%34تخفیف

دانلود:تقیّه و جایگاه آن در فقه سیاسی

چکیده

تعداد 172 صفحه فایل word قابل ویرایش

Site: www.filenaab.ir

موضوع مورد تحقیق در این رساله «تقیّه و جایگاه آن در فقه سیاسی» است. و مسأله آن این است که حقیقت تقیه چیست؟ و جایگاه و ابعاد تقیّه حکومتی در فقه سیاسی چگونه است؟

مباحث این تحقیق در یک مقدمه و چهار فصل تنظیم شده است و بعد از ذکر مطالب مقدماتی در فصل اول مفهوم، فلسفه تقیّه و مبانی مشروعیّت آن تبیین و تشریح شده و در فصل دوم انواع تقیّه و کارکردهای آن در ابعاد سیاسی و اجتماعی بیان گردیده و در فصل سوم تقیّه حکومتی و جایگاه و ابعاد آن در فقه سیاسی مورد بررسی و تبیین قرار گرفته و فصل پایانی اختصاص به قلمرو تقیّه و دامنه آن در عرصه فقه سیاسی دارد.

تقیّه در بعد سیاسی یک نوع پوشش امنیتی و یک نوع تاکتیک خردمندانه‌ای ،برای صیانت ذات و حفظ اهداف در رسیدن به آرمان‌های بلند اجتماعی و دینی است. تقیّه از جایگاه رفیعی در منابع دینی برخوردار، و دارای مبنا و پایگاه شرعی است، که خداوند آن را در قرآن تشریع نموده و روایات فراوانی از اهل بیت عصمت و طهارت ♣ دراین زمینه وارد شده است. وضعیت تقیّه در ادوار مختلف جریان یکنواختی نداشته است بلکه همواره بر اساس اقتضائات و شرایط، شکل و فرم متناسب به خود گرفته است. ولذا احکام آن نیز متفاوت شده.

و از آن‌جا که ابتلای امامان معصوم ♣ و شیعیان به حکومت‌های جائر و ضرورت رابطه با حاکمان جور در طول تاریخ مطرح بوده به این مسأله از زوایای گوناگون توجه شده و راه کارهای راهبردی توسط پیشوایان دینی ارائه گردیده است و یکی از مؤثرترین شیوه‌های برخورد با حاکمان جور تقیّه بوده که شیعه توانست در چارچوب آن به حیات سیاسی و اجتماعی و مذهبی خود ادامه دهد.

کلید واژه‌های این تحقیق، عبارتند از: «تقیّه، فقه، سیاست، فقه سیاسی»

فهرست مطالب

تقدیر و تشکر……………………………………………………………………………………………….

اهداء…………………………………………………………………………………………………………….

چکیده………………………………………………………………………………………………………….

مقدمه ……………………………………………………………………………………….1

الف) تبیین موضوع 1

ب) ضرورت بحث 1

ج) اهداف تحقیق 2

د) سابقه پژوهش( پیشینه تقیّه پژوهی) 3

ھ) روش تحقیق و گرد آوری اطلاعات 5

و) سوال اصلی تحقیق 5

ز) سوال‌های فرعی تحقیق 5

ح) فرضیه‌های تحقیق.. 6

ط) تعریف واژه های کلیدی.. 6

1- تقیّه. 6

2- فقه. 7

3- سیاست.. 7

4- فقه سیاسی. 7

فصل اول مفاهیم و کلیات

الف) مفاهیم تقیّه 9

1- تعریف لغوی تقیّه 9

2- بررسی مفهوم تقیّه. 10

3- جمع‌بندی.. 10

4- تعریف اصطلاحی تقیّه 11

4-1 تعریف اصطلاحی تقیّه« از دیدگاه امامیّه». 11

4-2 تعریف اصطلاحی تقیّه از منظر اهل سنّت.. 12

4-3 نقد و بررسی دیدگاه‌های شیعه و عامه در تعریف تقیّه. 13

4-4 جمع‌بندی تعاریف 14

ب) فلسفه تقیّه 15

فلسفه وجود تقیّه در دین. 15

ج) تمایز تقیّه با نفاق و دورغگویی 17

تعریف نفاق. 19

معنای تقیّه. 20

تفاوت تقیّه با دروغ. 21

حکم اوّلی و ثانوی.. 21

د) تمایز تقیّه با تساهل و تسامح 25

تاریخچه تقیّه 26

الف: تقیّه پیش از اسلام 26

1- تقیّه شیث.. 26

2- تقیّه حضرت ابراهیم 27

3- تقیّه یوسف.. 28

4- تقیّه اصحاب کهف.. 28

5- مؤمن آل فرعون. 29

ب) تقیّه بعد از اسلام 30

1- تقیّه سیاسی پیامبر اکرم … 30

2- تقیّه ابوطالب.. 30

3- عمّار یاسر. 30

4- تقیّه سیاسی حضرت علی ☻… 31

مبانی مشروعیّت تقیّه 32

مشروعیّت تقیّه سیاسی در قرآن. 32

تقیّه سازنده 38

مبانی مشروعیّت تقیّه در روایات اهل‌بیت ♣.. 39

الف) روایاتی که مشروعیّت و رجحان تقیّه را بیان می‌کند 39

ب) روایاتی که دلالت بر وجوب تقیّه دارد 40

چند نکته در رابطه با روایات تقیّه. 41

مشروعیّت تقیّه از نظر عقل 42

1- دفع ضرر. 42

2- تقدیم اهم بر مهم 43

4- سیره متشرعه. 44

مشروعیّت تقیّه از نظر علمای امامیّه و اهل سنّت 44

الف) مشروعیّت تقیّه از نظر علمای امامیّه. 44

ب) تقیّه از دیدگاه علمای اهل سنّت.. 47

جمع‌بندی.. 48

فصل دوم: انواع تقیّه و کارکردهای آن در ابعاد سیاسی و اجتماعی

اقسام تقیّه 53

الف- تقیّه خوفی 54

در تقیّه، خوف شخصی ملاک است یا خوف نوعی. 55

تقیّه در سیره‌ی انبیاء. 57

حفظ دین. 57

حفظ جان خود و دیگران. 59

حفظ مال. 63

حفظ آبرو. 65

تعارض تقیّه با امر به معروف و نهی از منکر. 66

ب- تقیّه مداراتی 68

دیدگاه امام خمینی ◙ درباره تقیّه مداراتی. 70

فلسفه تقیّه مداراتی. 70

مبانی فقهی تقیّه مداراتی. 71

حفظ وحدت و یکپارچگی مسلمان. 73

ایجاد توسعه سیاسی برای شیعیان. 76

حفظ آبروی مذهب تشیّع. 80

ادای حقوق مسلمانان و هم‌زیستی مسالمت آمیز. 81

تأمین امنیّت.. 83

ج- تقیّه کتمانی 87

کتمان اسرار و حفظ مکتب تشیّع. 92

تقویت مبارزه پنهانی. 97

عدم آگاه شدن دشمن از امکانات و توانمندی‌های جبهه‌ی مخالف.. 100

آمادگی جهت یک مبارزه پایدار. 103

نفوذ در دشمن و پی بردن به اسرار آن. 105

زمینه‌سازی جهت حکومت مشروع. 108

فصل سوم: تقیّه حکومتی جایگاه و ابعاد آن در فقه سیاسی

جایگاه تقیّه در حکومت مشروع و نامشروع 112

مفهوم مشروعیّت.. 113

ملاک مشروعیّت حکومت.. 113

ملاک مشروعیّت حکومت از دیدگاه تشیّع. 114

مشروعیّت حکومت از دیدگاه اهل تسنّن. 115

نقش مردم در حکومت اسلامی. 115

تقیّه در انواع حکومت‌ها 116

تقیّه در حکومت نامشروع. 118

تقیّه در حکومت مشروع. 121

حقوق شهروندی در حکومت نامشروع. 122

حق تمرد و سرپیچی. 123

نظریه سیاسی اهل سنّت.. 123

دلیل اول : ادله نقلی حرمت تمرد 124

نقد و بررسی ادله نقلی حرمت تمرد 124

دلیل دوم : برهان عقلی حرمت تمرد 125

نقد و بررسی برهان عقلی حرمت تمرد 126

وجوب حفظ نظام از نظر امامیّه و اهل سنّت.. 127

حفظ نظام در کاربرد فقهی. 127

بررسی احتمال اول: وجوب حفظ حکومت.. 128

بررسی احتمال دوم: حفظ نظام اجتماعی و نظم عمومی. 128

بررسی احتمال سوم: حفظ نظام به معنای حفظ کیان اسلام 129

موارد تزاحم و حفظ نظام اجتماعی با نظام سیاسی. 130

حق تمرد در حکومت‌های مشروع و نامشروع از نظر امامیّه 131

الف) حق تمرد در حکومت نامشروع. 131

ب) حق تمرد در حکومت مشروع. 132

زندگی در حکومت جور 134

الف) موارد حرمت همکاری با حاکم جائر. 134

ب) موارد جواز همکاری با حاکم جائر. 138

جمع‌بندی.. 143

تقیّه و عدم سازش با حکومت جور 145

مسؤلیت‌پذیری در دستگاه حکومت جور 147

تقیّه در عرصه سیاست خارجی 150

الف) دفاع از موجودیت اسلام 151

ب) بسط و گسترش اندیشه اسلامی. 151

ج) حفظ اسرار کشوری.. 152

فصل چهارم: قلمرو و دامنه تقیّه در عرصه فقه سیاسی

دامنه تقیّه در قران 155

الف) دلالت آیاتی که لفظی و ظاهری است. (مطابقی) 155

ب)دلالت آیات به نحو تضمّنی. 156

ج) آیاتی که دلالت آن‌ها بر تقیّه تفسیر به باطن است. 156

جمع‌بندی.. 158

دامنه تقیّه در روایات 159

موارد عدم جواز تقیّه در روایات.. 160

بررسی و جمع‌بندی.. 163

بررسی روایات.. 165

دامنه تقیّه از نظر عقل 166

دامنه تقیّه از دیدگاه فقها 167

1- واجب و محرماتی که در نظر شارع بسیار اهمیّت دارند 167

2- قتل النفس از نظر علما 169

3- برائت از اهل البیت ♣.. 171

قلمرو تقیّه از دیدگاه امام خمینی ◙.. 174

موارد استثناء شده از تقیّه. 175

سیره عملی امام خمینی ◙ در تقیّه. 176

استراتژی تقیّه و قلمرو آن 178

نتیجه……………………………………………………………………………… 181

فهرست منابع و مآخذ………………………………………………………………………….. 184

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo