دانلود: کاربرد تکنیکهای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در کنترل سیلابهای شهری (مطالعه موردی: شمال شهر تبریز)

کاربرد تکنیکهای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در کنترل سیلابهای شهری (مطالعه موردی: شمال شهر تبریز)

کارشناسی ارشدرشته: سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی

کلید واژه­ها:  کنترل سیلاب، رواناب، پهنه‌بندی، سیستم سنجش از دور، سیستم اطلاعات جغرافیایی، الگویAHP، مدل ترکیب خطی وزین.

چکیده:

با توسعه روز افزون مناطق شهري و تغییر هیدرولوژی محیط‌ها، مناطق غيرقابل نفوذ توسعه يافته است كه اين حالت موجب افزايش حجم و ارتفاع رواناب ناشي از بارش در حوضه­هاي شهري مي­گردد. جريان جاري شده در حوضه‌هاي شهري به دليل عبور از مناطق مختلف در سطح شهر داراي كيفيت نامناسب بوده و همراه خود مقدار زيادي آلودگي حمل مي­نمايد. در صورت عدم تخليه(زهكشي) مناسب رواناب ناشي از بارش‌هاي شهري امكان بروز سيلاب در سطح شهر افزايش مي­يابد. به دليل اثرات مخرب ناشي از سيلاب در حوضه­هاي شهري، چگونگي انتقال، مديريت و تخليه رواناب‌هاي ايجاد شده در سطح شهر مورد توجه محققين و سازمانهاي مربوطه از جمله شهرداري‌ها قرار گرفته است. در این تحقیق براي كاهش اثرات ناشي ازكيفيت و كميت رواناب در حوضه مورد مطالعه، به تهیه لایه‌های مختلفي از جمله توپوگرافي، کاربری اراضی، شیب، طبقات شیب، ضریب CN، ضریب رواناب، تراکم مسکونی وتراکم جمعیت با استفاده از سیستم سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافیایی اقدام گردید. سپس با ارزیابی مدل ترکیب خطی وزین (WLC) ، اقدام به وزن دهی هر لایه بر اساس میزان اهمیت آن در بروز سیلاب گردید. پس از وزن دهی نهایی لایه‌ها به صورت دو­به­دو (AHP) توسط نرم‌افزار Export Choice ضریب نهایی برای هر یک از لایه‌ها تعیین شد. در نهایت با اعمال این ضرایب از طریق نرم‌افزار Arc GIS نقشه پهنه‌بندی خطر سیلاب برای محدوده مورد نظر تهیه گردید. بدین ترتیب، محدوده‌های بحرانی در برابر سیلاب و آب گرفتگی مشخص و خسارات ناشی از سیلاب در قالب نقشه ارزیابی ارائه می­گردد..نقشه ریزپهنه­بندي خطر سیل نشان می دهد که حدود2 درصد ازمحدوده نقشه در پهنه­بندي خطر خیلی زیاد، 40 درصد در پهنه بندي خطر زیاد، 18 درصددر پهنه­بندی  خطر متوسط و 40درصد در پهنه­بندی کم خطر از لحاظ سیل­گیري قرار دارد. همچنین با تهیه نقشه ارزیابی خطر، بیشترین خسارات مربوط به مناطق مسکونی،  کمترین خطر در مناطق طبیعی و مناطق با کاربری اداری و فرهنگی عاری از خطر می باشد.