دانلود پروژه: دانلود محصول: طراحی موزه هنر هخامنشی

تعداد 128صفحه فایل word قابل ویرایش

Site: www.filenaab.ir

بیان مساله

هنر ایران در عهد هخامنشیان عمدتا بر پایه ی بزرگداشت مقام پادشاهان این سلسله استوار بوده است (قاسمیان رحیم، 1389، ص 86). هنر این عصر ترکیبی است از هنر اقوام گوناگونی که تابع پارسیان بوده اند و هخامنشیان با بهره گیری مناسب از این هنرهای مختلف و ریختن کلیه جلوه های هنری اقوام و ملل مختلف در یک قالب به هنر خود اعتلا بخشیده اند. علاوه بر بزرگداشت شاهان، اجرای مناسک و آیین زرتشتی نیز از مظاهر اصلی هنر در این دوره است که سبب ایجاد نوعی سمبولیسم هنری در آثار هنری هخامنشیان شده است. از دیگر جلوه های هنری این دوره رواج هنر کنده کاری، حجاری، پیکر تراشی، فلزکاری، کاشی سازی و قالی بافی است . نقش برجسته های تخت جمشید نیز در زمره ی گنجینه ی هنر دوره هخامنشی به شمار می روند که هر یک مجموعه ای از تصاویر غنی و نقوش دوران هخامنشی را به نمایش می گذارند و علاوه بر آن گویای بسیاری از آداب و رسوم رایج در دربار هخامنشی اند (همان،  1389: ص 88). در نقش برجسته های تخت جمشید صحنه هایی از مراسم و مناسک رایج در پایتخت شاهان هخامنشی وجود دارد که عموما پیکره ی پادشاه، کانون اصلی هر صحنه است. در این کنده کاری های زیبا که بر دل کوه نقش بسته دسته های آورندگان هدایا، صحنه بار عام پادشاه و دیگر نقوش برجسته ی مربوط به آرامگاه به نمایش گذارده شده است . این کنده کاری ها درعین حال که همگی حکایت از تبحر و مهارت سنگ تراشان دارند هر یک گوشه ای از مراسم و وقایع سیاسی مذهبی آن دوران را به نیز نمایش می گذارند. (مرزبان پرویز، 1357 : ص 135). آثار فلزکاری نیز در این دوره ، برجسته و چشمگیر است. اشیاء فلزی هخامنشیان بیشتر از طلا، نقره و برنز ساخته می شده است. فرش بافی از دیگر جلوه های بارز هنر ایرانی در زمان هخامنشیان است. این هنر به سبب از بین رفتن اکثر فرش های ایران در عهده باستان چندان مورد مطالعه ی دانشمندان قرار نگرفته بود (همان، 1357 : ص 138).پیکرتراشی ، دیگر جلوه ی هنری دوره هخامنشی است. این شاخه از هنر ایران باستان که به نوعی وارث رموز تزئینی آشور ، بوده امروزه به صورت پیکره های زیبایی ازپادشاهان جانورانی نظیر اسب ، گاو، سگ ، شیر برجای مانده است. سنگ تراشان، افراد و جانوران را معمولا به صورت نیم رخ نقش می کردند و در نمایش صحنه ها و اتفاقات تاریخی و سیاسی همواره بر بزرگ جلوه دادن شاهان خود تأکید زیادی داشته اند. در آثار باقیمانده از پیکرتراشی های هخامنشی قدرت تجسم بخشی ، خلاقیت هنری و دقت در انتخاب موضوع به خوبی به چشم می خورد (مرزبان پرویز، 1357 : ص 139). در نتیجه گیری کلی می توان گفت هنر ایران در عصر هخامنشی به پیشرفت قابل ملاحظه ای نایل آمده است  سهم هخامنشیان دراین دوره ترکیب، ظرافت بخشیدن، تناسب دادن و عظمت بخشیدن به شاخه های مختلف هنری بود به گونه ای که آن را به اوج عظمت و شکوه خود رساند. مجموعه سازی در آدمی فطری است و ذوق و سلیقه در گرد آوری بی شک همواره همراه او خواهد بود (رحیمی الناز،1388 : ص76). در دوران نوسنگی انسان مجموعه ای از صدف، گوش ماهی، سنگریزه و استخوان جانوران را گردآوری و از آن برای تزینات استفاده می نمود. در عهد باستان اشیای گران بها و نفیس برای آوردن نیازها در درون زیارتگاه ها و معابد گرد آوری شد. در جامعه امروزی ما، موزه نمایانگر نهادینه شدن گرایش های همگانی به گردآوری است. موزه به شکل امروزی خود در اواخر قرن سوم پیش از میلاد توسط بطلمیوس در اسکندریه تاسیس شد. اما در قرون وسطی به دلیل حاکمیت کلیسا و تفتیش عقاید، نقش آموزشی موزه ها کمرنگ شد. با آغاز رنسانس و شکوفایی علوم، موزه ها هم به موازات رشد و توسعه علوم مختلف فعالیت خود را آغاز کردند. طی سده های نوزدهم و بیستم، گسترش موزه ها سبب شد که آموزش دیگربار به عنوان یکی از عملکردهای موزه شناخته شود و فعالیت در زمینه های مختلف هنری، فرهنگی و آموزشی در موزه بیشتر و پر بارتر گردد (همان،1388 : ص76). در اساسنامه شورای بین المللی موزه ها  به این ترتیب تعریف شده اند: موزه موسسه ای دایمی به منظور حفظ میراث فرهنگی وهنری و ارتقاء فرهنگی جامعه است که به شکلهای مختلف وخصوصا از طریق نمایش آموزشی وتفریحی مجموعه های هنری ، تاریخی ، علمی ، تکنولوژیکی و غیره برای عموم مردم  فعالیت می کند (زاهدی محمد،1390 : ص 32). از جمله ویژگی فعالیت هر موزه ای، نگرش جمعی آن چه در مورد بازدید کنندگان و چه در مورد اشیا  نمایشی است  انسانها و اشیاء  نمایشی که براساس سنت  در محیط مشابه ای  سر پناه  یافته اند  اکنون باید راه خود را در رابطه ای جدید و دایما در حال تغییر با یکدیگر بیابند ( رحیمی الناز، 1388 : ص 76 ). ویژگی دیگر کار موزه شیوه پویای آن است . اشیاء نمایشی به این منظور گرد هم جمع نشده اند که در مابقی عمر خود طاقچه ای را در یک موزه  اشغال کنند ، بلکه باید زندگی جدیدی را در میان مصاحبین ، چه بازدید کنندگان و چه سایر اشیاء نمایشیء آغاز کنند . معماری موزه باید شرایطی را ایجاد کند که بر جدایی تاسف بار گذشته از آینده  و”زنده” از “مرده”  فایـــق آید ویا به صورت دقیق تر آنرا از میان بر دارد (صارمی علی اکبر، 1388، ص68 ). از مهمترین کارهایی که یک موزه می تواند انجام دهد  ء ترسیم جالبترین داستانی است که حکایت از پیروزی انسان بر جهان دارد و نشان می دهد که او چگونه دانش خود را در دنیایی بر پا ساخته است که در آن زندگی می کند و اینکه او چگونه زندگی خانوادگی ، هنر ها وصنایع دستی فرهنگ ها و تمدنهای خویش را توسعه داد. چنین مطالعاتی نشان می دهد که با وجود آنکه جمع آوری مجموعه ها و حفظ میراث فرهنگی از مفات اولیه انسانی بوده ولی او در خلال این تاریخ چقدر دیر به ایجاد موزه ها اقدام نمود. ارتقاء فعالیت افراد به افق های وسیعتر و گشایش حوزه های اکتشافی جدید و جالب ، امروزه از مهمترین وظایف موزه ها است. در این شرایط تحقق اهداف موزه ها مستلزم توجه کافی به اهمیت نقش آموزش و تحقیق در موزه ها و تجهیز و سازماندهی مناسب آنهاست (همان، 1388، ص45 ). اگر بخواهیم زندگی بشر را در سه تغییری که در طول تاریخ در معماری داشته تقسیم بندی کنیم ، این چنین است که موج اول را می توان عصر کشاورزی خواند که با شروع این دوران اولین مسئله اقامت بشر در یک منطقه مطرح شد و معماری به معنای کلمه به وقوع پیوست . موج دوم را می توان عصر صنعت و دوران پس از انقلاب صنعتی در اروپا خواند که با آغاز مدرنیته نیز مواجه می شود . اما موج سوم را عصر الکترونیک می نامیم ، این دوران تقریباً با حضور کامپیوتر و ابداع آپارنت [1]تعریف می شود (جورابچی کیوان، 1384 : ص 23). با پيشرفت سريع فناوري اطلاعات (IT) و رخنه كردن آن در تمامي ابعاد زندگي بشر پيش بيني مي شود كه در 20 سال آينده جهان در آستانه تحول موج چهارم قرار گيرد. موج چهارم را كه در عصر مجازي ناميده اند بي ترديد معماري را نيز متحول خواهد كرد. در عصر مجازی بیشتر امور بشر بصورت غیر فیزیکی قابل انجام است. پيش بيني مي شود در آينده نزديك، فروشگاه و مراكز خريد و شركت ها به مفهوم امروزي وجود نخواهد داشت و هر فرد براي خريد مايحتاج زندگي از طريق كامپيوتر پول آن را پرداخت خواهد كرد و يا يك شركت خريد خود را انجام خواهد داد و سپس از طريق كامپيوتر پول آن را پرداخت خواهد كرد. لذا سایبر[2] كه امروزه در زبان عامه اصطلاح آشنايي است به تمام و كمال همه ابعاد زندگي را در بر خواهد گرفت و فضاي معماري نيز پسوند سایبر را خواهد پذيرفت (محمودی مهناز، 1383 : ص 38).  در این تحقیق که طراحی معماری موزه هنر هخامنشی در تخت جمشید شیراز با بهره گیری از قابلیتهای هزاره سوم است سعی بر آن است فضایی طراحی شود که آثار و هنر هخامنشی در آن نگهداری شود و این طراحی به گونه ای صورت پذیرد که کالبد بنا علاوه بر هماهنگی با هنر هخامنشی قابلیت های عصر جدید را داشته باشد و نوآوری این عصر در کالبد و عملکرد آن لحاظ گردد.