دانلود: آسیب پذیری ساختار اجتماعی-اقتصادی روستاهای حاشیه زاینده رود در برابر کم آبی (مطالعه موردی: روستاهای شرق اصفهان)  

عنوان                                                                                                          صفحه

فصل اول: کلیات و طرح تحقیق

1-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….1

1-2-پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………2

1-2-1-تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………………………….2

1-2-2-تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………..3

1-3-بیان مسئله…………………………………………………………………………………………………………..4

1-4-اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………………………………………..6

1-5-اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………….7

1-6-سؤالات و فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………….7

1-7-چارچوب مفهومی……………………………………………………………………………………………….8

1-8-مدل عملیاتی تحقیق…………………………………………………………………………………………….9

1-9-مراحل اجرایی تحقیق…………………………………………………………………………………………..9

1-10-اصطلاحات و مفاهیم کلیدی……………………………………………………………………………..10

1-10-1-آسیب پذیری (vulerability)……………………………………………………………………………………..10

1-10-2-بحران (crisis)…………………………………………………………………………………………….10

1-10-3-بحران آب (water crisis)……………………………………………………………………………11

1-10-4-مدیریت بحران (crisis management)…………………………………………………………………….11

1-10-5-خشکسالی(Drought)   ……………………………………………………………………………….12

۱-10-6-خشکسالی کشاورزی  (Agricultural Drought)………………………………………………………13

1-10-7-مخاطرات (Hazards)…………………………………………………………………………………..13

1-10-8-روستا و ساختار روستا (village and village structure)……………………………13

عنوان                                                                                                          صفحه

1-10-9-اقتصاد روستایی (Rural Economy)……………………………………………………………….14

1-10-10-اقتصاد کشاورزی (Agricultural Economy)…………………………………………………14

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق

2-1-مفهوم توسعه،توسعه روستایی و منابع آب………………………………………………………………16

2-2-اقتصاد روستایی و عوامل پایداری آن……………………………………………………………………19

2-3-خشکسالی:مفهوم و گونه شناسی………………………………………………………………………….20

2-3-1-خشکسالی هواشناسی……………………………………………………………………………………. 22

2-3-2-خشکسالی هیدرولوژی…………………………………………………………………………………..22

2-3-3-خشکسالی کشاورزی……………………………………………………………………………………..23

2-3-4-خشکسالی اقتصادی-اجتماعی………………………………………………………………………….24

2-4- اثرات ناشی از خشکسالی…………………………………………………………………………………..25

2-4-1- اثرات مستقیم………………………………………………………………………………………………26

2-4-2- اثرات غیرمستقیم………………………………………………………………………………………….26

2-5-مفهوم آسیب پذیری………………………………………………………………………………………….30

2-1-5- آسیب پذیری خشکسالی……………………………………………………………………………….31

2-2-5-1-عوامل تعیین کننده آسیب پذیری در سطح خرد………………………………………………33

۲-2-5-2- عوامل تعیین کننده آسیب پذیری در سطح کلان…………………………………………….33

2-6- مدیریت ریسک خشکسالی در کشاورزی……………………………………………………………..33

2-7- دیدگاه ها و اصول مدیریت خشکسالی…………………………………………………………………35

2-8- چالش های عمده مدیریت خشکسالی کشور…………………………………………………………35

2-9- رویکردهای مواجهه با خشکسالی………………………………………………………………………..37

عنوان                                                                                                          صفحه

2-9-1- رویکرد واکنشی یا انفعالی……………………………………………………………………………..37

2-9-2- رویکرد پیشگیرانه…………………………………………………………………………………………37

2-10- مقابله با خشکسالی کشاورزی……………………………………………………………………………38

2-11- موانع برنامه ریزی مؤثر برای موانع خشکسالی………………………………………………………38

2-12- نظریات مکتب رفتاری در ارتباط با مخاطرات محیطی……………………………………………40

2-13- نظریات مکتب ساختاری در ارتباط با مخاطرات محیطی………………………………………..41

2-14- نظریات متعادل در ارتباط با مخاطرات محیطی……………………………………………………..42

2-15- دیدگاه ها و الگوهای مدیریت بحران و بلایای طبیعی……………………………………………43

2-15-1- دیدگاه های سنتی……………………………………………………………………………………….43

2-15-2- دیدگاه های نوین……………………………………………………………………………………….44

2-16- مدل نظری تحقیق…………………………………………………………………………………………..44

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-طرح کلی تحقیق………………………………………………………………………………………………46

3-2-قلمرو مکانی و زمانی تحقیق………………………………………………………………………………..46

3-3-جامعه آماری(حجم نمونه و نمونه گیری)………………………………………………………………47

3-4-روش ها و ابزار جمع آوری اطلاعات و داده ها……………………………………………………….48

3-5-روش های تحلیل داده ها…………………………………………………………………………………….48

3-6-روش های کنترل کیفیت داده ها………………………………………………………………………….49

3-7-محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………………….49

عنوان                                                                                                          صفحه

3-8-محیط شناسی تحقیق………………………………………………………………………………………….49

3-8-1-ویژگی های طبیعی منطقه………………………………………………………………………………..49

3-8-1-1-توپوگرافی و شیب منطقه…………………………………………………………………………….49

3-8-1-2-دشت………………………………………………………………………………………………………51

3-8-1-3-خاک شناسی……………………………………………………………………………………………51

۳-8-1-4-حوضه زاینده رود و حوضه آبخیز…………………………………………………………………52

3-8-1-5-اقلیم………………………………………………………………………………………………………..52

3-8-1-5-1-بارش ماهانه………………………………………………………………………………………….53

3-8-1-5-2-بارش فصلی………………………………………………………………………………………….54

3-8-1-5-3-رژیم حرارتی منطقه……………………………………………………………………………….55

3-8-1-5-4-رطوبت نسبی………………………………………………………………………………………..56

3-8-1-5-5-روزهای توأم با بارش……………………………………………………………………………..57

3-8-1-5-6-بادهای غالب منطقه………………………………………………………………………………..58

3-8-2-جغرافیای انسانی منطقه……………………………………………………………………………………58

3-8-2-1-معرفی دهستان های موردمطالعه……………………………………………………………………58

3-8-2-2-ساختار جنسی جمعیت………………………………………………………………………………..60

3-8-2-3-ساختار سنی جمعیت………………………………………………………………………………….61

3-8-2-4-مهاجرت………………………………………………………………………………………………….62

3-8-2-5-وضع سواد……………………………………………………………………………………………….62

3-8-2-6-ویژگی های اقتصادی منطقه…………………………………………………………………………64

عنوان                                                                                                          صفحه

3-8-2-6-1-وضعیت کشاورزی منطقه………………………………………………………………………..64

3-8-2-6-2-باغداری………………………………………………………………………………………………64

3-8-2-6-3-دامداری………………………………………………………………………………………………65

فصل چهارم: تحلیل داده ها

۴-1-تعیین معیارها و زیرمعیارها با استفاده از تکنیک دلفی……………………………………………….66

۴-2-شاخص های پژوهش…………………………………………………………………………………………68

۴-3-ارزیابی آسیب پذیری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حاشیه زاینده رود در مقابل کم آبی………………………………………………………………………………………………………………………..68

۴-3-۱-مقایسه دو به دو معیارها…………………………………………………………………………………..69

۴-3-۲-مقایسه دو به دو زیرمعیارها………………………………………………………………………………69

۴-3-۳-کسب وزن نهایی زیرمعیارها……………………………………………………………………………72

۴-4-رتبه بندی آسیب پذیری اجتماعی-اقتصادی روستاهای حاشیه زاینده رود در مقابل کم آبی………………………………………………………………………………………………………………………..74

۴-5-نگرش روستاییان نسبت به توانایی های سازمان های متولی روستاها در کاهش آسیبهای ناشی از کم آبی زاینده رود………………………………………………………………………………………………..79

۴-5-۱-آمار توصیفی پاسخگویان……………………………………………………………………………….80

۴-5-۲-سنجش نگرش روستاییان نسبت به توانایی سازمان های متولی روستاها در کاهش آسیبهای ناشی از کم آبی زاینده رود…………………………………………………………………………….82

۴-6-تعیین راهبرد برای کاهش آسیب پذیری و بهبود وضعیت روستاهای حاشیه زاینده رود با استفاده از تکنیک SOWT-AHP…………………………………………………………………………………..83

فصل پنجم: نتیجه گیری

۵-1-جمع بندی……………………………………………………………………………………………………..100

عنوان                                                                                                          صفحه

۵-2-پاسخگویی به سؤالات پژوهش و آزمون فرضیات…………………………………………………100

۵-2-1-سوال اول پژوهش……………………………………………………………………………………….101

۵-2-2-سوال دوم پژوهش……………………………………………………………………………………….101

۵-2-3-سوال سوم پژوهش………………………………………………………………………………………102

۵-3-نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………103

۵-4-چالش ها……………………………………………………………………………………………………….104

5-5-ارائه پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………105

5-6-پیشنهادها برای تحقیقات آتی…………………………………………………………………………….107

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………….108

پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………………

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                             صفحه

جدول شماره 2-1-مراحل مدیریت خشکسالی………………………………………………………………35

جدول شماره 3-1-جامعه آماری (حجم نمونه و روش نمونه گیری)…………………………………..47

جدول شماره3-2-میزان بارش ماهانه و سهم هر فصل از بارندگی طی سال های 90-1388……………………………………………………………………………………………………………………..53

جدول شماره 3-3-میزان بارش فصلی و سهم هر فصل از بارش سالانه 1390……………………….54

جدول شماره 3-4-مقادیر درجه حرارت ایستگاه شرق اصفهان سال 1390 بر حسب سانتی گراد………………………………………………………………………………………………………………………55

جدول شماره3-5-متوسط رطوبت نسبی منطقه مورد مطالعه در سال 1391 بر حسب درصد…………………………………………………………………………………………………………………….56

جدول شماره 3-6-تعداد روزهای توام با بارش در سال 1390…………………………………………..57

جدول شماره 3-7-ویژگی های جمعیتی منطقه مورد مطالعه در سال 1390………………………….59

جدول شماره 3-8-نسبت جنسی جمعیت محدوده مورد مطالعه به تفکیک دهستان 1390……………………………………………………………………………………………………………………..61

جدول شماره3-9-تعداد و درصد گروههای عمده سنی محدوده مورد مطالعه به تفکیک دهستان در سال 1390…………………………………………………………………………………………………………..62

جدول شماره3-10-مهاجران وارد شده به منطقه به تفکیک دهستان ها بر حسب جنس در سال 1390……………………………………………………………………………………………………………………..62

جدول شماره 3-11-وضعیت سواد در جمعیت 6 ساله و بیشتر منطقه به تفکیک دهستان بر حسب جنس سال 1390………………………………………………………………………………………………………63

جدول شماره 4-1-مقایسه معیارهای اصلی…………………………………………………………………….69

جدول شماره4-2-مقایسات زوجی زیرمعیارهای اجتماعی-جمعیتی……………………………………69

عنوان                                                                                                          صفحه

جدول شماره4-3-مقایسات زوجی زیرمعیارهای اقتصادی-مالی………………………………………..70

جدول شماره4-4-مقایسه زیرمعیارهای محیطی-کالبدی………………………………………………….71

جدول شماره4-5-مقایسه زیرمعیارهای کشاورزی-تکنولوژیک………………………………………..71

جدول شماره4-6-وزن معیارها و زیرمعیارهای مورد بررسی……………………………………………..73

جدول شماره4-7-انواع معیارهای تعمیم یافته…………………………………………………………………75

جدول شماره4-8-جریان رتبه های مثبت و منفی در روستاهای مورد مطالعه…………………………77

جدول شماره4-9-رتبه بندی نهایی آسیب پذیری اجتماعی-اقتصادی روستاها بر اساس جریان خالص ( )……………………………………………………………………………………………………………..78

جدول شماره 4-10-سطح آسیب پذیری روستاها…………………………………………………………..78

جدول شماره4-11- توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت………………………………………80

جدول شماره4-12-توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن…………………………………………….80

جدول شماره4-13-توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات……………………………………81

جدول شماره4-14-سطح نگرش روستاییان نسبت به توانایی سازمان های متولی روستاها…………………………………………………………………………………………………………………..83

جدول شماره4-15-ماتریس عوامل داخلی…………………………………………………………………….84

جدول شماره4-16-ماتریس عوامل خارجی…………………………………………………………………..85

جدول شماره4-17-تدوین راهبردها و استراتژیک ها………………………………………………………87

جدول شماره4-18-مقایسات زوجی مربوط به نقاط قوت…………………………………………………91

جدول شماره4-19-وزن های نسبی نقاط قوت……………………………………………………………….91

جدول شماره4-20-مقایسات زوجی مربوط به نقاط ضعف………………………………………………92

جدول شماره4-21-وزن نسبی نقاط ضعف……………………………………………………………………92

جدول شماره4-22-مقایسات زوجی مربوط به فرصت ها…………………………………………………93

عنوان                                                                                                          صفحه

جدول شماره4-23-وزن نسبی فرصت ها………………………………………………………………………93

جدول شماره4-24-مقایسات زوجی مربوط به تهدیدها……………………………………………………94

جدول شماره4-25-وزن نسبی تهدیدها…………………………………………………………………………94

جدول شماره4-26-ارزش مطلق عوامل در تحلیل SWOT………………………………………………..95

جدول شماره4-27-وزن های مطلق عوامل داخلی و بیرونی………………………………………………95

جدول شماره4-28-ماتریس ارزیابی عوامل داخلی………………………………………………………….96

جدول شماره4-29-ماتریس ارزیابی عوامل خارجی………………………………………………………..97

جدول شماره4-30-ضریب وزنی و درصد اثرگذاری عوامل درونی و بیرونی………………………98

 

فهرست شکل ها

عنوان                                                                                                          صفحه

شکل شماره1-1-اثرات خشکسالی در جوامع…………………………………………………………………..8

شکل شماره1-2-مدل عملیاتی تحقیق…………………………………………………………………………….9

شکل شماره2-1-نمودار ابعاد طبیعی و اجتماعی خشکسالی………………………………………………25

شکل شماره2-2-نمودار تاثیرات اجتماعی خشکسالی……………………………………………………..30

شکل شماره2-3-نمودار رویکرد واکنشی……………………………………………………………………..37

شکل شماره2-4-نمودار رویکرد پیشگیرانه……………………………………………………………………38

شکل شماره2-5-رویکرد نظری تحقیق…………………………………………………………………………45

شکل شماره3-1-موقعیت جغرافیایی منطقه موردمطالعه……………………………………………………47

شکل شماره3-2-موقعیت سکونتگاه های انسانی منطقه…………………………………………………….48

شکل شماره3-3-نقشه طبیعی منطقه……………………………………………………………………………..50

شکل شماره 3-4-نقشه کاربری اراضی منطقه………………………………………………………………..50

شکل شماره 3-5-نقشه شیب منطقه………………………………………………………………………………51

شکل شماره 3-6-نمودار میزان بارش ماهانه در ایستگاه شرق اصفهان…………………………………54

شکل شماره3-7-نمودار میزان بارش فصلی در ایستگاه شرق اصفهان………………………………….55

شکل شماره3-8-نمودار مقادیر درجه حرارت ایستگاه شرق اصفهان………………………………….56

شکل شماره3-9-نمودار درصد رطوبت نسبی ایستگاه شرق اصفهان…………………………………..57

شکل شماره 3-10-نمودار تعداد روزهای توام با بارش در منطقه موردمطالعه……………………….57

شکل شماره 3-11-نقشه پراکندگی روستاهای مورد مطالعه………………………………………………60

شکل شماره 3-12-نقشه موقعیت سکونتگاه ها در محدوده مورد مطالعه……………………………..63

شکل شماره4-1-فرآیند انجام تکنیک دلفی………………………………………………………………….66

عنوان                                                                                                          صفحه

شکل شماره4-2-مقایسه معیارهای مورد برسی……………………………………………………………….69

شکل شماره 4-3-مقایسه زیرمعیارهای اجتماعی- جمعیتی……………………………………………….70

شکل شماره 4-4-مقایسه زیرمعیارهای اقتصادی_مالی…………………………………………………….70

شکل شماره 4-5-مقایسه زیرمعیارهای محیطی_کالبدی…………………………………………………..71

شکل شماره4-6-مقایسه زیرمعیارهای کشاورزی_تکنولوژیک…………………………………………72

شکل شماره4-7-نقشه موقعیت منطقه مورد مطالعه………………………………………………………….77

شکل شماره 4-8-نقشه سطوح آسیب پذیری روستاهای منتخب………………………………………..79

شکل شماره 4-9-توزیع پاسخگویان برحسب جنس(درصد)…………………………………………….80

شکل شماره 4-10-توزیع پاسخگویان برحسب سن(درصد)……………………………………………..81

شکل شماره4-11-توزیع پاسخگویان برحسب تحصیلات(درصد)……………………………………..82

شکل شماره4-12-ماتریس راهبردها…………………………………………………………………………….86

شکل شماره4-13-نمودار وزن های نسبی نقاط قوت……………………………………………………….91

شکل شماره4-14-نمودار وزن نسبی نقاط ضعف……………………………………………………………92

شکل شماره4-15-نمودار وزن نسبی فرصت ها………………………………………………………………93

شکل شماره4-16-نمودار وزن های نسبی تهدیدها………………………………………………………….94

شکل شماره4-17-موقعیت استراتژیک SPACE……………………………………………………………..98

شکل شماره 4-18-ارزیابی عوامل داخلی و خارجی SWOT…………………………………………….99

شکل شماره5-1-نمودار رتبه بندی آسیب پذیری روستاهای منتخب………………………………..101

شکل شماره5-2-ارزیابی عوامل استراتژیک………………………………………………………………..