%34تخفیف

بررسي اثر ضد میکروبی اسانس استخراج شده گیاه رزماری (کشت شده در ایران) بر روی روند رشـد باکتـری استافیلوکوکوس اورئوس در سوپ آماده تجارتـی

تعداد 46 صفحه در فایل word

مهندسي كشاورزي-علوم و صنايع غذايي(M.Sc)

 

بررسي اثر ضد میکروبی اسانس استخراج شده گیاه رزماری (کشت شده در ایران)

بر روی روند رشـد باکتـری استافیلوکوکوس اورئوس در سوپ آماده تجارتـی

 

چكيده

به منظور كاهش يا حذف عوامل ميكروبي بيماري‌زا و فساد مواد غذايي به روش‌هاي جديد نياز است. يكي از اين روش‌ها استفاده از اسانس‌هاي گياهي به عنوان افزودني‌هاي ضد ميكروبي در مواد غذايي است، اما براي كاربردي كردن مصرف اسانس‌هاي گياهي به عنوان نگهدارنده در مواد غذايي، بررسي اثرات      ضد ميكروبي آنها به تنهايي و توأم با عوامل ديگر مؤثر در رشد ريز‌زنده‌هاي مهم مواد غذايي در مدل‌هاي آزمايشگاهي و غذايي ضروري است.

گیاه رزماری يا اكليل كوهي با نام علمی Rosmarinus officinalis L. از گیاهان بومی مدیترانه بوده كه در اكثر مناطق ایران نیز کشت می­شود. اسانس این گیاه با کاربرد طعم دهندگی در مواد غذایی استفاده می­گردد و همچنین به علت دارا بودن خاصیت ضد میکروبی و خاصیت آنتی اکسیدانی وسیع، به عنوان یک گیاه دارویی شناخته شده است.

هدف از اين تحقيق، شناسايي تركيبات شيميايي اسانس گیاه رزماری (كشت شده در ايران) و بررسي اثر ضد میکروبی آن بر روی روند رشد باکتری بيماريزاي استافیلوکوکوس اورئوس مي­باشد.

در اين پ‍‍‍‍ژوهش اسانس حاصل از برگهاي گیاه رزماری با روش تقطير با آب استخراج و تركيب شيميايي اسانس حاصله با استفاده از دستگاه كروماتوگرافي گازي متصل به طيف نگار جرمي (GC-MS) شناسايي گرديد.

بررسي خاصيت ضد ميكروبي در دو مرحله انجام شد. در بخش اول حداقل غلظت بازدارندگي (MIC) اسانس گياه رزماري با روش رقيق نمودن در محيط آگاردار بر روي باكتري استافيلوكوكوس اورئوس تعيين گرديد و در بخش دوم ويژگي ضد باكتريايي اسانس مذكور بر روي باكتري استافيلوكوكوس اورئوس در سوپ تجارتي مورد بررسي قرار گرفت.

جهت ارزیابی تأثیر اسانس بر روی خصوصیات حسي شامل عطر، طعم و پذیرش کلی، سوپهای حاوی اسانس با غلظت‌های مختلف، همراه با یک نمونه شاهد توسط چند پانل تست تعلیم دیده آزمون گرديدند.

پس از تجزيه شيميايي اجزاي اصلي اسانس مورد آزمون به ترتيب Verbenone (42/11%)،            α-Pinene (44/10%)،   Camphore (31/9%)،   Borneol (37/8%)،   1,8-Cineole (38/7%)  و Bornyl acetate (14/5%)  شناسايي گرديدند.

حداقل غلظت بازدارندگي اسانس رزماري بر روي باكتري استافيلو كوكوس اورئوس به ميزان ppm1000 تعيين گرديد و نتايج حاصل از بررسي نشان مي‌دهد تأثير مقادير مختلف اسانس بر ميزان رشد باكتري از نظر آماري معني‌دار (05/0p<) بوده و با افزايش غلظت اسانس، ميزان رشد باكتري كاهش مي‌يابد.

نتايج به دست آمده از ارزيابي حسی مشخص نمود که نمونه حاوي ppm50 اسانس مطلوب و قابل قبول می‌باشد. مي‌توان عنوان داشت اسانس رزماري مي‌تواند به عنوان يك طعم دهنده جهت ایجاد خصوصیت‌های حسي مطلوب در مواد غذایی مختلف معرفي گردد.

با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، مي‌توان اسانس گياه رزماري را به عنوان يك نگهدارنده طبيعي در برخي از مواد غذايي مورد استفاده قرار داد.

كلمات كليدي:

اسانس رزماري، تركيبات شيميايي، حداقل غلظت بازدارنده از رشد، استافيلوكوكوس اورئوس.

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                                                                       صفحه

 

چكيده…………………………………………………………………………………………………………………….. 1

 

فصل اول: كليات ……………………………………………………………………………………………………… 3

1-1 مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………….. 4

1-2 گياهان دارويي ……………………………………………………………………………………………………. 5

1-2-1 گياهان دارويي در ايران …………………………………………………………………………………….. 7

1-3 اسانس‌ها …………………………………………………………………………………………………………… 7

1-3-1 تاريخچه استفاده از ادويه‌ها و اسانس‌ها ………………………………………………………………….. 9

1-3-2 كاربرد اسانس‌ها ……………………………………………………………………………………………… 10

1-3-3 روش‌هاي استخراج اسانس ………………………………………………………………………………… 10

1-3-3-1 روش تقطير با آب ………………………………………………………………………………………. 10

1-3-3-2 دستگاه تقطير با آب كلونجر …………………………………………………………………………… 11

1-3-4 جداسازي و شناسايي تركيبات موجود در اسانس …………………………………………………….. 11

1-4 گياه رزماري ………………………………………………………………………………………………………. 12

1-4-1 معرفی و گیاهشناسی ……………………………………………………………………………………….. 12

1-4-2 ريخت شناسي ……………………………………………………………………………………………….. 12

1-4-3 نیازهای اکولوژیکی و پراکنش …………………………………………………………………………….. 12

1-4-4 موارد استعمال در پزشكي …………………………………………………………………………………. 13

1-4-5 اسانس رزماري ………………………………………………………………………………………………. 13

1-4-5-1 كاربرد اسانس رزماري ………………………………………………………………………………….. 13

1-4-6 سازوكار عمل ضد ميكروبي اسانس ……………………………………………………………………… 14

1-5 ريززنده مورد مطالعه ……………………………………………………………………………………………. 14

1-5-1 ميزان بروز بيماري‌هاي ناشي از مواد غذايي ……………………………………………………………. 14

1-5-2 استافيلوكوكوس اورئوس …………………………………………………………………………………… 15

1-5-2-1 سازوكار بيماري‌زايي باكتري استافيلوكوكوس اورئوس …………………………………………… 15

1-5-2-2 ارتباط باكتري استافيلوكوكوس اورئوس با مواد غذايي …………………………………………… 16

1-5-2-3 روش‌هاي جداسازي استافيلوكوك در مواد غذايي…………………………………………………. 18

1-6 روش‌هاي بررسي خاصيت ضد ميكروبي اسانس‌ها ……………………………………………………… 18

1-7 اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………………………….. 19

1-8 سؤالات و فرضیه‌ها …………………………………………………………………………………………….. 19

1-9 تعاريف واژه‌ها …………………………………………………………………………………………………… 20

1-9-1 اصطلاح MIC ………………………………………………………………………………………………. 20

1-9-2 دستگاه GC-MS …………………………………………………………………………………………… 20

1-9-3 اصطلاح RT …………………………………………………………………………………………………. 20

1-9-4 انديس KI ……………………………………………………………………………………………………. 20

1-9-5 محيط كشت MHA Medium ……………………………………………………………………….. 20

1-9-6 محيط كشت نوترينت آگار ………………………………………………………………………………… 20

1-9-7 روش رقيق سازي بر محيط آگار …………………………………………………………………………. 20

فصل دوم: سابقه و پيشينه تحقيق …………………………………………………………………………………. 21

 

فصل سوم: مواد و روش‌ها ………………………………………………………………………………………… 26

3-1 تجهيزات مورد استفاده …………………………………………………………………………………………. 27

3-2 مواد مصرفي ……………………………………………………………………………………………………… 27

3-3 روش‌هاي مورد استفاده ………………………………………………………………………………………… 27

3-3-1 تهيه اسانس ……………………………………………………………………………………………………. 27

3-3-1-1 جمع آوري گياه ………………………………………………………………………………………….. 27

3-3-1-2 خشك كردن گياه ………………………………………………………………………………………… 28

3-3-1-3 استخراج اسانس ………………………………………………………………………………………….. 28

3-3-2 محاسبه راندمان استحصال اسانس ………………………………………………………………………… 28

3-3-3 جداسازی و شناسایی ترکیبات موجود در اسانس رزماري ………………………………………….. 29

3-3-3-1 استفاده از داده‌های کروماتوگرافی گازی …………………………………………………………….. 30

3-3-3-2 اندیس بازدارای کواتس …………………………………………………………………………………. 30

3-3-4 بررسي خواص ضد ميكروبي اسانس ……………………………………………………………………. 31

3-3-4-1 آماده سازي ريز‌زنده مورد مطالعه …………………………………………………………………….. 31

3-3-4-2 تعيين حداقل غلظت بازدارندگي (MIC) ………………………………………………………….. 31

3-3-4-3 بررسي اثر ضد ميكروبي اسانس در سوپ ………………………………………………………….. 32

3-3-5 ارزیابی حسی ………………………………………………………………………………………………… 33

3-4 روش‌ها و ابزار تجزيه و تحليل داده‏ها ……………………………………………………………………… 33

فصل چهارم: تجزيه و تحليل و بيان نتايج حاصل از تحقيق ………………………………………………. 34

4-1 راندمان استحصال اسانس ……………………………………………………………………………………… 35

4-2 شناسایی ترکیبات موجود در اسانس ………………………………………………………………………… 35

4-3 ميزان MIC گياه ………………………………………………………………………………………………… 38

4-4 بررسي اثر ضد ميكروبي اسانس در سوپ …………………………………………………………………. 38

4-5 ارزيابي حسي ……………………………………………………………………………………………………. 39

فصل پنجم: بحث و نتيجه‌گيري …………………………………………………………………………………… 42

5-1 راندمان استحصال اسانس ……………………………………………………………………………………… 43

5-2 شناسایی ترکیبات موجود در اسانس ………………………………………………………………………… 44

5-3 ميزان MIC گياه ………………………………………………………………………………………………… 45

5-4 بررسي اثر ضد ميكروبي اسانس در سوپ …………………………………………………………………. 48

5-5 ارزيابي حسي ……………………………………………………………………………………………………. 51

5-6 نتيجه‌گيري كلي ………………………………………………………………………………………………….. 51

5-7 پيشنهادها …………………………………………………………………………………………………………. 52

منابع ……………………………………………………………………………………………………………………… 53

پيوست ………………………………………………………………………………………………………………….. 62

الف) عكس‌ها ………………………………………………………………………………………………………….. 63

ب) جدول‌هاي آناليز آماري …………………………………………………………………………………………. 65

ج) نمودارها و جدول‌هاي شيميايي ……………………………………………………………………………….. 77

 

چكيده انگليسي

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo