بررسی نگرش به دین در میان دانشجویان سنجش موردی قلمرو و میزان شیوع سکولاریسم در دانشجویان دانشگاه شریف چک

تعداد145صفحه در فایل word

چکیده: استقرار و توسعه نهادهای مدرن به صورتی مشروع در دوره بعد از انقلاب اسلامی و بویژه سالهای پس از جنگ، نزاع دین و مدرنیته -یعنی عقلانیت، علم و فرهنگ مدرن- بر سر «مرجعیت، معنابخشی و هنجارآفرینی ابعاد مختلف حیات انسانی» را از لابه لای کتابها و میان گفتگوهای روشنفکران و نخبگان به میان زندگی روزمره عامه مردم و ذهنها و افکار نسل جدید و بویژه دانشجویانی می‌کشاند که بیشتر از همه با زیست‌جهان‌های مدرن رابطه دارند و در آن زندگی می‌کنند. گرچه اکثر تحقیقات تجربی جامعه‌شناسی دین با سنجش «دینداری» دانشجویان نسبت به فهم تغییرات بوجود آمده در قرائت دینی و نگرش به دین جوانان در مواجهه با باورها، ارزشها، هنجارها و فرهنگ مدرن، بی اعتنا بوده‌اند، مطالعات فلسفی و جامعه‌شناختی سکولار شدن از یکسو و مباحث کلام جدید یا دین‌پژوهی معاصر از سوی دیگر از ظهور رویکردهای سکولاریستی/ بنیادگرایانه یا حداقلی/حداکثری در پاسخ به مسأله «محدوده و قلمرو دین در جامعه جدید» خبر می‌دهند. این تحقیق تلاش می‌کند تا با اخذ مفهوم اصلی مورد مطالعه خود یعنی «نگرش به دین» از مفاهیم و مباحث سکولارشدن (در سطح فردی) و کلام جدید (در موضوع انتظار بشر از دین) و تطبیق آنها با همدیگر، ضعف مبنایی مطالعات سنجش دینداری را برای توضیح وضعیت فرهنگی امروز ما جبران کند و از طریق این ابزار نظری توصیفی منحصربه فرد از رویارویی دو گفتمان دینی و سکولار در میان دانشجویان ارائه دهد. این تحقیق با بررسی این مواجهه در زمینه حوزه های 11 گانه اجتماعی: آموزش پرورش و آموزش عالی، اقتصاد، سیاست داخلی، سیاست خارجی، قضاوت، تقنین، توسعه و پیشرفت، علم، زندگی روزمره، تعاملات اجتماعی و تصمیمات فردی؛ وضعیت مرجعیت دین در هر حوزه را از نظر دانشجویان به شیوه پیمایش پرسشنامه‌ای بررسی و مقایسه می‌کند تا در نهایت قلمرو و میزان شیوع سکولاریسم در دانشگاه شریف (ورودیهای 84-90) را ارائه دهد.

کلمات کلیدی: نگرش به دین، دینداری، سکولاریسم، قلمرو اجتماعی دین، قرائت دینی، سکولاریزاسیون (عرفی شدن)، ‌نگرش حداقلی/حداکثری به دین، انتظار بشر از دین