الگوی تبلیغی در قرآن و راه های ترویج آن در ناجا

فهرست مطالب

عنوان                                                                                   صفحه

فصل اول: كلیات تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………… 2

1-1-طرح مسأله…………………………………………………………………………. 3

1-2-اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………………… 5

    1-2-1-اهمیت وضرورت نظری………………………………………………………. 5

    1-2-2-اهمیت وضرورت عملی……………………………………………………… 8

1-3-اهداف تحقیق…………………………………………………………………….. 10

   1-3-1- هدف کلی…………………………………………………………………. 10

    1-3-2- اهداف جزئی……………………………………………………………… 10

1-4- سؤال های تحقیق………………………………………………………………. 10

    1-4-1- سؤال اصلی……………………………………………………………….. 10

    1-4-2- سؤالات فرعی ……………………………………………………………. 10.

1-5-تعریف مفاهیم تحقیق…………………………………………………………….. 11

    1-5-1- تعریف مفهومی …………………………………………………………… 11

    1-5-2- تعریف عملیاتی…………………………………………………………… 13

فصل دوم: پیشینه و ادبیات تحقیق

2-1- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………… 21…………..

2-2-مبانی نظری……………………………………………………………………… 32

   2-2-1- تعریف تبلیغ دینی…………………………………………………………. 33

   2-2-2- جایگاه ،ارزش و اهمیت تبلیغ……………………………………………… 33

2-3- تاریخچه تبلیغ…………………………………………………………………… 36

 2-3-1- سیر تاریخی تبلیغ انبیاء……………………………………………………… 36

 2-3-2-  تبلیغ دراسلام واهمیت آن………………………………………………….. 38

2-3-3- تبلیغ از نظر قرآن…………………………………………………………….. 39

2-4اهداف تبلیغ……………………………………………………………………….. 40

2-4-1-دعوت به توحید وقسط………………………………………………………… 41
2-4-2-دعوت به جهان غیب………………………………………………………….. 44
2-4-3- دعوت به معاد………………………………………………………………… 44
2-4-4-دعوت به مکارم اخلاقی……………………………………………………….. 45
2-4-5- دعوت به تعلیم وتعلم………………………………………………………… 46
2-4-6- دعوت به انقلاب درونی……………………………………………………….. 46
2-4-7- دعوت به آزادی اجتماعی و معنوی…………………………………………… 47
2-4-8-دعوت به عبادت………………………………………………………………. 49
2-4-9-دعوت به فطرت واندیشه………………………………………………………. 50
2-4-10اهداف دیگر……………………………………………………………………………………. 51

 2-5- دامنه تبلیغ ……………………………………………………………………. 53

2-6- نقش عنصر زمان در تبلیغ ……………………………………………………… 54

2-7- نقش عنصر مکان در تبلیغ ……………………………………………………… 60

فصل سوم: روش شناسی شامل:

3-1-تعریف نظری وعملیاتی مفاهیم ………………………………………………….. 62

3-1-1- تعاریف نظری تبلیغ …………………………………………………………. 62

     3-1-2- تعریف تبلیغ ……………………………………………………………. 64

 3-1-3- تعاریف عملیاتی تبلیغ ……………………………………………………… 67

3-2- روش و ابزار گرد آوری اطلاعات ………………………………………………… 70

3-3- شیوه اجراء و واحد تحلیل……………………………………………………….. 70

3-4- زمان ومکان تحقیق …………………………………………………………….. 71

فصل چهارم: بررسی الگوی تبلیغی در قرآن و راه های ترویج آن در ناجا شامل:

4-1-اصول و محتوای تبليغ…………………………………………………………… 73

4-1-1- رهبرى و هدايت و سامان دادن مردم………………………………………….. 73

4-1-2- خدا محورى…………………………………………………………………………………………………………………..74

4-1-3 – داشتن قاطعيت……………………………………………………………………………………………………………75

4-1-4-سازندگى فرد و جامعه……………………………………………………………………………………………….. 76

4-1-5- درگيرى و مبارزه با شرك و ستم و خرافه. …………………………………………………………… 76…………..

4-1-6-  پيوند با مردم……………………………………………………………………………………………………………. 77

4-1-7- بصيرت و تفكر………………………………………………………………………………… 77

4-2- روش تبليغ قرآني درمقايسه با شيوۀ تبليغ در جهان امروز……………………….. 78

4-2-1- شيوه هاي تبليغي اسوه هاي قرآني………………………………………………………………………… 79
4ـ2ـ1-1- استدلال و منطق متین………………………………………………………………………………………… 79

4ـ2ـ1-2-نُصح و خير خواهي خالصانه………………………………………………………………………………….. 80
4ـ2ـ1-3-بيان صريح عقايد……………………………………………………………………………………………………. 80
4ـ2ـ1-4-مهرباني و شفقت ورزي………………………………………………………………………………………….. 80

