دانلود محصول: خاستگاه نظری بیداری اسلامی (با تأکید بر مباحث اعتقادی)

تعداد 188صفحه در فایل word

چکیده

بیداری اسلامی و احیای هویت دینی موضوعی است که از حدود یک قرن و نیم به این طرف از دوره سیدجمال شروع شده و در واقع حرکتی است که در جهت مواجه با مدرنیته شکل گرفته است. پیرامون این موضوع سوالات زیادی مطرح است. یک سؤال مهم این است که: اعتقادات دینی چه نقشی در شکل­ گیری این مسأله داشته است؟

رساله حاضر با عنوان«خاستگاه نظری بیداری اسلامی با تأکید بر مباحث اعتقادی» تلاش کرده است در حد وسع خود به این سؤال پاسخ دهد. در این تلاش اندک با مراجعه به متون دینی و آثار بیدارگران مسلمان و نقطه نظرات صاحب نظران به نتایج مهمی دست یافته­ایم که عصاره­ی این یافته­ها از این قرار است:

1- اعتقاد به خدا، توحید محوری و تکیه بر حکمت و عدالت الهی جوهر اصلی حرکت بیدارگران در طول تاریخ بشربوده و در نهضت بیداری اسلامی نیز اساسی­ترین نقش را ایفا کرده است. احساسمسؤلیتفردیواجتماعی، احساسقدرتواعتمادبهنفسدینی، شناختواقعیانسان و جهان، حریتووارستگی، آرمانگراییوترکبیهودگی از جمله آثار این اعتقاد است.

2- امامت و بخصوص مهدویت- به عنوان قلب تپنده­ای اسلام راستین- نقش کلیدی در روند بیداری اسلامی دارد. ایمان و التزام به این اصل مانع از اختلاف و انحراف و افتادن مسلمین در دام افراط و تفریط و انواع خرافات و مفاسد فردی و اجتماعی می­گردد. سرزندگی و تحرک، تلاش برای اصلاح خود و جامعه،امیدواری روز افزون نسبت به آینده، انتظار پیروزی نهایی صالحان و تحقق جامعه ایدآل قرآنی و در یک کلمه عزت جهانی اسلام، مصادیق دیگری از نقش آفرینی اعتقاد به این اصل سازنده است.

3-اعتقادبه معاد (که بعدازتوحيدمهمترينمسألهدينى است)نقش بسیار مهم در بیداری و تحول معنوىانساندارد.نتایج که در پرتو این اعتقاد نصیب انسان می­شود عبارت است از: تقویت اراده و انگیزه، مسئولیت­پذیری، اخلاص­مندی، وجدان­ کاری، پویایی و احساس نشاط در زندگی؛ دور شدن از آلودگی­ها، غفلت­ها و بیهوده کاری­های دنیایی؛ آسان­شدنِ­ دل­کندن­ از جاذبه­های­لغزنده­ی­مادی؛ تکلیف­مداری و تعهد دینی؛ خدمت رسانی به محرومان و برادران ایمانی؛ صبوری در محنت­های زندگی؛ اشتیاق­ به ایثار و فداکاری و آرزوی شهادت و جانبازی، برخوردار شدن از مواهب بی­حساب آن جهانی و در نتیجه­ رسیدن به فلاح و رستگاری و مصاحبت با مقربان الهی.

4- تما آموزه­های قرآنی و نبوی خاصیت هدایتی و بیدارگری دارد که اعتقاد به هر­ کدام آنها از جمله: اعتقاد به تکلیف، حاکمیت الهی، قیام علیه ظالم و حمایت از مظلوم ، امر به معروف و نهی از منکر و… آثار سازنده­ی فردی و اجتماعی به همراه دارد. برخی آن آثار از این قبیل است: تربیت و خود سازی، خلوص و هدف­مندی، حرّيتوآزادگي،اعتماد به نفس و عزت­مندي،مجاهدت و تلاش ورزی، تعهدو التزام به مسئولیت­های دینی، طاغوتستیزی و نفیسلطه­گری، كمكبهمظلوم و عدالتگستری، محافظتازدین و عمل­گرایی، مبارزه با فقر و جهل و فساد و عقب­ ماندگی و…

5- پیشنهاد می­شود اولاً این پروژه توسط محققان عمق بخشیده و تکمیل شود و ثانیاً نقش کاربردی و هدایتی سایر آموزه­های­دینی نیز استخراج و عملیاتی گردد.ضمناًدر ساماندهی این اثر از حدود130 منبع کلامی، تفسیری، سیاسی و… استفاده شده است.

واژه­گان کلیدی

بیداری ­اسلامی،بعد­ نظری، اعتقادات، تعالیم قرآنی، خدا، صفات­ خدا، دین، ایمان، امام، معاد، تکلیف، حاکمیت، امر به معروف و نهی از منکر.