%41تخفیف

دانلود پروژه:تهيه هیدروژل درجا تشکيل شونده (تزریق شدنی) از صمغ طبيعي کتيرا و استفاده از آن در مهندسي بافت غضروف

تعداد174 صفحه در فایل word

رساله دكتري مهندسي شيمي- بيوتكنولوژي

تهيه هیدروژل درجا تشکيل شونده (تزریق شدنی) از صمغ طبيعي کتيرا و استفاده از آن در مهندسي بافت غضروف

چكيده

کتیرا صمغی طبیعی با کاربرد گسترده در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی است، اما تاکنون پژوهش‌های اندکی درباره امکان استفاده از آن در سامانه‌های نوین زیست‌پزشکی انجام شده است. در این پژوهش تلاش شد بر مبنای روش‌های اصلاح خواص پلیمرهای طبیعی، یک سامانه درجا تشکیل شونده از کتیرا تهیه شود و در ادامه این هیدروژل برای استفاده در مهندسی زیست‌پزشکی و به طور خاص مهندسی بافت غضروف ارزیابی شود. در ابتدا عامل‌دارسازی صمغ کتیرا با تیرامین با دو روش مختلف بر روی گروه‌های اسیدی و متیل‌استری کتیرا انجام و ويژگي‌هاي کتیرا و كتيراي عامل‌دار ارزيابي شد. برای تهیه هیدروژل، آنزیم هرس رادیش پراکسیداز و هیدروژن پراكسيد با محلول پلیمر عامل‌دار مخلوط شد. هیدروژل بدست آمده از نظر ساختار، زمان ژل شدن، رفتار تورمی و تخریب‌پذیری در محیط برون‌تني و رفتار رئولوژیکی ارزیابی شد. در این مرحله اثر نوع کتیرای استفاده شده، روش و میزان عامل‌دارسازی، غلظت محلول پلیمری، هیدروژن پراكسيد و آنزیم بر ویژگی‌های هیدروژل بررسی شد. هم‌چنين برای بهبود خواص هیدروژل، کاهش وزن مولکولی کتیرا با تابش‌دهی گاما و آمیزه‌سازی با ژلاتین عامل‌دار شده با تیرامین، مطالعه شد. در ادامه براي ارزيابي امکان استفاده از سامانه تهیه شده به عنوان داربست درجا تشکیل شونده در مهندسی بافت غضروف، آزمون‌هاي برون‌تنی توانايي زنده ماندن و تمايز غضروفي سلول‌های بنیادی مزانشیمی انسانی کپسوله شده در داربست انجام شد. کتیرا و کتیرای عامل‌دار در غلظت‌های کمتر از 05/0 درصد وزنی حجمی دارای اثر مثبت بر رشد سلول‌های مطالعه شده بودند. با افزودن عوامل تشکیل ژل به محلول کتیرای عامل‌دار، در اثر ایجاد پیوند کوالانسی بین گروه‌های فنولی، هیدروژل شکل گرفت. خصوصیات تورمی و رئولوژیکی و زمان تشکیل هیدروژل یاد شده با تغییر پارامترهای واکنش قابل تنظیم بود. زمان ژل شدن، قابل تنظيم در زمان كمتر از يك دقيقه بود. همچنین درجه تورم تعادلی هیدروژل، در محدوده 1000-3000 درصد بود. با توجه به نتایج آزمون‌های رئولوژیکی، هیدروژل تهیه شده از کتیرای عامل‌دار، هیدروژلی نرم و کشسان با مدول ذخیره کمتر از 1000 پاسکال بود. با استفاده از تابش گاما، امکان افزایش غلظت محلول پلیمری و در نتیجه افزایش مدول ذخیره هیدروژل تا حدود 1300 پاسکال ایجاد شد. هم‌چنين آمیزه‌سازی با ژلاتین عامل‌دار موجب افزایش مدول ذخیره هیدروژل تا حدود 1200 پاسکال شد. آزمون توانايي زنده ماندن سلول‌های کپسول شده در هیدروژل نشان داد، در شرایط مناسب تشکیل، بیش از 90% سلول‌ها در حین فرآیند کپسوله کردن توانايي زنده ماندن خود را حفظ می‌کنند و در مدت زمان 21 روز گرماگذاری، بیش از 75% از سلول‌ها زنده می‌مانند. هم‌چنين نتیجه تمایز برون‌تنی سلول‌های كپسوله شده در هیدروژل نشان داد، تمایز سلولی برای سلول‌های کپسول شده در هیدروژل رخ داده است.

واژگان كليدي: كتيرا؛ هيدروژل درجا تشكيل شونده؛ ژل شدن آنزيمي؛ آنزيم هرس راديش پراكسيداز؛ هيدروژن پراكسيد؛ کاربردهای زيست‌پزشكي؛ مهندسي بافت غضروف

فهرست مطالب

فصل1- مقدمه.. 1

1-1 تعريف مسئله.. 2

1-2 ضرورت پژوهش.. 6

1-3 اهداف.. 7

1-4 چگونگي تنظيم و نگارش رساله.. 8

فصل2- مروری بر ادبيات موضوع.. 9

2-1 سامانه‌هاي درجا تشكيل شونده.. 10

2-1-1 انواع سامانه‌هاي درجا تشكيل شونده.. 10

2-2 كتيرا.. 16

2-2-1 ساختار شیمیایی کتیرا.. 17

2-2-2 خواص فیزیکی کتیرا.. 23

2-2-3 خواص رئولوژیکی کتیرا.. 24

2-2-4 خواص زیستی کتیرا.. 26

2-2-5 کاربردهای کتیرا.. 27

2-2-6 امكان اصلاح خواص و استفاده از کتیرا در سامانه‌هاي نوين زيست‌پزشكي.. 28

2-3 مهندسی بافت غضروف.. 31

2-4 سامانه‌هاي درجا تشكيل شونده و استفاده از آن‌ها در مهندسي بافت و رهایش دارو با تاكيد بر بافت غضروف.. 33

2-4-1 ژل شدن آنزیمی.. 40

فصل3- مواد و روش‌ها.. 44

3-1 مواد.. 46

3-2 تجهيزات مورد استفاده.. 48

3-3 آماده‌سازی و خالص‌سازی کتیرا.. 48

3-4 عامل‌دارسازی با تيرامين.. 49

3-5 خصوصيت‌سنجي كتيرا و کتیرای عامل‌دار.. 51

3-5-1 آزمون‌های شیمیایی.. 51

3-5-2 ارزيابي سميت برون‌تني.. 51

3-5-3 رفتار رئولوژيكي.. 52

3-5-4 تعيين درصد وزنی بخش محلول و نامحلول.. 53

3-6 تهیه هیدروژل.. 53

3-6-1 كپسوله كردن سلول‌ها در هیدروژل و تعویض محیط در دوره کشت یا تمایز.. 54

3-7 بررسی ویژگی‌های هیدروژل.. 55

3-7-1 زمان ژل شدن.. 55

3-7-2 رفتار تورمي هيدروژل.. 55

3-7-3 تخريب‌پذيري برون‌تني هيدروژل.. 56

3-7-4 ريخت‌شناسي هيدروژل.. 56

3-7-5 رفتار رئولوژيكي هيدروژل.. 56

3-7-6 توانايي زنده ماندن سلولي.. 57

3-8 اصلاح خواص هيدروژل.. 58

3-8-1 كاهش وزن مولكولي.. 58

3-8-2 آمیزه سازی.. 59

3-8-3 تهیه كوپليمر حساس به گرماي كتيرا- پلي‌وينيل‌كاپرولاكتام   60

3-9 تمايز سلول‌هاي مزانشيمي به سلول‌هاي كندروسيت در محيط برون‌تني   61

3-9-1 بررسي ميزان بيان ژن‌هاي مربوط به تمايز به سلول‌هاي غضروف‌ساز   62

3-9-2 رنگ آميزي گلوكزآمينوگليكان.. 63

3-10 طراحي آزمايش و تحليل آماري داده‌ها.. 63

فصل4- نتايج و بحث.. 64

4-1 ویژگی‌های كتيرای خام.. 65

4-2 عامل‌دارسازی کتیرا با گروه تیرامین.. 66

4-2-1 عامل‌دارسازی کتیرا از جایگاه کربوکسیلی.. 66

4-2-2 عامل‌دارسازی کتیرا از جایگاه متیل استری.. 70

4-2-3 تعيين ويژگي‌هاي كتيراي عامل‌دار شده با گروه تيراميني   73

4-3 تهیه هیدروژل درجا تشکیل شونده آنزیمی.. 77

4-4 بررسی ویژگی‌های هیدروژل.. 80

4-4-1 زمان ژل شدن.. 80

4-4-2 رفتار تورمی و تخریب‌پذیری برون‌تنی.. 82

4-4-3 ريخت‌شناسي.. 87

4-4-4 خواص رئولوژيكي هيدروژل.. 88

4-5 اصلاح خواص.. 91

4-5-1 کاهش وزن مولکولی.. 91

4-5-2 آمیزه‌سازی.. 94

4-5-3- کوپلیمر پیوندی کتیرا-پلی‌وینیل کاپرولاکتام.. 95

4-6 سميت برون‌تني و توانايي زنده ماندن سلو‌هاي کپسوله شده در هيدروژل   97

4-7 تمایز سلولي برون‌تنی.. 100

4-9- رهایش داروی بارگذاری شده.. 104

4-9 جمع‌بندي.. 106

فصل5- نتيجه‌گيري و پيشنهادها.. 109

5-1 نتيجه‌گيري.. 110

5-2 پيشنهادها.. 112

مراجع.. 113

پيوست‌ها   130

فهرست شکل‌ها

شكل ‏2–1 نماي كلي واكنش اتصال گروه آمين با كربوكساميد كاتاليز شده توسط گلوتاميناز.. 13

شكل ‏2–2 نماي كلي واكنش آنزيمي انجام شده توسط تيروزيناز.   14

شكل ‏2–3 ساختار زیر واحدهای مونومری تشکیل دهنده صمغ کتیرا   18

شكل ‏2–4 ساختار شیمیایی آرابینوگالاکتان.. 19

شكل ‏2–5 ساختار شیمیایی تراگانتیک اسید.. 20

شكل4-1 نماي كلي واكنش عامل‌دارسازي كتيرا از جايگاه كربوكسيلي با تيرامين.. 67

شکل 4-2 تصویر آزمون طیف‌سنجی رزونانس مغناطيسي هسته پروتون بخش محلول کتیرای شاهرود و کتیرای شاهرود عامل‌دار شده از جایگاه کربوکسیلی   69

شكل 4-3 نمودار جذب فرابنفش كتيرا و كتيراي عامل‌دار شاهرود ، ژلاتین و ژلاتين عامل‌دار.. 70

شكل 4-4 نمودار واسنجی (کالیبراسیون) غلظت تیرامین در مقابل میزان جذب   70

شکل 4-5 طیف‌سنجی فرو سرخ کتیرای اصفهان خام و عامل‌دار شده از جایگاه متیل‌استری.. 72

شكل 4-6 نمودار تغيير گرانروي در اثر تغيير تنش برشي كتيراي خام و عامل‌دار اصفهان.. 73

شكل 4-7 نمودار تغييرات مدول افت و ذخيره محلول کتیرای خام و عامل دار اصفهان.. 74

شکل4-8 اثر غلظت کتیرا و کتیرای عامل‌دار شاهرود بر توانايي زنده ماندن سلول‌ها.. 75

شکل4-9 اثر غلظت کتیرا و کتیرای عامل‌دار اصفهان بر توانايي زنده ماندن سلول‌ها.. 75

شکل 4-10 نمای کلی واکنش تشکیل هیدروژل با واکنش آنزیمی از محلول کتیرای عامل‌دار.. 78

شکل ‏4-1 سازوکار تشکیل سامانه هيدروژلي درجاتشکيل شونده از زنجیره پلی‌ساکاریدی عامل‌دارشده با گروه فنولي در حضور هيدروژن پراكسيد و آنزيم هرس‌رادیش‌پراكسيداز.. 79

شکل 4-12 زمان ژل شدن کتیرای عامل‌دار شاهرود.. 81

شکل 4-13 زمان ژل شدن کتیرای عامل‌دار اصفهان.. 82

شکل4-14 رفتار تورمی هیدروژل مرطوب تهیه شده از کتیرای عامل‌دار شاهرود در بافر فسفات.. 84

شکل4-15 رفتار تورمی هیدروژل مرطوب تهیه شده از کتیرای عامل‌دار اصفهان در بافر فسفات.. 85

شکل 4-16 رفتار تورمی هیدروژل تهیه شده از کتیرای عامل‌دار اصفهان در غلظت‌های مختلف آنزیم پکتیناز در بافر فسفات.. 86

شكل 4-17 تصوير میکروسکوپ الکترونی هیدروژل درجا تشکیل شونده   88

شكل 4-17 رفتار رئولوژيكي هيدروژل تهیه شده از كتيرای عامل‌دار شاهرود   89

شکل 4-18 رفتار رئولوژیکی هیدروژل تهیه شده از کتیرای عامل‌دار شاهرود   90

شكل 4-19 تصوير طيف‌سنجي فروسرخ كتيراي شاهرود و كتيراي شاهرود تابش داده شده با پرتو گاما.. 92

شكل 4-20 اثر تابش‌دهي با پرتو گاما بر خصوصيات هيدروژل تهيه شده از كتيراي عامل‌دار شاهرود.. 93

شکل 4-21 رفتار رئولوژیکی هیدروژل تهیه شده از آمیزه کتیرای عامل‌دار شاهرود و ژلاتین عامل‌دار.. 95

شکل 4-22 انتقال فاز محلول کوپلیمر پیوندی کتیرا-پلی‌وینیل کاپرولاکتام با تغییر دما.. 96

شکل 4-23 توانايي زنده ماندن سلول‌های مزانشیمی کپسول شده در هیدروژل تهیه شده از کتیرای عامل‌دار شاهرود.. 98

شکل 4-24 تصویر گرفته شده از سلول‌های کپسول شده در هیدروژل تهیه شده از کتیرای عامل‌دار اصفهان.. 99

شکل 4-25 تصویر رنگ‌آمیزی MTT هیدروژل حاوی سلو‌ل‌های مزانشیمی   100

شکل 4-26 تصویر ژل الکتروفورز آگارز مربوط به بیان ژن‌های تمایزی کندروسیت.. 101

شكل 4-27 تصوير رنگ آميزي h&e. 103

شکل 4-28 تصویر رنگ‌آمیزی گلوکزآمینوگلیکان.. 103

فهرست جدول‌ها

جدول 2-1 تعدادی از معروف‌ترين گونه‌هاي گیاه ترشح کننده صمغ كتيراي ايراني.. 17

جدول 2-2 شش گونه مهم کتیرای ایرانی.. 22

جدول 2-3- درصد وزنی مواد مختلف تشکیل دهنده صمغ بدست آمده از گونه‌های مختلف کتیرای ایرانی.. 23

جدول ‏2‑4 تعدادی از ژل‌های درجا تشکیل شونده تهیه شده از پلیمرهای سنتزی   34

جدول 2-5 تعدادی از داربست‌های درجا تشکیل شونده استفاده شده در مهندسی بافت غضروف.. 35

جدول 3-1 نماي كلي مسير پژوهش.. 46

جدول 3-2 تجهیزات مهم آزمایشگاهی استفاده شده.. 48

جدول 3-3 مشخصات پرایمرهای استفاده شده در مطالعه حاضر.. 62

جدول 4-1 برخی ویژگی‌های کتیراهای سه گونه مطالعه شده در این پژوهش   66

جدول 4-2 ميزان عامل‌دارسازي كتيراي شاهرود از جايگاه کربوکسیلی   68

جدول 4-3 درجه تورم تعادلي هيدروژل تهيه شده از كتيراي عامل‌دار شاهرود   87

جدول4-4 اثر تابش‌دهي با پرتو گاما بر حلاليت كتيرا و كتيراي عامل‌دار شاهرود.. 92

جدول 4-5 مقايسه ويژگي‌هاي هيدروژل درجا تشكيل شونده تهيه شده از كتيرا و ديگر پليمرهاي عامل‌دار.. 107

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo