فهرست اجمالی
مقدمه 1
کلیات 4
بخش اول
بررسی شرط ملت كاملهالوداد به عنوان یك مقرره معاهدهای و تعیین قواعد حقوقی حاكم بر اعمال آن. 12
فصل اول : پیشینه شروط ملت كاملهالوداد 13
فصل دوم : تعریف، مبنای حقوقی و منبع شروط ملت كاملهالوداد 23
فصل سوم : قلمرو شرط ملت كاملهالوداد 40
فصل چهارم. انواع شروط ملت كاملهالوداد 53
فصل پنجم. نحوه عملكرد شرط ملت كاملهالوداد 72
فصل ششم. خاتمه و تعلیق حقوق ناشی از شرط ملت كاملهالوداد 107
فصل هفتم. استثنائات وارده بر عملكرد شرط ملت كاملهالوداد در حوزههایی غیر از تجارت و سرمایهگذاری 112
جمعبندی : 117
بخش دوم
رفتار ملت كاملهالوداد در نظام تجارت جهانی 119
فصل اول: شرط رفتاری ملت كاملهالوداد در نظام گات 94 120
فصل دوم. شرط رفتاری ملت كاملهالوداد درنظام گاتس 212
فصل سوم.شرط رفتاری ملت کاملهالوداد در موافقتنامه جنبههای تجاری حقوق مالکیت فکری ( تریپس ) 227
فصل چهارم. خروج از اصل عدم تبعیض (قاعده یا استثنا) 252
جمع بندی 257
بخش سوم
شرط ملت كاملهالوداد در حقوق سرمایهگذاری بینالمللی 263
فصل اول: رشد و گسترش شرط ملت كاملهالوداد در معاهدات دوجانبه توسعه و حمایت از سرمایهگذاری بینالمللی (BITs) 264
جمع بندی : 300
فصل دوم: رویه قضایی بینالمللی در خصوص اعمال شرط ملت كاملهالوداد در حوزه حقوق سرمایهگذاری بینالمللی 302
جمع بندی 358
نتیجه گیری 361
فهرست منابع 373
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 1
کلیات 4
-
1. بیان مسأله (تشریح ابعاد و حدود مسأله و بیان جنبههای مجهول و مهم) 4
-
سؤال اصلی و محوری تحقیق 5
-
اهمیت تحقیق 5
-
ضرورت تحقیق 5
-
سوالات تحقیق 6
-
فرضیه تحقیق 6
(1-6). فرضیه اصلی 6
(2-6). سایر فرضیهها 7
-
سوابق مربوطه 8
-
اهداف تحقیق: 9
-
روش تحقیق و جمعآوری دادهها 9
-
مشكلات و تنگناهای تحقیق 9
-
تعریف واژگان و مفاهیم اختصاصی تحقیق 10
بخش اول
بررسی شرط ملت كاملهالوداد به عنوان یك مقرره معاهدهای و تعیین قواعد حقوقی حاكم بر اعمال آن. 12
فصل اول : پیشینه شروط ملت كاملهالوداد 13
گفتار اول : از پیدایش تا زمان تشكیل جامعه ملل 13
گفتار دوم. تلاشها و اقدامات نهادهای بینالمللی در جهت تدوین قواعد حاكم بر شرط ملت كاملهالوداد 16
مبحث اول. اقدامات آن جام شده در دوره جامعة ملل: 16
مبحث دوم. اقدامات آن جام شده در دوره سازمان ملل متحد 16
بند اول. اقدامات آن جام شده در كمیسیون حقوق بینالملل 17
بند دوم. عكس العمل مجمع عمومی 19
بند سوم. طرح مجدد موضوع در كمیسیون حقوق بینالملل 20
فصل دوم : تعریف، مبنای حقوقی و منبع شروط ملت كاملهالوداد 23
گفتار اول : تعریف شرط ملت كاملهالوداد 23
گفتار دوم: تفاوت میان شرط ملت كاملهالوداد با تعهد حقوقی به نفع دولت ثالث در كنوانسیون حقوق معاهدات 24
گفتار سوم : مبنای حقوقی شرط ملت كاملهالوداد 28
گفتار چهارم : منبع رفتار ملت كاملهالوداد 37
فصل سوم : قلمرو شرط ملت كاملهالوداد 40
گفتار اول : قاعده وحدت موضوع (قلمرو شرط در رابطه با موضوع شرط) 40
گفتار دوم. اعمال این قاعده در رویه قضایی بینالمللی 41
مبحث اول: قضیه شرکت نفت ایران و انگلیس 41
مبحث دوم. قضیه حقوق اتباع آمریكایی در مراكش 42
گفتار سوم. اعمال این قاعده در رویه محاكم داخلی 44
مبحث اول: رای دادگاه پژوهشی فرانسه 44
مبحث دوم: قضیه بانک لوید علیه دوریكله و دوگیارد 44
گفتار پنجم: اعمال این قاعده در دكترین 47
مبحث اول. اعمال این قاعده در طرح پیش نویس كمیسیون حقوق بینالملل 48
مبحث دوم. قلمرو شرط ملت كاملهالوداد در رابطه با اشخاص یا اشیا موضوع شرط 48
مبحث سوم. بررسی رویه قضایی بینالمللی در خصوص اشخاص یا اشیا موضوع شرط 49
گفتار ششم. زمینههای اعمال شرط 52
فصل چهارم. انواع شروط ملت كاملهالوداد 53
گفتار اول. شرط ملت كاملهالوداد مشروط 53
گفتار دوم. تفسیر مشروط از شرط غیرمشروط 55
مبحث اول. وضعیت ایالات متحده 55
مبحث دوم. وضعیت بریتانیا و قاره اروپا 56
مبحث سوم. دیدگاه جامعه ملل 57
مبحث چهارم وضعیت شوروی و كشورهای سوسیالیست 58
مبحث پنجم. دكترین 59
گفتار سوم. شرط ملت كاملهالوداد غیرمشروط: 60
مبحث اول. پیشینه شرط غیرمشروط 60
بند اول. اروپای غربی در دهه 1860 60
بند دوم. موافقتنامههای تجاری دوجانبه ایالات متحده در دهههای 40-1930 63
مبحث دوم. شرط ملت كاملهالوداد غیرمشروط از دیدگاه اسناد موضوعه بینالمللی 64
مبحث سوم. محدود كردن شرط غیرمشروط از طریق وضع شرایط و قیود 65
گفتار چهارم. شرط ملت كاملهالوداد مشروط به رفتار متقابل 66
مبحث اول. مفهوم تقابل 66
مبحث دوم. شرط ملت كاملهالوداد و رفتار متقابل در رویه دولت ها 68
مبحث سوم. شرط ملت كاملهالوداد مشروط به رفتار متقابل در طرح پیش نویس كمیسیون حقوق بینالملل 70
فصل پنجم. نحوه عملكرد شرط ملت كاملهالوداد 72
گفتار اول. نحوه عملكرد شرط كاملهالوداد مشروط به جبران 72
گفتار دوم. نحوه عملكرد شرط ملت كاملهالوداد غیرمشروط 73
گفتار سوم. نحوه عملكرد شرط ملت كاملهالوداد مشروط به رفتار متقابل 73
گفتار چهارم. شرایط اعمال شرط ملت كاملهالوداد 73
مبحث اول. انطباق با قوانین و مقررات دولت معطی 73
مبحث دوم. عدم تأثیر نحوه رفتار اعطا شده به دولت ثالث بر عملكرد شرط ملت كاملهالوداد 78
مبحث سوم. عدم تأثیر محدودیتهای توافق شده میان دولت معطی و ثالث بر عملكرد شرط ملت كاملهالوداد 82
مبحث چهارم. عدم تأثیر رفتار اعطا شده به ثالث بر حسب نوع موافقتنامه دوجانبه یا چندجانبه بر عملكرد شرط ملت كاملهالوداد 85
بند اول. گات و دولت های غیر عضو 90
بند دوم. معاهدات چندجانبه دیگر و دولت های غیر عضو 91
بند سوم. رویه قضایی 93
بند چهارم. رویه دیپلماتیك 94
بند پنجم: دیدگاه كمیسیون حقوق بینالملل در طرح پیش نویس 95
مبحث پنجم. عدم تأثیر رفتار اعطا شده به ثالث مطابق رفتار ملّی بر عملكرد شرط ملت كاملهالوداد 96
مبحث ششم. عدم تأثیر توافق میان دولت معطی و ذی نفع در خصوص نوع رفتار اعطا شده بر عملكرد شرط ملت كاملهالوداد 99
گفتار پنجم. عطف به ما سبق شدن منافع حاصل از شرط ملت كاملهالوداد 102
فصل ششم. خاتمه و تعلیق حقوق ناشی از شرط ملت كاملهالوداد 107
گفتار اول. رویه قضایی 107
گفتار دوم. دكترین 107
گفتار سوم. دیدگاه كمیسیون حقوق بینالملل 110
فصل هفتم. استثنائات وارده بر عملكرد شرط ملت كاملهالوداد در حوزههایی غیر از تجارت و سرمایهگذاری 112
گفتار اول. تسهیل حمل و نقل مرزی 112
گفتار دوم. حقوق و تسهیلات اعطا شده به دولت های ثالث محصور در خشكی 114
جمعبندی : 117
بخش دوم
رفتار ملت كاملهالوداد در نظام تجارت جهانی 119
فصل اول: شرط رفتاری ملت كاملهالوداد در نظام گات 94 120
مقدمه 120
گفتار اول. قاعده منع تبعیض و رابطه آن با اصل ملت كاملهالوداد 121
مبحث اول : قاعده منبع تبعیض و رابطه آن بااصل ملت كاملهالوداد در گات 94 121
مبحث دوم. قاعده عدم تبعیض در گات 94 122
گفتار دوم. معضل استیفای بلاعوض 124
گفتار سوم. رفتار ملت كاملهالوداد در گات 1994 127
مبحث اول. ماهیت تعهد رفتاری ملت كاملهالوداد در ماده (1)1 گات 94 128
مبحث دوم. معیارهای عدم تبعیض در مادة (1)1 گات 1994 130
بند اول. اعطا هر نوع مزیت یا … در رابطه با آن چه که در ماده یک آمده است 130
بند دوم. ” تشابه محصولات مربوطه” 133
بند سوم. فوری بودن و غیرمشروط بودن مزیت اعطایی 136
گفتار چهارم. استثنائات وارده بر اصل ملت كاملهالوداد در نظام گات 94 و سازمان تجارت جهانی 137
مبحث اول. استثنائات عام در گات 1994 139
بند اول. ماهیت و عملكرد ماده 20 گات 1994 139
بند دوم. معیارهای مندرج در ماده 20 گات 1994 141
بند سوم. استثنائات خاص مندرج در ماده 20 گات 1994 142
بند چهارم. دیگر بندهای ماده 20 150
بند پنجم. اركان كلی ماده 20 گات 94 150
مبحث دوم. استثنائات امنیتی 156
مبحث سوم. استثنائات ضرورت اقتصادی: 159
بند اول. موافقتنامه راجع به اقدامات حفاظتی: 160
بند دوم. ویژگیهای اقدامات حفاظتی 161
بند سوم. دوره زمانی اقدامات حفاظتی 162
بند چهارم. اعمال غیر تبعیضی موازین حفاظتی 163
بند پنجم. موازین حفاظتی موقتی 165
بند ششم. شرایط استفاده از موازین حفاظتی 165
مبحث چهارم. استثنا راجع به اتحادیههای منطقه ای 171
بند اول. اتحادیههای گمركی 174
بند دوم. مناطق تجارت آزاد 178
بند سوم. موافقتنامههای موقتی 179
بند چهارم. موضوعات شكلی 180
مبحث پنجم . استثنا توازن پرداخت ها 181
مبحث ششم. استثنائات راجع به توسعه اقتصادی 182
بند اول. استثنا حمایت از صنایع نوپا 183
بند دوم. نظام عام ترجیحا ت(GSP) 184
-
ترجیحات كشورهای در حال توسعه 184
-
نظام عام ترجیحات در آنكتاد 185
-
نظام عام ترجیحات در گات (1947) 192
-
عملكرد نظام عام ترجیحات 194
-
نظام عام ترجیحات در پیش نویس كمیسیون حقوق بینالملل 1978 199
-
نظام عام ترجیحات در حقوق سازمان تجارت جهانی به عنوان استثنایی بر عملكرد ملت كاملهالوداد 201
-
ترتیبات ترجیحی میان كشورهای در حال توسعه 205
فصل دوم. شرط رفتاری ملت كاملهالوداد درنظام گاتس 212
گفتار اول. شرط ملت كاملهالوداد در نظام گاتس 212
مبحث اول. ماهیت تعهد رفتاری ملت كاملهالوداد در ماده (2)1 گاتس 212
مبحث دوم. معیارهای عدم تبعیض در ماده (2)1 گاتس 213
بند اول. اقدامات تحت شمول موافقتنامه گاتس 213
بند دوم. تشابه خدمات یا متصدیان خدمات 216
بند سوم. فوری و غیر مشروط بودن رفتار اعطایی به خدمات یا متصدیان خدمات مشابه 217
گفتار دوم. استثنائات وارده بر تعهد رفتاری ملت كاملهالوداد در گاتس 218
مقدمه 218
مبحث اول. معافیت از تعهد رفتاری مندرج در ماده 2:1 گاتس 218
مبحث دوم. استثنائات عام در گاتس 220
بند اول. استثنائات خاص مندرج در ماده 14گاتس 221
بند دوم. اركان كلی ماده 14گاتس 222
مبحث سوم. استثنا امنیتی: ماده 14مكرر گاتس 222
مبحث چهارم. استثنا اتحادیههای منطقه ای: 223
بند اول. شرط پوشش گسترده منطقه ای 223
بند دوم. شرط “تمامی تبعیضهای ماهوی” 224
بند سوم. شرط “موانع بر سر راه تجارت” 225
بند چهارم. موضوعات شكلی 226
بند پنجم. موافقتنامه اتحادیه بازارهای كار و كارگری 226
فصل سوم.شرط رفتاری ملت کاملهالوداد در موافقتنامه جنبههای تجاری حقوق مالکیت فکری ( تریپس ) 227
گفتار اول: مقرره ملت کامله الوداد در موافقت نامه تریپس 227
گفتار دوم: استثنائات وارده بر ملت کامله الوداد در موافقت نامه تریپس 229
گفتار سوم: استثناء بودن یا نبودن موافقت نامه های تجاری منطقه ای یا چندجانبه 232
گفتار چهارم: غیر تبعیضی بودن ملت کامله الوداد؛ قاعده ای مطلق یا نسبی؟ 237
گفتار پنجم: قواعد اضافه بر تریپس 240
مبحث اول. موافقتنامههای تجاری دو یا چند جانبه 241
بند اول: تسری شرایط مضیق مندرج در موافقت نامه های تجاری برای طرح مجوز اجباری به تمامی اعضای سازمان تجارت جهانی 243
بند اول. در سطح معاهدات سرمایه گذاری 247
بند دوم. در سطح موافقتنامه تریپس: 249
گفتار ششم: رویه قضایی 250
فصل چهارم. خروج از اصل عدم تبعیض (قاعده یا استثنا) 252
گفتار اول. دلایل موافقین ترتیبات تجارت ترجیحی 252
گفتار دوم. دلایل مخالفین ترتیبات تجارت ترجیحی 253
گفتار سوم. بررسی راه كارهای حفظ و تقویت قاعده عدم تبعیض 256
جمع بندی 257
بخش سوم
شرط ملت كاملهالوداد در حقوق سرمایهگذاری بینالمللی 263
فصل اول: رشد و گسترش شرط ملت كاملهالوداد در معاهدات دوجانبه توسعه و حمایت از سرمایهگذاری بینالمللی (BITs) 264
مقدمه: 264
گفتار اول. تعریف شرط ملت كاملهالوداد در حوزه حقوق سرمایهگذاری بینالمللی 265
گفتار دوم. قلمرو شرط ملت كاملهالوداد در حوزه حقوق سرمایهگذاری بینالمللی 267
گفتار سوم. رفتار ملت كاملهالوداد و برابری فرصتهای رقابتی: 269
گفتار چهارم. موضوع استیفای بلاعوض 270
گفتار پنجم. موضوع تعیین هویت: 271
گفتار ششم. محتوای شرط ملت كاملهالوداد در حوزه حقوق سرمایهگذاری بینالمللی 272
مبحث اول. الگوی اعمال شرط به مرحله بعد از ورود سرمایه 272
گفتار هفتم. استثنائات وارده به شرط ملت كاملهالوداد در حوزه سرمایهگذاری. 274
مبحث اول. استثنائات عام 274
بند اول. نظم عمومی، سلامت، اخلاقیات 274
بند دوم. استثنا امنیت ملّی 275
مبحث دوم. استثنائات خاص مبتنی بر تقابل 277
مقدمه: 277
بند اول. مالیات: 277
بند دوم. مالكیت فکری: 278
بند سوم. اتحادیه اقتصادی منطقه ای 280
بند چهارم. شناسایی متقابل 282
بند پنجم. موضوعات دوجانبه دیگر: 284
مبحث سوم. استثنائات خاص كشوری 284
بند اول. روش گاتس: 285
بند دوم. روش نفتا: 288
بند سوم. رویه دولت ها 289
گفتار هشتم. مناسبات متقابل میان ملت كاملهالوداد با دیگر موضوعات 290
مبحث اول. مناسبات متقابل میان رفتار ملی و رفتار ملت كاملهالوداد 290
مبحث دوم. مناسبات میان معیار ملت كاملهالوداد و رفتار منصفانه و عادلانه 294
مبحث سوم. مناسبات متقابل میان تجارت و سرمایهگذاری در رابطه با معیار ملت كاملهالوداد 295
مبحث چهارم. مناسبات میان معیار ملت كاملهالوداد و حداقل استانداردهای بینالمللی 296
مبحث پنجم. مناسبات میان معیار ملت كاملهالوداد و معیارهای عملكردی كشور میزبان 297
مبحث ششم. مناسبات میان معیار ملت كاملهالوداد و ضبط و مصادره اموال 297
مبحث هفتم. مناسبات متقابل میان معیار ملت كاملهالوداد و موضوع رقابت 297
گفتار نهم. استراتژیهای توسعه و معیار ملت كاملهالوداد 298
جمع بندی : 300
فصل دوم: رویه قضایی بینالمللی در خصوص اعمال شرط ملت كاملهالوداد در حوزه حقوق سرمایهگذاری بینالمللی 302
گفتار اول: اعمال شرط ملت كاملهالوداد نسبت به موضوعات ماهوی 302
مبحث اول: اعمال شرط نسبت به معیارهای مسوولیت 302
مبحث دوم: اعمال شرط در رابطه با رفتار منصفانه و عادلانه 303
مبحث سوم : اعمال شرط در رابطه با معیار غرامت 307
گفتار دوم : اعمال شرط ملت كاملهالوداد نسبت به موضوعات شكلی 307
مبحث اول : اعمال شرط ملت كاملهالوداد نسبت به روشهای حل و فصل اختلافات بینالمللی 309
بند اول : شمول شرط به دلیل مطابقت با جامعیت نظام حل و فصل اختلاف در معاهده پایه 309
-
قضیه مافزینی 309
-
قضیه زیمنس 314
-
قضیه كاموزی 319
-
قضیه گاز طبیعی 320
-
قضیه سوئز 321
-
قضیه نشنال گرید 327