%46تخفیف

واسنجی و کاربرد مدل Aljarafe در تهیه نقشه نقطه­ای شاخص شکل­پذیری خاک

تعداد129 صفحه در فایل word

گروه علوم خاک

کارشناسی ارشد در رشته علوم خاک

گرايش پیدایش، رده‌­بندی و ارزیابی خاک

واسنجی و کاربرد مدل Aljarafe در تهیه نقشه نقطه­ای شاخص شکل­پذیری خاک

کلید واژه: روش کاساگرانده، سامانه اطلاعات جغرافیایی، شاخص شکل­پذیری، مدل Aljarafe، نقشه نقطه­ای

چکیده: شاخص شکل­پذیری خاک در خاک­شناسی به عنوان یکی از پارامتر­های فیزیکی مطرح است که در مدیریت زمان کاشت، داشت، برداشت و عملیات خاک­ورزی کاربرد دارد. اندازه­گیری این شاخص با توجه به دشواری استفاده از روش مرسوم کاساگرانده موجب گردید که کاربرد مدل Aljarafe از زیر­مجموعه سیستم میکرولیز مورد ارزیابی قرار گیرد. مقادیر ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی و رس خاک به عنوان داده­های ورودی این مدل بوده و خروجی آن شاخص شکل­پذیری و مقدار رطوبت بهینه برای خاک­ورزی می­باشد. بدین­منظور تعداد 56 نمونه خاک به صورت سیستماتیک (شبکه­های70×70 متری) از عمق 50-0 سانتی­متری سطح خاک اراضی ایستگاه تولید بذر گیاهان دارویی و صنعتی سراب (استان آذربایجان­شرقی) با مساحتی حدود 24 هکتار برداشته شد سپس نمونه­ها جهت انجام تجزیه­های فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه انتقال یافت. نتایج حاصل از کاربرد مدل Aljarafe نشان داد که این عموماً قادر به برآورد شاخص شکل­پذیری و رطوبت بهینه برای خاک­ورزی در منطقه مورد مطالعه نبوده و نیاز به واسنجی دارد. بررسی­های بیشتر نشان داده است که ظرفیت تبادل کاتیونی ظاهری و کربنات کلسیم معادل می­توانند در مقدار شاخص شکل­پذیری خاک تأثیر داشته باشند. ظرفیت تبادل کاتیونی ظاهری برابر نسبت ظرفیت تبادل کاتیونی رس به درصد رس بوده و می­تواند بیانگر نوع رس ­باشد لذا  مدل­سازی آماری به صورت توابع انتقالی برای تعیین شاخص شکل­پذیری خاک و رطوبت بهینه برای خاک­ورزی با استفاده از مقادیر ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، رس، ظرفیت تبادل کاتیونی ظاهری و کربنات کلسیم معادل انجام گرفت. ظرفیت تبادل کاتیونی همبستگی معنی­داری را (5/0=R2) با شاخص شکل­پذیری خاک نشان داد. همچنین رطوبت بهینه برای خاک­ورزی با ظرفیت تبادل کاتیونی و ظرفیت تبادل کاتیونی ظاهری همبستگی معنی­داری داشته است. تعمیم مقادیر شاخص شکل­پذیری و رطوبت بهینه برای خاک­ورزی هر نقطه به کل شبکه (5/0 هکتار) منجر به تولید نقشه­های شبه­پیکسلی از نقشه­های نقطه­ای گردید. نقشه پیوسته مکانی نیز به کمک زمین­آمار (روش کریجینگ) تهیه شد. برای میان­یابی مقدار شاخص شکل­پذیری در کل منطقه، رابطه ریاضی نیز استفاده گردید. نتایج آزمون t-test جفت شده نشان داد که بین میانگین­ مقادیر واقعی و برآوردی اختلاف معنی­داری وجود ندارد. بعد از نرمال­سازی مجموع داده­های کربنات کلسیم معادل، ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی ظاهری، شاخص شکل­پذیری و رطوبت بهینه برای خاک­ورزی تحلیل­های زمین­آماری انجام گرفته و بهترین مدل برای هر کدام از متغیرها با استناد به R2 بالا و RSS پایین آنها انتخاب گردید. نسبت اثر قطعه­ای به سقف نشان دهنده وابستگی مکانی متغیر­ها و تأثیر مدیریت در پراکنش مکانی آنها می­باشدبه­طوری که اگر مقدار اين نسبت کمتر از 25 درصد باشد نشان­دهنده­ی وابستگی مکانی قوی، بین 25-75 درصد باشد بیانگر وابستگی مکانی متوسط و در نهایت مقدار بزرگتر از 75 درصد نشان­دهنده­ی وابستگی مکانی ضعیف خواهد بود. نتایج نشان داد که به غیر از شاخص شکل­پذیری خاک و ماده آلی که دارای وابستگی مکانی متوسط، بقیه­ی متغیرهای مورد مطالعه دارای وابستگی مکانی قوی می­باشند.

مقدمه 1

1- بررسی منابع 4

1-1- حدودآتربرگ وروش­های اندازه­گیری آن 4

1-2- شاخص شکل­پذیری و رطوبت بهینه برای خاک­ورزی 5

1-3- کاربرد مدل درکشاورزی 11

1-4- تهیه نقشه خاک درمحیط GIS 17

1-5- زمین آمار 22

2- مواد و روش‌ها (روش تحقیق) 26

2-1- نمونه برداری از خاک 26

2-2- آزمایش­های فیزیکی و شیمیایی خاک 27

2-2-1- تعیین بافت خاک به روش هیدرومتر 27

2-2-1-1- پراکنده سازی و تهیه سوسپانسیون خاک 27

2-2-1-2- اندازه گیری غلظت ذرات 28

2-2-1-3- محاسبات 29

2-2-2- روش قرائت چهار زمانه 31

2-2-2-1- محاسبات 31

2-2-3- تعیین درصد کربنات کلسیم با روش تیتراسیون 32

2-2-4- اندازه­گیری ظرفیت تبادل کاتیونی 33

2-2-5- اندازه­گیری ظرفیت تبادل کاتیونی ظاهری ((ACEC 33

2-2-6- تعیین درصد کربن آلی با روش والکلی- بلک اصلاح شده 34

2-3-1- اندازه­گیری حدود آتربرگ و رطوبت بهینه برای خاک­ورزی 35

2-3-1-1- حدسیلان 35

2-3-1-2- حدشکل­پذیری 37

2-3-1-3- شاخص شکل­پذیری 37

2-3-1-4- رطوبت بهینه برای خاک­ورزی 38

2-4- سیستم میکرولیز و مدل Aljarafe 38

2-4-1- واسنجی مدل Aljarafe 40

2-5- تحلیل آماری 41

2-6- روش­های میان­یابی 42

2-6-1- میان­یابی زمین آماری 42

2-6-1-1- مدل کروی 43

2-6-1-2- مدل نمایی 43

2-6-1-3- مدل گوسی 44

2-6-1-4- مدل خطی 44

2-6-1-5- روش کریجینگ 45

2-6-1-6- تست مدل­های میان­یابی 46

2-6-2- میان­یابی جبری یا ریاضی 47

2-7- پهنه­بندی نقشه­های خصوصیات فیزیکی وشیمیایی خاک درمحیطGIS 50

3- نتایج و بحث 52

3-1- ویژگی­های ­فیزیکی و شیمیایی خاک­ها برای مدل­سازی 52

3-2- ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک­ها برای تست مدل­ها 55

3-3- شاخص شکل­پذیری خاک به روش کاساگرانده 56

3-4- رطوبت بهینه برای خاک­ورزی 56

3-5- مدل   Aljarafe  61

3-6- تست دقت اندازه­گیری شاخص شکل­پذیری به روش کاساگرانده 63

3-7- تحلیل همبستگی 64

3-8- میان­یابی 71

3-8-1- میان­یابی با استفاده ازشبکه­های 70×70 متری 71

3-8-2- میان­یابی با استفاده ازشبکه­های 140×140 متری 75

3-8-3- میان­یابی با استفاده از زمین­آمار 76

3-9- تحلیل­های زمین آماری 78

3-9-1- اعتبارسنجی 82

3-10- تحلیل مکانی 83

3-11- نتیجه­گیری 94

3-12- پیشنهادات 95

منابع 97

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo