فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات و مروری بر مطالعات پیشین
1-4-آلایندههای آلی پایدار (POPs) 11
1-4-1- شیمی و ویژگیهای POPs. 12
1-4-2- رفتارPOPs در محیطزیست… 13
1-5- هیدروکربنهای نفتی کل(TPH) 15
1-5-1- ورود TPH به محیطزیست… 17
1-5-3-در معرض قرارگیری TPH.. 19
1-6- هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای (PAH) 20
1-6-3- در معرض قرارگیری PAH.. 28
1-6-5- اثر PAH بر تندرستی.. 29
1-7- بای فنیلهای چندکلری(PCB) 30
1-7-2- گردش PCB در محیطزیست… 37
1-7-4- قرارگرفتن در معرض ترکیبات PCB.. 38
1-7-5- ورود ترکیبات PCB به بدن.. 39
1-7-6- تاثیر PCB بر تندرستی جانداران.. 40
1-8- ضرورت انجام پژوهش و اهداف.. 41
فصل دوم: موقعیت جغرافیایی و زمینشناختی منطقه مطالعاتی
2-4- کاربری زمین و خاکشناسی منطقه. 48
2-4-1- انتیسولها (Entisols) 50
2-4-2- اریدیسولها (Aridisols) 50
2-4-3- اینسپتیسولها (Inceptisols) 50
2-7-5-شركت بهرهبرداري نفت و گاز كارون.. 56
2-7-6-شركت بهرهبرداري نفت و گاز مارون.. 56
2-7-8-کارخانه لولهسازی اهواز. 57
2-7-9-کارخانه نورد و لوله اهواز. 57
2-7-10- گروه ملی صنعتی فولاد ایران.. 58
2-7-11-کشت و صنعت نیشکر دهخدا 58
2-7-12-شركت کشت و صنعت دعبل خزاعی.. 58
2-7-13- کشت و صنعت سلمانفارسی.. 59
2-7-14-کشت و صنعت میرزا کوچکخان.. 59
2-7-15-شرکت کشت و صنعت نیشکر امیرکبیر. 59
3-3- تعیین پارامترهای فیزیکو شیمیایی.. 70
3-3-3- اندازهگیری هدایت الکتریکی(EC) 71
3-3-5- ظرفیت تبادل کاتیونی.. 72
3-4- شناسایی منشأ هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای در خاکهای صنعتی.. 74
3-5- ارزیابی آلودگی هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای در خاک… 76
3-6- پتانسیل خطر سرطانزایی(ILCR) 78
3-7-1- آمار توصیفی و آزمون نرمال بودن دادهها 81
3-7-2-2- تحلیل مؤلفههای اصلی(PCA) 82
4-2- پارامترهای فیزیکوشیمایی خاک… 86
4-3- نتایج تجزیه هیدروکربنهای نفتی کل(TPH) در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 90
4-4- نتایج تجزیه هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای در خاک صنعتی شهرستان
4-4-11- بنزو(b) فلورانتن.. 112
4-4-12- بنزو(K) فلورانتن.. 114
4-4-14- دیبنزو(a,h) آنتراسن.. 118
4-4-16- ایندنو(1,2,3-cd) پایرن.. 122
4-4-17- مجموع هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای(PAHs∑) 124
4-4- 18- راهنمای کیفیت خاک… 125
4-4-19- مقایسه غلظت PAHهای خاک صنعتی شهرستان اهواز با برخی از
4-4- 20- تعیین منشأهای احتمالی PAHها با استفاده از نسبتهای ایزومری.. 131
4-4-21- ترکیب PAHها بر اساس تعداد حلقهها 137
4-4- 22- تعیین میزان سمناکی نمونههای خاک صنعتی شهرستان اهواز. 138
4-4-23- PAHهای سرطانزا و غیرسرطانزا 140
4-4-24- تحلیل آماری دادهها 144
4-4-24-3- آزمون کروسکال والیس…. 149
4-5- بای فنیلهای چندکلری.. 150
4-5-12- PCB شماره 138 +153. 160
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات
5-2- پیشنهاد بر مطالعات آتی.. 170
چکیده و صفحه عنوان به انگلیسی
فهرست جدولها
عنوان صفحه
جدول1-1-غلظت و توزیع آلودگی در محیطزیست… 8
جدول1-3- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ترکیبات.. 16
جدول1-4-ویژگیهای عمومی 16 PAH.. 23
جدول 1-5-ویژگیهای عمومی PAHهایی با وزن مولکولی پایین و وزن مولکولی بالا. 24
جدول1-6- شمارهPCB، شماره CAS و نام IUPAC 209 گونه خانواده PCB.. 31
جدول1-7- ویژگی فیزیکی و شیمیایی PCB.. 36
جدول1-8- نامهای تجاری PCB.. 36
جدول 2-1-داده جمعیتی استان خوزستان و شهرستان اهواز. 47
جدول 2- 2- مشخصات کلی تیپهای اصلی زمین 48
جدول 2-3- مساحت و درصد تیپهای زمین استان خوزستان.. 49
جدول 2-4- مساحت زمینهای کشاورزي و بهرهبرداري از آنها در کل استان
جدول2-5- آمار شهرکهای صنعتی اطراف شهرستان اهواز. 55
جدول 3-1- نام، موقعیت و مختصات جغرافیایی و ایستگاههای نمونهبرداری از
جدول 3-2- نسبتهای تشخیص منشاء ترکیبات PAH در خاک… 75
جدول 3-3- معیار استاندارد آلودگی ترکیبات PAH برای خاک… 76
جدول 3-4- مقادیر TEF برای ترکیبات PAHs. 77
جدول 3 -5- ردهبندی آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان(IARC) 79
جدول3-6- پارامترهای مورد استفاده در محاسبه پتانسیل خطر سرطانزایی(ILCR) 80
جدول 4-1- خلاصه آماری پارامترهای فیزیکوشیمیایی نمونههای خاک صنعتی
جدول4-2- غلظت ترکیبات TPH در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 90
جدول4-3- خلاصه آماری ترکیبات TPH در خاک صنعتی.. 91
جدول 4- 4- خلاصه آماری غلظت هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای در نمونههای
جدول 4- 5- مقایسه غلظت میانگین PAHها با استاندارد شاخص کیفیت خاک… 126
جدول4-6- مقایسه غلظت میانگین هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای در نمونه
خاک صنعتی شهرستان اهواز با سایر خاکهای صنعتی جهان.. 131
جدول 4- 7- میانگین نسبتهای تشخیصی در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 136
جدول 4-8- TEQ نمونههای خاک صنعتی.. 139
جدول 4-9- ضریب همارز سمناکی در خاکهای صنعتی جهان.. 140
جدول 4- 10- مجموع PAHهای سرطانزا و غیر سرطانزا در نمونههای خاک… 141
جدول 4-11- خطر ابتلا به سرطان در کودکان و بزرگسالان.. 143
جدول 4- 12- آزمون نرمال بودن غلظت PAHهای خاک… 145
جدول 4- 13- تحلیل عاملی نمونههای مختلف خاک… 146
جدول 4- 14- آزمون کروسکال- والیس نمونههای خاک… 149
جدول 4- 15- آزمون کروسکال- والیس نمونههای خاک… 150
جدول 4- 16- آزمون کروسکال- والیس نمونههای خاک… 150
جدول 4-17- غلظت بایفنیلهای چندکلری در نمونههای خاک… 151
فهرست شکلها
عنوان صفحه
شکل1-2-آرایش متفاوت ترکیبات PAH.. 21
شکل1-4- ساختار شیمیایی PCB.. 30
شکل 2-1- نقشه موقعیت شهرستانهای استان خوزستان.. 46
شکل 2-2- نقشه خاکشناختی استان خوزستان.. 49
شکل 2- 3- نقشه زمینشناختی شهرستان اهواز. 51
شکل 3-1- موقعیت نقاط نمونهبرداری از خاک صنعتی برای تعیین غلظت
شکل 3-2- موقعیت نقاط نمونهبرداری از خاک صنعتی برای تعیین غلظت
شکل 3-3- موقعیت نقاط نمونهبرداری از خاک صنعتی برای تعیین غلظت
شکل 3- 4- نمونهبرداری از خاک صنعتی شهرستان اهواز. 68
شکل 4- 1- ظرفیت تبادل کاتیونی نمونههای خاک صنعتی شهرستان اهواز. 86
شکل 4- 2- pH نمونههای خاک صنعتی شهرستان اهواز. 87
شکل 4- 3- هدایت الکتریکی نمونههای خاک صنعتی شهرستان اهواز. 88
شکل 4- 4- درصد مواد آلی نمونههای خاک صنعتی شهرستان اهواز. 88
شکل 4- 5- تعیین بافت خاک صنعتی شهرستان اهواز. 89
شکل4-6- غلظت ترکیبات TPH در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 91
شکل 4- 7- ساختار شیمیایی نفتالن.. 93
شکل 4-8- غلظت نفتالن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 94
شکل 4-9- هیستوگرام نفتالن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 94
شکل 4- 10- ساختار شیمیایی اَسنفتن.. 95
شکل 4-11- غلظت آستفتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 96
شکل 4-12-هیستوگرام آسنفتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 96
شکل 4- 13- ساختار شیمیایی فلورن.. 97
شکل 4-14- غلظت فلورن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 98
شکل 4-15- هیستوگرام فلورن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 98
شکل 4- 16- ساختار شیمیایی فنانترن.. 99
شکل 4-17- غلظت فنانترن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 99
شکل 4-18- هیستوگرام فنانترن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 100
شکل 4- 19- ساختار شیمیایی آنتراسن.. 100
شکل 4-20- غلظت آنتراسن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 101
شکل 4-21- هیستوگرام آنتراسن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 101
شکل 4- 22- ساختار شیمیایی فلورانتن.. 102
شکل 4-23- غلظت فلورانتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 103
شکل 4-24- هیستوگرام فلورانتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 103
شکل 4- 25- ساختار شیمیایی پایرن.. 104
شکل 4-26- غلظت پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 105
شکل 4-27- هیستوگرام پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 105
شکل 4- 28- ساختار شیمیایی بنزو (a) آنتراسن.. 106
شکل 4-29- غلظت بنزو(a) آنتراسن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 107
شکل 4-30- هیستوگرام بنزو(a) آنتراسن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 107
شکل 4-31- ساختار شیمیایی کرایزن.. 108
شکل 4-32- غلظت کرایزن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 109
شکل 4-33- هیستوگرام کرایزن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 109
شکل 4- 34- ساختار شیمیایی بنزو(e) پایرن.. 110
شکل 4-35- غلظت بنزو(e)پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 111
شکل 4-36- هیستوگرام بنزو(e)پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 111
شکل 4- 37- ساختار شیمیایی بنزو(b)فلورانتن.. 112
شکل4-38- غلظت بنزو(b)فلورانتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 113
شکل4-39- هیستوگرام بنزو(b)فلورانتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 113
شکل 4- 40- ساختار شیمیایی بنزو(k)فلورانتن.. 114
شکل 4-41- غلظت بنزو(k)فلورانتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 115
شکل4-42- هیستوگرام بنزو(k)فلورانتن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 115
شکل 4- 43- ساختار شیمیایی بنزو(a)پایرن.. 116
شکل 4-44- غلظت بنزو(a)پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 117
شکل 4-45- هیستوگرام بنزو(a)پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 117
شکل 4- 46- ساختار شیمیایی دی بنزو(ah)آنتراسن.. 118
شکل 4-47- غلظت دیبنزو(ah)آنتراسن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 119
شکل 4-48- هیستوگرام دیبنزو(ah)آنتراسن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 119
شکل 4- 49- ساختار شیمیایی بنزو(ghi) پریلن.. 120
شکل4-50- غلظت بنزو(ghi)پریلن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 121
شکل4-51- هیستوگرام بنزو(ghi)پریلن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 121
شکل 4- 52- ساختار شیمیایی ایندنو(1,2,3-cd)پایرن.. 122
شکل4-53- غلظت ایندنو(1,2,3,cd)پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 123
شکل4-54- هیستوگرام ایندنو(1,2,3,cd)پایرن در خاک صنعتی شهرستان اهواز. 123
شکل 4- 55- نمودارجعبهای غلظت کل هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای 125
شکل 4- 56- غلظت ترکیبات PAH در ایستگاههای مختلف و مقایسه آن با ERL
شکل 4- 57- تعیین منشأ PAH در نمونههای خاک با استفاده
شکل 4-58- تعیین منشأ PAH در نمونههای خاک با استفاده از نسبت ایزومری
Ant/Ant+Phe و Flt/(Flt+Pyr) 134
شکل 4-59- تعیین منشأ PAH در نمونههای خاک با استفاده از نسبت
ایزومری BaA/(BaA/ Chr) و Fla/(Fla+Pyr) 134
شکل 4-60- تعیین منشأ PAH در نمونههای خاک با استفاده از نسبت
شکل 4-61- الگوی ترکیب PAHها براساس تعداد حلقهها در نمونههای خاک صنعتی.. 138
شکل 4- 62- مقدار TEQ در نمونههای مختلف خاک… 138
شکل 4-63- مقایسه مجموع ترکیبات PAHسرطانزا و غیر سرطانزا 142
شکل4- 64- نمودار جعبهای مقایسه خطر ابتلا به سرطان در کودکان و بزرگسالان.. 144
شکل 4-65- نمودار خوشهای ایستگاههای نمونهبرداری خاک… 148
شکل 4-66- نمودار خوشهای بر اساس صنایع.. 149