فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده.. 1
مقدمه.. 2
الف) بیان مسئله:.. 2
ب) سئوالات تحقیق:.. 2
ج) فرضیات تحقیق:.. 3
د) پیشینه تحقیق:.. 3
هـ) ضرورت و اهداف تحقیق:.. 5
و) روش تحقیق:.. 5
-
شناخت مرابحه
1-1.تعاریف و مفاهیم.. 8
1-1-1.بانکداری اسلامی.. 8
1-1-2.بانکداری بدون ربا.. 9
1-1-3.بانکداری سنتّی ( ربوی ).. 9
1-1-4.ربا.. 9
1-1-5.ربح.. 10
1-1-6.سود.. 10
1-1-7.بهره.. 10
1-1-8.بیع.. 10
1-1-9.مرابحه.. 11
1-1-9-1. مرابحه در لغت.. 11
1-1-9-2. مرابحه در اصطلاح.. 11
1-2.انواع و اقسام بیع از لحاظ خبر دادن از بهای پرداختی مبیع توسط بایع و عدم آن 11
1-2-1.بیع مساومه.. 11
1-2-2.بیع تولیت.. 12
1-2-3.بیع مواضعه.. 12
1-2-4.بیع مرابحه.. 12
1-3.تقسیم بندی عقد بیع از لحاظ کاربرد در عملیات بانکی.. 12
1-3-1.بیع نسیه.. 13
1-3-2.بیع سلف.. 13
1-3-3.بیع دین (خرید دین ).. 13
1-3-4.بیع صرف.. 13
1-3-5.بیع مرابحه.. 14
1-4.مشروعیت مرابحه در روایات و آرای فقهای اسلامی.. 14
1-4-1. جواز و مشروعیت مرابحه در روایات.. 14
1-4-2-. جواز و مشروعیت مرابحه در آرای فقهای غیرمعاصر.. 15
1-4-3. جواز و مشروعیت مرابحه در آرای فقهای معاصر.. 16
1-5.شروط صحت عقد مرابحه.. 17
1-5-1.شرایط عمومی صحت عقد بیع ومرابحه.. 17
1-5-2. شرایط و احکام اختصاصی صحت عقد مرابحه.. 18
1-5-3. مسائلی چند در خصوص نحوه اجرای مرابحه.. 19
1-6.بررسی تاریخچه مرابحه در ایران و سایر کشورها.. 21
1-6-1. پیشینه عقد مرابحه در ایران.. 21
1-6-2. گسترش نفوذ بانکداری اسلامی و مرابحه در کشورهای اسلامی.. 23
1-6-3.پیشینه و نفوذ نظام مالی اسلامی و مرابحه در کشورهای غیر اسلامی.. 24
1-6-3-1. واژگان مشابه مرابحه درفرهنگ غرب.. 24
1-6-3-2. تاریخچه و نفوذ صنعت بانکداری اسلامی و مرابحه در غرب.. 24
1-7.شیوه های اجرای مرابحه.. 25
1-7-1. مرابحه عادی و سفارشی.. 26
1-7-2. مرابحه نقدی و نسیه.. 26
1-7-3. مرابحه اصالتی و وکالتی.. 26
1-7-4. مرابحه با سود درصدی و سود مبلغی.. 27
-
تحلیل مدل عملیاتی نظام بانکداری
2-1. ربا در اسلام و سایر ادیان.. 30
2-1-1. انواع ربا در اسلام بر مبنای آیات و احادیث.. 30
2-1-1-1. ربای در معامله.. 31
2-1-1-2.ربای درقرض.. 31
2-1-2. فلسفه حرمت ربا و آثار مخرب آن.. 31
2-1-3. مفهوم و مصادیق ربا در سایر ادیان.. 32
2-1-3-1.مفهوم ربا در سایر ادیان.. 32
2-1-3-2.مصادیق ربا در کشورهای غربی.. 32
2-2. مقایسه ربا و بهره در عملیات بانکی و دیدگاه فقها و مراجع تقلید دراین زمینه 33
2-2-1.تفاوت ربا و بهره بانکی.. 33
2-2-2. دیدگاه فقها و مراجع تقلید راجع به سود بانک ها.. 34
2-3. فلسفه قرض در بانکداری بدون ربا.. 35
2-4. مراحل حذف ربا از سیستم بانکی.. 36
2-5. تقسیم بندی نظام بانکداری از نقطه نظر مبنای شیوه های عملیاتی و نحوه نظارت بر بانکها.. 37
2-5-1.شیو های عملیاتی نظام بانک داری اسلامی.. 37
2-5-1-1.مدل عملیاتی نظام بانکداری بدون ربای جمهوری اسلامی ایران.. 37
2-5-1-2. مدل عملیاتی بانک داری در سایر کشورهای اسلامی.. 38
2-5-2. مدل عملیاتی ربوی (سنتی).. 39
2-5-3. نحوه نظارت برعملیات بانکی درایران و مقایسه باسایر کشورهای اسلامی وغیر اسلامی.. 39
2-6. مبادی اساسی بانکداری اسلامی و عقود و قرار دادهای رایج در شبکه بانکی ایران 40
2-6-1. پایه های اصلی بانکداری اسلامی.. 40
2-6-2.عقود و قرار دادها ی نظام بانکداری اسلامی.. 42
2-6-2-1.قرض الحسنه.. 42
2-6-2-2.مشارکت.. 42
2-6-2-3.مضاربه.. 43
2-6-2-4.فروش اقساطی(مواد-ماشین آلات-مسکن–کالای بادوام-خودرو).. 43
2-6-2-5.سلف یا سلم.. 44
2-6-2-6.اجاره به شرط تملیک.. 44
2-6-2-7.مزارعه.. 45
2-6-2-8.مساقات.. 45
2-6-2-9.جعاله.. 46
2-6-2-10.استصناع.. 46
2-6-2-11.خرید دین.. 47
2-7. فعایتهای متعارف (قانونی) بانکها در بانکداری بدون ربا و مقایسه آنها با بانکداری ربوی (سنتی).. 48
2-7-1.تجهیز منابع در بانکداری بدون ربا.. 48
2-7-1-1.سپرده قرض الحسنه جاری.. 48
2-7-1-2.سپرده قرض الحسنه پس انداز.. 48
2-7-1-3.سپرده سرمایه گذاری مدت دار.. 49
2-7-2.تخصیص منابع در بانک داری بدون ربا.. 50
2-7-2-1.ارائه تسهیلات بر پایه عقد قرض الحسنه.. 50
2-7-2-2. ارائه تسهیلات بر پایه عقود مبادله ای.. 51
2-7-2-3. ارائه تسهیلات بر پایه عقود مشارکتی.. 51
2-7-2-4. تخصیص منابع در جهت سرمایه گذاری های مستقیم.. 52
2-7-3.مدل تجهیز و تخصیص منابع در بانک داری سنتی (ربوی).. 52
2-7-3-1. تجهیز منابع در بانکداری سنتی.. 52
2-7-3-2. تخصیص منابع در بانکداری سنتی.. 52
2-7-4.سایر خدمات بانکی.. 53
2-7-4-1.صدور ضمانت نامه بانکی.. 54
2-7-4-2.گشایش اعتبارات اسنادی (lc).. 55
2-8.فعالیتهای غیر متعارف (غیر قانونی)بانک ها در بانکداری بدون ربا.. 56
2-8-1.بنگاه داری و شرکت داری.. 56
2-8-2.مزایده اموال و املاک مازاد توسط خود بانک.. 58
2-8-3.افزایش بی رویه وام دهی.. 58
2-8-4. ارائه تسهیلات مشروط برسپرده گذاری.. 59
2-8-5. قراردادهای یک جانبه و ناعادلانه بانکی.. 59
2-8-6. سایر فعالیت های غیر متعارف (غیر قانونی).. 60
2-9.الگوهای عملیاتی با هدف اجرای واقعی بانکداری اسلامی.. 61
2-9-1.الگوهای تئوریک.. 62
2-9-2. الگوه های بانکداری اسلامی موجود در ایران.. 63
2-9-3.الگوهای بانکداری اسلامی موجود در سایر کشورهای اسلامی.. 64
-
3. جایگاه مرابحه در عملیات بانکی