4ـ2ـ1-5-يادآوري نعمت هاي الاهی…………………………………………………………………………………….. 80

4ـ2ـ1-6-انذار و هشدار………………………………………………………………………………………………………….. 80

 4ـ2ـ1-7-پاسخ آرام ونرمی و مدارا در برابر تهمت وخشونت…………………………………………….. 80

4ـ2ـ1-8-عدم درخواست مزد……………………………………………………………………………………………….. 81
4ـ2ـ1-9-هجرت براي يافتن عرصه هاي جديد دعوت……………………………………………………….. 81
4ـ2ـ1-10-مقايسه………………………………………………………………………………………………………………….. 81

4ـ2ـ1-11-تشويق و ترغيب…………………………………………………………………………………………………… 81
4ـ2ـ1-12- مرحله بندي دعوت……………………………………………………………………………………………. 81
4ـ2ـ1-13-استفاده از همۀ فرصتها……………………………………………………………………………………….. 81
4ـ2ـ1-14-اميد بخشي و پرهيز از يأس……………………………………………………………………………….. 81
4ـ2ـ1-15-جدال و مناظرۀ نيكو……………………………………………………………………………………………. 82
4ـ2ـ1-16-برائت از شرك و مشركان……………………………………………………………………………………. 82

4ـ2ـ1-17-برخي ديگر از شيوه هاي تبليغي كه در دامنه اي محدودتر مورد بهره برداري

قرارگرفته است…………………………………………………………………………………………………………………………. 82

4-2-2- شيوه هاي شناخته شدۀ تبليغ در جهان امروز………………………………………………………. 83

4-2-2-1- روش مستقيم……………………………………………………………………………………………………….. 84

4-2-2-2-روش استدلالی………………………………………………………………………………………………………. 84
4-2-2-3-شبه استدلال…………………………………………………………………………………………………………. 84

4-2-2-4-روش تدريجي………………………………………………………………………………………………………… 85

4-2-2-5-روش شرطي…………………………………………………………………………………………………………… 85

4-2-2-6- روش نفي و اثبات…………………………………………………………………………………………………. 86

4-2-2-7-دعايه و جنگ رواني………………………………………………………………………………………………. 86

4-2-2-8-روش طرح ناگهاني…………………………………………………………………………………………………. 87

4-2-2-9- جوسازي………………………………………………………………………………………………………………… 87

4-2-2-10-تكرار…………………………………………………………………………………………………………………….. 88…………..

4-2-2-11-استفادۀ وسيع ازستاره هاي ورزشي و سينمايي……………………………………………… 88

4-2-2-12-القا………………………………………………………………………………………………………………………… 89
4-2-2-13- تظاهر به آزاد منشي………………………………………………………………………………………….. 89

4-3- ويژگيها و اصول حاكم بر شيوه هاي تبليغي دو مكتب جدید و قدیم………………………. 90

4-3-1- ويژگي ها و اصول حاكم بر شیوه هاي تبليغ در جهان امروز……………………………….. 90

4ـ3ـ1ـ1- عدم پاي بندي به حقيقت……………………………………………………………………………………. 90

4ـ3ـ1ـ2-استفاده از وسايل مشروع و نامشروع…………………………………………………………………….. 91

4ـ3ـ1ـ3-دوري از معنويت…………………………………………………………………………………………………….. 92

4ـ3ـ1ـ4-عدم انطباق قول و فعل کارگزاران تبلیغ………………………………………………………………. 92

4ـ3ـ1ـ5- محور بودن هوا و هوس………………………………………………………………………………………… 92

4ـ3ـ1ـ6-دامنۀ وسيع……………………………………………………………………………………………………………… 93

4ـ3ـ1ـ7-استفادۀ وسيع از فناوري مادي………………………………………………………………………………. 93

4-3-2- اصول حاكم و ويژگي شيوه هاي تبليغي اسوه هاي قرآني……………………………………. 94

4-3-2-1- تعهد به اخلاق و ارزش ها…………………………………………………………………………………… 94

4-3-2-2- حكمت………………………………………………………………………………………………………………….. 94

4-3-2-3-واقع نمايي و پرهيز از مبالغه و بزرگ نمايي……………………………………………………….. 95
4-3-2-4-همه سونگري…………………………………………………………………………………………………………. 95
4-3-2-5-پيش تازي اسوه ها در عمل…………………………………………………………………………………. 96
4-3-2-6-مبتني بودن بر فطرت انساني……………………………………………………………………………….. 97
4-4- مقايسه شيوه هاي تبليغي قرآني با شيوه هاي تبليغ امروزي……………………………………. 97
4-4-1- تعهد به حقایق و ارزش ها در مقابل بهره برداری های ناروا………………………………….. 98

 4-4-2- حکمت محوری در مقابل هوی و هوس………………………………………………………………… 98

 4-4-3- پیش تازی در مقابل ظاهر سازی……………………………………………………………………………. 98
4-4-4- نگاه همه جانبه در مقابل برخورد یک سویه…………………………………………………………… 99

4-4-5- اولویت روش های عملی در مقابل دعایه و ادعا ……………………………………………………. 99

4-4-6- نتيجه………………………………………………………………………………………………………………………. 100
4-5- نحوۀ اجراي تبليغ در دو مكتب…………………………………………………………………………………. 100

4ـ6ـدست آوردهاي تبليغ در دو مكتب……………………………………………………………………………… 100

4-7-مزاياي شيوه هاي تبليغي اسوه هاي قرآن…………………………………………………………………. 101
4-7-1- تأثير عميق…………………………………………………………………………………………………………….. 101

4-7-2-تأثير پايدار……………………………………………………………………………………………………………….. 101

4-7-3-ايمان زايي و شورآفريني…………………………………………………………………………………………. 101
4-8- ابزار تبليغ……………………………………………………………………………………………………………………. 102

4-8-1- ابزارهای تبليغی سنتی  و قدیم……………………………………………………………………………. 102

4-8-2- ابزارهای تبلیغی جدید و مترقی…………………………………………………………………………… 103

4-9- آداب تبليغ………………………………………………………………………………………………………………….. 107

4-9-1-آداب قلم و سخن……………………………………………………………………………………………………. 107

4-9-1-1- شروع با نام خدا………………………………………………………………………………………………… 107

4-9-1-2-متصل به وحى الهى ………………………………………………………………………………………….. 108

4-9-1-3-بر پايه حق …………………………………………………………………………………………………………. 109

4-9-1-4-پاك و دلپسند…………………………………………………………………………………………………….. 110

4-9-1-5-روشن و روشنگر…………………………………………………………………………………………………. 110

4-9-1-6-فارق حق و باطل ……………………………………………………………………………………………….. 112

4-9-1-7-نيكو و شايسته …………………………………………………………………………………………………… 112

4-9-1-8- مستدلّ و منطقى …………………………………………………………………………………………….. 115

4-9-1-9-حساب شده و سنجيده………………………………………………………………………………………. 117

4-9-1-10-مايه رشد و كمال ……………………………………………………………………………………………. 117

4-9-1-11-بشارت و تشويق ……………………………………………………………………………………………… 118

4-9-1-12-جامع و متنوع …………………………………………………………………………………………………. 119

4-9-1-13-هشدار و موعظه ……………………………………………………………………………………………… 120

4-9-1-14-صریح وقاطع…………………………………………………………………………………………………….. 120

4-9-1-15-مناسب با مقتضاى حال ………………………………………………………………………………….. 122

4-9-1-16-تناسب سنّ و سخن ……………………………………………………………………………………….. 124

4-9-1-17-ساده و آسان ……………………………………………………………………………………………………. 124

4-9-1-18-شيوا و رسا………………………………………………………………………………………………………… 125

4-9-1-19-نرم و آرام ………………………………………………………………………………………………………… 126

4-9-1-20-مختصر و مفيد………………………………………………………………………………………………….. 127

4-9-1-21-هماهنگ و منظم ……………………………………………………………………………………………. 128

4-9-1-22-با آهنگ و حركات مناسب …………………………………………………………………………….. 129

4-9-2- راه های ترویج الگوهای قرآنی در ناجا…………………………………………………………………. 130

4-9-2-1-شناخت صفات مبلّغ…………………………………………………………………………………………… 131

4-9-2-1-1-آگاهى ……………………………………………………………………………………………………………. 131

4-9-2-1-2-ايمان به هدف ………………………………………………………………………………………………. 132

4-9-2-1-3-پيشگام …………………………………………………………………………………………………………… 133

4-9-2-1-4-با اخلاص ………………………………………………………………………………………………………. 133

4-9-2-1- 5-عادل و بدور از حب و بغض ……………………………………………………………………….. 134

4-9-2-1-6-داراى سعه صدر و استقامت ………………………………………………………………………… 136

4-9-2-1-7-اميدوار به وعده هاى الهى …………………………………………………………………………… 137

4-9-2-1-8-اهل علم و عمل ……………………………………………………………………………………………. 138

4-9-2- 1-9-قاطع و با شهامت ………………………………………………………………………………………… 139

4-9-2- 1- 10-انتقادپذير…………………………………………………………………………………………………… 140

4-9-2- 1- 11-حامى محرومان…………………………………………………………………………………………. 141

4-9-2- 1- 12-صفات دیگر ……………………………………………………………………………………………… 142

4-9-2-2-شناخت و بیان وظایف مبلّغ………………………………………………………………………………. 142

4-9-2-3-هشدرار هایی به مبلّغ………………………………………………………………………………………… 142

4-9-2-4- راهکارهای کاربردی و اقدامات اجرایی در ناجا……………………………………………….. 142

 4- 10- بررسی تأثیر نسبيت و موقت بودن ابزارهاى تبليغ…………………………………………….. 153

فصل پنجم:بحث ونتیجه گیری

مقدمه (ارایه خلاصه ای از فصل اول تا فصل چهارم) ………………………………… 156

نتیجه گیری ………………………………………………………………………… 156

جمع بندی و نتیجه گیری کلی …………………………………………………….. 163

الف: پیشنهاد های مبتنی بر یافته ها ونتایج تحقیق …………………………………. 163

ب: پیشنهادها برای محققان دیگر…………………………………………………….. 166

ج: محدودیت ها …………………………………………………………………….. 166