بررسی عوامل مؤثر بر اندام­زایی درون شیشه­ای آفتابگردان Helianthus annuus L.

 

مقدمه ……………………………………. 1

فصل اول: بررسی منابع

1-1-مبدا و تاریخچه کشت آفتابگردان ……………. 4

1-2-اهمیت اقتصادی و تغذیه­ای آفتابگردان………… 5

1-3-گیاهشناسی آفتابگردان…………………….. 7

1-4- اهداف اصلاحی آفتابگردان………………….. 9

1-5- اصلاح آفتابگردان از طریق مهندسی ژنتیک…….. 12

1-6- کشت بافت و سلول گیاهی………………….. 14

1-7-کشت بافت پایه و اساس دستورزی ژنتیکی………. 17

1-8-کشت بافت آفتابگردان…………………….. 18

1-8-1- عوامل موثر در کشت بافت آفتابگردان……… 20

1-8-1-1ژنوتیپ……………………………… 20

1-8-1-2-ریزنمونه…………………………… 21

1-8-1-3-تنظیم کننده­های رشد گیاهی…………….. 21

1-8-1-4- بازدارنده­های اتیلنی………………… 22

1-8-1-5-ماده ژله کننده……………………… 23

1-8-2-مشکلات کشت بافت آفتابگردان……………… 24

1-9- اهداف………………………………… 26

فصل دوم: مواد و روش­ها

2-1- مواد گیاهی……………………………. 27

2-2-ضدعفونی محیط کشت و وسایل مورد نیاز……….. 27

2-3-ضدعفونی سطحی بذور………………………. 27

2-4- تهیه محیط­های کشت………………………. 28

2-4-1- محیط کشت بذر………………………… 28

2-4-2- محیط کشت باززایی…………………….. 28

2-4-3- محیط کشت ساقه­زایی……………………. 29

2-4-4- محیط کشت ریشه­زایی……………………. 29

2-5- مطالعه اثر تیمارهای هورمونیبر روی اندام­زایی آفتابگردان  29

2-6- کشت بذور در محیط کشت…………………… 30

2-7- تهیه ریزنمونه جهت باززایی ……………… 31

2-8- مطالعه اثر بازدارنده­های اتیلنی بر روی اندام­زایی آفتابگردان  31

2-9- مطالعه اثر مواد ژله کننده بر روی اندام­زایی آفتابگردان   31

2-10- تجزیه داده­ها…………………………. 32

فصل سوم: نتایج و بحث

3-1- آزمایش اول: اثر تیمارهای هورمونی بر روی اندام­زایی آفتابگردان 33

3-1-1- اثر تیمارهای هورمونی برروی درصد باززایی… 36

3-1-2- اثر تیمارهای هورمونی برروی متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های کشت شده…………………………………… 40

3-1-3- اثر تیمارهای هورمونی برروی متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های باززایی شده……………………………….. 44

3-2- آزمایش دوم: اثر بازدارنده­های اتیلن بر رویاندام­زایی آفتابگردان …………………………………………. 51

3-3- آزمایش سوم: اثر مواد ژله کننده بر روی اندام­زایی آفتابگردان   57

3-4- آزمایش چهارم: ریشه­زایی…………………. 62

3-5- نتیجه­گیری کلی…………………………. 65

3-6- پیشنهادات…………………………….. 66

منابع

منابع…………………………………….. 67

فهرست جداول

جدول 3-1 تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه درآزمایش اول(مطالعه­ی اثر تیمارهای هورمونی بر روی اندام­زایی آفتابگردان)…. 35

جدول 3-2 تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه درآزمایش دوم (مطالعه­ی اثر بازدارنده­های اتیلنی برروی اندام­زایی آفتابگردان).. 51

جدول 3-3 تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه درآزمایش سوم (مطالعه­ی اثر مواد ژله کننده بر روی اندام­زایی آفتابگردان)…… 57

 

فهرست اشکال

شکل 3-1 عدم پاسخ ریزنمونه­ها به شاخه­زایی در محیط­های کشت حاوی تیدیازورون………………………………… 33

شکل 3-2درصد باززایی ریزنمونه­هادر ارقام مختلف آفتابگردان  37

شکل 3-3درصد باززایی ریزنمونه­هاتحت تیمارهای هورمونی مختلف در آفتابگردان………………………………… 38

شکل 3-4 درصد باززایی ریزنمونه­هادر پنج ژنوتیپ آفتابگردان تحت تیمارهای هورمونی مختلف……………………… 39

شکل 3-5 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های کشت شده در ارقام مختلفآفتابگردان…………………………… 41

شکل 3-6 درصد باززایی ریزنمونه­هاتحت تیمارهای هورمونی مختلف در آفتابگردان………………………………… 42

شکل 3-7 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های کشت شده در پنج ژنوتیپ آفتابگردان تحت تیمارهای هورمونی مختلف………… 43

شکل3-8 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های باززایی شده در پنج ژنوتیپ آفتابگردان تحت تیمارهای هورمونی مختلف….. 45

شکل 3-9 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های باززایی شده تحت تیمارهای هورمونی مختلف در آفتابگردان…………. 47

شکل 3-10 پاسخ­های متفاوت ریزنمونه به محیط کشت….. 49

شکل 3-11 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های کشت شده در دو رقم آفتابگردان………………………………… 52

شکل 3-12 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های باززایی شده در دو رقم آفتابگردان………………………………… 53

شکل 3-13درصدباززایی ریزنمونه­هادر حضور و عدم حضور بازدارنده­های اتیلن…………………………………………. 54

شکل 3-14 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های کشت شده در حضور و عدم حضور بازدارنده

های اتیلن…………………………………. 55

شکل 3-15 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های باززایی شده در حضور و عدم حضور بازدارندههای اتیلن…………………. 55

شکل 3-16درصد باززایی ریزنمونه­هادر تیمار با مواد ژله کننده آگار و ژل­ریت………………………………………. 58

شکل 3-17 متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های کشت شده در تیمار با مواد ژله کننده آگار و ژل­ریت…………………. 59

شکل 3-18متوسط تعداد شاخساره در ریزنمونه­های باززایی شده در تیمار با مواد ژله کننده آگار و ژل­ریت………………. 59

    شکل 3-19 کیفیت ریشه­های تولید شده در حضور هورمون­های مختلف و غلظت­های متفاوت آن    63