بررسی فقهی تبلیغات تجاری کاذب

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                                                          صفحه

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل اول:کلیات و مفاهیم.………………………………………………………………………………………………..3

1-1. تعریف و بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………….4

1-2. اهمیّت و ضرورت انجام پژوهش………………………………………………………………………………..4

1-3. پیشینه و مرور پژوهشهای گذشته………………………………………………………………………………….5

1-4. سؤال های پژوهش………………………………………………………………………………………………….6

1-5. اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………………..6

1-6. روش انجام پژوهش…………………………………………………………………………………………………..6

1-7. اصطلاحات و تعاریف……………………………………………………………………………………………….7

فصل دوم: حکم تکلیفی تبلیغات تجاری کاذب…………………………………………………………………..14

2-1. ماهیت کذب……………………………………………………………………………………………………………16

2-2. حکم تکلیفی تبلیغات کاذب در معاملات………………………………………………………………………20

2-2-1. حکم تکلیفی کذب……………………………………………………………………………………………..20

2-2-2. مستثنیات کذب…………………………………………………………………………………………………26

2-2-3. روایات ………………………………………………………………………………………………………….28

2-2-3-1. روایات دّال بر اجتناب از کذب در معاملات، کتمان عیب و مدح کالا…………………………..28

2-2-4. فتاوی فقها………………………………………………………………………………………………………..31

جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………….33

فصل سوم: حکم وضعی تبلیغات تجاری کاذب……………………………………………………………………35

3-1. حکم وضعی تبلیغات کاذب………………………………………………………………………………………………37

3-1-1. استدلال به قاعدۀ غرر…………………………………………………………………………………………………….37

3-1-2.  استدلال به قاعدۀ غرور ………………………………………………………………………………………………..38

3-1-3. استدلال به قاعدۀ لاضرر …………………………………………………………………………………….43

3-1-4. استدلال به قاعدۀ ما یضمن …………………………………………………………………………………47

3-1-5. استدلال به قاعدۀ تعذّر وفا به مدلول عقد‌ …………………………………………………………………………52

جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………….53

فصل چهارم: آثار تبلیغات تجاری کاذب …………………………………………………………………………..56

4-1. تغییر در فرهنگ دینی معامله……………………………………………………………………………………………57

4-1-1. رواج کم فروشی…………………………………………………………………………………………………………57

4-1-1-1. حکم تکلیفی کم فروشی……………………………………………………………………………………59

4-1-1-2. حکم وضعی کم فروشی…………………………………………………………………………………….66

4-1-2. رواج تدلیس …………………………………………………………………………………………………………..71

4-1-2-1. عناصر تدلیس…………………………………………………………………………………………………..73

4-1-2-2. فریبنده بودن کار…………………………………………………………………………………………..73

4-1-2-3. فریب خوردن طرف عقد…………………………………………………………………………………77

4-1-2-4. قصد فریب داشتن………………………………………………………………………………………….78

4-2. ایجاد نیاز کاذب………………………………………………………………………………………………….79

4-2-1. مسؤولیت مدنی ایجاد کنندۀ نیاز کاذب در فقه اسلامی………………………………………………..85

4-2-1-1. ضمان صاحب آگهی…………………………………………………………………………………….86

4-2-1-2. ضمان تبلیغ کننده   ………………………………………………………………………………………86

4-2-2. ضمان ناشی از ایجاد خسارت معنوی در تبلیغات کاذب ……………………………………………..88

4-2-2-1. مبانی فقهی جبران خسارت معنوی……………………………………………………………………..91

جمع بندی………………………………………………………………………………………………………………….92

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………….96

منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………….99