دانلود :مطالعه بافت و بناهای شهربابک در دوران قاجار

چكيده:

بافت تاریخی هر شهر، مجموعه­ای با ارزش از فرهنگ، سنت، دانش معماری و شهرسازی بومی است که درطی سالیان متمادی دستاورد تجارب، ارزش­ها و دانش معماری گذشتگان را به نمایش می­گذارد. در شهر شهربابک آنچه که به عنوان بافت تاریخی دوره قاجار معرفی می­شود، مجموعه­ای منسجم و یکپارچه بوده است که تمامی اعضای آن علی­رغم کارکردهای متفاوت، یکدیگر را تکمیل می­کردند.در این پژوهش با روش میدانی و کتابخانه­ای و با هدف جایابی و شناخت عناصر مختلف این بافت و نحوه ارتباط آنها و تأثیراتی که بر یکدیگر گذاشتند، سعی بر مستندسازی و تحلیل آن شد. این بافت که متأسفانه امروزه اثری از آن باقی نمانده در تطابق با اقلیم گرم و خشک و بر پایه استفاده از قنات در جهت باور و روح مذهبی حاکم بر جامعه با حفظ سنت­های دیرین شکل گرفته بود. و با توجه به قرارگیری این شهر در مسیر ارتباطی، نقش بازار آن بسیار پررنگ است و در واقع بازار علاوه بر نقش تجاری خود مانند یک شاهراه ارتباطی نیز عمل می­کند و بر پیوستگی این بافت و ارتباط اجزای مختلف با یکدیگر می­افزاید. در روند رشد و توسعه بافت تاریخی شهربابک به دلیل افزایش جمعیت و افزایش نیازهای مردم و در راستای توسعه شهری و تغییرات به وجود آمده در دوره قاجار که مهمترین آن خیابان­کشی­های عرضی و طولی درون بافت می­باشد، به یکباره دچار تغییر و ازهم­پاشیدگی می­شود و چهره اصلی و اصیل خود را که طی سالیان متمادی به دست آورده است از دست می­دهد و به دلیل عدم برنامه­ریزی صحیح در برابر تغییرات حاصله از بین می­رود. از آنجا که این بافت علاوه بر کالبد مادی دارای روح و هویت فرهنگی نیز هست و مردم این منطقه به آن احساس تعلق دارند، اهمیت باززنده­سازی آن افزایش می­یابد.

واژه­های کلیدی: دوره قاجار، شهربابک،  بافت تاریخی، بازار شهربابک