%46تخفیف

ساخت و بررسی ویژگیهای فیزیکوشیمیایی نانوکپسولهای ویتامین به منظورغنیسازی شیر

 

کارشناسي ارشد

مهندسی کشاورزی-علوم و صنایع غذایی

ساخت و بررسی ویژگیهای فیزیکوشیمیایی نانوکپسولهای ویتامین به منظورغنیسازی شیر

 

چکیده

نتایج حاصل از تحقیقات متعدد انجام شده در سال‌های اخیر نشان دهندهشیوع کمبود ویتامین Dدر کشور ایران واکثر کشورهای در حال توسعه وحتی توسعه‌یافته می‌باشد.با توجه به اینکه مهمترین منبع تامین این ویتامین نور خورشید است ومنابع غذایی محدودی برای رفع نیاز روزانه بدن وجود دارد واین ویتامین نقش به‌سزایی در سلامت جامعه و همچنین پیشگیری از اکثر بیماری های مهلک مانند انواع سرطان‌ها،دیابت، فشار خون وMSدارد بنابراین غنی‌سازی مواد غذایی با این ویتامین ضروری به نظر می‌رسد. با توجه بهحلالیت بسیار کم این ویتامین در آب(کمتر از ‏g/L ‎‏  1/‏0) وحساسیت نسبت به نور و حرارت، امکان غنی‌سازی مواد غذایی به طور مستقیم با این ویتامین امکان‌پذیر نمی‌باشد.راه حل مناسب برای رفع این مشکل نانو انکپسوله کردن آن در ترکیباتی با حلالیت ومقاومت حرارتی بالا بااستفاده از یک فرآیند سریع وکم هزینه است. که در این تحقیق ویتامین D3در نشاسته ذرت آمیلوز بالا با استفاده از روش فراصوت وبا کارایی انکپسوله کردن بالاانکپسوله شد. نتایج DLSذراتی کوچکتر از 40 نانومتررا نشان داد و نتایج XRD وSEMنشان‌دهنده‌ی اندازه ذرات نانومتری وکریستالیتیکم بود.FTIR مهمترین عامل تشکیل نانوذرات را پیوندهای هیدروژنی نشان داد و DSCحاکی از افزایش مقاومت حرارتی ویتامینD3بوده که این امکان را فراهم می‌کند که برای غنی‌سازی انواع مواد غذایی کاربردی شود. همچنین نتایج آزمون رهایش در شرایط شبیه سازی دستگاه گوارش نشان داد میزان رهایش در معده بسیار اندک ونزدیک به صفر وبیشترین میزان رهایش در ابتدای ورود به روده کوچک است که موجب افزایش میزان زیست‌فراهمی این ویتامین می‌شود.شیر به عنوان مدل غذایی سرشار از کلسیم با نانوکپسول‌های حامل ویتامینD3غنی‌سازی شد و آزمونارزیابی حسی نشان داد کهتفاوت معنی داریدر سطح 5 درصد در طعم و بافت شیر غنی‌شده در مقایسه با شیر معمولی وجود ندارد.

کلید واژه‌ها: ویتامینD3، نانو حامل نشاسته، رهایش کنترل شده، مدلسازی، شیر غنی‌شده

فهرست مطالب

1……………………….…………………………………..…….…………………………….فصل اول: مقدمه و اهداف

1-1-ویتامین D…………………………………………………………………………………………………………………………. 1

1-2-انكپسولاسيون…………………………………………………………………………………………………………………… 3

1-2-1-نانو انکپسولاسیون…………………………………………………………………………………………………………  4

1-2-2–مواد  قابل استفاده برای انكپسولاسيون………………………………………………………………………… 4 

 1-2-3-روش‌هایانكپسولاسيون………………………………………………………………………………………………  6

1-3-اهداف…………………………………………………………………………………………..   8

فصل دوم: مروری بر منابع………………………………………………………………………………………………………….  10

2-1-نانو فناوری……………………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-1-2-نانو حامل‌های بیوپلیمری در صنایع غذایی……………………………………………………………………..  11

2-1-3-حامل‌های ویتامینD…………………………………………………………………………………………………….  .15 

2-2-نانو مواد……………………………………………………………………………………………………………………………. 19

2-2-1-نانوذرات……………………………………………………………………………………………………………………….. 20

2-2-1-1-طبقه‌بندی نانوذرات……………………………………………………………………………………………………  20

2-2-1-2-خواص مواد نانومتری…………………………………………………………………………………………………  21

3-2-1-3-روشهایتولیدنانوذرات…………………………………………………………………………………………  24

2-2-2–استفاده از امواج فراصوت برای تولید نانوذرات…………………………….………………………….. 26

2-2-3- نانوذرات نشاسته…………………………………………………………………………………………………….  28

2-2-3-1- ساختار نشاسته…………………………………………………………………………………………………… 28

2-2-3-2- روش‌های تولید نانوذرات نشاسته………………………………………………………………………….. 31

2-2-3-3-کاربرد نانوذرات نشاسته به عنوان حامل در صنایع غذایی……………………………………….. 34

فصل سوم: مواد و روش‌ها……………………………………………………………………………………………………….. 38

3-1-مواد اولیه……………………………………………………………………………………………………………………… 38

3-2- روش‌ها………………………………………………………………………………………………………………………… 39

3-2- 1-تهیه‌ی نانوذرات نشاسته‌ی حامل ویتامینD3………………………………………………………………. 39

3-2-2- تعیین کارایی انکپسولاسیون وبارگذاری انکپسولاسیون……..………………………………… 40

3-2-3-بررسیاندازه،پتانسیلزتاوتوزیعاندازهذرات(PDI)نانوذرات……………………………………. 42

3-2-4-بررسیمورفولوژینانوذرات……………………………………………………………………………………….. 42

3-2-5-بررسیرهایش ویتامینD3درشرایط شبیه‌سازیشده معدهوروده و مدلسازیرهایش………………………………………………………………………………………………………………………………….. 42

3-2-6–آزمون طیف سنجی زیر قرمز تبدیل فوریه……………………………………………..44

3-2-7-بررسی ویژگی حرارتی ……………………………………………………………………………………………  45

3-2-8-آزمون پراش اشعه‌ی ایکس………………………………………………………………………………………..  46

3-2- 9-ارزیابی حسی…………………………………………………………………………………………………………..  46

3-2-10-تجزیه وتحلیل آماری……………………………………………………………………………………………….  46

فصل چهارم : نتایج وبحث………………………………………………………………………………………………………. 48

4-1-ویژگی فیزیکوشیمیایی نانوحامل‌های ویتامینD3…………………………………………………………………………………………………………………  48

4-1-1-اندازه ذرات و توزیع اندازه ذرات(PDI)………………………………………………………………………..  48

4-1-2- پتانسیل زتا……………………………………………………………………………………………………………….  51

4-1-3-کارایی انکپسولاسیون و بارگذاری انکپسولاسیون…………………………………………………………  52

4-1-4- بررسی مورفولوژی……………………………………………………………………………………………………….  54

4-1-5- بررسی کینتیک رهایش ویتامین D3 و مدلسازی…………………………………………………………..  58

4-1-6-طیف‌سنجی زیر قرمز تبدیل فوریه …………………………………………………….                                                        63                                                

4-1-7-آزمون پراش اشعه‌ی ایکس و بررسی ساختار کریستالی……………………………………………………..67

4-1-8- بررسی ویژگی حرارتی………………………………………………………………………………………………… 72

4-1-9-بررسیخواصحسی………………………………………………………………………………………………….  77

فصل پنجم: نتيجه‌گيريوارائهپيشنهاد…………………………………………………………………………………..    80

5-1- نتیجه ‌گیری…………………………………………………………………………………………………………………….  80

5-2- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………………….  82

منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………………  83

 

 

فهرست شکل‌ها

شکل 2-1 ساختمان ملکولی دو شکل عمده ویتامینD…………………………………………………………………………………………….16

شکل 2-2شکلشماتیکازکاویتاسیونصوتیگذرا ………………………………………………………………………………………………. 27

شکل2-3    ساختار خطی آمیلوز با پیوندهای گلیکوزیدی………………………………………………………………………………………  29

شکل  2-4    ساختار منشعب آمیلوپکتین با پیوندهای گلیکوزیدی ……………………………………………………………………….  29

شکل 2-5  سلسلهمراتبساختارنشاسته،ازسطح مولکولیتا گرانول …………………………………………………………………..  31

شکل2-6روشهایمختلفبرایآمادهسازینانوسیستم‌های ‏تحویلبراساس ‏نشاسته……………………………………… 32

شکل 3-1- منحنیکالیبراسیون ‏غلظت ویتامینD3برحسبجذب ‏در n‏ –هگزان………………………………………………..41

شکل 4-1-اندازه ذرات نانوحامل‌های تولید شده………………………………………………………………………………………………………… 50

شکل 4-2- نمودار PDI نانوحامل‌های تولید شد …………………………………………………………………………………………………….  51

شکل4-3- قدرمطلق پتانسیل زتا (تمام مقادیر منفی است)نانوحامل‌های تولید شده ……………………………………………..  52

شکل 4-4- مقایسه‌ی کارایی انکپسولاسیون نانو حامل‌های تولید شده …………………………………………………………………… 53

شکل 4-5- مقایسه‌ی بارگذاری انکپسولاسیون نانو حامل‌های تولید شده………………………………………………………………..  54

شکل 4-6 –تصاویر میکروسکوپ الکترونی نانوذرات نشاسته حامل ویتامینD3…………………………………………….…….  57

شکل 4-7- پروفایل کینتیک رهایش ویتامینDاز نانو حامل های فرمولاسیون‌های مختلف………………………………….  61

شکل 4-8- طیف FT-IR مواد اولیه خالص(نشاسته و ویتامینD )، مخلوط فیزیکی مواد اولیه و نانوذرات حامل ویتامینD در همه‌ی فرمولاسیون‌ها…………………………………………………………………………………………………………………………  66

شکل 4-8- مقایسه‌ی نمودار پراش اشعه‌ی ایکس مواد خالص و مخلوط فیزیکی آن‌ها با نانو حامل‌های ویتامینD در فرمولاسیون‌های مختلف…………………………………………………………………………………………………………………………………………..  71

شکل 4-9- مقایسه‌ی منحنی‌های ترموگرام  نانوحامل‌ها با مخلوط فیزیکی و مواد اولیه خالص در همه‌ی فرمولاسیون‌ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..76

شکل 4-10 نتایجحسیشیرغنیشده…………………………………………………………………………………………………………………..  78

فهرست جدول‌ها

جدول1-1‏‎. -‎خصوصیات‎‎نانو‎‎ذرات‎‎و‎‎اهمیت‎‎اندازه‌گیری‎‎آن‌ها………………………………………………………………………………….  23

جدول 3-1-ترکیبوتوانفراصوتدرفرمولاسیون‌هایمختلف ……………………………………………………………………………  40

جدول 4-1- پارامترهای کینتیکی رهایش و ضرایب تبیین آن‌ها ………………………………………………………………………….. 63

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo