%37تخفیف
بررسی مقایسه ای ملک و حق از دیدگاه فقهاء امامیه
تعداد 142 صفحه فایل word
چكيده
در این رساله ملک و حق از زوایای مختلف مورد بحث قرار گرفته است، ابتدا ملک و حق ر ا تعریف نموده سپس به اقسام آن دو می پردازد، و بعد به حقیقت و احکام آن دو پرداخته است، بعد از آن به مقایسه ی آن دو اشاره نموده و تعدادی از موارد مشتبه آن دو بیان شده است.
اما سوال اصلی آن «بررسی مقایسه ای ملک و حق» می باشد، بنابر این به دست آوردهایی که در این زمینه دست یافته ایم، بیان می شود. معنای برگزیده ملک در لغت، دارای چیزی بودن بنحوی که تسلط بر آن داشته باشد، در اصطلاح به رابطه و نسبتی که بین مملوک و مالک وجود دارد، ملک گفته می شود. بنابر نظر مختار، حقیقت و مجعول ملک، اعتبار واجدیت می باشد. همان طور که تعدادی از فقهاء قائل هستند و وجدان بر آن حاکم و مفهوم و مصداق ملک منطبق بر آن می باشد.
معنی اصلی حق، ثبوت چیزی می باشد که غالبا بر موافقت و مطابقت با واقع دلالت دارد. و در اصطلاح حق به سه معنای عام «ما فی الشریعه یعنی مجموعه مقررات دین اسلام»، خاص «نسبت و رابطه ای که بین انسان و چیز دیگر یا انسان دیگر وجود دارد» و معنای اخص «رابطه و نسبتی است که بین مورد حق و صاحب آن وجود دارد»، به کار رفته است و معنی سوم حق مورد اختلاف فقهاء امامیه واقع شده است، بنابر نظر مختار ماهیت و مجعول حق، اولویت و امتیاز می باشد. بدین معنا که شارع برای ذی حق، اولویت و امتیازی در مورد حق یا بر من علیه الحق قرار داده است که دیگران ندارند. گواه این امر، وجود این معنی در همه موارد حق می باشد. کلمات برخی از فقهاء موید آن، است.
ملک و حق و حکم تکلیفی در اعتباری بودن اشتراک دارند. ملک و حق هر دو حکم وضعی اند. علاوه بر آن، موضوع حکم تکلیفی نیز قرار می گیرند. هردو، نیازمند به متعلق و در اسباب نقل، نیز فی الجمله اشتراک دارند. ملک و حق از حیث ماهیت، متعلق و در برخی از احکام تکلیفی، تفاوتهایی نیز دارند. بنابر نظر مختار تفاوت ماهوی ملک و حق در مجعول و معتبرمنه وجود دارد، مجعول و معتبرمنه یِ ملک “اعتبار واجدیت” و مجعول حق “اعتبار اولویت و امتیاز” می باشد. و بنابر نظر مختار، ملاک تمییز حق همان امتیاز و اولویت بودن آن می باشد، بخلاف ملک که مجعول آن واجدیت می باشد و بخلاف حکم تکلیفی که اعتبار وظیفه است
