بهینه سازی سبد پرتفوی با رویکرد الگوریتم مورچگان و تئوری خاکستری

                                             فهرست مطالب

 عنوان                                                                                             صفحه

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-1- بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………….3

1-2- تشریح و بیان موضوع……………………………………………………………………………………………………..5

1-3- ضرورت انجام تحقیق………………………………………………………………………………………………………6

1-4- فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………7

1-5- اهداف اساسی از انجام تحقیق……………………………………………………………………………………….8

1-6- نتایج مورد انتظار پس از انجام تحقیق………………………………………………………………………….8

1-7- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..8

1-8- روش گرداوری اطلاعات…………………………………………………………………………………………………9

1-9- قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………..9

1-10- جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………9

1-11- روش  نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………..10

1-12- روش های موردنظربرای تجزیه وتحلیل اطلاعات وآزمون فرضیه ها……………………….10

1-13- پرتفولیو………………………………………………………………………………………………………………………10

1-14- شاخص………………………………………………………………………………………………………………………11

1-15- نسبت بازده مجموع دارایی ها (ROA)……………………………………………………………………11

1-16- تئوری خاکستری……………………………………………………………………………………………………….12

1-17- الگوریتم مورچگان …………………………………………………………………………………………………….13

1-18- جمع بندی…………………………………………………………………………………………………………………14

فصل دوم: مروری بر مبانی و پیشینه تحقیق

مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………16

بخش اول؛ تاریخچه بورس، بازارهای مالی، سرمایه گذاری

2-1- 1- تاریخچه بورس……………………………………………………………………………………………….18

2-1-1-1- تاریخچه بورس در جهان…………………………………………………………………………….18

2-1-1-2- تاریخچه بورس درایران……………………………………………………………………………….18

2-1-2- بازارهای مالی……………………………………………………………………………………………………19

2-1-2-1- انواع بازارهای مالی………………………………………………………………………………………21

              2-1-2-1-1- براساس سر رسید………………………………………………………………………………….21

       2-1-2-1-2- براساس مرحله عرضه…………………………………………………………………………….22

       2-1-2-1-3- بر اساس موجودیت در بورس………………………………………………………………..23

2-1-3- سرمایه گذاری…………………………………………………………………………………………………24

2-1-3-1- مسئله انتخاب سبد سرمایه گذاری……………………………………………………………..25

         2-1-3-2- تجزیه و تحلیل سبد سرمایه گذاری……………………………………………………………26

2-1-3-2-1- مرزکارا………………………………………………………………………………………………………26

2-1-3-2-2- ریسک و بازده سرمایه گذاری…………………………………………………………………..27

2-1-3-2-3- اجزای بازده……………………………………………………………………………………………….28

2-1-3-2-4- محاسبه بازده…………………………………………………………………………………………….29

2-1-3-2-5- ریسک ………………………………………………………………………………………………………31

2-1-3-2-6- ریسک غیر سیستماتیک…………………………………………………………………………..32

2-1-3-2-7- ریسک سیستماتیک………………………………………………………………………………….33

2-1-3-2-8- اندازه گیری ریسک………………………………………………………………………………… 33

2-1-3-2-9- محاسبه بتا…………………………………………………………………………………………………34

2-1-3-2-10- رابطه بین ریسک و بازده………………………………………………………………………..35

2-1-4- انواع سرمایه گذاری براساس برخوردهای مختلف نسبت به ریسک………………….36

بخش دوم؛ تاریخچه پرتفولیو، مدل ها، الگوریتم مورچگان، خاکستری

2-2-1- تئوری پرتفولیو…………………………………………………………………………………………………….39

2-2-1-1- فرآیند مدیریت پرتفولیو…………………………………………………………………………………41

2-2-1-2- انتخاب پرتفوی بهینه……………………………………………………………………………………..41

2-2-2-1- آزمونCAPM ……………………………………………………………………………………………….42

2-2-2-2- مدل شارپ………………………………………………………………………………………………………43

2-2-2-3- مدل قیمت گذاری APT……………………………………………………………………………….45

2-2-3-1- مدل مارکویتز………………………………………………………………………………………………….47

2-2-3-2- الگوریتم کلونی مورچگان………………………………………………………………………………..50

2-2-3-2-1- انعطاف پذیری الگوریتم مورچه………………………………………………………………….52

2-2-3-2-2- مزایای الگوریتم مورچه………………………………………………………………………………52

2-2-3-2-3- احتمال انتخاب مسیر توسط مورچه ها……………………………………………………..53

2-2-3-2-4- ایجاد جمعیت جهت یافتن جواب بهینه……………………………………………………54

2-2-3-2-5- ارزیابی شایستگی و انتخاب مورچه های نامزد………………………………………….55

2-2-3-2-6- ویژگی کلونی مورچگان……………………………………………………………………………..55

2-2-3-2-7- توابع و عناصر الگوریتم مورچگان………………………………………………………………56

2-2-3-3- کاربردهای مالی الگوریتم مورچگان……………………………………………………………….61

2-2-3-3-1- انتخاب بهترین پرتفوی سهام…………………………………………………………………….61

2-2-3-3-2- کاربردهای الگوریتم مورچگان درپیش بینی درماندگی مالی……………………62

2-2-3-4- تئوری سیستم خاکستری………………………………………………………………………………63

2-2-3-4-1- اعداد خاکستری…………………………………………………………………………………………64

2-2-3-4-2- نتیجه پژوهش خاکستری……………………………………………………………………………65

2-2-3-5- آنتروپی شانون………………………………………………………………………………………………….65

بخش سوم؛ پیشینه تحقیق

2-3-1- سابقه تحقیقات و مطالعات انجام شده…………………………………………………………………67

بخش چهارم؛ جمع بندی

2-4-1- جمع بندی…………………………………………………………………………………………………………….69

فصل سوم: روش تحقیق

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..72

3-1- روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………….73

3-2- ابزار گردآوری داده ها……………………………………………………………………………………………..74

3-3- قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………………………..74

3-4- متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………74

       3-4-1- متغیر وابسته………………………………………………………………………………………………………75

       3-4-2- متغیر مستقل…………………………………………………………………………………………………….75

       3-4-3- متغیر تعدیل گر………………………………………………………………………………………………..75

3-5- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………….76

3-6- نمونه آماری……………………………………………………………………………………………………………77

3-7- روش های نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………….79

3-8- تکنیک های آزمون داده ها…………………………………………………………………………………80

                3-8-1- الگوریتم مورچگان………………………………………………………………………………………….80

                3-8-2- الگوریتم بهینه سازی کلونی مورچه……………………………………………………………..83

3-9- تئوری خاکستری……………………………………………………………………………………………….91

               3-9-1- فضای تولید خاکستری………………………………………………………………………………….91

              3-9-2- پیش بینی خاکستری……………………………………………………………………………………91

               3-9-3- تصمیم گیری خاکستری………………………………………………………………………………92

               3-9-4- کنترل خاکستری………………………………………………………………………………………….92

              3-9-5- اعداد خاکستری……………………………………………………………………………………………92

              3-9-6- تحلیل رابطه خاکستری………………………………………………………………………………..93

              3-9-7- رویکرد رابطه خاکستری……………………………………………………………………………….93

              3-9-8- اقسام تئوری خاکستری………………………………………………………………………………..93

فصل چهارم: یافته های پژوهش

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………….97

4–1- تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………..……..98

       4-1-1- آزمون نرمال بودن سری زمانی داده ها…………………………………………………………98

       4-1-2- آزمون بازخورد………………………………………………………………………………………………..99

       4-1-3- بررسی همگرایی الگوریتم…………………………………………………………………………….101

       4-1-4- بررسی ثبات جواب های الگوریتم………………………………………………………………..102

4-2- نتایج حاصل از بهینه سازی سبد سهام……………………………………………………………104

4-3- مقایسه عملکرد مدل های سه گانه………………………………………………………………….108

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

مقدمه و خلاصه پژوهش………………………………………………………………………………………………………………….112

5-1- بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………….114

       5-1-1- نتیجه آزمون فرضیه اول…………………………………………………………………………….114

       5-1-2- نتیجه آزمون فرضیه دوم……………………………………………………………………………115

5-2- نتایج……………………………………………………………………………………………………………….115

5-3- پیشنهادات برای محققان آتی…………………………………………………………………………116

مراجع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………………….118

مراجع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………….123

پیوست…………………………………………………………………………………………………………………………………………….126

 

 

 

فهرست اشکال

 

عنوان                                                                                           صفحه

2-1- E(R) بر حسب δ…………………………………………………………………………………………………….27

2-2- خط سرمایه…………………………………………………………………………………………………………………36

2-3- حالات مختلف بی تفاوتی…………………………………………………………………………………………..37

2-4- توابع و عناصر الگوریتم مورچگان………………………………………………………………………………59

2-5- فلوچارت کلی الگوریتم مورچگان………………………………………………………………………………60

2-6- نمایش مفهومی سیستم خاکستری……………………………………………………………………………64

3-1- مدل کاربردی پژوهش……………………………………………………………………………………………….76

3-2- فلوچارت الگورتم مورچگان………………………………………………………………………………………..87

3-3- ساختار الگوریتم مورچگان…………………………………………………………………………………………88

4-1- بررسی همگرایی الگوریتم……………………………………………………………………………………….102

 

 

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                              صفحه

3-1- حجم نمونه و عوامل لحاظ شده برای غربال………………………………………………………………….78

4-1- آزمون کولموگراف اسمیرنوف………………………………………………………………………………………..98

4-2- نتایج آزمون بازخورد……………………………………………………………………………………………………100

4-3- بررسی ثبات جواب های الگوریتم……………………………………………………………………………….103

4-4- نتایج حاصل از بهینه سازی پرتفوی براساس مدل مارکویتز………………………………………105

4-5- نتایج حاصل از بهینه سازی پرتفوی براساس تئوری مورچگان………………………………….106

4-6- نتایج حاصل از بهینه سازی پرتفوی براساس تئوری خاکستری………………………………..107

4-7- نتایج حاصل از آزمون نسبت شکست های کوپیک……………………………………………………109

4-8- مقایسه توانایی مدل ها……………………………………………………………………………………………….110