جایگاه هویت در اندیشه داریوش شایگان و عبدالحسین زرین¬کوب: رویکرد تطبیقی

                                                        فهرست مطالب

 

فصل اول: کلیات

1.کلیات پژوهش

1-1.بیان مسئله……………………………………………………………………………………………………………………………………………10

1-2.سؤال­های پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………….14

1-3.ادبیات پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………….14

1-4.فرضیه­های پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………15

1-5.اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………16

1-6.سازماندهی پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………16

فصل دوم: درباره­ی روشنفکری و هویت

الف) بخش اول

1.تعریف واژه­ی روشنفکری…………………………………………………………………………………………………………………………….19

2.تعریف مفهومی روشنفکر……………………………………………………………………………………………………………………………21

3.ماکس وبر و روشنفکر دانشمند………………………………………………………………………………………………………………….27

ب)بخش دوم: گونه شناسی جریان­های روشنفکری در ایران

1.معیارهای خاستگاه طبقاتی و پایگاه اجتماعی………………………………………………………………………………………….29

2.معیار مشرب فکری……………………………………………………………………………………………………………………………………29

3.دوره­بندی نسلی………………………………………………………………………………………………………………………………………..30

4.رویکرد به غرب و مدرنیته………………………………………………………………………………………………………………………..30

5.رویکرد به دین و مذهب…………………………………………………………………………………………………………………………..30

6.بر اساس موضع­گیری در برابر حکومت و سیاست…………………………………………………………………………………..31

ج)بخش سوم: روشنفکران بومی گرا

د)بخش چهارم: درباره­ی هویت و هویت فرهنگی

1.تعریف هویت……………………………………………………………………………………………………………………………………………..47

2.هویت ملی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….47

3.هویت فرهنگی……………………………………………………………………………………………………………………………………………48

خلاصه­ی فصل………………………………………………………………………………………………………………………………………………50

فصل سوم: مبانی نظری اندیشه­ی داریوش شایگان و عبدالحسین زرین­کوب

بخش اول)مبانی شایگان…………………………………………………………………………………………………..116

1.علقه­ی شایگان به شرق و معنویت شرقی…………………………………………………………………………………………………117

2.تاثیرپذیری از تفکر انتقادی………………………………………………………………………………………………………………………120

3.تاثیرپذیری از جنبش­های اجتماعی ………………………………………………………………………………………………………..122

4.پدیده­ی فردید…………………………………………………………………………………………………………………………………………..123

بخش دوم)مبانی فکری زرین­کوب…………………………………………………………………………………….125

1.علاقه­ی زرین­کوب به فرهنگ ایران باستان………………………………………………………………………………………………126

2.تأثیرپذیری از فلسفه­ی نظری تاریخ و تاریخ مؤثر…………………………………………………………………………………….128

3.مقابله با جریان چپگرا و رادیکال………………………………………………………………………………………………………………130

فصل چهارم: زندگینامه و آثار

الف) زندگی و آثار داریوش شایگان

1.زندگینامه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….42

2.آثار و مکتوبات…………………………………………………………………………………………………………………………………………….44

ب) زندگی و آثار عبدالحسین زرین­کوب

1.زندگینامه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………49

2.آثار و مکتوبات…………………………………………………………………………………………………………………………………………….52

خلاصه­ی فصل……………………………………………………………………………………………………………………………………………….56

فصل چهارم: ایرانیت و هویت

بخش اول) فرهنگ قومی ایران در اندیشه داریوش شایگان

1.تفکر ایرانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..61

2.هنر ایران………………………………………………………………………………………………………………………………………………………64

3.جایگاه شعر در شکل­دهی به هویت ایرانی…………………………………………………………………………………………………..66

بخش دوم) فرهنگ قومی ایران در اندیشه عبدالحسین زرین­کوب

1.استمرار فرهنگ ایرانی و ابدیت ایران…………………………………………………………………………………………………………71

2.آسان­گیری در عقاید و عدالت­جویی…………………………………………………………………………………………………………..72

3.فرهنگ تلفیقی و تکثرگرایی………………………………………………………………………………………………………………………73

4.فرصت­جویی و اغتنام وقت………………………………………………………………………………………………………………………….75

5.اعتقاد به آزادی اراده…………………………………………………………………………………………………………………………………..76

خلاصه فصل

فصل پنجم: اسلام و هویت

بخش اول) اسلامیت در اندیشه شایگان

1.هویت اسلامی………………………………………………………………………………………………………………………………………………79

2.اسلام به مثابه سنت، اسلام به مثابه ایدئولوژی…………………………………………………………………………………………..81

بخش دوم) اسلامیت در اندیشه زرین­کوب

1.اسلام در ایران……………………………………………………………………………………………………………………………………………..84

2.جایگاه اسلام در فرهنگ ایران…………………………………………………………………………………………………………………….87

اهمیت ادبیات در اندیشه زرین­کوب……………………………………………………………………………………………………………….90

1.ادبیات سنتی و عرفانی………………………………………………………………………………………………………………………………..91

2.ملزومات ادبیات جدید…………………………………………………………………………………………………………………………………96

خلاصه­ی فصل………………………………………………………………………………………………………………………………………………..97

فصل ششم: هویت ایرانی و غرب

بخش اول)غرب در اندیشه زرین­کوب…………………………………………………………………………………101

مراحل تحول فکری شایگان از غرب­ستیزی تا مدرنیته جهان­شمول………………………………………………………….101

1.شایگان متقدم و غرب……………………………………………………………………………………………………………………………….102

2.شایگان متأخر و مسئله­ی غرب…………………………………………………………………………………………………………………103

بخش دوم)غرب در اندیشه زرین­کوب

مراحل تحول فکری زرین­کوب از رویکردی انتقادی تا پذیرش نوگرایی……………………………………………………..108

1.رویکردی انتقادی به غرب و استعمار غربی………………………………………………………………………………………………108

2.نوگرایی در اندیشه زرین­کوب……………………………………………………………………………………………………………………109

3. جایگاه غرب در فرهنگ ایران………………………………………………………………………………………………………………….112

خلاصه­ی فصل……………………………………………………………………………………………………………………………………………..115

فصل هفتم: مبانی نظری اندیشه داریوش شایگان و زرین­کوب

بخش اول)مبانی فکری شایگان………………………………………………………………………………………….116

1.علقه­ی شایگان به شرق و معنویت شرقی…………………………………………………………………………………………………117

2.تاثیرپذیری از تفکر انتقادی………………………………………………………………………………………………………………………120

3.تاثیرپذیری از جنبش­های اجتماعی و ضد فرهنگ…………………………………………………………………………………..122

4.پدیده­ی فردید…………………………………………………………………………………………………………………………………………..123

بخش دوم)مبانی فکری زرین­کوب…………………………………………………………………………………….125

1.علاقه­ی زرین­کوب به فرهنگ ایران باستان……………………………………………………………………………………………..126

2.تأثیرپذیری از فلسفه­ی نظری تاریخ و تاریخ مؤثر…………………………………………………………………………………..128

3.مقابله با جریان چپگرا و رادیکال…………………………………………………………………………………………………………….130

فصل هشتم: نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………..136

منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………….142