%37تخفیف

بررسی مزیت نسبی تولید گل محمدی و گلاب شهرستان بردسیر

تعداد144صفحه در فایل word

کارشناسی ارشد رشته اقتصاد کشاورزی

بررسی مزیت نسبی تولید گل محمدی و گلاب شهرستان بردسی

چکیده

طبیعت چهار فصل استان کرمان، بستر مساعدی برای تولید انواع محصولات کشاورزی از جمله گل محمدی فراهم آورده است. همچنین وجود بزرگترین کارخانه گلاب­گیری کشور به نام الزهرا در کرمان و صدور اسانس گل محمدی به کشورهای مختلف نشان از مرغوبیت این محصول در بازارهای جهانی دارد. از طرفی، لازم است با توجه به پتانسیل بالقوه و بالفعل هر منطقه، مزیت نسبی در تولید و صادرات محصولات خاص همان منطقه مشخص گردد. لذا مطالعه حاضر به بررسی مزیت نسبی تولید گل محمدی و گلاب در منطقه­ی لاله­زار  شهرستان بردسیر طی سال زراعی 1392- 1391 با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی پرداخته است. مقادیر شاخص­های DRC  و SCB وNSPبرای تولید گل محمدیبه ترتیب برابر با 766/0، 909/0 و 19/4451  و برای تولید گلاب به ترتیب برابر با 852/0، 992/0 و 39/2251 می­باشند. این شاخص­ها گویای وجود مزیت نسبی در تولید و صادرت گل محمدی و گلاب در منطقه­ی مورد مطالعه می­باشند. شاخص NPCدر تولید گل و گلاب حاکی از عدم حمایت دولت  از این محصولات می­باشد. شاخص NPICدر هر دو محصول بیانگر حمایت دولت و سیاست­های آن از نهاده­های تولید است. شاخص UCd نشان می­دهد تولید گل در بازار داخلی دارای توان رقابتی است ولی تولید گلاب از چنین توانی برخوردار نمی­باشد. نتایج حاصل از تحلیل حساسیت بیان می­کنند که در تولید گل و گلاب به ترتیب نرخ ارز واقعی در مقادیر 39/35979 و 68/40056 ریال، قیمت جهانی محصول در مقادیر 955/0 و 95/5 دلار در نقطه سربه­سر تولید قرار دارند. همچنین هزینه­ی نهاده­های قابل تجارت به ترتیب در مورد گل و گلاب در مقادیر 739/0 و 72/5 دلار و هزینه­ی نهاده­های غیرقابل تجارت در مقادیر 34/19023 و 97/15296 ریال باعث به وجود آمدن نقطه­ی سر به سر مزیت نسبی می­شوند. با توجه به یافته­های این مطالعه پیشنهاد می­گردد دولت با مهیاکردن امکانات مناسب در روستاها سبب رشد سطح زیرکشت این محصول وکاهش هرچه بیشتر تمایل روستائیان برای مهاجرت به شهرها شود. همچنین دولت از طریق توسعه­ی صنایع، تسهیل صادرات و بازاریابی تولید گلاب در جهت حمایت از این محصول تلاش نماید.

کلیدواژه­ها: شهرستان بردسیر، گلاب، گل محمدی، ماتریس تحلیل سیاستی، مزیت نسبی.

فصل اول : کلیات

1-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………….1

1-2-گل محمدی…………………………………………………………………………………………………………………..3

1-3-تاریخچه پرورش گل محمدی…………………………………………………………………………………………..4

1-4-ویژگی های گل محمدی………………………………………………………………………………………………….5

1-5-گلاب……………………… …………………………………………………………………………………………………..6

1-6-گلاب گیری سنتی…………………………………………………………………………………………………………..6

1-7-اطلاعات جغرافیایی استان کرمان………………………………………………………………………………………..7

1-8-اهداف…………………………………………………………………………………………………………………………..9

1-9-فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………….9

1-10-ضرورت و جنبه نوآوری تحقیق……………………………………………………………………………………….9

1-11-نتایج مورد استفاده پس از انجام تحقیق……………………………………………………………………………..10

1-12-ساختار تحقیق …………………………………………………………………………………………………………….11

فصل دوم: مروری بر مطالعات

2-1-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………12

2-2-مطالعات در زمینه مزیت نسبی………………………………………………………………………………………….12

2-2-1-مطالعات داخلی………………………………………………………………………………………………………..12

2-2-2-مطالعات خارجی…………………………………………………………………………………………………….19

2-3-جمع آوری ………………………………………………………………………………………………………………24

فصل سوم: مبانی نظری و روش تحقیق

3-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….25

3-2- مزیت نسبی………………………………………………………………………………………………………………25

3-3-نظریه های مهم در تجارت بین الملل در راستای پیدایش مزیت نسبی……………………………………26

3-3-1-نظریه سوداگری (مرکانتلیست)…………………………………………………………………………………..26

3-3-2-نظریه برتری مطلق آدام اسمیت…………………………………………………………………………………..27

3-3-3-مدل مزیت نسبی ریکاردو…………………………………………………………………………………………28

3-3-4-نظریه هکچر-اوهلین ……………………………………………………………………………………………….30

3-3-5-نظریه چرخه تولید…………………………………………………………………………………………………….31

3-3-6-مزیتهای پیشتاز بودن………………………………………………………………………………………………….31

3-3-7-مزیت رقابت ملی مایکل پورتر……………………………………………………………………………………32

3-4- روشهای محاسبه مزیت نسبی ………………………………………………………………………………………..33

3-4-1- شاخص لایزنر………………………………………………………………………………………………………..33

3-4-2-شاخص مزیت نسبی آشکارشده بالاسای………………………………………………………………………34

3-4-3-شاخص میچیلی………………………………………………………………………………………………………35

3-4-4-شاخص و شاخص سهم در تراز تجاری (CTB)……………………………………………………….36

3-4-5-شاخص والراس……………………………………………………………………………………………………..36

3-4-6-ماتریس تحلیل سیاستی………………………………………………………………………………………….38

3-5-شاخص های مزیت نسبی…………………………………………………………………………………………..43

3-5-1-شاخص هزینه منابع داخلی(DRC)…………………………………………………………………………..43

3-5-2-شاخص هزینه منفعت اجتماعی(SCB)……………………………………………………………………..45

3-5-3-شاخص سودآوری خالص اجتماعی(NSP)……………………………………………………………..45

3-6-ضرایب حمایتی………………………………………………………………………………………………………46

3-6-1-شاخص ضریب حمایت اسمی بر نهاده (NPIC)………………………………………………………..46

3-6-2-شاخص ضریب  حمایت اسمی از بازار محصول(NPC)……………………………………………..47

3-6-3-شاخص حمایت موثر از محصول(EPC)………………………………………………………………….48

3-7-معیارهای توان رقابت هزینه ای………………………………………………………………………………….49

3-7-1-معیار توان رقابت داخلی()…………………………………………………………………………….50

3-7-2-معیار توان رقابت صادراتی()………………………………………………………………………….50

3-7-3-نسبت هزینه خصوصی …………………………………………………………………………………………51

3-8-سایر معیارها ………………………………………………………………………………………………………….51

3-8-1-ضریب سود(PC)……………………………………………………………………………………………….51

3-8-2-نسبت یارانه به تولیدکنندگان (SRP)……………………………………………………………………..52

3-9-تابع تولید……………………………………………………………………………………………………………..52

3-9-1-تابع تولید کاب – داگلاس…………………………………………………………………………………..54

3-10-بررسی فروض کلاسیک……………………………………………………………………………………….54

3-10-1-همسانی واریانس……………………………………………………………………………………………..55

3-10-2-عدم خود همبستگی………………………………………………………………………………………….55

3-10-3-هم خطی…………………………………………………………………………………………………………56

3-10-4- نرمال بودن………………………………………………………………………………………………………56

3-11-نحوه ی محاسبه ی قیمت سایه ای نرخ ارز………………………………………………………………….56

3-12- جمع بندی ………………………………………………………………………………………………………….57

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1-مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………..58

4-2-داده ها………………………………………………………………………………………………………………….59

4-3- تصریح مدل………………………………………………………………………………………………………….61

4-4-برآورد تابع عملکرد………………………………………………………………………………………………..61

4-5-محاسبه مزیت نسبی ………………………………………………………………………………………………..63

4-6-تعیین اجزای ماتریس تحلیل سیاستی…………………………………………………………………………..63

4-6-1-قیمت سایه ای نرخ ارز…………………………………………………………………………………………64

4-6-2-عوامل تولید تجارت پذیر در تولید گل محمدی ……………………………………………………..65

4-6-2-1- تعیین قیمتهای بازاری و سایه ای عوامل تولید تجارت پذیر در تولید گل محمدی ………65

4-6-2-1-1-نهال…………………………………………………………………………………………………………65

4-6-2-1-2-کود شیمیایی ……………………………………………………………………………………………65

4-6-2-1-3-سم ………………………………………………………………………………………………………..66

4-6-2-1-4-برق………………………………………………………………………………………………………………..66

4-6-2-1-5-سوخت………………………………………………………………………………………………………….67

4-6-2-1-6-سرمایه…………………………………………………………………………………………………………….67

4-6-3- عوامل تولید تجارت ناپذیر در تولید گل محمدی…………………………………………………………68

4-6-3-1-تعیین قیمتهای بازاری و سایه ای عوامل تولید تجارت ناپذیر در تولید گل محمدی …………68

4-6-3-1-1-نیروی کار…………………………………………………………………………………………………….68

4-6-3-1-2-آب……………………………………………………………………………………………………………..68

4-6-3-1-3-حمل ونقل……………………………………………………………………………………………………69

4-6-3-1-4-کود دامی ……………………………………………………………………………………………………69

4-6-3-1-5-ماشین آلات…………………………………………………………………………………………………70

4-6-4-عوامل تولید تجارت پذیر در تولید گلاب …………………………………………………………………70

4-6-4-1-تعیین  قیمتهای بازاری و سایه ای عوامل تولید تجارت پذیر در تولید گلاب………………….70

4-6-4-1-1-بسته بندی…………………………………………………………………………………………………….70

4-6-4-1-2-برق…………………………………………………………………………………………………………….71

4-6-4-1-3-سوخت……………………………………………………………………………………………………….71

4-6-4-1-4-سرمایه…………………………………………………………………………………………………………71

4-6-5-عوامل تولید تجارت ناپذیر در تولید گلاب………………………………………………………………..72

4-6-5-1-تعیین قیمتهای بازاری و سایه ای عوامل تولید تجارت ناپذیر در تولید گلاب ……………….72

4-6-5-1-1-نیروی کار…………………………………………………………………………………………………..72

4-6-5-1-2-آب…………………………………………………………………………………………………………..72

4-6-5-1-3-حمل و نقل ………………………………………………………………………………………………..72

4-6-6-تعیین قیمتهای بازاری و سایه ای محصولات گل وگلاب ……………………………………………73

4-6-6-1-گل محمدی……………………………………………………………………………………………………73

4-6-6-2-گلاب……………………………………………………………………………………………………………73

4-7- محاسبه ماتریس تحلیل سیاستی گل محمدی………………………………………………………………..74

4-7-1-شاخص های مزیت نسبی………………………………………………………………………………………76

4-7-1-1-شاخص هزینه منابع داخلی(DRC)………………………………………………………………………76

4-7-1-2-شاخص هزینه به منفعت اجتماعی(SCB)………………………………………………………………76

4-7-1-3-شاخص سودآوری خالص اجتماعی (NSP)……………………………………………………………77

4-7-2-ضرایب حمایتی ………………………………………………………………………………………………….77

4-7-2-1-ضریب حمایت از بازارمحصول(NPC)……………………………………………………………….77

4-7-2-2-ضریب حمایت اسمی از نهاده ها(NPIC)…………………………………………………………….77

4-7-2-3-ضریب حمایت موثر از محصول(EPC)……………………………………………………………….78

4-7-3-معیارهای توان رقابت داخلی ………………………………………………………………………………..78

4-7-3-1-شاخص توان رقابت داخلی()…………………………………………………………………….78

4-7-3-2-شاخص توان رقابت صادراتی()………………………………………………………………….78

4-7-3-3-نسبت هزینه بازاری (PCR)……………………………………………………………………………….78

4-7-4-سایر معیارها……………………………………………………………………………………………………….79

4-7-4-1-ضریب سود(PC)………………………………………………………………………………………….79

4-7-4-2-نسبت یارانه به تولیدکنندگان(SRP)……………………………………………………………………79

4-8-تحلیل حساسیت……………………………………………………………………………………………………..79

4-8-1-تحلیل حساسیت گل محمدی………………………………………………………………………………..80

4-8-1-1-تحلیل حساسیت نسبت به نرخ ارز………………………………………………………………………..80

4-8-1-2-تحلیل حساسیت نسبت به هزینه نهاده های غیر قابل مبادله ……………………………………….80

4-8-1-3-تحلیل حساسیت نسبت به هزینه نهاده های قابل  مبادله ……………………………………………80

4-8-1-4-تحلیل حساسیت نسبت به قیمت جهانی گل محمدی ……………………………………………..81

4-8-1-5-تحلیل حساسیت نسبت به قیمت نیروی کار و سرمایه و آب…………………………………….81

4-9-شاخص های ماتریس تحلیل سیاستی تولید گلاب………………………………………………………..83

4-9-1-شاخص های مزیت نسبی…………………………………………………………………………………….84

4-9-1-1-شاخص هزینه منابع داخلی(DRC)…………………………………………………………………….84

4-9-1-2- شاخص هزینه به منفعت اجتماعی(SCB)…………………………………………………………..84

4-9-1-3-شاخص سودآوری خالص اجتماعی (NSP)………………………………………………………..84

4-9-2-ضرایب حمایتی…………………………………………………………………………………………………84

4-9-2-1-ضریب حمایت از بازار محصول(NPC)……………………………………………………………..84

4-9-2-2-ضریب حمایت اسمی از نهاده ها(NPIC)……………………………………………………………85

4-9-2-3-ضریب حمایت موثر از محصول(EPC)……………………………………………………………..85

4-9-3- معیارهای توان رقابت داخلی……………………………………………………………………………….85

4-9-3-1-شاخص توان رقابت داخلی()………………………………………………………………………85

4-9-3-2- شاخص توان رقابت صادراتی()…………………………………………………………………..85

4-9-3-3-نسبت هزینه بازاری(PCR)………………………………………………………………………………….86

4-9-4-سایر معیارها ………………………………………………………………………………………………………..86

4-9-4-1-ضریب سود(PC)……………………………………………………………………………………………..86

4-9-4-2-نسبت یارانه به تولیدکنندگان(SRP)…………………………………………………………………….86

4-10-تحلیل حساسیت تولید گلاب…………………………………………………………………………………..86

4-10-1-تحلیل حساسیت نسبت به نرخ ارز…………………………………………………………………………86

4-10-2-تحلیل حساسیت نسبت به هزینه ی نهاده های غیر قابل مبادله………………………………………86

4-10-3-تحلیل حساسیت نسبت به هزینه ی نهاده های قابل مبادله ……………………………………………87

4-10-4-تحلیا حساسیت نسبت به قیمت جهانی گلاب……………………………………………………………87

4-10-5-تحلیل حساسیت نسبت به قیمت نیروی کار و آب و سرمایه …………………………………………87

فصل پنجم: جمع بندی و پیشنهادات

5-1-جمع بندی……………………………………………………………………………………………………………..89

5-2-آزمون فرضیات………………………………………………………………………………………………………92

5-3-پیشنهادات اجرایی وتکمیلی………………………………………………………………………………………93

5-3-1-پیشنهادات اجرایی……………………………………………………………………………………………….93

5-3-2-پیشنهادات تکمیلی ……………………………………………………………………………………………..194

منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………95

واژه نامه……………………………………………………………………………………………………………………….103

فهرست جداول                                                                                                                              صفحه

جدول 3-1- ماتریس تحلیل سیاستی……………………………………………………………………………………………..39

جدول 3-2- شاخص های حاصل از ماتریس های سیاستی ………………………………………………………………..43

جدول 4-1- محصول و نهاده های مورد نیاز در تولید یک هکتار گل محمدی……………………………………..60

جدول 4-2- برآورد تابع عملکرد گل محمدی در شهرستان بردسیر…………………………………………………….61

جدول 4-3- بررسی آزمون فرضیات کلاسیک………………………………………………………………………………..62

جدول 4-4- متوسط هزینه نهاده های قابل تجارت در تولید گل محمدی به قیمت بازاری و سایه ای……………65

جدول 4-5- متوسط هزینه نهاده های غیر قابل تجارت در تولید گل  محمدی به قیمت بازاری و سایه ای…….68

جدول 4-6- متوسط هزینه نهاده های قابل تجارت در تولید گلاب به قیمت بازاری و سایه ای……………………70

جدول 4-7- متوسط هزینه نهاده های غیر قابل تجارت در تولید گلاب به قیمت بازاری و سایه ای………………72

جدول 4-8- ماتریس تحلیل سیاستی برای یک کیلوگرم گل محمدی شهرستان بردسیر ……………………………74

جدول 4-9- شاخص های ماتریس تحلیل سیاستی برای یک کیلوگرم گل محمدی………………………………….76

جدول4-10- شاخص های ماتریس تحلیل سیاستی پس از تغییرات نسبت به نرخ ارز…………………………………81

جدول4-11- ماتریس تحلیل سیاستی برای یک لیتر گلاب شهرستان بردسیر……………………………………………82

جدول4-12- شاخص های ماتریس تحلیل سیاستی برای یک لیتر گلاب شهرستان بردسیر…………………………83

جدول4-13-شاخص های ماتریس تحلیل سیاستی پس از تغییرات نسبت به نرخ ارز…………………………………88

قبلا حساب کاربری ایجاد کرده اید؟
گذرواژه خود را فراموش کرده اید؟
Loading...
enemad-logo