%38تخفیف

دانلود پروژه:‌ بررسي جايگاه صبر و سكوت درآثار سعدي

تعداد 119 صفحات این فایل word

چکیده

پژوهش حاضر تلاش كرده است منزلت و جايگاه صبر وسكوت در آثار سعدي شيرازي را طرح و بررسي كند. صبر و سكوت به عنوان دو فضيلت انساني كه از آگاهي و دانايي سرچشمه مي‌گيرد و كردار و گفتار  آدميان را در جامعه آبياري مي‌كند. در آثار سعدي جايگاهي والا و ارجمند دارد. مفاهيم صبر و سكوت در آثار سعدي به شدّت تحت تأثير معارف اسلامي مانند قرآن كريم و روايات و احاديث است. سعدي با طرح داستانك‌ها و اشعار نغز و به جا اهميّت صبر و سكوت در مواضع مختلف را هنرمندانه  طرح مي كند  آن گونه شنونده و خواننده را از نظر تربيتي تحت تأثير قرار مي‌دهد. اين مفاهيم در جاي جاي آثار سعدي  داراي رويكردهاي مختلف و متفاوت است. صبر از موضوعات محوري در آثار سعدي به شمار مي‌آيد. اين مفهوم همراه با هم معناها و متضادهايش كه از نظر قياسي (خواه صوري، خواه معنايي) با صبر مربوطند، خميرماية خلق مضامين آموزنده‌اي در اشعار و آثار اوست. صبر در غزل‌ها هفتاد و سه بار، صبر كردن  بيست و هفت بار، صبور دوازده بار، صبوري بيست و يك بار، تحمل هفده بار، تحمل كردن بيست و دو بار، طاقت  سي و نه بار، شكيب سيزده بار، شكيبايي شانزده بار، شكيبيدن چهار بار، و مقوﻟﮥ صبر جمعاً دويست و چهل و هفت بار در غزل‌ها به كار رفته است.

 سكوت در آثار اين شاعر نيز با توجه به مقام و موقع آن دارای مفاهيم و رويكردهاي گوناگون است. خموشي، خاموشي، زبان بريده، زبان دركشيدن، دم فروبستن، دم دركشيدن، تأمل كردن، صُمٌّ وَبُكْمٌ، در پيوند با سكوت و خاموشي به همين قرينه در آثار او جايگاهي در خوردارد كه بسيار آموزنده و به جا از آن‌ها استفاده شده است.

واژگان كليدي:

 سعدي، صبر، سكوت، خاموشي، آموزه‌هاي ديني،

فهرست مطالب

 

عنوان

صفحه

چکیده . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1

فصل اول: کلیات

 

 

 

1-1- مقدمه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

1-2- هدف . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

1-3- پیشینه تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

1-4- روش کار و تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7

فصل دوم: نگاهی به زندگی و آثار سعدی

 

 

 

2-1- زندگی‌نامه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

2-2- آثار سعدی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11

 

 

فصل سوم: جایگاه صبر و سکوت در آیات و روایات اسلامی

 

 

3-1- معانی و مفاهیم صبر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13

3-2- صبر در قرآن کریم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

14

3-3-  زمینه‌های صبر در قرآن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15

3-3-1- صبر، ابزار تکامل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16

3-3-2- سرمشق گیری از قهرمانان صبر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16

3-3-3- صبر در مقام توکل به لطف خداوند . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17

3-3-4- صبر در مقام فرمانبرداری خداوند . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

17

3-3-5- صبر و ایمان به مشیت خداوند . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19

3-4- جایگاه صبر و صابران در قرآن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19

3-5-1- حضرت ایوب (ع) اسطوره صبر در برابر سختی‌ها . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

20

3-5-2- حضرت یعقوب، اسطوره صبر و گذشت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

21

3-5-3- حضرت یوسف قهرمان صبر و شکیبایی در برابر گناه . . . . . . . . . . . . . . . . .

21

3-3-6- حضرت اسماعیل اسوه صبر در فرمانبرداری از خداوند . . . . . . . . . . . . . . . .

22

عنوان

صفحه

3-6- صبر و استقامت در سیره پیامبر اعظم (ص) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

23

3-6-1- صلح حدیبیه جلوه صبر پیامبر (ص) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

23

3-7- صبر در روایات اسلامی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

24

3-8- معانی و مفاهیم سکوت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

27

3-8-1- سکوت در آیات قرآن مجید . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

28

3-8-2- سکوت در روایات اسلامی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

30

3-8-3- نقش سکوت و اصلاح زبان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

33

3-8-4- اصول کلی برای دفع خطرات زبان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

36

3-8-4-1- توجه جدی به خطرات زبان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

37

3-8-2- سکوت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

37

3-8-4-3- حفظ زبان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

38

3-8-6-سکوت در سیره نظری و عملی فرزانگان تاریخ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

39

 

 

فصل چهارم:  جایگاه صبر و سکوت در ادبیات فارسی

 

 

4-1- منزلت و فواید صبر و سکوت در ادب فارسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

42

 

 

فصل پنجم: جایگاه صبر و سکوت در آثار سعدی

 

 

5-1- منزلت صبر در آثار سعدی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

54

5-1-1- نتیجة شیرین صبر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

58

5-1-2- صبر برای استفاده از وقت مناسب . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

59

5-1-2- صبر برای حفظ عزت نفس . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

59

5-1-4- ارتباط صبر و تحمل سختی‌ها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

60

5-1-5- فضیلت صبر در محنت و نداری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

61

5-1-6- صبر و کامیابی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

62

5-1-7-1 صبر در سخن گفتن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

63

5-1-8- صبر و عدالت در قضاوت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

63

5-1-9- صبر مایة عزت و بزرگی است . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

64

 

 

عنوان

صفحه

5-1-10- صبر و شیرینی به امید وصال . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

65

5-1-11- پاداش صبر . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

66

5-1-12- صبر سیرت صاحب دلان است . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

66

5-1-13- صبر شرط وفاداری است . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

66

5-1-14- ناسازگاری صبر و عشق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

67

5-1-15- صبر و فرح . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

71

5-1-16- صبر نابجا . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

75

5-1-17- صبر و قناعت . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

76

5-1-18- صبر و نگهداری عهد و پیمان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

77

5-1-19- صبر و از خودگذشتگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

77

5-1-20- صبر و زیبایی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

78

5-1-21- صبر و مردانگی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

80

5-1-22- صبر بر نامرادی‌های روزگار . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

81

5-1-23- صبر و بردباری در برابر افراد نادان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

81

5-1-24- رابطه صبر و صفای باطن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

82

5-1-25- صبر در راه انجام وظیفه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

82

5-1-26- صبر در تصمیم گیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

83

5-2- منزلت و جایگاه سکوت و خاموشی در آثار سعدی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

83

5-2-1- سکوت مصلحتی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

84

5-2-2- سکوت در برابر افراد دانشمند . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

85

5-2-3- سکوت برای جلوگیری از جنگ و دعوا . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

85

5-2-4- سکوت برای پرهیز از عواقب سخن . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

85

5-2-5- سکوت برای جلوگیری از زخم زبان مردم . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

86

5-2-6- سکوت برای دوری از عیب جویی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

86

5-2-7- سکوت و سلامتی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

87

5-2-8- سکوت برای جلوگیری از آسیب‌های زبان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

87

5-2-9- سکوت در برابر جاهلان . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

88

 

عنوان

صفحه

5-2-10- سکوت برای دوری از یاوه گویی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

89

5-2-11- سکوت برای اندیشیدن در کلام . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

90

5-2-12- خاموشی برای پرده پوشی بر جهل . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

92

5-2-13- سکوت برای رازداری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

94

5-2- سکوت برای پوشیدن عیب . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

94

5-2-15- سکوت برای جلوگیری از سوء استفاده دشمنان . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

96

5-2-17- سکوت برای پرهیز از گناه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

97

5-2-18- سکوت برای رعایت ادب . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

99

5-2-19- سکوت برای رازداری و امانت داری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

102

5-2-20- پرهیز از سکوت نابجا . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

104

5-2-21- جذبه خاموشی در سیر و سلوک روحی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

105

5-2-22- خاموشی برای دوری از ریاکاری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

105

5-2-23- ارتباط خاموشی و بلوغ فکری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

105

 

 

فصل ششم: نتیجه‌گیری یافته‌های طرح

 

 

6-1- نتیجه‌گیری . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

106

6-2- پیشنهادها . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

107

فهرست منابع . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

111

چکیده انگلیسی . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

114

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo