%37تخفیف

سنتز و مشخصه یابی نانوکامپوزیت اکسید آهن ¬ـ اکسید گرافن و کاربرد آن در حذف آلاینده-های رنگی با کمک فعالیت فوتوکاتالیستی

تعداد 85 صفحه فایل word

چکیده

با  توسعه فناوری و ازدیاد روزافزون جمعیت، امروزه آلودگی منابع آب یکی از مشکلات اساسی به شمار می­رود. روش­های مختلفی برای حذف و جداسازی آلاینده­ها از محلول­های آبی وجود دارد. از مهم­ترین روش­ها می­توان به رسوب­دهی شیمیایی، تعویض یونی، تبخیر، استخراج با حلال و جذب اشاره کرد. اغلب این روش­ها دارای معایبی از قبیل گرانی دستگاه­ها و عملیات، تولید لجن یا سایر مواد زائد سمی و …، نیازمند به انرژی و فضای زیاد می­باشند. از میان این روش­ها جذب به دلیل اینکه روشی ساده، کم هزینه و مؤثر برای حذف آلاینده­ها در غلظت­های کم و متوسط است، توجه
علاقه­مندان زیادی را به خود جلب کرده است. جذب سطحی به وسیله نانوذرات فلزات و نانوکامپوزیت­های آنها یک تکنولوژی سازگار با محیط است که طی سالیان اخیر به عنوان عامل مؤثري برای از بین بردن آلودگی­ها از آب و فاضلاب مورد بررسی قرار گرفته است.

در پژوهش حاضر (سنتز و مشخصه­یابی نانو کامپوزیت اکسید آهن ـ اکسید گرافن و کاربرد آن در حذف آلاینده­های رنگی با کمک فعالیت فوتوکاتالیستی) نانو کامپوزيت اکسيد آهن ـ اکسيد گرافن با مقدار وزني 02/0، 05/0 و 08/0 گرم از اکسید گرافن سنتز شد و خواص فوتوکاتاليستي آن مورد بررسي قرار گرفت.

بدين منظور، ابتدا نانو ذرات اکسيد آهن به روش هيدروترمال سنتز شد. سپس اکسيد گرافن به روش هامر اصلاح شده سنتز شد و در نهایت نانو کامپوزيت اکسيد گرافن ـ اکسيد آهن با درصدهاي وزني 2، 5، 8 درصد اکسيد گرافن به روش هیدروترمال، سنتز شده است. در کليه مراحل به منظور مشخصه­يابي نانو ذرات اکسيد آهن، اکسيد گرافن و نانو کامپوزيت اکسيد گرافن ـ اکسيد آهن از تکنيک­هاي مختلف مانند الگوي پراش اشعه ايکس، طیف­سنجی مرئی ـ فرابنفش، ميکروسکوپ الکتروني روبشي، ميکروسکوپ نيروي اتمي، تعیین سطح ویژه و طیف­سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه استفاده شد.

نتايج حاصل ازتفرق اشعه ایکس نشان داد فاز هماتیت به طور کامل تشکیل شده است و هیچ اثری از وجود اکسید گرافن مشاهده نمی­شود و این به دلیل درصد بسیار کم اکسید گرافن نسبت به اکسید آهن در نمونه­های کامپوزیت شده می­باشد. نتایج طیف­سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه حضور پیوندهای مربوط به گروه­های عاملی که بیانگر تشکیل کامپوزیت و بررسی تغییرات ایجاد شده در پیوندهای اکسید آهن و اکسید گرافن است را نشان می­دهد. همچنین تصاویر SEM به وضوح حضور نانوذرات اکسید آهن با اندازه­ی 40 تا 60 نانومتر بر روی صفحات RGO را نشان می­دهند. تصاویر AFM و پروفایل ارتفاع حاصله برای ورقه­های اکسید گرافن، ضخامت دسته صفحات را حدود سه تا چهار نانومتر نشان می­دهد.

پس از سنتز و مشخصه يابي ترکيبات سنتز شده، عملکرد فتوکاتاليستي نانوکامپوزيت
اکسيد آهن ـ اکسيد گرافن با درصدهاي وزني مختلف از اکسيد گرافن مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت. بررسی نتایج این آزمون نشان داد که نانوکامپوزیت سنتز شده از خواص فوتوکاتالیستی در تخریب ماده سمی ردامین B برخوردار است. پس از بررسی نرخ تخریب و همچنین میزان فعالیت فوتوکاتالیستی نمونه­های سنتز شده، نتایج نشان داد که بهینه نانوکامپوزیت، سنتز شده با  5 درصد وزنی اکسید گرافن می­باشد.لازم به ذکر است تمامی واکنش­های تخریب در ناحیه­ی مرئی انجام شده است.

واژگان کلیدی: فوتوکاتالیستی، ردامین B، نانوکامپوزیت اکسید آهن ـ اکسید گرافن

 

فهرست مطالب

عنوان

صفحه

فصل 1- مقدمه

1

فصل 2- مروری بر منابع مطالعاتی

4

2-1- نانوفوتوکاتالیست­ها

6

2-1-1- فرایند برانگیختگی الکترون در نیمه­هادی­ها

7

2-1-2- مکانیزم فرایند فوتوکاتالیستی

8

2-1-3- دید کلی در مورد فرایند فوتوکاتالیستی و فوتوکاتالیت­ها

10

2-2- اکسید آهن

13

2-2-1- ساختار بلوری هماتیت

15

2-2-2- خواص اپتوالکتریکی هماتیت

16

2-2-3- انتقال حامل بار در هماتیت

16

2-2-4- طول عمر حامل­های بار تولید شده با جذب فوتون

17

2-2-5- دگرگونی فازی اکسیدهای آهن

17

2-2-6- خاصیت فوتوکاتالیستی هماتیت

20

2-3- گرافن

21

2-3- 1- ساختار گرافن

22

2-3-2- خواص و ویژگی­های گرافن

23

2-3- 2-1- سطح ویژه گرافن

23

2-3- 2-2- خواص نوری و الکتریکی گرافن

24

2-3-3- کاربردهای گرافن

25

2-3-4- روش­های تولید گرافن

25

2-4- اکسیدگرافن

26

2-4-1- ساختار اکسید گرافن

26

2-4-2- خواص فیزیکی اکسید گرافن

28

2-4-3- خواص مکانیکی

29

2-4-4- تعداد لایه­ها و سطح ویژه

29

2-4-5- روش تولید اکسید گرافن

30

2-5- نانوکامپوزیت اکسید آهن – اکسید گرافن

31

فصل 3- روش تحقیق

32

3-1- مقدمه

33

3-2- مواد اولیه مصرف شده

34

3-3- روش­های مشخصه­یابی

35

3-3-1- پراش اشعه ایکس

35

3-3-2- طیف­سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه

35

3-3-3- میکروسکوپ الکترونی روبشی

36

3-3-4- تعییین سطح ویژه

36

3-3-5- طیف­سنجی مرئی ـ فرابنفش

36

3-3-6- میکروسکوپ نیروی اتمی

36

3-3-7- آنالیز رامان

36

3-4- مراحل انجام آزمایش

37

3-4- 1- سنتز اکسید گرافن

37

3-4- 2- سنتز نانوذرات اکسید آهن

38

3-4- 3- سنتز نانوکامپوزیت اکسید آهن ـ اکسید گرافن

39

3-5- انجام تست فوتوکاتالیستی

40

3-5-1- مراحل انجام تست فوتوکاتالیستی

41

3-5-2- مجاسبه ضریب m

43

3-5-3- روش انجام آزمایش

44

فصل 4- نتایج و بحث

47

4-1- مقدمه

48

4-2- مشخصه­یابی نانوذرات اکسید آهن

48

4-2-1- پراش اشعه ایکس

48

4-2-2- تعیین سطح ویژه

50

4-2-3- میکروسکوپ الکترونی روبشی

54

4-2-4- طیف­سنجی مرئی ـ فرابنفش

55

4-3- مشخصه­یابی اکسید گرافن

58

4-3-1- پراش اشعه ایکس

58

4-3-2- طیف­سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه

59

4-3-3- میکروسکوپ نیروی اتمی

60

4-3-4- نتایج آنالیز رامان

61

4-4- مشخصه­یابی نانوکامپوزیت اکسید آهن ـ اکسید گرافن

62

4-4-1- پراش اشعه ایکس

63

4-4-2- طیف­سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه

64

4-4-3- تعیین سطح ویژه

66

4-4-4- میکروسکوپ نیروی اتمی

68

4-4-5- میکروسکوپ الکترونی روبشی

69

4-4-6- نتایج آنالیز رامان

71

4-4-7- آزمون فوتوکاتالیستی

73

4-4-8- مکانیزم عملکرد فوتوکاتالیستی

75

نتیجه­گیری

77

پیشنهادات

78

مراجع

79

Abstract

85

      فهرست شکل­ها

عنوان

صفحه

شکل 2-1- شماتیک فرایند واکنش فوتوکاتالیستی

6

شکل 2-2- شماتیک برانگیختگی فوتونی در نیمه­هادی

7

          شکل 2-3- ساختار لايه­اي گرافيت

21

شکل 2-4- شبکه لانه زنبوري گرافن در مقياس اتمي، ساخته شده از اتم­هاي کربن

22

شکل2-5- مدل ساختار اکسید گرافن

27

شکل 3-1- شماتیک ردامین B

41

شکل 3-2- نمودار تغییرات جذب بر حسب تغییرات غلظت ردامین در محلول

43

شکل 3-3- نمودار جذب ردامین B برای نانو کامپوزیت اکسید آهن ­ـ اکسید گرافن با 2درصد وزنی اکسید گرافن

46

شکل 3-4- نمودار جذب ردامین B برای نانو کامپوزیت اکسید آهن ­ـ اکسید گرافن با 5 درصد وزنی اکسید گرافن

46

شکل 3-5- نمودار جذب ردامین B برای نانو کامپوزیت اکسید آهن ­ـ اکسید گرافن با 8 درصد وزنی اکسید گرافن

46

شکل 4-1- طیف پراش اشعه ایکس نانوذرات اکسید آهن سنتز شده

49

شکل 4-2- طبقه‌بندی حلقه‌های پسماند توسط استاندارد آیوپاک

51

شکل 4-3- نمودار جذب و واجذب هم دمای نانو ذرات اکسید آهن

52

شکل 4-4- توزیع اندازه تخلخل‌های نانوذرات اکسید آهن با استفاده از تئوری BJH

53

شکل 4-5- مورفولوژی نانوذرات اکسید آهن با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی

54

شکل 4-6- نمودار جذب نور نانو ذرات اکسید آهن

57

شکل 4-7- الگوی پراش اشعه ایکس اکسید گرافن سنتز شده

58

شکل 4-8- نمودار تبدیل فوریه مادون قرمز اکسید گرافن

59

شکل 4-9- نتایج میکروسکوپ نیروی اتمی اکسید گرافن سنتز شده -توپوگرافی سطح و پروفایل ارتفاع-

60

شکل 4-10- طیف رامان نمونه­ی اکسید گرافن

62

شکل 4-11- الگوی پراش اشعه ایکس نانوکامپوزیت RGO-Fe2O3

63

شکل 4-12- مقایسه الگوی پراش اشعه ایکس

64

شکل 4-13- طیف FTIR نانو کامپوزیت Fe2O3-GO سنتز شده و طیف مربوط به اکسید گرافن

65

شکل 4-14- نمودار جذب و واجذب هم دمای نانو کامپوزیت اکسید آهن ـ اکسید گرافن

66

شکل 4-15-توزیع اندازه تخلخل‌های نانو کامپوزیت اکسید آهن ـ اکسید گرافن با استفاده از تئوری BJH

68

شکل 4-16- نتایج میکروسکوپ نیروی اتمی نانو کامپوزیت سنتز شده

69

شکل4-17- نتایج میکروسکوپ الکترونی روبشی نانو کامپوزیت

69

شکل 4-18- نتایج میکروسکوپ الکترونی روبشی، صفحات اکسید گرافن که با نانو ذرات اکسید آهن پوشیده شده اند

70

شکل 4-19- تصویر SEM بزرگنمایی شده از سطح نانوکامپوزیت

70

شکل4-20- نتایج اسپکتروسکپی رامان نانوکامپوزیت اکسید آهن – اکسید گرافن

71

شکل4-21- مقایسه­ی نتایج اسپکتروسکپی رامان نشان می­دهد هر دو فاز GO و αFe2O3 در کامپوزیت موجودند

72

شکل 4-22- تغییرات غلظت بر حسب زمان­های مختلف تابش نور مرئی

73

شکل 4-23- نمودارلگاریتمی تغییرات غلظت بر حسب زمان

74

شکل 4-27- شماتیک مکانیزم فوتوکاتالیستی

75

عنوان

صفحه

جدول 3-1- مواد اولیه مورد استفاده

34

جدول3 -2- کد گذاری نمونه­ها بر حسب مقدار وزنی متفاوت اکسید گرافن

40

جدول3-3- مقدار بیشترین جذب برای نمونه­های مختلف در مدت زمان 60 ثانیه در تاریکی مطلق

44

جدول 3-4- بیشترین مقدار جذب برای زمان­های مختلفدر نمونه­ها با درصد اکسید گرافن مختلف

45

جدول 4-1 نتایج حاصله از ازمون تعیین سطح ویژه مربوط به اکسید آهن سنتز شده

53

جدول 4-2 نتایج حاصله از ازمون تعیین سطح ویژه مربوط به اکسید آهن سنتز شده

67

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo