%31تخفیف

آسيب¬شناسي روايات تفسيري در تفسير الميزان

چکيده

روايات تفسيري همزاد با نزول وحي و موثر در فهم کلام الهي مي باشند. اين روايات همچون ساير روايات، در گذر زمان با آسيب‌هايي روبه‌رو شده‌اند؛ در برخي از اين روايات، ‌اسانيد به آفاتي چون  حذف يا ضعف مبتلا گشته ، در مواردي نيز اشكالات متني و محتوايي به روايات ضربه زده است.در اين تحقيق با عنوان «آسيب شناسي روايات تفسيري از نگاه الميزان»  بر آن بوده‌ايم كه با تكيه بر آراء علامه طباطبايي(ره) به تبيين اين آسيب‌ها و تأثير آن‌ها در فهم آيات قرآن بپردازيم و با دقت در نمونه‌هايي از روايات تفسيري آسيب‌ديده كه در الميزان بررسي شده است با معيارهاي تشخيص آسيب ها و مواضع علامه در برابر آنها آشنا شويم.به نظر مي رسد مهم ترين آسيب هاي روايات تفسيري عبارتند از: ضعف اسانيد، وضع حديث، اسرائيليات، نقل به معنا و اختلاف قرائات.

آسيب شناسي عالمانه روايات تفسيري در الميزان بر اساس قرآن، سنت قطعي، عقل سليم، تاريخ و علم قطعي و به دور از تعصبات مذهبي، اين تفسير را به الگويي براي تنقيح  روايات تفسيري و صيانت از آنها تبديل کرده است.

 

کليدواژه: آسيب شناسي حديث، روايات تفسيري، علامه طباطبايي، الميزان، تفسيراجتهادي، نقدحديث

فهرست مطالب

 

مقدمه 1

فصل اول: كليات تحقيق 4

 بخش اول: موضوع تحقيق 5

بخش دوم: ضرورت تحقيق و اهداف آن 6

بخش سوم: روش تحقيق 7

بخش چهارم: پيشينه تحقيق 8

بخش پنجم: آشنايي با علامه طباطبايي(ره) و الميزان 9

بند اول: زندگي‌نامه مؤلف 9

بند دوم:  آشنايي با تفسير «الميزان في تفسير القرآن بالقرآن» 11

بند سوم: ويژگي‌هاي تفسير الميزان 12

بخش ششم: جايگاه روايات تفسيري 19

بند اول: تعليم مفاهيم و حقايق قرآن 21

بند دوم: تعليم روش تفسير قرآن 22

بند سوم: تبيين تفاصيل احكام و جزئيات شريعت 23

بخش هفتم:گونه‌هاي روايات تفسيري 23

 

فصل دوم: ضعف اسانيد در روايات تفسيري 28

بخش اول: مفهوم شناسي و پيشينه 29

بخش دوم: ارزشگذاري سندي احاديث 31

بخش سوم: اعتبارسنجي خبر واحد تفسيري 33

بخش چهارم: رويکرد تفاسير درباره ي اسناد روايات 37

بند اول: تفسير جامع البیان (تفسیرطبري) 37

بند دوم: تفسير القرآن العظیم (تفسیر ابن کثیر) 38

بند سوم: تفسير مفاتیح الغیب (تفسیر کبیر) 38

بند چهارم: تفسير المنار 39

بند پنجم: تفسير روض الجنان وروح الجنان 39

بند ششم: تفسير مجمع البيان 40

بند هفتم: تفسيرالميزان 40

بخش پنجم: جمع بندي 47

فصل سوم: جعل در روايات تفسيري 49

بخش اول: مفهوم‌شناسي و پيشينه 50

بخش دوم: زمينه هاي پيدايش و گسترش جعل 53

بند اول: حذف اسانيد روايات و بي توجهي در نقل و ضبط راويان. 53

بند دوم: حرص شديد به حفظ و نقل حديث 54

بند سوم: منع نگارش و نقل حديث از سوي خلفا 54

بخش سوم: انگيزه هاي جعل 55

بند اول: انگيزه هاي سياسي- اجتماعي 55

بند دوم: انگيزه هاي سياسي- فرهنگي 56

بند سوم: انگيزه هاي فرقه اي 57

بند چهارم: انگيزه هاي شخصي 58

بخش چهارم: معيارهاي تشخيص روايات جعلي 59

بخش پنجم: نمونه هايي از جعل در گونه هاي روايات تفسيري 60

بند اول: اسباب نزول 60

الف:اقامه ي نماز و استغفار پيامبر(ص) براي منافق 60

ب: کفر ابوطالب 66

بند دوم: روايات تبيين معاني 69

بند سوم: روايات اعتقادي 70

بند چهارم: روايات داستاني 72

بند پنجم: روايات فضايل 74

بند ششم: روايات تأويل 76

بخش ششم: جمع بندي 77

فصل چهارم: اسرائيليات در روايات تفسيري 81

بخش اول: مفهوم شناسي و پيشينه 82

بخش دوم: زمينه ها و ريشه هاي پيدايي و گسترش 83

بخش سوم: اقسام اسرائيليات 86

بخش چهارم: عناصر اصلي پديدآورنده اسرائيليات 88

بخش پنجم: اسرائيليات و گونه هاي روايات داستاني 90

بند اول: آفرينش 90

الف: آفرينش حوا 90

بند دوم: عصمت ملائكه و انبياء 94

الف: هاروت و ماروت 94

ب: حضرت يوسف(ع) 97

بند سوم: اقوام و اماكن 104

الف: عوج بن عنق و عمالقه 104

بند چهارم: نزول وحي 106

الف: آغاز نزول وحي 106

بخش ششم: جمع بندي 109

فصل پنجم: نقل به معنا در روايات تفسيري 112

بخش اول: مفهوم شناسي و پيشينه 113

بخش دوم: جواز و عدم نقل به معنا 114

بند اول: ادله مخالفان 115

بند دوم: ادله ي موافقان 116

بخش سوم: پيامدهاي نقل به معناي بي ضابطه 117

بند اول: اضطراب و اختلاف احاديث 117

بند دوم: تغيير و تحريف احاديث 118

بند سوم: از بين رفتن اصالت الفاظ معصومين(ع) 118

بخش چهارم: نمونه هايي از نقل به معني 119

بند اول: گمراهي گري خداوند در جريان سامري 119

بند دوم: نفرين پيامبر(ص) عليه خود 121

بند سوم: انحصار عصمت در حضرت يحيي(ع) 122

بند چهارم: نفي رحمت عمومي خداوند در روز قيامت 123

بند پنجم: اصحاب اعراف 125

بند ششم: آيات اعلان برائت 129

بخش پنجم: جمع بندي 136

فصل ششم: اختلاف قرائات در روايات تفسيري 140

بخش اول: مفهوم شناسي قرائت 141

بند اول: معناي لغوي 141

بند دوم: معناي اصطلاحي 141

بخش دوم: پيشينه ي اختلاف قرائات 142

بخش سوم: عوامل اختلاف قرائات 144

بند اول: عوامل مربوط به خط و زبان 144

بند دوم: اختلاف لهجه ها 145

بند سوم: اجتهاد قراء 145

بخش چهارم: تواتر قرائات 147

بخش پنجم: گونه هاي اختلاف قرائات 149

بند اول: اختلاف قرائت بدون تغييرات معنوي 149

بند دوم: اختلاف قرائت توأم با تغيير معنوي 151

بخش ششم: جمع‌بندي 167

نتيجه گيري نهايي 169

فهرست منابع 173

نقد و بررسی‌ها

هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.

اولین کسی باشید که دیدگاهی می نویسد “آسيب¬شناسي روايات تفسيري در تفسير الميزان”

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo