%34تخفیف

نقش سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری طبیعی مردم‏ نهاد در استان مازندران

تعداد 189 صفحه فایل word قابل ویرایش

Site: www.filenaab.ir

عنوان

نقش سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد در استان مازندران

چکیده

سطح درآمد و اشتغال در فعالیت‏های کشاورزی و به طور خاص درآمد سرانه روستاییان تا کمتر از متوسط درآمد سرانه کشور کاهش یافته است. بر این اساس، به منظور جلوگیری از روند فزاینده مهاجرت به شهرها، تثبیت فعالیت‏های کشاورزی و همچنین افزایش سطح درآمد و رفاه روستاییان، می‏باید با توجه به ظرفیت‏ روستاها و ابعاد توسعه پایدار به ترویج صنایع روستایی جدید پرداخت. در این راستا، با توجه به ظرفیت‏های طبیعی و فرهنگی منحصر به فرد استان مازندران، می‏توان گردشگری طبیعی مردم‏نهاد را مد نظر قرار داد. گردشگری طبیعی مردم‏نهاد به طور مستقیم مردم محلی را درگیر حفاظت از مناظر طبیعی و منابع فرهنگی خود می‏کند و معیشتی پایدار را برای جامعه محلی فراهم می‏آورد. گردشگری طبیعی مردم‏نهاد مستلزم مشارکت، تعامل و اعتماد مردم روستایی است که به عنوان ابعادی از سرمایه اجتماعی محسوب می‏شوند. هدف از این پژوهش که به روش پیمایش صورت گرفت، تعیین نقش سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد در استان مازندران بود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی، به لحاظ تحلیل داده‏ها از نوع توصیفی ـ همبستگی بود. ابزار جمع‏آوری داده‏ها پرسشنامه‌ای بود که روایی آن با استفاده از نظرات پانلی از متخصصان گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران محقق گردید. پایایی دسته گویه‏های آن نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه روستاییان مناطق روستایی هدف گردشگری طبیعی استان مازندران بود (19345=N). روش نمونه‏گیری، تصادفی طبقه‏ای با انتساب متناسب بود. حجم نمونه بر طبق آماره کوکران 207 نفر برآورد گردید. نتایج نشان داد، 4/16 درصد از روستاییان دارای سطح سرمایه اجتماعی ضعیف، 4/32 درصد متوسط، 7/35 درصد خوب و 5/15 درصد عالی بودند. نتایج آمار استنباطی حاکی از آن بود که بین دیدگاه روستاییان از سرمایه اجتماعی و دیدگاه ایشان پیرامون امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد رابطه مثبت و معنی‏داری در سطح یک درصد خطا وجود داشت (783/0=r). همچنین بین دیدگاه روستاییان از سرمایه اجتماعی و دیدگاه ایشان پیرامون هر یک از اجزای توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد رابطه مثبت و معنی‏داری در سطح یک درصد خطا و در حد متوسط مشاهده شد. بر اساس یافته‏های پژوهش، آن دسته از روستاییانی که در سازمان‏های محلی عضو بودند نسبت به روستاییانی که عضو نبودند، دیدگاه مطلوب‏تری پیرامون سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی داشتند. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سرمایه اجتماعی، می‌تواند 65 درصد از تغییرات متغیر امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد را تبیین نماید. به علاوه، متغیرهای شبکه‏های اجتماعی و انسجام اجتماعی بیشترین اهمیت را در تبیین امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد داشتند. در پایان، بر اساس یافته‏های پژوهش، به تبیین جایگاه ترویج کشاورزی به عنوان یک مداخله‌گر در توسعه گردشگری مردم‌نهاد با تأکید بر سرمایه اجتماعی روستاییان، پرداخته شده است.

 واژگان کلیدی: سرمایه اجتماعی، توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد، ترویج و آموزش، استان مازندران.

فهرست مطالب

فصل اول: طرح پژوهش

1ـ 1ـ مقدمـه. 1

1ـ 2ـ بیـان مسـأله. 3

1ـ 3ـ ضرورت و اهمـيت پژوهش… 9

1ـ 4ـ اهداف تحقیق.. 12

1ـ 4ـ 1ـ هدف کلی.. 12

1ـ 4ـ 2ـ اهداف ويژه. 12

1ـ 5ـ پرسش‏های پژوهش… 13

1ـ 6ـ تـعاریف نظری واژه‏های کلیـدی پژوهش… 13

1ـ 7ـ محـدوده‌هاي تحقيق.. 15

1ـ 7ـ 1ـ  محدوده‏ی موضوعی.. 15

1ـ 7ـ 2ـ  محدودهی زمانی.. 15

1ـ 7ـ 3ـ محدوده مکانی.. 16

1ـ 7ـ 4ـ محدوده انسانی.. 17

1ـ 8ـ محدودیت‌ها و مشکلات پژوهش… 17

فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه پژوهش

2ـ 1ـ ادبیات نظری.. 18

2ـ 1ـ 1ـ سرمایه اجتماعی.. 18

2ـ 1ـ 2ـ گردشگری طبیعی.. 27

2ـ 1ـ3ـ گردشگری طبیعی در ایران.. 30

2ـ 1ـ 4ـ گردشگری طبیعی مردم‏نهاد. 32

2ـ 1ـ 5ـ توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد. 34

2ـ 1ـ 6ـ نقش سرمایه اجتماعی در توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد. 41

2ـ 2ـ پیشینه پژوهش… 43

2ـ 3ـ چارچوب مفهومی پژوهش… 50

2ـ 3ـ 1ـ بخش اول: الگوی مؤلفه‏های مؤثر در سرمایه اجتماعی.. 50

2ـ 3ـ 2ـ بخش دوم: الگوی توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد. 51

2ـ 3ـ 3ـ بخش سوم: چارچوب مفهومی پژوهش… 53

فصل سوم: روش پژوهش

3ـ 1ـ مقدمه. 54

3ـ 2ـ نوع و روش پژوهش… 54

3ـ 3ـ جامعه آماری.. 55

3ـ 4ـ حجم نمونه و روش نمونه‏گیری.. 55

3ـ 5ـ متغیرها 56

3ـ 5ـ 1ـ متغیر وابسته. 56

3ـ 5ـ 2ـ متغیرهای مستقل.. 57

3ـ 6ـ ابزار گردآوری داده‏ها 59

3ـ 6ـ 1ـ روش اسنادی.. 59

3ـ 6ـ 2ـ روش میدانی.. 59

3ـ 6ـ 3ـ روایی پرسشنامه. 59

3ـ 6ـ 4ـ پایایی پرسشنامه. 60

3ـ 7ـ فرضیه‏ها 61

3ـ 8ـ روش تجزیه و تحلیل داده‏ها 65

3ـ 8ـ 1ـ تحلیل توصیفی.. 65

3ـ 8ـ 2ـ تحلیل استنباطی.. 65

3ـ 9ـ تعاریف عملیاتی واژه‏های کلیدی پژوهش… 66

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‏ها و یافته‏های پژوهش

4ـ 1ـ آمار توصیفی.. 68

4ـ 2ـ رتبه‏بندی گویه‏های مربوط به  متغیرهای پژوهش بر اساس نظر روستاییان.. 74

4ـ 3ـ سطح‏بندی کیفی متغیرهای پژوهش… 81

4ـ 4ـ آمار تحلیلی (استنباطی) 85

4ـ 4ـ 1ـ آزمون‏های همبستگی.. 85

4ـ 4ـ 2ـ آزمون‏های مقایسه‏ای.. 93

4ـ 5ـ تحلیل وابستگی متغیرهای مستقل تأثیرگذار بر امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد. 98

4ـ 6ـ تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری طبیعی مردم نهاد. 100

4ـ 6ـ 1ـ راهبردهای رقابتی (SO): 103

4ـ 6ـ 2ـ راهبردهای تنوع‏بخشی (ST): 104

4ـ 6ـ 3ـ راهبردهای بازنگری (WO): 105

4ـ 6ـ 4ـ راهبردهای تدافعی (WT): 105

فصل پنجم: خلاصه، نتیجه‏گیری، بحث و پیشنهادها

5ـ 1ـ مقدمه. 107

5ـ 2ـ نتایج حاصل از تحلیل توصیفی داده‏ها 108

5ـ 2ـ 1ـ ویژگی‏های فردی و حرفه‏ای.. 108

5ـ 2ـ 2ـ رتبه ‏بندی گویه ‏های مربوط به  متغیرهای پژوهش… 109

5ـ 2ـ 2ـ 1ـ رتبه‏ بندی گویه‏های مربوط به  متغیرهای سرمایه اجتماعی بر اساس نظر روستاییان.. 109

5ـ 2ـ 2ـ 2ـ رتبه ‏بندی گویه‏ های مربوط به  متغیرهای امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد بر اساس نظر روستاییان   112

5ـ 2ـ 2ـ 3ـ رتبه ‏بندی گویه‏ های مربوط به  متغیر زمینه و تأثیر آموزش‏های ترویجی در توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد بر اساس نظر روستاییان.. 114

5ـ 2ـ 3ـ سطح‏بندی کیفی متغیرهای پژوهش… 115

5ـ 3ـ نتایج حاصل از تحلیل استنباطی داده‏ها 116

5ـ 3ـ 1ـ نتایج حاصل از آزمون فرضیه‏های همبستگی.. 116

5ـ 3ـ 2ـ نتایج حاصل از آزمون مقایسه میانگین‏ها 123

5ـ 4ـ تحلیل وابستگی متغیرهای مستقل تأثیرگذار بر امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد. 125

5ـ 5ـ نتایج تحلیل راهبردهای توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد. 131

5ـ 6ـ نقش ترویج و آموزش کشاورزی در توسعه گردشگری طبیعی با عنایت بر سرمایه اجتماعی.. 134

5ـ 7ـ پیشنهـادها 136

فهرست منابع

منابع.. 139

پیوست‏ها

پیوست شماره 1: پرسشنامه کشاورزان

پیوست شماره 2: پرسشنامه کارشناسان

پیوست شماره 3: گواهی دریافت مقاله اول

پیوست شماره 4: مقاله اول

پیوست شماره 5: معرفی پژوهشگر

فهرست نگاره‏ها و نمودارها

 

نمودار  1ـ1ـ مراحل و زمانبندی انجام پژوهش……………………………………………………………………………………..15

نگاره 1ـ1ـ محدوده جغرافیایی پژوهش………………………………………………………………………………………………16

نگاره 2ـ1ـ ابعاد و مؤلفه‏های سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………………………….24

نگاره 2ـ2ـ شاخص‏های سنجش سرمایه اجتماعی……………………………………………………………………………….26

نگاره 2ـ3ـ مؤلفه‏های سنجش سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………………………27

نگاره 2ـ4ـ اقدامات مؤثر در توسعه پایدار گردشگری………………………………………………………………………….35

نگاره 2ـ 5ـ الگوی گردشگری طبیعی پایدار……………………………………………………………………………………….37

نگاره 2ـ6ـ الگوی توسعه گردشگری طبیعی……………………………………………………………………………………….38

نگاره 2ـ7ـ الگوی ارتباط توسعه گردشگری و سرمایه اجتماعی……………………………………………………………43

نگاره 2ـ 8ـ مؤلفه‏های مؤثر در سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………………………51

نگاره 2ـ 9ـ شاخص‏های امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد………………………………………………………52

نگاره 2ـ 10ـ چارچوب مفهومی پژوهش……………………………………………………………………………………………..53

نگاره 3ـ 1ـ مراحل اجرای پژوهش و روش مورد استفاده در هر مرحله……………………………………………………54

نگاره 5ـ 1ـ چارچوب تجربی پژوهش……………………………………………………………………………………………….127

 

فهرست جداول

 

فصل اول: طرح پژوهش

جدول 1ـ1ـ مناطق نمونه گردشگری استان مازندران……………………………………………………………………………..7

جدول 1ـ2ـ روستاهای هدف طبیعت‏گردی استان مازندران……………………………………………………………………8

فصل دوم: ادبیات نظری و پیشینه پژوهش

جدول 2ـ1ـ تعاریف برخی پژوهشگران از سرمایه اجتماعی………………………………………………………………….21

جدول 2ـ2ـ اهداف مطرح در توسعه گردشگری طبیعی در مناطق روستایی…………………………………………..29

جدول 2ـ3ـ فرصت‏ها و تهدیدهای گردشگری طبیعی…………………………………………………………………………30

جدول 2ـ4ـ تقسیم‏بندی مناطق گردشگری طبیعی ایران……………………………………………………………………31

جدول 2ـ5ـ انواع گردشگری طبیعی در ایران…………………………………………………………………………………….32

جدول 2ـ6ـ الگوی توسعه گردشگری پایدار……………………………………………………………………………………….36

جدول 2ـ7ـ متغیرهای پیاده‏سازی و توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد………………………………………………39

جدول 2ـ8ـ شاخص‏های توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد……………………………………………………………….40

جدول 2ـ9ـ سرمایه اجتماعی و تأثیر آن بر گردشگری طبیعی مردم‏نهاد……………………………………………….46

جدول 2ـ10ـ چکیده پژوهش‏های پیشین انجام شده در خارج کشور و متغیرهای استخراج شده از آن‏ها…..48

جدول 2ـ11ـ چکیده پژوهش‏های پیشین انجام شده در داخل کشور و متغیرهای استخراج شده از آن‏ها…..49

فصل سوم: روش پژوهش

جدول 3ـ1ـ  آمار روستاییان مناطق هدف گردشگری طبیعی و نمونه‏های انتخاب شده……………………………55

جدول 3ـ2ـ متغیر وابسته مورد بررسی در این پژوهش……………………………………………………………………….56

جدول 3ـ3ـ متغیرهای مستقل توصیفی مورد بررسی در این پژوهش……………………………………………………57

جدول 3ـ4ـ متغیرهای مستقل مورد بررسی در این پژوهش………………………………………………………………..58

جدول 3ـ5ـ میزان آلفای کرونباخ برای مقیاس‏های مورد بررسی………………………………………………………….60

جدول 3ـ6ـ فرضیه‏های همبستگی……………………………………………………………………………………………………62

جدول 3ـ7ـ فرضیه‏های مقایسه میانگین…………………………………………………………………………………………..64

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‏ها و یافته‏های پژوهش

جدول 4ـ1ـ آمار توصیفی پاسخگویان……………………………………………………………………………………………….72

جدول 4ـ2ـ رتبه‏بندی گویه‏های مربوط به  متغیرهای سرمایه اجتماعی…………………………………………………76

جدول 4ـ3ـ رتبه‏بندی گویه‏های مربوط به  متغیرهای امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد…………….79

جدول 4ـ4ـ رتبه‏بندی گویه‏ های مربوط به  زمینه و تأثیر آموزش‏های ترویجی……………………………………….80

جدول 4ـ5ـ سطح‏بندی متغیر کلان امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد……………………………………..81

جدول 4ـ6ـ سطح ‏بندی متغیر توانمندی اجتماعی………………………………………………………………………………82

جدول 4ـ7ـ سطح‏ بندی متغیر توانمندی اقتصادی………………………………………………………………………………82

جدول 4ـ8ـ سطح‏ بندی متغیر توانمندی فرهنگی……………………………………………………………………………….82

جدول 4ـ9ـ سطح ‏بندی متغیر توانمندی روانشناختی………………………………………………………………………….83

جدول 4ـ10ـ سطح‏ بندی متغیر توانمندی نهادی………………………………………………………………………………….83

جدول 4ـ11ـ سطح ‏بندی متغیر توانمندی زیست‏محیطی……………………………………………………………………..83

جدول 4ـ12ـ سطح‏ بندی متغیر کلان سرمایه اجتماعی………………………………………………………………………..84

جدول 4ـ13ـ سطح‏ بندی متغیر مشارکت اجتماعی……………………………………………………………………………..84

جدول 4ـ14ـ سطح‏ بندی متغیر اعتماد اجتماعی…………………………………………………………………………………84

جدول 4ـ15ـ سطح‏ بندی متغیر انسجام اجتماعی………………………………………………………………………………..85

جدول 4ـ16ـ سطح‏ بندی متغیر همسانی اجتماعی………………………………………………………………………………85

جدول 4ـ17ـ نتایج همبستگی دو به دو برای مؤلقه‏های سرمایه اجتماعی و امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد…………………………………………………………………………………………………………………………………………90

جدول 4ـ18ـ نتایج آزمون‏های همبستگی………………………………………………………………………………………….91

جدول 4ـ19ـ نتایج آزمون‏های t مستقل…………………………………………………………………………………………….96

جدول 4ـ20ـ نتایج آزمون‏های مقایسه میانگین………………………………………………………………………………….97

جدول 4ـ21ـ نتایج رگرسیونی متغیرهای تأثیرگذار بر امکان توسعه گردشگری طبیعی مردم نهاد (Y)……..99

جدول 4ـ22ـ ضرایب تأثیر رگرسیونی و میزان همبستگی متغیرهای مستقل و وابسته…………………………..99

جدول 4ـ23ـ آمار توصیفی مربوط به افراد در نظرسنجی…………………………………………………………………..100

جدول 4ـ 24ـ ماتریس SWOT و نحوهی تعیین راهبردها…………………………………………………………………..101

جدول 4ـ25ـ نقاط قوت…………………………………………………………………………………………………………………102

جدول 4ـ26ـ نقاط ضعف………………………………………………………………………………………………………………..102

جدول 4ـ27ـ فرصت‏ها………………………………………………………………………………………………………………….103

جدول 4ـ28ـ تهدید‏ها…………………………………………………………………………………………………………………..103

فصل پنجم: خلاصه، نتیجه‏گیری، بحث و پیشنهادها

جدول 5ـ1ـ مطابقت نتایج حاصل از تحلیل همبستگی بین متغیرها با پژوهش‏های پیشین……………………128

جدول 5ـ2ـ راهبردهای توسعه گردشگری طبیعی مردم‏نهاد……………………………………………………………..132

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo