%34تخفیف

مطالعه خصوصیات رشد (مورفولوژیکی، فنولوژیکی، فیزیولوژیکی) و عملکرد ارقام و لاین­های منتخب برنجدر شرایط شوری

تعداد105صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد (زراعت)

 

مطالعه خصوصیات رشد (مورفولوژیکی، فنولوژیکی، فیزیولوژیکی) و عملکرد ارقام و لاین­های منتخب برنجدر شرایط شوری

چکیده

شوری آب و خاک هر ساله موجب کاهش قدرت تولید اراضی و عملکرد محصولات زراعی از جمله برنج در نواحی خشک و نیمه خشک و همچنین اراضی ساحلی می­گردد. جهت مطالعه خصوصیات رشد (مورفولوژیکی، فنولوژیکی، فیزیولوژیکی) و عملکردارقام و لاین های منتخب برنجدر شرایط شوری تحقیقی درسال زراعی1392 با استفاده از آزمایش تجزیه مرکب در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه­ای واقع در آمل (مزرعه نرمال) و جویبار (مزرعه شور) در استان مازندران اجرا شد. نوع خاک مزرعه شور شنی رسی دارای EC= 8- 12 (dS/m)، و نوع خاک مزرعه نرمال شنی رسی دارای EC= 1-2 (dS/m) بوده است. در این آزمایش صفاتی ازقبیل ارتفاع بوته، تعداد کل پنجه، تعداد پنجه بارور، محتوای آب نسبی، نشت الکترولیت ها، شاخص کلروفیل برگ پرچم، طول خوشه، تعداد کل دانه درخوشه، تعداد روز تا زمان رسیدن به 50 درصدگلدهی، تعداد کل دانه در خوشه، تعداد دانه پر در خوشه درصد پروتئین و عملکرد دانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ­هاي برنج از نظر تمامی صفات مورد مطالعه در سطح احتمال p≤ 0.01)) داراي اختلاف معنی­داربودند، بجز، محتوای نسبی آب که در سطح احتمال (p≤ 0.05)معنی­دار بود. در بین ژنوتیپ­هاي مورد بررسی در مزرعه نرمال (آمل) رقم SHIRODI با عملکرد 3666 کیلو­گرم در هکتار، بالا­ترین عملکرد را داشت. سایر ژنوتیپ­ها شامل:TAROM, FL478 ,SL10 ,SL11, SL13 ,SL12 به ترتیب دارای عملکرد دانه 1/3129، 2959، 7/2948، 7/2571، 1/2143، 1752 کیلو­گرم در هکتار بودند. در حالی که در مزرعه شور (جویبار) لاین SL12 با عملکرد 01/1844 کیلو­گرم در هکتار، بالا­ترین عملکرد را داشت. بعد از آن، سایر ژنوتیپ­ها شامل SL10 ,FL478 ,SHIRODI ,SL13 ,SL11 ,TAROM به ترتیب دارای میانگین­های عملکرد 57/1732، 54/1637، 96/1445، 59/1441،19/1430 و 27/1078 کیلو­گرم در هکتار بودند. تجزیه همبستگی صفات نشان داد که عملکرد از یک طرف با تعداد پنجه بارور، شاخص کلروفیل برگ پرچم، طول خوشه، تعداد کل دانه، تعداد دانه پر، وزن هزار دانه، رابطه مثبت معنی­دار داشت و با محتوای نسبی آب رابطه مثبت بوده ولی معنی­دار نبود. از طرف دیگر عملکرد با نشت الکترولیت­ها، ارتفاع بوته، زمان رسیدن به 50 درصد گلدهی و پروتئین رابطه منفی و معنی­دار داشت. نتایج نشان داد که شوری بر روی خصوصیات مذکور اثر منفی گذاشته است و عکس­العمل­های ژنوتیپ­های مختلف برنج به آن متفاوت بوده است. در این شرایط، با توجه به عدم افت شدید عملکرددر رقم محلی طارم در مزرعة شور، کاشت این ژنوتیپ  توصیه می شود.

واژه­هاي کلیدي :برنج، مقاومت به شوری، رشد رویشی، خصوصیات مرفولوژیک و فیزیولوژیک، عملکرد

فهرست مطالب

فصل اول- مقدمه و کلیات

1

مقدمه

5

کلیات

5

1- 1- برنج

5

1- 1-1- تاریخچه برنج

5

1-1-2- سابقه برنج کاری در ایران

6

1- 1-3- مناطق کشت برنج در ایران

6

1-1-4- مقدار تولید برنج

6

1-1-5- مشخصات گیاه­شناسی برنج

8

1-1-6- آب و هوا

8

1-1-7- مراحل مختلف فنولوژيكي رشد برنج در ارتباط با عوامل اقليم

8

1-1-7-1- مرحله جوانه زدن

8

1-1-7-2- مرحله پنجه زدن

9

1-1-7-3- مرحله رشد ساقه

9

1-1-7-4- مرحله تشكيل خوشه

9

1- 1-7-5- مرحله ظهور خوشه

10

1- 1-7-6- مرحله گل دادن

10

1-1-7-7- دانه بستن و رسيدن دانه

10

1-1-8- خاک مناسب برای کاشت برنج

11

1- 2) شوری

11

1- 2- 1) تعریف شوری

11

1- 2- 2) علائم مورفولوژیکی تنش شوری در برنج

12

1- 2- 3) اثرات شوری بر عملکرد نسبی

13

1- 2- 4) راهکار­های تحمل شوری

13

1- 2- 4-1- تنظیم یون­ها و جایگزینی ویژه

14

1-2- 4-2) بیوسنتز مواد سازگار

15

1-2- 4-3) تولید آنزیم­های آنتی اکسیدانت

15

1-2-4-4) تولید هورمون­های گیاهی

15

1-2-5- زمان وقوع سمیت ویژه یونی در گیاه

16

1-2-6- مقیاس­های زمانی پاسخ بعد از اعمال تنش شوری

16

1-2-6-1- یک روز بعد از اعمال تنش شوری

17

1-2-6-2- یک هفته بعد از اعمال تنش شوری

17

1-2-6-3- یک ماه بعد از اعمال تنش شوری

18

فصل دوم: بررسی منابع

18

2- 1- بررسي اثرات شوري بر رشد و نموگیاهان

20

2-2- اثر شوری بر روی ریشه

22

2-3- اثر بر روی ارتفاع بوته

23

2- 4- اثر بر روی برگ، محتوای نسبی آب و شاخص کلروفیل

25

2-5- اثر شوری بر روی تعداد کل پنجه و پنجه بارور

26

2-6- اثر بر روی باروری گلهاو خوشه

27

2-7- اثر بر روی وزن هزار دانه

27

2-8- تاثير شوری بر شاخص­های رشد و عملكرد

30

فصل سوم: مواد و روش­ها

30

3- 1- مشخصات مزارع شور و نرمال

31

3- 2- صفات مورد اندازه­گیری شده

31

3- 3- اندازه­گیری محتوای نسبی آب

32

3- 4- اندازه­گیری میزان نشت الکترولیت­ها

32

3- 5- اندازه­گیری پروتئین دانه

34

3- 6- اندازه­گیری عملکرد

34

3- 7- ویژگی ژنوتیپ­ها

34

3-8–نحوه آنالیز داده­ها

35

فصل چهارم: نتایج و بحث

36

4-1- ارتفاع بوته گیاه

37

4-2- تعداد کل پنجه در بوته

40

4-3- تعداد پنجه­های موثر در بوته

44

4-4- محتوای نسبی آب برگ

47

4-5- نشت الکترلیت­ها

49

4-6- شاخص کلروفیل برگ­های پرچم

52

4-7- طول خوشه در بوته

55

4-8- تعداد دانه در خوشه

58

4-9- تعداد دانه پر در خوشه

61

4-10- وزن هزار دانه

66

4-12- درصد پروتئین دانه

69

4-13- عملکرد

73

4- 14- بررسی همبستگی بین صفات و عملکرد دانه برنج

73

4-14-1- همبستگی بین ارتفاع بوته گیاه با عملکرد:

75

4-14-2- همبستگی بین تعداد کل پنجه با عملکرد

76

4-14-3- همبستگی بین تعداد پنجه باور با عملکرد

77

4-14-4- همبستگی بین محتوای آب نسبی برگ با عملکرد

78

4-14-5- همبستگی بین میزان نشت از غشاء (نشت الکترولیتی) با عملکرد

80

4-14-6- همبستگی بین میزان شاخص کلروفیل برگ پرچم با عملکرد

80

4-14-7- همبستگی بین طول خوشه با عملکرد

81

4-14-8- همبستگی بین تعداد کل دانه در خوشه با عملکرد

83

4-14–  همبستگی بین تعداد دانه پر در خوشه با عملکرد

84

4-14-10- همبستگی بین وزن 1000 دانه با عملکرد

85

4-14-11- همبستگی بین تعداد روز تا 50 درصد گلدهی با عملکرد

85

4-14-12- همبستگی بین میزان پروتئین دانه با عملکرد

87

4- 14- 13- نتیجه­گیری کلی

88

پیشنهادات

89

منابع

103

ضمائم

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo