%31تخفیف

دانلود: تبیین مفاهیم، پیشینه و چگونگی استناد به فقه در آراء کیفری

تعداد244صفحه در فایل word

قبل از پرداختن به مباحث اصلی، لازم است مباحث مقدماتی که شناخت آنها برای بررسی و تحلیل دقیق موضوع پژوهش ضروری به نظر می­رسند، مطرح شوند. از این رو فصل نخست به این امر اختصاص داده شده و در دو مبحث مجزا به آن پرداخته می­شود.

مبحث نخست عهده­دار تبین مفاهیم و پیشینه­ی استناد به فقه است. بر این اساس در گفتار نخست، مفاهیم اصلی و مرتبط با پژوهش در دو قسمت جداگانه تبیین می­شوند و در گفتار دوم پیشینه­ی استناد به فقه در دو مقطع زمانی قبل و بعد از انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار می­گیرد.

مبحث دوم نیز به بررسی چگونگی استناد به فقه در آراء کیفری اختصاص دارد. بدین منظور در گفتار نخست، برخی از مواردی که در مواقع سکوت قانون به فقه استناد شده، بیان می­شود و در گفتار دوم آرائی که در آن­ها با وجود قانون به فقه استناد شده، آورده می­شود. لازم به ذکر است که در گفتار دوم استناد به فقه در طول و عرض قانون به تفکیک بیان خواهد شد.

فهرست مطالب:

مقدمه أ

1- طرح مسئله أ

2- انگیزه ی انتخاب موضوع ب

3- ضرورت تحقیق ب

4- پیشینه ی تاریخی پژوهش ج

5-  سؤالات د

1-5- سؤال اصلی د

2-5- سؤالات فرعی د

6- فرضیه ی اصلی ه

7- روش تحقیق ه

8- نوع تحقیق ه

9- محدودیت ها و تنگناهای تحقیق ه

10- طرح کلی پایان نامه و

فصل نخست: تبیین مفاهیم، پیشینه و چگونگی استناد به فقه در آراء کیفری 1

مبحث نخست: تبیین مفاهیم و پیشینه­ی استناد به فقه در آراء کیفری 3

گفتار نخست: تبیین مفاهیم 3

الف) واژگان اصلی 3

1- فقه 3

1-1- مفهوم لغوی 3

2-1- مفهوم اصطلاحی 5

2- مشهور 12

1-2- مفهوم لغوی 12

2-2- مفهوم اصطلاحی 13

3- فتاوای معتبر 18

1-3- فتوا 18

1-3-3- مفهوم لغوی 18

2-1-3- مفهوم اصطلاحی 19

2-3- معتبر 21

1-2-3- معنای لغوی 21

2-2-3- مفهوم اصطلاحی 22

ب) واژگان مرتبط 23

1- رأی 24

1-1- مفهوم لغوی 24

2-1- مفهوم اصطلاحی 24

2- اصل قانونی بودن جرم و مجازات 27

1-2- اصل قانونی بودن جرم 27

2-2- اصل قانونی بودن مجازات 28

3-2- لزوم دخالت قوه­ی قضائیه 29

4-2- لزوم رسیدگی قانونی 30

گفتار دوم: پیشینه­ی استناد به فقه در آراء کیفری 31

الف) استناد به فقه در آراء قبل از انقلاب اسلامی 31

1- استناد به فقه قبل از زمان مشروطه 31

2- استناد به فقه بعد از زمان مشروطه 35

ب) استناد به فقه در آراء بعد از انقلاب اسلامی 39

1- قوانین 39

1-1- قانون اساسی 39

2-1- قوانین عادی 40

1-2-1- قوانین شکلی 41

2-1-1- قوانین ماهوی 44

2- استناد به فقه در رویه قضایی 45

مبحث دوم: چگونگی استناد به فقه در آراء کیفری 52

گفتار نخست: استناد به فقه در مواقع سکوت قانون 52

الف) استناد به فقه در جرایم علیه اشخاص 53

1- استناد به فقه در جرایم علیه تمامیت جسمانی 53

2- استناد به فقه در جرایم علیه جنین 55

3- استناد به فقه در جرایم علیه میت 56

ب) استناد به فقه در جرایم علیه اموال و مالکیت 57

1- کلاهبرداری 57

2- خیانت در امانت 58

ج)استناد به فقه در جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی 59

د) استناد به فقه در جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی 60

1- زنا 60

2- لواط 61

ه) استناد به فقه در سایر موارد 62

گفتار دوم: استناد به فقه با وجود قانون 64

الف) استناد به فقه در طول مواد قانونی 64

1- استناد به فقه در جرایم علیه اشخاص 64

2- استناد به فقه در جرایم علیه اموال و مالکیت 65

3- استناد به فقه در جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی 67

4- استناد به فقه در جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی 67

ب) استناد به فقه در عرض مواد قانونی 68

1-  استناد به فقه در جرایم علیه اشخاص 69

2-  استناد به فقه در جرایم علیه اموال و مالکیت 72

3-  استناد به فقه در جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی 73

1-3- استناد به فقه در جرایم علیه امنیت 73

2-3- جرایم علیه آسایش عمومی 74

4-استناد به فقه در جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی 75

فصل دوم: قلمرو اصل 167 قانون اساسی و موارد مراجعه به فقه 78

مبحث نخست: بررسی نظرات راجع به قلمرو اصل 167 قانون اساسی 80

گفتار نخست: عدم شمول اصل 167 قانون اساسی نسبت به دعاوی کیفری 80

الف) بیان اقوال 80

1- آراء قائلین به خروج تخصیصی 81

2- آراء قائلین به خروج تقییدی 83

3- آراء قائلین به خروج تخصصی 84

ب) بیان ادله 87

1- ادله­ی مشترک 87

1-1-  قبح عقاب بلابیان 87

2-1- لزوم هم­آوایی اصول قانون اساسی 88

3-1-  لزوم شرعی بودن قوانین (اصل 4 قانون اساسی) 91

4-1- اولویت مستفاد از تبصره­ی ماده­ی 29 قانون تشکیل دادگاه­های کیفری 1 و 2 91

5-1- لزوم حفظ وحدت رویه­ی قضائی 92

6-1- تطبیق قوانین؛ وظیفه­ی انحصاری شورای نگهبان 92

7-1- اصل تفکیک قوا 93

2- ادله­ی خاص 93

1-2- دلیل قائلین به خروج تخصیصی 94

2-2- دلیل گروه قائلین به خروج تقییدی 97

3-2-دلیل قائلین به خروج تخصصی 97

ج) نقد ادله 99

1- بررسی ادله­ی مشترک 99

1-1- قبح عقاب بلابیان 99

2-1- لزوم هم­آوایی اصول قانون اساسی 99

3-1-لزوم شرعی بودن قوانین (اصل 4 قانون اساسی) 100

4-1- اولویت مستفاد از تبصره­ی ماده­ی 29 قانون تشکیل دادگا­ه­های کیفری 1 و 2 101

5-1- لزوم حفظ وحدت رویه­ی قضائی 102

6-1- تطبیق قوانین؛ وظیفه­ی انحصاری شورای نگهبان 102

7-1- اصل تفکیک قوا 103

2- ارزیابی ادله­ی خاص 104

1-2- نقد دلیل قائلین به خروج تخصیصی 104

1-1-2- وجود مؤید برای اراده­ی معنای عام از اصل 167 قانون اساسی 104

2-1-2- عدم امکان اجرای تخصیص 105

2-2- نقد دلیل قائلین به خروج تقییدی دعاوی کیفری 106

1-2-2- وجود مواد متعددی به عنوان مؤید اطلاق اصل 167 قانون اساسی 107

2-2-1- عدم امکان اجرای تقیید 107

3-2- نقد دلیل قائلین به خروج تخصصی دعاوی کیفری 108

گفتار دوم: شمول اصل 167 قانون اساسی نسبت به دعاوی کیفری 110

الف) بیان اقوال 111

1- آراء قائلین به نظارت اصل 167 بر احکام حقوقی صادره از دادگاه­های کیفری 111

2- آراء قائلین به نظارت اصل 167 بر امور شکلی کیفری 112

3- آراء قائلین به نظارت اصل 167 بر تشخیص موضوعات 113

4- آراء قائلین به نظارت اصل 167 بر غیر از جرم­انگاری اعمال حرام 114

5-  رأی قائل به نظارت اصل 167 بر غیر از جرم­انگاری بزه­های شرعی صرف 118

6- آراء قائلین به نظارت اصل 167 بر مطلق دعاوی 118

ب) بیان ادله 121

1- ادله­ی مشترک 121

1-1- اصل قانونی بودن جرم و مجازات 122

2-1- ماده­ی 575 قانون مجازات اسلامی 123

2- ادله­ی خاص 124

1-2- ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر احکام حقوقی صادره از دادگاه­های کیفری 124

2-2- ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر امور شکلی کیفری 125

3-2- ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر تشخیص موضوعات 125

4-2- ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر غیر از جرم­انگاری اعمال حرام 126

1-4-2- وجود رابطه­ی عام و خاص 127

2-4-2- وجود رابطه­ی اطلاق و تقیید 128

3-4-2- قبح عقاب بلابیان 128

4-4-2- تطبیق قوانین؛ وظیفه­ی انحصاری شورای نگهبان 129

5-2- ادله­ی قائل به نظارت اصل 167 بر غیر از جرم­انگاری بزه­های شرعی صرف 129

6-2- ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر مطلق دعاوی 130

1-6-2- حکومت اصل 167 قانون اساسی و مواد مربوط به آن 130

2-6-2- عموم مستفاد از اصل 167 قانون اساسی و حکومت اصل 4 قانون اساسی 130

3-6-2- اطلاق مستفاد از صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی 131

4-6-2-  ماده­ی 16 قانون مجازات اسلامی 131

ج) نقد ادله 132

1- بررسی ادله­ی مشترک……………………………………………………………………………………………………………………………………….132

1-1- اصل قانونی بودن جرم و مجازات 132

2-1- ماده­ی 575 قانون مجازات اسلامی 133

2- ارزیابی ادله­ی خاص 134

1-2- نقد ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر احکام حقوقی صادره از دادگاه­های کیفری 134

2-2- نقد ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر امور شکلی کیفری 135

1-2-2- مخالفت با ظاهر اصل 167 قانون اساسی و مواد مربوط به آن 135

2-2-2- خلط میان انتقاد به قانون و کشف مقصود قانونگذار 135

3-2-2- حمل قانون بر فرد نادر 136

3-2- نقد ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر تشخیص موضوعات 136

1-3-2- عدم امکان اجرای تخصیص 136

2-3-2- مخالفت با ظاهر و منطوق اصل 167 قانون اساسی و مواد مربوط به آن 137

4-2- نقد ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر غیر از جرم­انگاری اعمال حرام 137

1-4-2- وجود رابطه­ی عام و خاص 137

2-4-2- وجود رابطه­ی اطلاق و تقیید 138

5-2- نقد ادله­ی قائل به نظارت اصل 167 بر غیر از جرم­انگاری بزه­های شرعی صرف 139

6-2- نقد ادله­ی قائلین به نظارت اصل 167 بر مطلق دعاوی 140

1-6-2- حکومت اصل 167 قانون اساسی و مواد مربوط به آن 140

2-6-2- عموم مستفاد از اصل 167 قانون اساسی و حکومت اصل 4 قانون اساسی 141

3-6-2- اطلاق مستفاد از صورت مشروح مذاکرات قانون اساسی 142

4-6-2- ماده­ی 16 قانون مجازات اسلامی 142

مبحث دوم:  موارد مراجعه به فقه در آراء کیفری 147

گفتار نخست: مراجعه به فقه در جرایم علیه اشخاص، اموال و مالکیت 147

الف) استناد به فقه در جرایم علیه اشخاص 147

1- جرایم مستوجب قصاص 148

1-1-  خودکشی قاتل 148

2-1- صغیر بودن اولیای دم 151

2- جرایم مستوجب دیه 154

1-2- دیه­ی جنین حاصل از زنا 154

2-2- دیه­ی سوزاندن میت 155

ب) استناد به فقه در جرایم علیه اموال و مالکیت 156

1- سرقت 156

1-1- سرقت توسط جد 156

2-1- مشارکت دو یا چند نفر در سرقت 157

2- کلاهبرداری 158

3- خیانت در امانت 159

گفتار دوم: مراجعه به فقه در جرایم علیه امنیت، عفت و اخلاق عمومی 160

الف) استناد به فقه در جرایم علیه امنیت 160

1- محاربه 160

1-1- نوع سلاح در محاربه 161

2-1- نقش تؤبه در مجازات محارب 163

2- بغی 163

1-2- شرایط بغی 164

2-2- حکم بغات در صورت انصراف از درگیری و قبل از پاشیده شدن مرکزیت گروه 165

ب)  استناد به فقه در جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی 165

1- زنا 166

2- لواط 167

فصل سوم: ملاک اعتبار منبع و فتوا و ارزیابی عملکرد مقنن و محاکم کیفری در استناد به فقه 169

مبحث نخست:  ملاک اعتبار منبع و فتوا 171

گفتار نخست: ملاک اعتبار منبع 171

الف) ملاک اعتبار منابع روایی 172

1- روایات مندرج در منبع روایی 172

2- نگارنده­ی کتاب روایی 175

3- مرجع بودن منبع روایی 175

ب) ملاک اعتبار منابع فقهی و اصولی 176

1- نگارنده­ی منبع 176

2- کثرت استناد به منبع 177

3- کثرت ارجاعات منبع 178

گفتار دوم: ملاک اعتبار فتوا 179

الف) بر مبنای ویژگی فتوا 179

1- لزوم حصول فتوا از طرق عادی 179

2- برخورداری از پشتوانه­ی علمی قوی­تر 180

ب) بر مبنای مفتی 180

1- فتوای مرجع تقلید قاضی 180

2- فتوای مرجع تقلید فرد متهم 181

3- فتوای مراجع تقلید معاصر 182

4- فتوای مشهور فقها 183

5- فتوای ولی­فقیه 184

مبحث دوم: ارزیابی عملکرد مقنن و محاکم در استناد به فقه 186

گفتار نخست: ارزیابی عملکرد مقنن 186

الف) نقاط قوت 187

1- انعکاس لزوم استناد به فقه در قوانین عادی 187

2- انعکاس لزوم استناد به فقه در قوانین شکلی و ماهوی 187

3- پیش­بینی مراجعه به منابع معتبر اسلامی 188

4- پیش­بینی مراجعه به فتاوای معتبر 189

ب) نقاط ضعف 189

1- شمول ظاهر اصل 167 قانون اساسی و مواد مرتبط نسبت به جرم­انگاری 189

2- عدم معرفی منابع و فتاوای معتبر 190

3- عدم معرفی شیوه­ای معین برای بیان مستندات شرعی 190

4- اضافه­ی قید «فقهی» به منابع در مواد مربوط به اصل 167 قانون اساسی 191

5- دلالت ظاهر ماده­ی 9 قانون تشکیل دادگاه­های عمومی وانقلاب بر جواز استناد به شرع در عرض قانون 191

گفتار دوم: ارزیابی عملکرد محاکم کیفری 193

الف) نقاط قوت 193

1- استناد به فتوای فقهای مشهور 193

2- استناد به منابع مشهور 195

ب) نقاط ضعف 196

1- استناد به فقه به منظور جرم­انگاری 196

2- عدم اتخاذ رویه­ی واحد در نحوه­ی استناد به منابع و فتاوای معتبر 198

3- استناد به فقه در عرض قانون 202

4- استناد به فتاوای مختلف و صدور احکام متفاوت 204

نتیجه گیری و راهکارها: 207

فهرست منابع و مآخذ: 209

چکیده­ی انگلیسی 226

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo