وجود …………………..

3- 3-3- ارتباط مباني فلسفي انحصار حمد با تفسير آيه

3- 3- 4- بحث فلسفي پیرامون جبر و تفويض ………..

3- 3- 5- مباني فلسفي جبرو تفويض……………….

3-3 -5- 1- نيازمندي ممكنات به علت …………….

3- 3- 5- 2- الشيء مالم يجب لم يوجد ……………

3- 3- 5- 3- ملاك نيازمندي ممكن به علت ………….

3-3- 6-  ارتباط مباني فلسفي جبر و تفويض با تفسير آيه

3-3-7-بحث فلسفي پیرامون شفاعت ………………..

3-3- 8- مباني فلسفي شفاعت ……………………

3-3-8-1- القسر لايدوم ………………………..

3-3- 8-2- ماده و صورت ………………………. چ

3-3- 9- ارتباط مباني فلسفي شفاعت با تفسير آيه ….

3-3-10- بحث فلسفي پیرامون خلق ابداعي خداوند ……

3-3-11- مباني فلسفي خلق ابداعي خداوند………….

3-3-11-1- صرف الشي لايتثني و لايتكرر……………. 58

3-3-12-  ارتباط مباني فلسفي خلق ابداعي با تفسير آيه

3-3-13- بحث فلسفي پیرامون ماهيت محبت ………….

3-3-14- مباني فلسفي ماهيت محبت ……………….

3-3-14-1- توجه و علاقه سافل به عالي ……………

3-3-15- ارتباط مباني فلسفي محبت با تفسير آيه …..

3-3-16- بحث فلسفي پیرامون خلود در عذاب ………..

3-3-17- مبانی فلسفی خلوددرعذاب ………………. 65

3-3-18- بحث فلسفي پیرامون كلام الهي…………….

-19-3-3 مباني فلسفي كلام الهي…………………………………………………..

3-3-19-1- سنخيت علت و معلول…………………..

3-3- 19-2- وجود رابطي معلول …………………. 67

     عنوان                                                                                                                      صفحه

3-3- 20- ارتباط مباني فلسفي كلام الهي با تفسير آيه

3-3- 21- بحث فلسفي پیرامون نسبت امور اعتباري به خداوند

3-3- 22- مباني فلسفي نسبت امور اعتباري به خداوند..

3-3-22-1- عليت تنها در «وجود» است……………..

3-3-22-2- تفكيك حقايق از اعتباريات ……………

3-3-23- بحث فلسفي پیرامون يكساني زن و مرد در انسان بودن     71

3-3-24- مباني فلسفي يكساني در زن و مرد در انسان بودن و ارتباطش با تفسير آيه ……………………………………….

3-3-25- بحث فلسفي پیرامون نسبت  اعمال به اسباب….

3-3-26-مباني فلسفي نسبت اعمال به اسباب ………..

3-3-27- بحث فلسفي پیرامون خصوصيات ويژه ي انبياء الهي    75

3-3-28- مباني فلسفي خصوصيات ويژه ي انبياء الهي….

3-3-29- ارتباط مباني فلسفي خصوصيات ويژه انبياء با تفسيرآيه

3-3-30- بحث فلسفي پیرامون  منشاء اختلاف افراد و انواع موجودات

3-3-31- مباني فلسفي  منشاء اختلاف افراد و انواع موجودات

3-3-31-1- الواحد لايصدر عنه الا الواحد ………….

3-3-32- ارتباط مباني فلسفي منشاء اختلاف موجودات با تفسير آيه

3-3-33-بحث فلسفي پیرامون آيت بودن همه موجودات ….

3-3-34- مباني فلسفي آيت بودن همه موجودات و ارتباط آن با تفسيرآيه

3-3-35-بحث فلسفي پیرامون مصلحت افعال الهي ……..

3-3-36- مباني فلسفي مصلحت افعال الهي ………….

3-3-36-1- واجب الوجود بالذات، واجب الوجود من جميع الجهات است

3-3-37- بحث فلسفي پیرامون علت تامه بودن خداوند …

3-3-38- مباني فلسفه علت تامه بودن خداوند ………

3-3-38-1- علت تام و ناقص …………………….

3-3-38-2- علت حقيقي و معد ……………………

3-3-39- ارتباط مباني فلسفي علت تامه بودن خدا با تفسير آيه

3-3-40- بحث فلسفي پیرامون عدم منافات علم الهي با اختيار انسان

3-3-41- مباني فلسفي عدم منافات علم الهي با اختيار انسان

3-3-41-1- نحوه ي علم الهي ……………………

      عنوان                                                                                                                      صفحه

3-3-42- بحث فلسفي پیرامون علم داشتن موجودات مادي .

3-3-43- مباني فلسفي علم داشتن موجودات مادي …….

3-3-43-1- معناي علم …………………………

3-3-44- بحث فلسفي پیرامون علم غيب پيامبر و ائمه اطهار

3-3- 45- مباني فلسفي علم غيب پيامبر و ائمه اطهار .

3-3-45-1- تخلف معلول از علت تامه محال است ……..

3-3-46- ارتباط مباني فلسفي علم غيب با تفسير آيه ..

3-3-47- نتیجه گیری ………………………….

پی نوشت……………………………………. 95

منابع وماخذ………………………………… 98

1 دیدگاه برای بررسي مباني استنباطهاي فلسفي علامه طباطبايي (ره ) در تفسير الميزان

  1. prezzo del fosamax in farmaciar

    say thanks to a lot for your internet site it helps a whole lot. cena feldene na receptę w Krakowie

دیدگاه خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo