چيستي حکمت و علت احکام و راه هاي شناخت آن دو

تعداد 127 صفحه فایل word

چکيده

خداوند متعال، بنابر اعتقاد عدليه، همه کارهايش حکيمانه بوده و تشريع همه احکام نيز به عنوان فعلي از افعال الهي داراي حکمت و علت مي­باشد و حکمت و علت آن، اشتمال افعال بر مصالح و مفاسد واقعي است.

حکمت از لحاظ فقه به معنای مصلحت است اما مراد از «علت» در احکام شرعی، چيزي است که حکم شرعي داير مدار آن مي ماشد. منتهي اطلاع از علل احکام کار دشواری است از اين جهت در بسياري از موارد، قدر متيقن ادعاي حکمت بودن آنها خواهد بود. و همچنین «حکم» به معنی اعتبار شرعي است که به افعال بندگان الهي تعلق مي گيرد.

مهمترین بحث این نوشته اثبات حکیمانه بودن افعال الهی از جمله احکام شرعی و امکان شناخت آن می باشد که ارتباط تنگاتنگی با مسئله­ی حسن و قبح دارد. با توجه به ضعف استدلال مخالفان غایت داشتن افعال الهی و تام نبودن آن و نیز با در نظر گرفتن ادلة _­ موافقان این بحث به این نتیجه رسیديم که افعال الهی حکیمانه بوده و هر حکمی دارای حکمت و مصلحت می­باشد و با اثبات حسن و قبح  عقلی شناختن حکمت و علت احکام نیز امکان پذیر است.

آخرین بخش اين پژوهش نیز پيرامون راه­هاي شناخت حکمت و علت احکام می­باشد که مهم­ترين راه هاي شناخت آندو، قرآن کريم و روايات معصومين :مي باشد. وعقل هم مي تواند بطور موجبه جزئيه ملاک و حکمت احکام را کشف کند ويکي از راه هاي شناخت حکمت و علت احکام، تجربه مي باشد. البته بعضي از بزرگان تجربه را به عنوان يکي از راه هاي شناخت حکمت و علت احکام نمي­پذيرند و معتقدند که نمي­توان از طريق تجربه به حکمت و علت ثابت و دائمي احکام دست يافت.

­­­کلید واژه­ها: حکمت، علت، احکام، حکیمانه بودن افعال الهی، حسن و قبح