مسئلهی كنترل همروندی در پایگاه دادهها امری ضروری و با اهمیت است. اجرای همروند تراكنشها در یك سیستم مدیریت پایگاه داده، ممكن است منجر به ناسازگاری شود. ناسازگاری بر اثر مقادیر نادرستی است كه برای دادههای موجود، بر اثر تعارض و تداخل اجرای تراكنشها به وجود میآید. الگوریتمهای كنترل همروندی، جهت تضمین اجرای همروند چندین تراكنش كه به صورت همروند با دادههای مشترك كار میكنند طراحی شدهاند. در زمینهی كنترل همروندی پایگاه دادهها، تحقیقات فراوانی صورت گرفته است كه نتیجه آن، الگوریتمهای متنوع كنترل همروندی میباشد. با توجه به الگوریتمهای متنوع در این زمینه و این واقعیت كه روز به روز بر اهمیت آنها افزوده میشود، در حوزه ارزیابی الگوریتمهای کنترل همروندی جای کارِ بسیاری وجود دارد.
در این پایاننامه ابتدا الگوریتمهای کنترل همروندی قفلگذاری دو مرحلهای مبنایی و همچنین تکنیکهای زخمی كردن-منتظر گذاشتن و منتظر گذاشتن-میراندن که جزء تکنیکهای پیشگیری از بنبست هستند، مدلسازی شدهاند. از آنجا که شبکه پتری رنگی قابلیتهای مدلسازی بالایی دارد و یکی از بهترین روشها برای تحلیل مکانیزمهای کنترل همروندی است؛ مدلسازیها با استفاده از پتری رنگی و نرمافزار CPN Tools ارائه شدهاند. یک مطالعه موردی ساده به عنوان مثال برای درک بهتر ارائه گردیده که مثال ذکر شده شامل سه تراکنش و دو منبع است. سپس الگوریتمهای ذکر شده ارزیابی گردیدهاند. ارزیابی بر اساس پارامترها و معیارهایی مثل تعداد تراکنشهای وارد شونده به سیستم، تعداد دستورات هر تراکنش، تعداد دادههای مشترک و غیر مشترک بین تراکنشها و تعداد دادههای مشترک در تراکنشهایی بدون داده غیر مشترک، صورت گرفته است.
آزمایشها چندین بار تکرار و نتایج میانگینگیری شدند. با مقایسه و انجام بررسیها، این نتیجه به دست آمد که در حالت کلی الگوریتم زخمی كردن-منتظر گذاشتن نسبت به دو الگوریتم دیگر زمان اجرای بهتری دارد. الگوریتم منتظر گذاشتن-میراندن از نظر زمان اجرا با اختلاف زیادی در سطح بدتری نسبت به دو الگوریتم دیگر قرار دارد و الگوریتم قفلگذاری دو مرحلهای مبنایی به دلیل امکان رخ دادن بنبست، مشکلات فراوانی دارد.
واژههای كلیدی: کنترل همروندی، شبکه پتری رنگی، ارزیابی، قفلگذاری دو مرحلهای مبنایی، زخمی كردن-منتظر گذاشتن، منتظر گذاشتن-میراندن، بنبست، پیشگیری از بنبست