%34تخفیف

برآورد تغیرات مکانی- زمانی رطوبت خاک با استفاده از رادار نافذ زمینی(GPR) در دامنه ­های جنوبی البرز،استان تهران.

تعداد 119 صفحه در فایل word

گروه خاک شناسی

 

کارشناسی ارشد

برآورد تغیرات مکانی- زمانی رطوبت خاک با استفاده از رادار نافذ زمینی(GPR) در دامنه ­های جنوبی البرز،استان تهران.

چكيده:

اندازه­گیری سریع و دقیق رطوبت خاک از اهمیت ویژه­ای در مدیریت کارآمد و بهبود کارایی مصرف آب برخوردار است. روش رادار نافذ زمینی روش جدیدی است که به کمک آن می­توان نسبت به اندازه­گیری سریع و دقیق رطوبت خاک مبادرت کرد و توانایی نظارت بر حجم­های زیاد خاک را با سرعت و ارزش موثر فراهم می­کند. این پژوهش با هدف امکان­سنجی اندازه­گیری رطوبت خاک با استفاده از رادار ­نافد زمینی، در سه مرحله انجام شد. مراحل اول و دوم شامل اندازه­گیری رطوبت در فصل­های بهار و پاییز در منطقه مورد مطالعه (در دامنه­های جنوبی البرز، با بافت خاک متوسط تا درشت) بود. در مرحله اول تعداد 30 پروفیل با استفاده از یک دستگاه رادار نافذ زمینی با آنتن 700 مگاهرتزی برداشت و از روش برازش هذلولی برای محاسبه رطوبت خاک استفاده شد. در این مرحله روش­های وزنی و انعکاس­سنج­دامنه­زمانی به عنوان مرجع برای مقایسه نتایج حاصل از روش رادار نافذ زمینی استفاده شدند. در مرحله دوم از یک دستگاه رادار نافذ زمینی با آنتن 100 مگاهرتزی برای اندازه­گیری رطوبت خاک در یک دوره خشک قبل از بارندگی پاییزه استفاده شد. در این مرحله از روش آنالیز موج زمینی برای محاسبه درصد رطوبت حجمی خاک استفاده شد. در مرحله سوم از آنتن 500 مگا هرتزی رادار نافذ زمینی استفاده شد و روش برازش هذلولی در یک محیط آزمایشی با سه بافت متفاوت برای محاسبه رطوبت خاک استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که روش رادار نافذ زمینی یک روش سریع و با ماهیت غیر­تخریبی است که می­تواند با خطای قابل قبولی در مقایسه با اندازه­گیری­های درجا برای تعیین رطوبت خاک به کار گرفته شود. مقدار خطای میانگین مربعات ریشه در روش برازش هذلولی در مقایسه با روش­های وزنی و انعکاس­سنج دامنه زمانی به ترتیب برابر 32/3 و 40/2 بدست آمد. ضریب همبستگی بین نتایج روش رادار نافذ زمینی در مقایسه با روش­های وزنی و انعکاس­سنج دامنه زمانی به ترتیب برابر با 86/0 و 84/0 می­باشد. نتایج حاصل از روش تجزیه و تحلیل موج زمینی نیز نشان داد که این روش می­تواند به عنوان روش مناسبی برای محاسبه رطوبت خاک استفاده شود. همچنین استفاده از روش برازش هذلولی در یک محیط آزمایشی با شرایط کنترل­شده نشان داد که این روش می­تواند برای اندازه­گیری رطوبت در خاک­های درشت بافت استفاده شود اما کاربرد آن در خاک­های ریز بافت نیازمند انجام آزمایش­های بیشتری می­باشد.

کلمات کلیدی: رادار نافذ زمینی، برازش هذلولی، رطوبت خاک، انعکاس­سنج دامنه­زمانی، روش وزنی

فهرست مطالب

فصل اول: مقدمه و کلیات

1-1- مقدمه. 1

1-2-روش‌های اندازه­گیری رطوبت خاک… 3

1-2-1- روش اندازه­گیری مستقیم. 3

1-2-1-1- روش­اندازه‏گیری­وزنی.. 3

1-2-2- روش­های­غیرمستقیم. 4

1-2-2-1-بلوک­گچی.. 4

1-2-2-2-نوترون‏متر. 5

1-2-2-3-روش­اشعه­گاما 7

1-2-2-4-میله تتا 8

1-2-2-5-روش انعکاس­سنج دامنه زمانی.. 9

1-3- اهمیت و ضرورت­انجام­تحقیق.. 12

1-4-سوالات، اهداف و فرضیات تحقیق.. 15

فصل دوم : مروری بر منابع

2-1- رادار نافذ زمینی.. 15

2-2- کاربرد رادار نافذ زمینی در ایران. 16

2-2-1- بررسی ساختارهای مدفون در نزدیک سطح زمین.. 17

2-2-2- شناسایی وتعیین ضخامت لایه­های آسفالت… 18

2-2-3- بررسی‌های باستان­شناسی.. 19

2-2-4- شناسایی حفره‌ها و بررسی دانه­بندی و لایه­بندی خاک‌ها 20

2-3- کاربرد روش رادار نافذ زمینی در مطالعات خاک وآب… 21

2-4- تعیین سرعت موج مستقیم در رادارگرام. 22

2-5- روش‌های اصلی اندازه‏گیری رطوبت به وسیله رادار نافذ زمینی.. 25

2-6- پیشینه ارزیابی رطوبت خاک با استفاده از رادار نافذ زمینی.. 25

2-7- سؤالات، اهداف و فرضیات تحقیق.. 43

فصل سوم : مواد وروش­ها

3-1- مقدمه. 45

3-2- منطقه مورد مطالعه. 46

3-2-1-پستی و بلندی منطقه. 46

3-2-2- خاک… 47

3-2-3- پوشش گیاهی طبیعی.. 47

3-2-4- درصد شیب… 48

3-2-5- اقلیم منطقه. 48

3-3- اندازه‏گیری­های فصل بهار. 48

3-3-1- برداشت‌­های رادار نافذ زمینی.. 49

3-3-2- نمونه‌های وزنی.. 50

3-3-2-1-اندازه‏گیری رطوبت وزنی و چگالی ظاهری.. 50

3-3-2-2-اندازه‏گیری بافت خاک… 52

3-3-3-اندازه‏گیری­های انعکاس­سنج دامنه زمانی.. 52

3-4- برداشت پروفیل‌های رادار نافذ زمینی در فصل پاییز. 53

3-5-تفسیرداده‌های روش رادار نافذ زمینی.. 54

3-5-1- محاسبه ثابت دی‏الکتریک و درصد رطوبت… 56

3-6-تست روش رادار نافذ زمینی در یک محیط آزمایشی.. 61

فصل چهارم : نتایج وبحث

4-1- ترکیبات بافتی درمنطقه مورد مطالعه. 64

4-3- درصد رطوبت… 66

4-3- شاخص‌های آماری.. 66

4-3-1- عمق40-30 سانتی‏متری.. 66

4-3-2- عمق 60-50 سانتی‏متری.. 70

4-3-2-1-مقایسه روش انعکاس سنج دامنه زمانی با روش وزنی.. 70

4-3-2-2-مقایسه روش رادار نافذ زمینی با روش وزنی.. 73

4-3-2-3-مقایسه روش رادار نافذ زمینی با روش انعکاس­سنج دامنه زمانی.. 77

4-3-2-4-روابط رگرسیونی برای محاسبه رطوبت با استفاده از روش رادار نافذ زمینی.. 80

4-4- اندازه‏گیری رطوبت خاک در فصل پاییز. 82

4-5- نتایج حاصل از تست روش رادار نافذ زمینی در یک شرایط کنترل شده 84

4-5- بررسی شرایط کشت نهال در منطقه. 85

4-6- نتیجه­گیری.. 88

4-7- پیشنهادات… 90

فهرست جداول

‏جدول 2-1- نتایج حاصل از روش رادار نافذ زمینی. 19

‏جدول2-2- نتایج حاصل از گمانه‌های حفرشده 19

‏‏جدول2-3- نتایج حاصل از مطالعات (Bello and kamarudin., 2011 ) 37

جدول 4-1-ترکیبات بافتی نمونه‌های گرفته­شده در عمق 40-30 سانتی­متری 65

جدول 4-2-ترکیبات بافتی نمونه‌های گرفته­شده در عمق 60-50 سانتی­متری.. 65

جدول 4-3- شاخص‌های آماری محاسبه­شده برای دو روش انعکاس­سنج دامنه زمانی در مقایسه با روش وزنی. 68

جدول 4-4- شاخص‌های آماری محاسبه­شده برای دو روش انعکاس­سنج دامنه زمانی در مقایسه با روش وزنی. 71

جدول 4-5- شاخص‌های آماری محاسبه­شده برای مقایسه روش­های رادار نافذ زمینی و وزنی. 74

جدول 4-6- شاخص‌های آماری محاسبه­شده برای مقایسه روش رادار نافذ زمینی با دو روش انعکاس­سنج دامنه زمانی. 77

جدول 4-7-ضرایب رابطه رگرسیونی بدست­آمده بر اساس روش وزنی. 81

جدول 4-8- ضرایب رابطه رگرسیونی بدست­آمده بر اساس روش انعکاس­سنج دامنه زمانی. 81

جدول 4-9- رطوبت‌های حجمی محاسبه­شده با استفاده از رادار نافذ زمینی در فصل پاییز. 82

جدول4-10- درصد رطوبت‌های حجمی محاسبه­شده با استفاده از دو روش رادار نافذ زمینی و انعکاس­سنج دامنه زمانی قبل آبیاری85

جدول4-11- درصد رطوبت‌های حجمی محاسبه­شده با استفاده از دو روش رادار نافذ زمینی و انعکاس­سنج دامنه زمانی بعد آبیاری85

جدول4-12- گونه­های مناسب برای کشت در منطقه براساس شایط اقلیمی و خاکی. 87

فهرست اشکال

شکل1- 1- دستگاه نوترون­‏متر. 6

شکل1- 2- دستگاه انعکاس­سنج دامنه زمانی و اجزاء آن شامل انواع میله­ها و دستگاه اندازه‏گیری. 10

شکل2-1-نمایی از دستگاه رادار نافذ زمینی الف) حرکت به وسیله مشین کشاورزی ب) حرکت به وسیله دست.. 16

شکل2-2- نحوه ارسال امواج رادار نافذ زمینی از آنتن فرستنده به گیرنده. 24

‏شکل2-3- رادارگرام خام در یافته‌های(Bello and kamarudin., 2011) 36

شکل2-4- رادارگرام پردازش­شده در یافته‌های (Bello and kamarudin., 2011) 36

‏شکل2-5- منحنی­های برازش شده بر روی هذلولی‌ها در یافته‌های (Bello and kamarudin., 2011 ) 37

‏شکل2-6- مشخصات ساختار زیرسطحی در یک رادارگرام در یافته های(Pan et al., 2012) 40

‏شکل2-7-شکل شماتیک پویایی مکانی مقدارآب خاک در ساختارهایی از تل‌های شنی ته­نشست ­شده(Pan et al., 2012).(a)فراینداصلی درسطح خاک، (b) توزیع مجدد آب درخاک، (c) نفوذعمقی از طریق اینتر فازتل‌های شنی. 41

شکل3-1- موقعیت جغرافیایی محدوده طرح در کشور. 46

شکل3-2- منطقه مورد مطالعه. 47

‏شکل3-3- برداشت داده ‌با استفاده از دستگاه رادار نافذ زمینی. 49

‏شکل3-4- برداشت نمونه‌های وزنی. 50

‏شکل3-5- توزین نمونه‌های خاک برای تعیین درصد رطوبت.. 51

شکل3-6- اندازه‏گیری بافت خاک به روش هیدرومتری.. 52

شکل3-7- اندازه‏گیری رطوبت حجمی خاک با استفاده از دستکاه انعکاس­سنج دامنه زمانی. 53

شکل3-8- برداشت داده های رادار نافذ زمینی با استفاده از رادار مدل LOZA M در فصل پاییز. 54

شکل 3-9- یک رادارگرام خام در محیط نرم افزار. 55

‏شکل3- 10- رادارگرام پردازش شده، شکل 3-9. 56

شکل3-11- منحنی‌های برازش­شده برروی هذلولی. 56

‏شکل3-12- نمونه­ای از تصاویر پردازش­شده در حالتPointmode 58

‏‏شکل3-13–موج زمینی تشکیل­شده در حالت Pointmode. 59

‏شکل3-14- نمونه­ای از تصاویر پردازش­شده در حالت Wigglemode. 59

‏شکل3-15- موج زمینی تشکیل­شده در حالت Wigglemode. 60

‏شکل3-16- سرعت موج زمینی در فاصله 2-1 متری از پروفیل خاک.. 60

‏شکل3-17- برداشت پروفیل­های رادار نافذ زمینی با استفاده از آنتن 500 مگاهرتزی.. 62

‏شکل3-18- یک رادارگرام پردازش­شده 63

شکل 4-1- رابطه بین رطوبت‌های اندازه‏گیری شده با دو روش رادار نافذ زمینی و وزنی در مطالعات (2003)Grote et al 76

شکل4-2- رابطه بین ثابت­های دی­الکتریک دو روش رادار نافذ زمینی و انعکاس­سنج دامنه زمانی در مطالعات (2003)Grote et al 80

                              فهرست نمودار­ها

نمودار4-1- رابطه بین رطوبت­های حجمی بدست­آمده با دو روش انعکاس­سنج دامنه زمانی و وزنی. 68

‏نمودار 4-2- رابطه بین رطوبت­های حجمی بدست­آمده با دو روش انعکاس­سنج دامنه زمانی )برمبنای رابطه تاپ ) و وزنی. 69

‏نمودار 4-3- همبستگی بین ثابت­های دی­الکتریک انعکاس­سنج دامنه زمانی و رطوبت­های حجمی بدست­آمده با روش وزنی. 70

نمودار 4-4- رابطه بین رطوبت‌های حجمی اندازه‏گیری­شده با دو روش انعکاس­سنج دامنه زمانی و وزنی. 72

نمودار 4-5- رابطه بین رطوبت‌های حجمی اندازه‏گیری­شده با دو روش انعکاس­سنج دامنه زمانی (بر مبنای رابطه تاپ) و وزنی. 72

نمودار 4-6- همبستگی بین ثابت­های دی­الکتریک انعکاس­سنج دامنه زمانی و رطوبت های حجمی بدست­آمده با روش وزنی. 73

نمودار 4-7- رابطه بین رطوبت­های حجمی اندازه‏گیری­شده با دو روش رادار نافذ زمینی و وزنی. 75

نمودار 4-8- همبستگی بین ثابت­های دی­الکتریک رادار نافذ زمینی و رطوبت حجمی اندازه‏گیری­شده با روش وزنی. 76

نمودار4-9-رابطه رطوبت‌های حجمی محاسبه­شده با روش‌های انعکاس­سنج دامنه زمانی( برمبنای رابطه تاپ) و رادار نافذ زمینی. 78

نمودار4-10- رابطه بین رطوبت‌های حجمی محاسبه­شده با روش­های رادار نافذ زمینی و انعکاس­سنج دامنه زمانی. 79

نمودار4-11- همبستگی بین ثابت­های دی­الکتریک محاسبه­شده با دو روش رادار نافذ زمینی و انعکاس سنج دامنه زمانی. 79

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo