توتفرنگی از نظر تولید میوه، گیاهی است نسبتاً جدید و تا 250الی 300 سال قبل ارقامی که دارای میوههای درشت یا مشابه ارقامی که امروزه مورد کشت و کار و مصرف قرار میگیرند، وجود نداشتهاست. آنچه که تا آن زمان شناخته شده و مصرف میشد منحصراً توتفرنگیهای ریز یا توتفرنگی موسوم به جنگلی[1] از نوع دوگان (14n=2) بوده که صرفنظر از ریزی میوه، عطر و طعم و مزه خاصی داشتهاند و بیشتر از نظر خواص داروئی و بهداشتی مورد توجه بودند. نوعی از این توتفرنگی در جنگلهای شمال ایران به صورت وحشی یافت میشود. در قرن چهارم میلادی در فرانسه مستقیماً از طبیعت آزاد جنگل به زمین زراعی منتقل کرده و از آن به عنوان یک گیاه اهلی نام میبرند. بعدها از این توتفرنگی نوعی به نام چهارفصل[2] بهوجود آمد. در اوایل قرن شانزدهم میلادی پرورش نوع دیگری از توتفرنگی به نام موسکادا[3] در فرانسه معمول شد که از نظر رشد قویتر از توتفرنگی جنگلی بوده که به صورت خودرو در بعضی از جنگلها وجوددارد (کاشی و حکمتی، 1380).
در سال 1714 یک افسر فرانسوی به نام فرایزر[4] نوعی توتفرنگی با میوه درشت را که مقاوم به خشکی و حساس به سرما بوده به نام توتفرنگی شیلی[5] از نوع هشتگان (56n=2) از شیلی به فرانسه برد. این توتفرنگی به علت درشتی میوه و عطر و طعم خوبی که داشت هیجان زیادی برای دوستداران توتفرنگی بهوجود آورد و فرانسویها به افتخار هموطن خود این گیاه را به نام او فرایزن[6] نام نهادند. چندین سال بعد با کاشت توام توتفرنگی شیلی و ویرجینیائی موفق به تشکیل میوه روی بوتههای نوع شیلی شدند و این روش بعدها پایه و اساس پرورش توتفرنگیهای تک جنسی از جمله توتفرنگی شیلی گردید (کاشی و حکمتی، 1380).
دوچسن[7] اولین دانشمندی است که در سال 1766 به خصوصیات جنسی توتفرنگی نوع شیلی پیبرد و متوجه علت عدم باروری آن در کشتهای خالص گردید. به دنبال آن تلاقیهائی بین توتفرنگیهای شیلی و ویرجینیائی که هر دو دارای تعداد کرومزومهای مساوی هستند انجام داد از این تلاقی نوعی توتفرنگی میوه درشت به نام فراگاریا آناناسا[8] به وجود آمد. در جنگلهای شمال ایران نیز توتفرنگی وحشی به وفور یافت میشود، که میوههای آن ریز و بیشتر مصرف محلی دارد. بهنظر میرسد که اولین ارقام اصلاح شده در زمان صدارت اتابک اعظم در فرانسه به ایران وارد شده و به همین منظور یکی از ارقام بسیار قدیمی ایران به نام اتابکی خوانده میشود. طی 30 سال اخیر ارقام متعددی توسط بخش خصوصی و دولتی از نظر سازشپذیری آنها با شرایط آب و هوای مناطق مختلف و همچنین میزان مقاومت آنها نسبت به آفات و امراض مورد مطالعه قرار گرفتهاند. نتایج این بررسیها منجر به انتخاب ارقامی مناسب و پرمحصول کنار ارقام قدیمیتر مانند: اتابکی و غیره شدهاست. با وجود این، عدم هماهنگی علم و تکنیک و تخصص باعث شده که میزان عملکرد و مرغوبیت محصول تولیدی همچنان در سطحی پائین باقیبماند (کاشی و حکمتی، 1380).
1-1-1-فرضیات:
فرضیات مورد بحث در این آزمایش عبارتند از:
-
استفاده بیشتر از ازت و کلسیم می تواند بر رشد رویشی و زایشی تأثیر مثبت داشته باشد.
-
استفاده از ازت بیشتر می تواند باعث درشت شدن میوه و افزایش عملکرد گردد.
-
استفاده از کلسیم بیشتر می تواند باعث افزایش وزن محصول گردد.