بررسی مقایسه¬ای آمادگی دستگاه¬های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان در زمینه¬ی زیرساخت¬های پیاده¬سازی مدیریت دانش

 

فهرست مطالب

فصل اوّل: کلیّات پژوهش……………………………………… 1

1-1- مقدمه………………………………………………. 2

1-2- بیان مسئله تحقیق…………………………………….. 2

1-3- اهداف پژوهش…………………………………………. 4

1-4-ضرورت انجام تحقیق…………………………………….. 4

1-5- فرضیات (یا سئوالات پژوهشی)…………………………….. 6

1-5-1-سؤال اصلي………………………………………….. 6

1-5-2- سؤالات فرعي………………………………………… 6

1-6- قلمرو تحقیق…………………………………………. 6

1-6-1- قلمرو موضوعی………………………………………. 6

1-6-2- قلمرو مکانی……………………………………….. 7

1-6-3- قلمرو زمانی……………………………………….. 7

1-7- روش تحقیق…………………………………………… 7

1-8- شرح واژه­ها و اصطلاحات بکار رفته در تحقیق………………… 8

1-8-1- زير ساخت مديريت دانش……………………………….. 8

1-8-2-فرهنگ سازمانی ……………………………………… 8

1-8-3- فرآيندهاي دانش ……………………………………. 8

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش…………………………. 9

2-1-مقدمه………………………………………………. 10

2-2- مدیریت دانش………………………………………… 10

2-3- مبانی تئوریک مدیریت دانش…………………………….. 11

2-3-1- دانش چیست؟……………………………………….. 11

2-3-2-روابط داده، اطلاعات و دانش…………………………… 15

2-3-3- عناصر دانش……………………………………….. 16

2-3-4- ویژگی­های دانش…………………………………….. 19

2-3-5-انواع دانش………………………………………… 22

2-3-5-1- انواع دانش از نظر نوناکا…………………………. 22

2-3-5-2-انواع دانش از نظر جورنا…………………………… 23

2-3-5-3-انواع دانش از نظر ماشلوپ………………………….. 24

2-3-5-4- طبقه بندی بلاکلر از دانش………………………….. 25

2-3-5-5- طبقه­بندی لیدنر و علوی از دانش…………………….. 26

2-4-مدیریت دانش چیست؟……………………………………. 26

2-4-1-انتقادات وارد بر مدیریت دانش………………………… 27

2-4-2- تاریخچه و علل پیدایش مدیریت دانش……………………. 29

2-4-3- تكامل مديريت دانش…………………………………. 31

2-4-4- ظهور مديريت دانش………………………………….. 32

2-4-5-فرآیند تكامل مديريت دانش……………………………. 33

2-4-6-چرخه مدیریت دانش…………………………………… 37

2-4-6-1-تولید دانش………………………………………. 37

2-4-6-2-جمع‏آوری دانش…………………………………….. 42

2-4-6-3- الگوبرداری……………………………………… 44

2-4-6-4- دسته‏بندی دانش…………………………………… 46

2-4-6-5- ذخیره دانش……………………………………… 46

2-4-6-6- انتشار دانش…………………………………….. 50

2-4-6-7- بکارگیری دانش…………………………………… 54

2-4-6-8- یکپارچگی دانش…………………………………… 54

2-5- مدل‌های مدیریت دانش………………………………….. 55

2-5-1- مدل عمومي دانش در سازمان…………………………… 55

2-5-2- مدل نوناكا……………………………………….. 57

2-5-3- مدل شش بعدي مديريت دانش……………………………. 59

2-5-4- مدل رن جانستون……………………………………. 61

2-5-5- مدل ادل و گراسيون…………………………………. 62

2-5-6- مدل استيوهالس…………………………………….. 64

2-5-7- مدل ايجاد و كاربرد دانش ويگ………………………… 65

2-5-8-مدل دانش­شناسي سازماني وان­كروگ و روس (1995)……………. 70

2-5-9- مدل مديريت دانش چوو……………………………….. 70

2-5-10-مدل مديريت دانش بويست……………………………… 73

2-5-11- چهارچوب مديريت دانش پرابست………………………… 75

2-6- زیرساخت‌های مدیریت دانش………………………………. 77

2-6-1-عامل فنی (فناوري اطلاعات)……………………………. 78

2-6-2- عامل فرهنگ سازماني………………………………… 80

2-6-3- حمايت مديريت……………………………………… 82

2-6-4-حس تعلق سازماني……………………………………. 83

2-6-5- مشاركت در تصميم­گيري……………………………….. 83

2-6-6- عامل مدیریتی……………………………………… 83

2-6-7- فناوری‌های مدیریت دانش……………………………… 84

2-6-8- مديريت محتوا……………………………………… 85

2-6-9- طبقه­بندي دانش…………………………………….. 87

2-6-10- گروه­افزار……………………………………….. 87

2-6-11- گروه­هاي تسهيم تجربه آن­لاين…………………………. 89

2-6-12- پورتال­هاي سازماني………………………………… 90

2-6-13- تحليل و طراحي شبكه اجتماعي(اس. ان. اي)……………… 92

2-6-14- يادگيري الكترونيك………………………………… 93

2-6-15- داستان­گويي و حكايات………………………………. 94

2-6-16- ابزارهاي بي­سيم براي انتقال دانش……………………. 94

2-6-17- سيستمهاي مديريت نوآوري و ايده……………………… 95

2-6-18- تركيب ابزارها و فناوري­هاي مديريت دانش………………. 96

2-6-18- سیستم‌های خبره……………………………………. 98

2-7- مباني زير ساخت مديريت دانش…………………………… 99

2-7-1- فرهنگ سازماني…………………………………….. 100

2-7-1-1-حمايت مديريت ……………………………………. 102

2-7-1-2-حس تعلق سازماني …………………………………. 102

2-7-1-3-مشارکت در تصميم گيري……………………………… 102

2-7-2-فرآيندهاي دانش ……………………………………. 103

2-7-2-1-پردازش دانش …………………………………….. 103

2-7-2-2- انتقال دانش…………………………………….. 104

2-7-2-3- تسهيم دانش……………………………………… 104

2-7-3- نظام فناوري اطلاعات ……………………………….. 105

2-7-3-1- سيستمهاي اطلاعاتي  ………………………………. 106

2-7-3-2-مديريت فناوري اطلاعات …………………………….. 106

2-7-3-3-فرآيندهاي کسب اطلاعات …………………………….. 107

2-8- پیشینه پژوهش……………………………………….. 107

2-9- جمع­بندی……………………………………………. 109

فصل سوّم: روش پژوهش………………………………………. 110

 3-1- مقدمه…………………………………………….. 111

3-2- روش تحقیق………………………………………….. 111

3-3- فرآیند تحقیق……………………………………….. 112

3-3-1-مطالعه­ای جامع بر مبانی نظری و پیشینه پژوهش صورت گرفته بر روی مفاهیم مدیریت دانش و زیرساخت های مدیریت دانش……………………… 112

3-3-2- شناسایی شاخص های مربوط به زیرساخت های مدیریت دانش…….. 112

3-3-3- جمع‌آوری داده‌‌های تحقیق……………………………… 112

3-3-4- تحلیل داده‌های تحقیق……………………………….. 112

3-4- جامعه آماری………………………………………… 113

3-5- نمونه آماری………………………………………… 114

3-6-مدل مفهومی تحقیق…………………………………….. 114

3-7- روش گردآوری داده­ها………………………………….. 115

3-8- روایی پرسشنامه……………………………………… 119

3-9- پایایی پرسشنامه…………………………………….. 119

3-10- روش­ها و تکنیک­های تجزیه و تحلیل داده­ها ……………….. 121

3-11- جمع­بندی…………………………………………… 121

فصل چهارم: تجزیه وتحلیل نتایج پژوهش……………………….. 123

4-1- مقدّمه……………………………………………… 124

4-2- یافته­های توصیفی…………………………………….. 124

4-3- یافته‏های استنباطی…………………………………… 128

۴-۴- جمع بندی…………………………………………………. 177

فصل پنجم: نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات پژوهش……………….. 178

5-1-مقدمه………………………………………………. 179

5-2- مروری مختصر بر بیان مسأله……………………………. 179

5-4- پیشنهادات کاربردی…………………………………… 186

۵-۵- پیشنهادات برای تحقیقات آتی…………………………… 186

6-5- محدودیت های تحقیق…………………………………… 187

منابع و ماخذ……………………………………………. 188

فهرست جدول‌ها

جدول 2-1: کاربرد انواع مختلف دانش در ساختارهای پنج گانه مینتزبرگ 24

جدول 2-۲: نخستين تلاش­ها در راستاي مديريت دانش……………….. 29

جدول 2-3 : مدل مديريت دانش با توجه ساختار كار (جانستون، 2000)… 61

جدول 2-4: مدل مديريت دانش ويگ- سطوح دروني‌سازي (ويگ، 1993)……. 66

جدول 2-5: ماتريس مديريت دانش (ويگ، 1993)…………………… 68

جدول 2-6: مدل دانش بويست (1987)…………………………… 75

جدول 2-7: اهداف و نيازمندي‌هاي پورتال دانش سازماني…………… 91

جدول 2-8: طبقه‌بندي ابزارهاي فناوري اطلاعات بر مبناي زمان و مكان همكاري افراد (رائو، 2005)………………………………………. 96

جدول 2-9: ابزارهاي فناوري اطلاعات براي فرآيندهاي مديريت دانش (رائو، 2005)                                                                 97

جدول 2-10: ابزارهاي فناوري اطلاعات در مدل مارپيچ دانش (نوناكا و تاگوچي، 2001)………………………………………………….. 98

جدول 3-1: جدول نمونه گیری مورگان………………………….. 116

جدول ۳-۲: ابعاد و گویه های پرسش نامه تحقیق…………………. 121

جدول 4-1  داده­هاي مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان ……………… 124

جدول 4-2  داده­هاي مربوط به مشخصات سابقه خدمت……………….. 125

جدول 4- 3  توزيع فراواني پاسخگويان بر حسب میزان تحصیلات………. 126

جدول 4-4  توزيع فراواني پاسخگويان بر حسب  پست سازمانی……….. 127

جدول 4-5 آزمون کولموگروف اسمیرنوف برای پرسشنامه…………….. 128

جدول 4-6 یافته های برآمده از فرضیه 1ارزیابی وضعیت عوامل زمینه­ای در پياده­سازي مديريت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 129

جدول 4-7  یافته های برآمده از فرضیه 1بررسي و ارزیابی وضعیت شاخص­هاي مولفه‏های فرایندهای مدیریت دانش برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان………………………. 130

جدول 4-8  یافته های برآمده از فرضیه 2 بررسي و ارزیابی وضعیت خلق و كسب دانش برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 131

جدول 4-9 یافته های برآمده از فرضیه 3 بررسي و ارزیابی وضعیت ارزيابي و سازماندهي دانش برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان……………………………………….. 132

جدول 4-10 یافته های برآمده از فرضیه 4 بررسي و ارزیابی وضعیت به اشتراك گذاري دانش برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان……………………………………….. 133

جدول 4-11 یافته های برآمده از فرضیه 5 بررسي و ارزیابی وضعیت به كارگيري دانش برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 134

جدول 4-12 یافته های برآمده از فرضیه 6 بررسي و ارزیابی وضعیتشاخص­هاي الزام  فنیبرای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 135

جدول 4-13 یافته های برآمده از فرضیه 7 بررسي و ارزیابی وضعیتسيستم هاي اطلاعاتي برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 136

جدول 4-14 یافته های برآمده از فرضیه 8 بررسي و ارزیابی وضعیت فرآيندهاي كسب اطلاعات برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 137

جدول 4-15 یافته های برآمده از فرضیه 9 بررسي و ارزیابی وضعیت مديريت فناوري اطلاعات برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 138

جدول 4-16 یافته های برآمده از فرضیه 10 بررسي و ارزیابی وضعیتشاخص­هاي الزام فرهنگيبرای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 139

جدول 4-17 یافته های برآمده از فرضیه 11 بررسي و ارزیابی وضعیت مشاركت در تصميم گيري برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان……………………………………….. 140

جدول 4-18 یافته های برآمده از فرضیه 12 بررسي و ارزیابی وضعیت حس تعلق سازماني برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 141

جدول 4-19 یافته های برآمده از فرضیه 13 بررسي و ارزیابی وضعیت حمايت مديريت برای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 142

جدول 4-20 یافته های برآمده از فرضیه 14 بررسي و ارزیابی وضعیت اعتمادبرای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان        143

جدول 4-21 یافته های برآمده از فرضیه 15 بررسي و ارزیابی وضعیت تناسب مديريت دانشبرای استقرار مدیریت دانش در دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان 144

جدول 4-22 خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با زیرساخت‏های مدیریت دانش…………………………………… 145

جدول 4-23 خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان فراِیندهای مدیریت دانش………………………………. 147

جدول 4-2۴ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان عامل فناوری……………………………………….. 149

جدول 4-2۵ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان عامل فرهنگی……………………………………….. 151

جدول 4-2۶ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان فراِیندهای خلق و كسب دانش……………………………. 153

جدول 4-2۷ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان فراِیندهایارزيابي و سازماندهي دانش……………………. 155

جدول 4-۲۸ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان فراِیندهای به اشتراك گذاري دانش………………………. 157

جدول 4-۲۹ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان فراِیندهای به كارگيري دانش…………………………… 159

جدول 4-3۰ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان سيستم هاي اطلاعاتي………………………………….. 161

جدول 4-3۱ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان فرآيندهاي كسب اطلاعات……………………………….. 163

جدول 4-3۲ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان مديريت فناوري اطلاعات……………………………….. 165

جدول 4-3۳ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان مشاركت در تصميم گيري……………………………….. 166

جدول 4-3۴ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان حس تعلق سازماني……………………………………. 169

جدول 4-3۵  خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان حمايت مديريت……………………………………. 171

جدول 4-3۶ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان اعتماد……………………………………………. 173

جدول 4-3۷ خروجي آزمون تحليل واريانس براي آزمون رابطه  دستگاه‏ههای اجرایی با میزان تناسب مديريت دانش………………………………….. 175

 جدول  4-۳۸  خروجی آزمون فریدمن برای اولویت بندی متغیرهای تاثیرگذار … 176

جدول 4-۳۹  آزمون فریدمن برای تعیین اولویت متغیرهای تاثیرگذار  بر میزان زیرساخت های مدیریت دانش………………………………….. 177

جدول 5-1 وضعیت دستگاه های مورد مطالعه در زیرابعاد مروبط به زیرساخت های مدیریت دانش…………………………………………….. 181

جدول 5-2 مقایسه دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان در ارتباط با زیرساخت های مدیریت دانش……………………………….. 183

جدول ۵-۳ مقایسه دستگاه های اجرایی ستادی استان سیستان و بلوچستان در زیر ابعاد زیرساخت های مدیریت دانش…………………………….. 184

فهرست شکل‌ها

شکل 2-1: سلسله مراتب دانش………………………………… 12

شکل 2-2: چرخه مدیریت دانش………………………………… 37

شکل 2-3: چرخه تولید دانش…………………………………. 39

شکل 2-4: مدل عمومی دانش در سازمان…………………………. 56

شکل 2-5: چارچوب مفهومی فرایندهای ایجاد دانش………………… 58

شکل 2-6: مدل شش بعدي مديريت دانش (تومی و پری، 2001)…………. 59

شکل 2-7: سلسله مراتب اشكال دانش (ويگ، 1993)………………… 69

شکل 2-8: مروري بر مدل مديريت دانش چوو (1998)……………….. 73رش سازمانی و مدیریت دانشپرداختیشغلی، وابستگی شغلی، تعهد ساس کند با ادای وظایف شغلی خود، فرد مفیدی برای سازمان و جامعه است. تگی

شکل 2-9: مدل مديريت دانش (بويست، 1998)…………………….. 74

شکل  2-10: چهارچوب مديريت دانش با محوريت اجزاي اصلي تشكيل‌دهنده (پرابست و همكاران، 2000)………………………………………….. 77

شکل 2-11: مباني زير ساخت مديريت دانش(sivan, 2000)………………. 100

فهرست نمودارها

نمودار 2-1: مدل مبتني بر فرايندها و فراهم كننده‌هاي مديريت دانش (اودل و گرایسون، 1998)………………………………………….. 62

نمودار 2-2 : مدل مبتني بر فرايندهاي دانش (هالس، 2001)……….. 64

نمودار 3-1: فرآیند تحقیق…………………………………. 113

نمودار3-2:  مدل مفهومی پژوهش……………………………… 115

 نمودار  4-1: داده­هاي مربوط به جنسیّت پاسخ دهندگان…………… 124

 نمودار  4-2: داده­هاي مربوط به مشخصّات  سابقه خدمت……………………….. 125

 نمودار  4-3 توزيع فراواني پاسخگويان بر حسب میزان تحصیلات…….. 126

 نمودار  4-4توزيع فراواني پاسخگويان بر حسب پست سازمانی………. 127