%38تخفیف

دانلود: امکان­سنجی راهبردی استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی، (مطالعه موردی: فرآوری زیتون در شهرستان طارم)

تعداد 174صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد

رشته­ی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی

امکان­سنجی راهبردی استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی، (مطالعه موردی: فرآوری زیتون در شهرستان طارم)

چکیده

کشاورزی اساس فعالیت­های اقتصادی و منبع درآمد در اکثر روستاهای کشورمان است، با این حال این بخش از اقتصاد امروزه با مشکلات گوناگونی از جمله: فساد­پذیری بالا، پایین بودن عملکرد تولید در واحد سطح، فصلی بودن تولید در بخش کشاورزی و بیکاری فصلی، توان ناکافی برای اشتغال و درآمد خانوارهای روستایی مواجه می­باشد. در چنین شرایطی روستاییان مجبور به مهاجرت از روستا به شهر می­شوند که علاوه بر تخلیه جمعیتی روستاها، شهرها را با مشکلات عدیده­ای مواجه می­سازد. برای حل این مشکلات باید برنامه­ریزی دقیق و سنجیده­ای تدوین نمود؛ چرا که بدون دستیابی به توسعه روستایی نمی­توان به توسعه ملی دست یافت. استقرار صنعت در محیط روستایی بویژه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، با کامل کردن زنجیره تولید کشاورزی، باعث ایجاد اشتغال و درآمد­زایی برای خانوارهای روستایی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها، ایجاد ارزش­افزوده، استفاده بهینه از منابع و امکانات محلی، و در نهایت توسعه روستایی می­شود. شهرستان طارم به عنوان یکی از شهرستان­های استان زنجان، علی­رغم اینکه به عنوان قطب کشاورزی این استان محسوب می­شود، ولی در غیاب صنایع تبدیلی و تکمیلی مرتبط با بخش کشاورزی به جایگاه شایسته خود نرسیده است. هدف این پژوهش بررسی قابلیت­ها و مزیت­های شهرستان طارم برای استقرار صنایع تبدیلی و فرآوری مرتبط با محصول زیتون بوده است که به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از حیث ماهیت و روش از نوع تحقیقات توصیفی­-­ تحلیلی می­باشد. برای جمع­آوری اطلاعات از دو روش میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) و کتابخانه­ای (منابع مکتوب، نقشه­ها و …) بهره گرفته شده است. از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای تهیه نقشه­های مورد نیاز، از روش فرآیند سلسله مراتب تحلیلی (AHP) برای استعداد­یابی کشت زیتون و از پرسشنامه برای اولویت­بندی و انتخاب صنایع فرآوری مرتبط با زیتون استفاده شده است. به منظور امکان­سنجی استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی که هدف اصلی تحقیق می­باشد نیز از مدل برنامه­ریزی راهبردی سوات بهره گرفته شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که در شهرستان طارم امکان گسترش سطح زیرکشت زیتون تا 2/2 برابر وضع فعلی وجود دارد؛ همچنین میزان ضریب نهایی مزیت­ها (نقاط قوت و فرصت­ها) در شهرستان، جهت استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی بیشتر از محدودیت­ها (نقاط ضعف و تهدید) می­باشد و صنایع تبدیلی و تکمیلی زیادی از جمله دو گروه کلی فرآوری روغن و کنسرو را می­توان در رابطه با زیتون در شهرستان طرح­ریزی کرد.

کلمات کلیدی: صنایع تبدیلی و تکمیلی، پهنه­بندی زیتون، امکان­سنجی، مدل راهبردی سوات، شهرستان طارم

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات تحقیق 1

1-1-  مقدمه. 2

1- 2-  بیان مساله. 3

1-3-  ضرورت تحقیق.. 5

1-4-  اهداف تحقیق.. 6

1-5-  سوالات اساسی تحقیق.. 6

1-6-  فرضیات تحقیق.. 6

1-7- تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم تحقیق.. 6

1-8-  روش شناسی تحقیق.. 9

1-9-  ابزار گردآوری داده­ها و اطلاعات: 9

1-10-  روش تجزیه و تحلیل داده­ها 9

1-11-  محدودیت­های پژوهش… 11

فصل دوم:مبانی نظری تجقیق 12

مقدمه. 13

2-1-  توسعه، توسعه روستایی، توسعه اقتصادی.. 13

2-2-  اقتصاد روستایی.. 14

2-3-  امکان­سنجی.. 15

2-4-  مکانیابی صنعتی.. 15

2-5-  ماهیت امکان­سنجی و مکانیابی صنایع. 16

2-6-  صنایع روستایی.. 16

2-6-1-  طبقه­بندی صنایع روستایی.. 18

2-6-2-  ویژگی­ها و مزایای صنایع روستایی.. 19

2-7-  ضرورت صنعتی­سازی روستاها 21

2-8-  مکاتب توسعه روستایی در مورد صنعتی شدن. 22

2-8-1-  ساختارگرایی و صنعتی شدن. 22

2-8-2-  مکتب نوسازی.. 23

2-8-3-  مکتب وابستگی.. 23

2-8-4-  نئولیبرالیزم. 24

2-9-  نظریه­هایی در خصوص ضرورت صنعتی­سازی روستا 24

2-9-1-  نظریه تکامل گرایانه. 24

2-9-2-  نظریه­های مبتنی بر تمرکززدایی و صنعتی شدن روستا 25

2-9-3-  نظریه رخنه به پایین صنعتی یا منطق لوئیس… 26

2-9-4-  نظریه پیوند سیدمن و دارکو. 27

2-10-  استراتژیهای توسعه صنعتی و صنعتی­سازی روستاها 28

2-11-  مکان­گزینی بهینه صنایع روستایی.. 29

2-12-   اهمیت صنعتی شدن روستا 31

2-13-  نقش صنایع روستایی در توسعه روستایی.. 32

2-14-  صنایع تبدیلی و تکمیلی.. 34

2-14-1-  اهمیت ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی.. 34

2-14-2-  ارتباطات پسین و پیشین صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی.. 35

2-14-3-  نقش صنایع تبدیلی و تکمیلی در افزایش ارزش افزوده 36

2-14-4-  عوامل مؤثّر در توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی.. 37

2-14-5-  راهکارهای توسعه­ی صنایع تبدیلی و تکمیلی.. 39

2-14-2-  تاریخچه ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در ایران. 40

2-15-  تجارب جهانی.. 42

2-16-   زیتون، تاریخچه و اهمیت اقتصادی آن. 46

2-17-   نیازها و محدودیت­های کشت زیتون: 48

2-18-  پيشينه (سابقه) تحقيق.. 50

جمع­بندی.. 56

فصل سوم:معرفی محدوده مورد مطالعه 57

مقدمه. 58

3-1-  موقعیت جغرافیایی.. 58

3-2-  ویژگی­های طبیعی.. 60

3-2-1-  زمین­شناسی.. 60

3-2-2-  وضعیت توپوگرافی.. 62

3-2-3 اقلیم. 65

3-2-4-  خاک و قابلیت ارضی.. 77

3-2-5-  منابع آب.. 80

3-2-6-  پوشش گیاهی.. 84

3-3-  ویژگی­های انسانی.. 86

3-3-2-  تقسیمات اداری – سیاسی شهرستان طارم. 88

3-3-3 ویژگی­های جمعیتی.. 88

3-3-3-1-  تراکم جمعیت.. 89

3-3-3-2-  ترکیب جمعیت.. 90

3-3-3-3-  تغییرات و رشد جمعیت.. 92

3-3-4-  خصوصیات اقتصادی.. 92

3-3-4-1-  میزان فعالیت.. 93

3-3-4-2 میزان اشتغال و بیکاری.. 94

3-3-4-3- وضعیت اشتغال در بخش­های سه­گانه. 94

3-3-4-4- خصوصیات بخش­های مختلف اقتصاد شهرستان طارم. 95

3-3-6-  ویژگی­های فرهنگی و قومی.. 104

3-3-7- مهاجرت.. 106

جمع­بندی.. 107

فصل چهارم: یافته­های تحقیق.. 108

مقدمه. 109

4-1-  پهنه­بندی کشت زیتون با مدل AHP در محیط GIS. 109

4-1-1-ارزش­گذاری بر اساس حداکثر دما 110

4-1-2-ارزش­گذاری بر اساس حداقل دما 110

4-1-3- ارزش­گذاری بر اساس متوسط دما 111

4-1-4- ارزش­گذاری بر اساس شیب.. 111

4-1-5- ارزش­گذاری بر اساس رطوبت.. 112

4-1-6- ارزش­گذاری بر اساس جنس خاک.. 113

4-1-7-  ارزش­گذاری بر اساس میزان بارندگی.. 113

4-1-8-  ارزش­گذاری بر اساس ارتفاع. 114

4-1-9-  ارزش­گذاری بر اساس قابلیت اراضی.. 114

4-1-10-  وزن­دهی به لایه­های اطلاعاتی.. 114

4-1-11-  بررسی سازگاری در قضاوت­ها 117

4-1-12-  بردار ویژه 118

4-1-13-  شاخص ناسازگاری.. 118

4-1-14-  ترکیب لایه­ها 119

4-2-  مدل تحلیلی SWOT. 122

4-2-1-  کشاورزی.. 123

4-2-2-  شبکه ارتباطی.. 127

4-2-3-  انرژی.. 130

4-2-4-  سرمایه­گذاری: 133

4-2-5-  صنعت: 136

4-2-6- ارائه راهبردهای مناسب به منظور استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی در شهرستان: 140

4-2-7-  تعیین راهبرد مناسب برای منطقه: 142

4-2-8-  ماتریس نهایی مدل SWOT. 143

جمع­بندی: 147

فصل پنجم:آزمون فرضیات و نتیجه­گیری.. 148

مقدمه. 150

5-1  خلاصه تحقیق.. 150

5-2-  آزمون فرضیات.. 152

5-2-1-  آزمون فرضیه اول. 152

5-2-2- آزمون فرضیه دوم. 153

5-2-3- آزمون فرضیه سوم. 155

5-3-  نتیجه­گیری.. 155

5-4-  ارائه پیشنهادات.. 157

5-5 پیشنهادات پژوهشی.. 158

ضمائم: 159

منابع: 167

فهرست جداول

جدول (2-1): مهمترین نظریات صنعتی شدن روستاها 28

جدول (2-2): مشخصات صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی در ایران(ارقام به درصد)،1384. 37

جدول (2-4): مطالعات انجام شده در ارتباط با صنایع روستایی در جهان و ایران. 53

جدول (2-3): نیازها و محدودیت­های بیولوژیکی و محیطی کشت زیتون. 48

جدول(3-1): طبقه­بندی اقلیمی به روش دومارتن.. 67

جدول (3-2) رژیم دمایی برخی پارامتر های ماهیانه ایستگاه سینوپتیک طارم در دوره 1390 –  1378(بر حسب سانتیگراد) 68

جدول (3-3): میانگین بارش ماهانه در ایستگاه سینوپتیک طارم بر حسب میلیمتر (1390-1378) 71

جدول (3-4): حداکثر، حداقل و میانگین رطوبت نسبی ایستگاه سینوپتیک طارم بر حسب درصد (از سال 1378 الی 1390) 73

جدول(3-5):  مجموع ساعات آفتابی در ایستگاه سینوپتیک طارم طی دوره 1390-1378. 74

جدول(3-6):میانگین تعداد روزهای یخبندان ماهانه ایستگاه سینوپتیک طارم طی دوره 1390-1378. 75

جدول(7-3): میانگین سرعت باد در ایستگاه سینوپتیک طارم بر حسب متر بر ثانیه (1390-1378) 76

جدول(3-8): تعداد و تخلیه سالانه از منابع آب زیرزمینی شهرستان طارم(میلیون متر مکعب) 84

جدول (3-9): تعداد شهرها، دهستان ها و آبادی های دارای سکنه شهرستان به تفکیک بخش… 88

جدول (3-10):  جمعیت و خانوار شهرستان برحسب محل سکونت.. 88

جدول(3-8): تعداد و تخلیه سالانه از منابع آب زیرزمینی شهرستان طارم(میلیون متر مکعب) 84

جدول (3-9): تعداد شهرها، دهستان ها و آبادی های دارای سکنه شهرستان به تفکیک بخش… 88

جدول (3-10):  جمعیت و خانوار شهرستان برحسب محل سکونت.. 88

جدول(3-11): تراکم نسبی و بیولوژیک شهرستان طارم در سال. 90

جدول(3-12): نسبت جنسی شهرستان طارم به تفکیک شهر و روستا 91

جدول(3-13): جمعیت برحسب سن به تفکیک جنس… 91

جدول(3-18): تعداد شاغلین بخش های مختلف اقتصادی شهرستان طارم 1385. 94

جدول (3-19): نسبت شاغلین بخش­های مختلف اقتصادی شهرستان طارم 1385. 94

جدول(3-14): نرخ رشد سالیانه جمعیت در شهرستان طارم به تفکیک نقاط شهری و روستایی در سالهای 85-1345 (به درصد) 92

جدول (3-15): جمعیت فعال شهرستان طارم بر حسب جنس(1390) 93

نمودار(3-10): جمعیت فعال شهرستان طارم بر حسب جنس(1390) 93

جدول(3-16): ویژگی های اقتصادی جمعیت شهرستان برحسب شهری و روستایی.. 94

جدول(3-17): جمعیت فعال، شاغل و بیکار شهرستان بر حسب شهری و روستایی 1390. 94

جدول(3-20): وضعیت محصولات زراعی شهرستان طارم در سال زراعی 92-91. 96

جدول(3-21): آمار محصولات باغی شهرستان طارم در سال 91. 97

جدول(3-22):  نوع و تعداد دامها در شهرستان طارم در سال 1389. 99

جدول(3-23): تعداد طیور شهرستان طارم در سال 1386. 99

جدول(3-24): پرورش آبزیان در سال 1389 در شهرستان طارم. 99

جدول(3-25): شاخص­های بخش صنعت،معدن و تجارت شهرستان طارم. 101

جدول(3-26): امکانات و خدمات شهرستان طارم. 102

جدول(3-27): انواع راههای زیر پوشش اداره راه و ترابری استان (به کیلومتر)،1389. 104

جدول(3-28):  طول راههای روستایی شهرستان طارم زیر پوشش اداره راه و ترابری استان (به کیلومتر)،1389. 104

جدول(3-29): جمعیت 6 ساله و بیشتر شهرستان طارم به تفکیک جنس و وضع سکونت.. 105

جدول(3-30): وضعیت تحصیلی جمعیت بالای 6 سال شهرستان طارم. 105

جدول (3-30): مهاجران وارد شده به شهرستان بر حسب جنس و آخرین محل اقامت،1390. 106

جدول (4-1): مقیاس‌های عددی ساعتی.. 116

جدول(4-2): ماتریس مقایسه زوجی معیارها 116

جدول (4-3): محاسبه وزن نهایی.. 117

جدول (4-4):محاسبه بردار ویژه به تفکیک مراحل.. 118

جدول(5-4): شاخص تصادفی بودن. 119

جدول (4-6): مساحت پهنه­های بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و خیلی نامناسب شهرستان طارم. 122

جدول(4-7): شاخص­های بخش کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان طارم (1390) 123

جدول(4-8): سطح زیر کشت و میزان تولید زیتون شهرستان طارم در سالهای 1392-1391. 124

جدول (4-9):بررسی عوامل داخلی بخش کشاورزی و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 124

جدول (4-10): بررسی عوامل بیرونی بخش کشاورزی و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 126

جدول (4-11): انواع راههای زیر پوشش اداره راه و ترابری استان (به کیلومتر) 127

جدول(4-12): طول راههای روستایی شهرستان طارم زیر پوشش اداره راه و ترابری استان(به کیلومتر) 127

جدول (4-13): بررسی عوامل داخلی بخش شبکه ارتباطی و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 128

جدول (4-14): بررسی عوامل داخلی بخش شبکه ارتباطی و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 129

جدول (4-15): مصرف انواع فرآورده­های نفتی شهرستان طارم در سال. 130

جدول (4-16): تعداد انواع مشترکان برق شهرستان طارم. 131

جدول (4-17): مقدار فروش برق برحسب نوع مصرف.. 131

جدول (4-18): تعداد روستاها و خانوارهای روستایی دارای برق شهرستان طارم. 131

جدول (4-19): بررسی عوامل داخلی بخش انرژی و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 132

جدول (4-20): بررسی عوامل بیرونی بخش انرژی و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 133

جدول (4-21): تعداد واحدهای بانکی شهرستان طارم سال 1389. 134

جدل(4-22): بررسی عوامل داخلی سرمایه­گذاری و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 134

جدول(4-23): بررسی عوامل بیرونی بخش سرمایه­گذاری و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 135

جدول (4-24): شاخص­های بخش شهرک­ها و نواحی صنعتی شهرستان طارم. 136

جدول (4-25): مشخصات واحدهای صنعتی شهرستان طارم در سال 1391. 137

جدول (4-26): مشخصات عمومی شرکت­های تعاونی فعال صنعتی در پایان سال 1389. 137

جدول (4-27): وضعیت واحدهای روغن کشی زیتون شهرستان. 137

جدول (4-28):  بررسی عوامل داخلی بخش صنعت و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 138

جدول (4-29): بررسی عوامل بیرونی بخش صنعت و تأثیر آن بر استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی زیتون. 139

جدول (4-30): محاسبه شاخص­های نقاط قوت، ضعف، فرصت­ها و تهدیدات در مدل SWOT. 140

جدول (4-31):توزیع فراوانی نظرات پرسش­شوندگان درباره اولویت­بندی گروه­های اصلی فرآوری زیتون. 144

جدول (4-32): توزیع فراوانی نظرات پرسش­شوندگان درباره اولویت­بندی گروه­های فرآوری فرعی کنسرو 145

جدول (4-33): توزیع فراوانی نظرات پرسش­شوندگان درباره اولویت­بندی گروه­های فرآوری فرعی روغن.. 145

جدول (4-34): اولویت­بندی انتخاب صنایع تبدیلی و فرآوری زیتون از دیدگاه صاحب­نظران، کارخانه­داران و تولید کنندگان عمده زیتون  146

جدول ( 5-1): محاسبه شاخص­های نقاط قوت، ضعف، فرصت­ها و تهدیدات در مدل SWOT. 152

فهرست شکل­ها

شکل 1 – 1: ماتریس SWOT و نحوه تعیین استراتژی_ها 10

شکل(4-1): نقشه­های مورد استفاده در مدل AHP. 120

فهرست نمودارها

نمودار (1-2): طبقه­بندی صنایع بر اساس معیار ترکیبی.. 19

نمودار(3-1) رژیم دمایی برخی پارامترهای ماهیانه ایستگاه سینوپتیک طارم در دوره 1390 – 1378. 69

نمودار(3-3): متوسط حداکثرها، حداقل­ها و میانگین رطوبت نسبی ایستگاه سینوپتیک طارم بر حسب درصد(از سال 1378 الی 1390) 73

نمودار(3-4): مجموع ساعات آفتابی در ایستگاه سینوپتیک طارم طی دوره 1390-1378. 75

نمودار(3-2): میانگین بارش ماهانه در ایستگاه سینوپتیک طارم بر حسب میلیمتر (1390-1378) 71

نمودار(3-5):میانگین تعداد روزهای یخبندان ماهانه ایستگاه سینوپتیک طارم طی دوره 1390-1378. 76

نمودار(3-7): تعداد و تخلیه سالانه از منابع آب زیرزمینی شهرستان طارم(میلیون متر مکعب) 84

نمودار (3-8): جمعیت بر حسب وضع سکونت،1390. 89

نمودار(3-9): هرم سنی و جنسی شهرستان طارم. 92

نمودار(3-11):  سهم محصولات عمده از سطح زیر کشت محصولات دایمی شهرستان طارم. 98

نمودار(3-12): نسبت باسوادی جمعیت 6 ساله و بیشتر به تفکیک جنس و وضع سکونت.. 105

نمودار(3-13): وضعیت تحصیلی جمعیت بالای 6 سال شهرستان طارم. 106

نمودار (4-1): ساختن سلسله مراتبی پهنه­بندی کشت زیتون. 115

نمودار(4-1): ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک… 143

نمودار (4-2): ماتریس نهایی داخلی و خارجی SWOT. 143

نمودار (4-3): گروه­های فرآوری زیتون. 144

فهرست نقشه­ها

نقشه‌(3-1). موقعیت منطقه‌ی مورد مطالعه در کشور و استان. 59

نقشه(3-2). زمین­شناسی شهرستان طارم. 63

نقشه(3-3): طبقات ارتفاعی شهرستان طارم. 64

نقشه(3-4): شیب شهرستان طارم. 65

نقشه (3-5): حداقل دمای سالانه شهرستان طارم. 69

نقشه (3-6): متوسط دمای سالانه شهرستان طارم. 70

نقشه(3-7): حداکثر دمای سالانه شهرستان طارم. 70

نقشه(3-9): میانگین بارش سالانه شهرستان طارم. 72

نقشه(3-9): رطوبت نسبی محدوده مورد مطالعه. 74

نقشه(3-10): تیپ خاک شهرستان طارم. 79

نقشه(3-11): قابلیت اراضی شهرستان طارم. 79

نقشه(3-12): محدوده زیر حوضه­های شهرستان طارم. 83

نقشه(3-13): پوشش گیاهی شهرستان طارم. 86

نقشه(3-15):پراکندگی طرح­های صنعتی در دست ساخت استان زنجان. 100

نقشه(4-1): اولویت­بندی زمین­های شهرستان طارم برای کشت زیتون با مدل AHP. 121

نقشه (5-1): اولویت­بندی زمین­های شهرستان طارم برای کشت زیتون با مدل AHP. 154

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “دانلود: امکان­سنجی راهبردی استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی، (مطالعه موردی: فرآوری زیتون در شهرستان طارم)”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo