%41تخفیف

دانلود پروژه:عنوان: الگوی پیشرفت اقتصادی از منظر قرآن کریم

تعداد 388صفحه در فایل word

چکیده:

تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مدتی است از جمله دغدغه­های مهم مجامع علمی پژوهشی کشور گردیده است. در این میان پیشرفت اقتصادی از پردامنه‌ترین عرصه‌های پیشرفت است که ضرورت دارد الگوی آن مطالعه و طراحی شود.

بدیهی است هرگونه تلاشی جهت طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اقتصادی بدون مرجعیت و محوریت قران کریم، به عنوان اصلی‌ترین منبع فهم و استنباط دین تحقیقی ناتمام و بی­پایه است. این تحقیق به دنبال شناسایی و طراحی الگوی پیشرفت اقتصادی از منظر قران کریم است.

مؤلفه‌های اصلی الگوی پیشرفت اقتصادی در قران کریم عبارت‌اند از مبانی، اصول، عوامل درون اقتصادی، عوامل برون اقتصادی، راهبردها، موانع، آفت‌ها و اهداف. الگوی  قرانی پیشرفت اقتصادی نشان می­دهد که چگونه می‌توان در چارچوب اصول و مبتنی بر مبانی پیشرفت، به اهداف الگو رسید.

محور الگوی پیشرفت اقتصادی، عوامل و راهبردهای درون اقتصادی و برون اقتصادی پیشرفت است. عوامل درون اقتصادی پیشرفت عبارت‌اند از عوامل مادی و عوامل معنوی و نهادهای اقتصادی و عوامل برون اقتصادی پیشرفت که در حکم زیرساخت‌های پیشرفت اقتصادی نیز می‌باشند شامل زیرساخت‌های فکری عقلانی، زیرساخت‌های فرهنگی اجتماعی، زیرساخت‌های سیاسی، زیرساخت­­های حقوقی اخلاقی می­شود.

راهبردها، مکانیسم عملیاتی شدن اهداف الگوی پیشرفت و سازوکار فعال‌سازی عوامل است که متناسب با هر کدام از عوامل راهبردهایی قابل‌استخراج است.تربیت فکری عقلانی، مهندسی فرهنگی، حکمرانی مطلوب و نهادسازی حقوقی اخلاقی، راهبردهای برون اقتصادی پیشرفت هستند. تنافس یا رقابت، انسجام و هم افزایی، پیشرفت علم و تکنولوژی، نظارت،ارتقای بهره‌وری، بهبود مدیریت،  جهاد اقتصادی، استقامت اقتصادی و ولایت‌پذیری راهبردهای درون اقتصادی الگو را تشکیل می­دهند.

الگوی پیشرفت قرآنی شامل موانع و آفت‌های پیشرفت به عنوان مشکلات پیشینی و پسینی الگو نیز می­شود.

فهرست مطالب

چکیده: ‌ح

فهرست مطالب…. ‌ط

فصل اول: مقدمه، کلیات و مفاهیم پیشرفت…. 1

الف-مقدمه: 1

ب:  کلیات: 4

کلیات تحقیق: 4

ضرورت تحقیق.. 5

اهداف تحقیق.. 6

پیشینه تحقیق و جنبه نوآوری آن. 6

سوالهای اصلی و فرعی تحقیق.. 7

فرضیه‌های تحقیق.. 7

ج:  مفاهیم تحقیق.. 8

1-            مفهوم شناسی اقتصاد. 8

2- مفهوم شناسی الگو: 9

انواع الگو‌ها: 10

نسبت الگو و نظريه. 11

مؤلفه‌های الگوی پیشرفت اقتصادی.. 13

2-تعریف نظام اقتصادی: 14

3- مفهوم شناسی پیشرفت…. 14

4- مفهوم الگوی نظام اقتصادی پیشرفت اسلامی در رویکرد قرآن کریم.. 19

فصل دوم: مباحث نظری، مروری بر نظریات و مکاتب توسعه. 20

الف- روش انجام تحقیق.. 20

1-تفسیر موضوعی درون قرانی.. 21

بررسی بافت یا سیاق مفهوم: 22

بررسی ترادف کلمات و عبارات: 22

تحلیل بر حسب مفهوم متضاد. 23

تحلیل بر حسب شبکه معنایی.. 23

ارتباط اشراقی میان مفاهیم.. 24

ارتباط اندراجی میان مفاهیم.. 24

2-روش تفسير موضوعي برون‌ قرآنی.. 24

3-روش كشف و استقرای شهید صدر. 26

4-روش سيستمي.. 29

ب- مباحث نظری توسعه. 31

رشد اقتصادی.. 33

مفهوم توسعه: 34

ابعاد مختلف توسعه. 36

1-توسعه اقتصادی.. 36

2-توسعه سیاسی.. 37

3-توسعه فرهنگی.. 38

4-توسعه انسانی.. 38

5-توسعه اجتماعی.. 39

اهداف توسعه. 40

نظریههای توسعه اقتصادی.. 42

1-نظریه آدام اسمیت… 43

2-نظریه مالتوس… 44

الف. نظریه جمعیتی مالتوس: 44

ب. نظریه اشباع بازار مالتوس: 44

3-نظریه ریکاردو. 45

الف. قانون بازده نهایی نزولی: 45

ب. نظریه مزیت نسبی: 46

4-مدل رشد کلاسیک… 46

مدل رشد اقتصادی سرمایه‌داری مارکس….. 47

6-نظریه شومپیتر. 48

7-نظریه و مکتب توسعه پايدار. 49

تعاریف توسعه پایدار. 51

ویژگی‌های توسعه پایدار. 52

الف-توسعه یافتگی: 53

ب-عدالت: 53

ج-محيط زيست: 54

د-توصيه‌هاي سياستي.. 55

توسعه برون زا و توسعه درون زا 56

فصل سوم: مبانی، اهداف و اصول پیشرفت اقتصادی قرآن کریم.. 57

الف- مبانی.. 57

1-خدا شناختی(رابطه‏ى خداوند با جهان طبيعت و انسان) 58

الف) رابطه‏ى خداوند با جهان طبيعت‏… 61

1- رابطه‏ى ربوبيت…. 61

2- رابطه‏ى مالكيت‏…. 62

ب) رابطه‏ى خداوند با انسان‌ها 62

1- رابطه‏ى رزّاقيت‏…. 62

2- رابطه رحمانیت و رحیمیت…. 63

3- رابطه توابیت و غفاریت…. 64

4- رابطه شاکر و مشکور بودن خداوند.. 64

2-هستی شناختی.. 65

ویژگی‌های هستی شناختی اسلامی.. 65

1- هدف‌داری.. 65

2-حركت به سوى خداوند.. 65

3-اختصاص به انسان.. 66

4- برخوردارى از خزائن غيبى‏.. 66

5- محل آزمايش…. 68

6-برخوردارى از نظام متقن علّى و معلولى‏.. 69

3-انسان شناختى‏.. 70

الف) هدف آفرينش انسان‏.. 70

ب) دوبعدى بودن انسان.. 71

ج) ارزش‏هاى اخلاقى‏.. 72

د) خدا مالكى و خليفه بودن انسان‏.. 74

4-جامعه‌شناختی.. 74

الف. فرد و جامعه از ديدگاه قرآن.. 75

ب. سنت‏هاى الهى حاكم بر جوامع انسانى.. 77

1- سنت استحقاق (نيك‏بختى و بدبختى جوامع) 77

2- سنت تقوی(تقوا سبب نزول بركات الاهى) 78

  1. سنت شکر (شکر سبب فزونى نعمت‏ها) 78

4-سنت عدالت (عدل سبب افزايش بركات‏) 79

5-ارزش شناختی.. 80

ب- اهداف نظام اقتصاد قرآنی.. 84

1-امنیت اقتصادی.. 85

امنیت فردی.. 86

امنیت اجتماعی (ملی) 86

2-استقلال اقتصادی.. 88

3-تحکیم ارزش‌ها با رویکرد اقتصاد (حیات طیب اقتصادی) 91

4-عدالت اقتصادی.. 93

5-رشد و اقتدار اقتصادی.. 95

6- رفاه. 99

ج-اصول نظام اقتصادى اسلام. 100

1 ـ حاكميت مصالح فرد و جامعه از ديدگاه اسلام. 101

2ـ دولت تأمین‌کننده مصالح.. 102

3ـ آزادى اقتصادى مقید و محدود. 104

حدود آزادى اقتصادى.. 106

1ـ حدود شرعى ثابت…. 107

2ـ حدود حكومتى و متغيّر.. 107

4ـ مالكيت مختلط(چندگانه) 107

اقسام مالكيت… 109

  1. مالکیت خصوصی.. 110

  2. مالكيت عمومى.. 110

  3. مالكيت امام و دولت اسلامى.. 111

5ـ تعاون و رقابت سالم. 111

الف- تعاون.. 111

الف. تعاون در خيرات: 113

ب. رقابت سالم در سود. 113

6 ـ تحريم ربا 114

7 ـ توزيع عادلانه‌ی ثروت و درآمد.. 116

الف) نظریه‌ی توزيع قبل از توليد.. 117

ب) نظریه‌ی توزيع بعد از توليد.. 117

ج) توزيع مجدد درآمدها 118

فصل چهارم: عوامل درونی پیشرفت اقتصادی… 120

الف- عوامل پیشرفت اقتصادی.. 120

1-عوامل مادی.. 120

کار. 120

سرمایه. 123

الف-سرمایه اقتصادی(کالاهای سرمایهای و منابع طبیعی) 124

منابع طبیعی به عنوان سرمایه اقتصادی.. 124

آب: 124

زمين: 127

جنگل‏ها و مراتع: 129

معادن: 130

ب- سرمایه فنی.. 132

ج- سرمایه انسانی.. 134

2-عوامل معنوی.. 136

1-تقوی.. 136

2-توکل.. 137

3-مهاجرت.. 140

4-شکر. 141

5-استغفار. 142

6_ امنیت و آرامش…. 142

ب- نهادهای پیشرفت اقتصادی.. 144

نهاد بازار. 145

نهاد خانواده. 147

نهاد مسجد.. 149

مسجد محور ارتباطی جامعه. 150

نهاد دولت… 151

وظايف دولت اسلامى در اقتصاد. 153

اهداف دخالت دولت (نظارت و تصدیگری مسئولانه اقتصادی) 154

۱- توسعه‌ رفاه‌. 154

۲- توسعه‌ معنویات‌… 155

۳- برپاداشتن‌ عدالت‌…. 156

۴- قدرت‌ اقتصادی‌ جامعه‌ اسلامی‌.. 157

نهاد عالمان دین.. 158

فساد مالي.. 160

ترک امر به معروف و نهی از منکر. 160

بازداشتن از توحيد و سوق دادن به شرک و انسان‌پرستی.. 161

پنهان کردن و کتمان حقايق.. 161

علم بی‌عمل.. 162

نهاد بخش خصوصی(مالکیت خصوصی) 163

فصل پنجم: عوامل برون اقتصادی پیشرفت ( زیرساخت‌ها): 166

الف-زیر ساخت‌های فکری عقلانی.. 166

مقدمه. 166

تفکر عبرت‌آموز. 167

تفکر سیستمی.. 169

تفکر خلاق.. 170

تفکر وقت‌شناس و زمان بین.. 171

تفکر اولویت بین.. 172

تفکر اینده نگر. 174

تفکر نقاد. 176

ب-زیر ساخت فرهنگی.. 177

تعریف فرهنگ… 178

رابطه فرهنگ و توسعه. 179

سرمایه اجتماعی.. 182

فرهنگ الگویی و رفتاری.. 184

عوامل تأثیرگذار بر فرهنگ: 184

1-حکومت: 184

2-آرایش طبقاتی جامعه: 186

3-زمینه‌های اقتصادی: 186

4-زمینه‌های اجتماعی: 187

5- نفوذ فرهنگ اقتصادهای مسلط: 187

6-نظام آموزشی و وسایل ارتباط جمعی: 187

ج-زیر ساخت حقوقی-اخلاقی.. 188

الف- زیرساخت حقوقی.. 188

1-قاعده لاضرر. 188

2- قاعده نفی سبیل.. 190

3- قاعده نفی عسر و حرج.. 191

4-قاعده ضمان اتلاف.. 193

5-اصل تأمین اجتماعی(کفالت اجتماعی) 194

6-اصل توازن اجتماعی.. 194

7-اصل حرمت ربا 195

ب-زیر ساخت اخلاقی.. 197

1-اصل نفی استثمار و استثمار پذیری.. 197

2-اصل عدالت… 199

3-اصل اخوّت.. 200

4-اصل نفی غنای تکاثری.. 201

الف) تهدید جمع کنندگان مال.. 201

ب) نهی از «کنز» (گنج کردن) مال. 201

ج) نکوهش تکاثر مالی.. 202

5-اصل ممنوعیت کنز. 203

6-اصل نفی مصرف‌گرایی افراطی.. 204

زمینه‌ها و عوامل اسراف و تبخیر.. 206

الف) ناآگاهی.. 206

ب) هواپرستی.. 206

ج) ثروت‌اندوزی و رفاه‌زدگی.. 207

د) رذیلتهای اخلاقی.. 207

7-اصل نفی اتراف.. 208

آثار اتراف در جامعه. 208

الف) زیان اقتصادی.. 208

ب) فساد اخلاقی و رفتاری.. 208

ج) نابودی تمدن‌ها و فرهنگ‌ها 209

د) فرجام اخروی.. 210

د-زیر ساخت‌های سیاسی توسعه. 211

مقدمه. 211

حفظ سیادت اسلام: 212

عدالت: 214

امنیت… 214

حوزه‌های امنيت… 217

الف: امنيت روحي و رواني.. 217

ب: امنيت فردي.. 219

ج: امنيت اجتماعي.. 220

تعادل در روابط و حفظ احترام متقابل: 221

اهمیت روابط بین‌الملل.. 221

قرآن كريم و شورا 223

آزادی.. 224

مشارکت سیاسی.. 226

ضرورت تشكيل دولت: 229

لزوم تصدی حكومت توسط صالحان.. 231

ویژگی‌های مردم و حکومت آخرالزماني.. 232

شناخت دشمن و توطئه‌های آنان.. 233

۲ – دشمن خارجی – سیاسی (یهود، مشرک و کافر) 236

۳- دشمن داخلی – سیاسی (منافق) 237

ظلم‌ستیزی و نفی ظلم‌پذیری.. 238

مبارزه با فساد. 239

شیوه‌های اصلاح از دیدگاه قرآن.. 241

فصل ششم: راهبرد پیشرفت اقتصادی در قرآن کریم.. 244

الف ) راهبردهایی مرتبط با عوامل درونی اقتصاد. 244

1-تنافس (رقابت سازنده اقتصادی ) 244

2-استقامت… 246

1-ارتباط اقتصاد با عامل استقامت… 246

2- استقامت اقتصادی.. 248

3-جهاد اقتصادی.. 250

4-نظارت.. 253

الف- نظارت درونی‎ ‎( تقوا عامل كنترل و مهار غرایز) 253

ب‌-           نظارت بیرونی.. 254

5-اصلاح (سالم‌سازی) و مبارزه با فساد. 256

6 – انسجام و هم افزایی.. 258

7 – ولایت مداری و ولایت پذیری.. 260

ویژگی‌های جامعه ولایی. 263

8-پیشرفت علم و تکنولوژی.. 265

علم و پیشرفتهای مادی.. 266

1- گشتن و دست‌یابی به یافته‌های جدید علمی.. 267

2- آباد کردن زمین… 268

3- شناخت و تصرف در عالم هستی.. 268

4- یافتن خیرات وبرکات… 270

9- ارتقای بهرهوری.. 272

1-اصول و شرايط بهره‌وری در کارها از منظر قرآن و روايات.. 278

1-. پويايی و تلاش… 278

2- مبارزه با بیکاری و تنبلی.. 278

3- شناخت ارزش وقت…. 279

4- هدف‌گذاری، برنامه‌ریزی و عمل.. 279

5- مديريت زمان.. 279

6- محاسبه عملکرد. 279

7- دقت و اتقان.. 280

8- دوری از اهمال‌کاری.. 280

9- تقسيم کار. 280

10 پشتکار. 280

11- انضباط کاری.. 281

12- مشارکت و تعاون.. 281

13- به‌کارگیری نيروهای امين… 281

14- پیش‌گیری از اسراف… 281

10- بهبود مدیریت… 281

برنامه‌ریزی سبب قوام زندگی.. 283

مدیریت مانع اسراف.. 286

برنامه‌ریزی نشانه ایمان.. 286

مدیریت و برنامه‌ریزی روش پرهیزکاران.. 287

برنامه‌ریزی موجب استقلال و خودکفایی و جلوگیری از فقر. 288

برنامه‌ریزی در مصرف.. 288

ب ) راهبردهای مرتبط با عوامل بیرونی.. 292

تربيت عقلاني در پیشرفت… 293

مهندسی فرهنگی (راهبرد تحقق زیرساخت‌های فرهنگی اجتماعی) 295

حکمرانی مطلوب(راهبرد تحقق زیرساخت‌های سیاسی ) 296

حكمراني اسلامی.. 297

اهداف کارکردگرایانه حكمراني اسلامی.. 298

نهادسازی حقوقی و اخلاقی(راهبرد تحقق زیرساخت‌های حقوقی اخلاقی) 299

نگرش نهادگرائي به توسعه اقتصادي.. 302

فصل هفتم: موانع و آفات پیشرفت اقتصادی… 304

الف-موانع پیشرفت اقتصادی در قران. 304

1ـ  تکاثر. 304

علل و زمینه‌های تکاثر. 307

الف: غریزه استخدام گری.. 307

ب: فریبندگی دنیا 307

ج: جهل به خدا و قیامت… 308

2ـ رشوه‌خواری و اختلاس… 308

معنای رشوه و اختلاس… 309

نکوهش و مذمت رشوه در احادیث… 310

3ـ گناه و دوری از یاد خدا 310

4ـ استثمار اقتصادی یا بهره‌کشی از دیگران. 313

راه‌های استثمار و بهره‌کشی.. 314

الف: بیگاری گرفتن مردم. 314

ب: کاستن از بهای کالا و کار مردم. 314

5ـ فرهنگ مصرف‌گرایی (اسراف و تبذیر) 316

مضرات مصرف‌گرایی.. 316

الف: افزایش وابستگی به بیگانگان.. 317

ب: گسترش رذایل اخلاقی.. 317

ج: افزایش اختلاف طبقاتی و تمایزات اجتماعی مادی.. 317

د: مانع توسعه و سرمایه‌گذاری زیرساختی.. 317

هـ: اتلاف منابع و رکود اقتصادی.. 318

6- فشارها و تهدیدات دشمنان. 318

7- فساد اقتصادی.. 319

8- تفرقه و اختلاف.. 320

آثار زیان‌بار اختلاف و تفرقه. 321

1-                    ذلت مؤمنان و سیطره ستم گران.. 321

2- قدرت يافتن فرومايگان.. 322

3- جنگ و خونريزي.. 322

4-شكست و ضعف…. 322

5-  از دست دادن هیبت و اقتدار. 323

9- کفران نعمت… 324

ب- آسیب‌ها و آفت‌های پیشرفت اقتصادی.. 325

الف)آسیب ها و آفت های روحی.. 327

1-ایجاد شخصیت خیالی.. 327

2- تباهی عقل.. 328

3- سنگدلی و مرگ عواطف… 328

ب )آسیب‌ها و آفت‌های اخلاقی.. 329

1- خود برتربینی.. 329

2-طغیان.. 330

3-آزمندی.. 331

4-غفلت و سرگرمی.. 332

ج -آسیب‌ها و آفت‌های  اجتماعی پیشرفت… 333

مقابله با حق طلبان.. 334

گسترش مفاسد اجتماعی.. 334

مسئولیت گریزی.. 335

تغییر معیارها 335

سلب بهداشت روانی جامعه. 336

ثروت‌اندوزی و رفاه‌زدگی.. 336

فساد اخلاقی و رفتاری.. 337

نابودی تمدن‌ها و فرهنگ‌ها 338

فصل هشتم: الگوی پیشرفت اقتصادی در قرآن کریم(نتیجه‌گیری) 339

چکیده انگلیسی: 360

چکیده عربی: 361

منابع و مأخذ: 363

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo