واژه نامه ریشه شناختی برخی لغات گویش هورامی وتطبیق آن هابازبان های باستانی ایران

تعداد 126صفحه فایل word قابل ویرایش

Site: www.filenaab.ir

چكيده:

هورامی ازگویش های گورانی ودرشاخه ی زبان های گورانی-زازا قرارمی گیرد ویکی ازگویش های ایرانی شمال غربی به شمار می رود.گویش هورامی بستگی زیادی ازنظر ساخت دستوری وواژگان بازبان های ایرانی باستان ازجمله ایرانی میانه ی غربی دارد.این گویش کهن به دلیل محافظه کار بودن  بسیاری از ویژگی های آوایی وصرفی کهن راحفظ کرده است .ازجمله ویژگی های صرفی، حفظ جنس دستوری وحالت غیرفاعلی درصرف اسم، اعمال جنس دستوری درافعال ماضی بعید،ماضی نقلی وسوم شخص مفردماضی ساده وساخت ارگاتیودرافعال ماضی متعدی می باشد. درواقع ،هورامی نه تنها  کهن ترین گویش گورانی است بلکه یکی ازکهن ترین وناب ترین گویش های ایرانی است و ازجهات زیادی زمینه ی آن رادارد که یک گویش نسبتاً قدیمی ایرانی میانه شمرده شود دراین پژوهش برخی ازکلمات هورامی(اعم ازاسم ،صفت ،قید،حروف اضافه و…) به صورت فرهنگ نامه وبه ترتیب حروف الفباآمده اند.درابتدامعنی ومفهوم آنها و نوع دستوری آنها آورده می شود و سپس ریشه ی آن ها درزبانهای ایرانی باستان ازجمله :اوستایی ، فارسی باستان ،پهلوی اشکانی،فارسی میانه،سغدی و…آورده می شودومعادل آنها(درصورت هم ریشگی)درزبانهای خواهرایرانی ازجمله سانسکریت آورده شده وبرای سنجش بهترکلمات هورامی  معادل آنهاازدیگرگویشهای کردی ازجمله سورانی رایج درمریوان وسنندج (به دلیل آمیختگی گویشوران هورامی باساکنان این مناطق که باعث ایجادرابطه ی نزدیک هورامی با گویش سورانی درسطح واژگانی شده است) درحدامکان داده خواهدشد.پژوهشی این چنینی به شیوه ی یک واژه نامه ی ریشه شناختی- الفبایی برای اقسام کلمه درهورامی بی سابقه است.شناخت گویش هورامی ازنظر ریشه شناختی و ساخت واژگان می تواند راهگشای پژوهش های گویش شناختی زبانه ای ایرانی نو خاصه زبانهای ایرانی شمال غربی بوده وبرای تحقیق ریشه شناختی، منبعی معتبروعلمی برای پژوهشگران گویش ها باشد.نتایج به دست آمده حاکی است که هورامی گویشی کهن ازشاخه شمال غربی زبان های ایرانی است که بررسی این گویش به شناخت هرچه بیشترزبان فارسی ودیگرزبان های ایرانی منجرخواهدشد.

واژه¬های کلیدی: واژه نامه ،گویش هورامی ،ریشه شناسی،زبان های باستانی ایران