بررسی تغییرات و تجزیه عاملی صفات مهم گندم در شرایط دیم

فهرست مطالب

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

فصل اول: مقدمه

• اهمیت اقتصادی و تغذیه‎ای گندم……………………………………………………………………………………………2

• سطح زیر کشت اراضی دیم در ایران……………………………………………………………………………………….2

• خشکی عامل محدود کننده تولید محصولات دیم……………………………………………………………………..3

• تأثیر شرایط دیم بر صفات گندم……………………………………………………………………………………………..4

• برتری استفاده از تجزیه چند متغیره (تجزیه عاملی) در مطالعه تغییرات………………………………………..6

 فصل دوم: بررسی منابع

2-1- تنش خشکی در شرایط دیم ایران…………………………………………………………………………………………….9

2-2- تغییرات صفات لاین‎های گندم در شرایط دیم…………………………………………………………………………10

2-2-1- تغییرات صفات فنولوژیک لاین‎های گندم در شرایط دیم………………………………………………………11

2-2-2- تغییرات صفات فیزیولوژیک لاین‎های گندم در شرایط دیم…………………………………………………..15

الف

2-2-3- تغییرات صفات مورفولوژیک لاین‎های گندم در شرایط دیم………………………………………………….19

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

2-2-4- تغییرات صفات اگرونومیک لاین‎های گندم در شرایط دیم…………………………………………………….20

2-3- تجزیه عاملی در مطالعه تغییرات صفات لاین‎های گندم دیم………………………………………………………25

فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- محل و زمان اجرای آزمایش…………………………………………………………………………………………………30

3-2- مواد گیاهی مورد آزمایش……………………………………………………………………………………………………..30

3-3- طرح آزمایشی و عملیات زراعی……………………………………………………………………………………………31

3-4- صفات مورد ارزیابی….……………………………………………………………………………………………………31

3-4-1- صفات فنولوژیک…………………………………………………………………………………………………………..32

3-4-1-1- روز تا ساقه‌روی………………………………………………………………………………………………………….32

3-4-1-2- روز تا بوتینگ…………………………………………………………………………………………………………….32

3-4-1-3- روز تا سنبله‌دهی…………………………………………………………………………………………………………32

3-4-1-4- روز تا گلدهی…………………………………………………………………………………………………………….32

3-4-1-5- سبز‌مانی……………………………………………………………………………………………………………………..32

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

3-4-1-6- روز تا رسیدگی فیزیولوژیک…………………………………………………………………………………………33

3-4-1-7- دوره پر شدن دانه………………………………………………………………………………………………………..33

3-4-2- صفات فیزیولوژیک……………………………………………………………………………………………………….33

3-4-2-1- RWC………………………………………………………………………………………………………………………..33

3-4-2-2- اختلاف  دمای کنوپی…………………………………………………………………………………………………..34

3-4-2-3- شاخص کلروفیل…………………………………………………………………………………………………………34

3-4-3- صفات مرفولوژیک………………………………………………………………………………………………………..34

3-4-3-1- ارتفاع بوته…………………………………………………………………………………………………………………34

3-4-3-2- طول سنبله…………………………………………………………………………………………………………………34

3-4-3-3- طول ریشک……………………………………………………………………………………………………………….35

3-4-3-4- تعداد پنجه غیر مؤثر…………………………………………………………………………………………………….35

3-4-4- صفات اگرونومیک…………………………………………………………………………………………………………35

3-4-4-1- تعداد سنبله…………………………………………………………………………………………………………………35

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

3-4-4-2- تعداد دانه در سنبله………………………………………………………………………………………………………35

3-4-4-3- وزن هزار دانه……………………………………………………………………………………………………………..35

3-4-4-4- عملکرد تک بوته…………………………………………………………………………………………………………36

3-4-4-5- بیوماس تک بوته…………………………………………………………………………………………………………36

3-4-4-6- شاخص برداشت تک بوته……………………………………………………………………………………………36

3-4-4-7- عملکرد کل………………………………………………………………………………………………………………..36

3-5- تجزیه و تحلیل‎های آماری و نرم افزارهای مورد استفاده…………………………………………………36

3-5-1- تجزیه واریانس……………………………………………………………………………………………………………….37

3-5-2- ضریب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی و وراثت پذیری عمومی………………………………………………………37

3-5-3- تجزیه همبستگی……………………………………………………………………………………………………………..38

3-5-4- تجزیه مؤلفه­های اصلی و تجزیه عاملی………………………………………………………………………………38

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1-نتایج تجزیه واریانس…………………………………………………………………………………………………………….41

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

4-2- ضریب تنوع ژنوتیپی، فنوتیپی و وراثت‎پذیری…………………………………………………………………………45

4-3- ضرایب همبستگی……………………………………………………………………………………………………………….50

4-4- تجزیه به مؤلفه‌های اصلی……………………………………………………………………………………………………..59

4-5- تجزیه عاملی…………………………………………………………………………………………………………………….62

4-6- نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………………………….67

4-7- پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………….68

فهرست جداول و اشکال

جدول 3-1- میزان بارندگی و دمای هوای دانشگاه زنجان در سال 93-1392………………………………………30

جدول 3-2- امید ریاضی میانگین مربعات طرح لاتیس مربع در نرم افزار SAS…………………………………..37

جدول 3-3- امید ریاضی میانگین مربعات طرح بلوک‌های کامل تصادفی…………………………………………….38

جدول4-1- تجزیه واریانس صفات فنولوژیک بر پایه طرح لاتیس مربع………………………………………………41

جدول4-2- تجزیه واریانس صفات فنولوژیک بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی………………………………….42

جدول 4-3- تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیک بر پایه طرح لاتیس مربع………………………………………….42

عنوان……………………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

جدول 4-4- تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیک بر پایه طرح بلوک‎های کامل تصادفی………………………..43

جدول 4-5- تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک بر پایه طرح لاتیس مربع…………………………………………43

جدول 4-6- نتایج تجزیه واریانس صفات اگرونومیک در قالب طرح لاتیس مربع………………………………..44

جدول4-7- نتایج تجزیه واریانس صفات اگرونومیک در قالب طرح بلوک کامل تصادفی………………………44

جدول 4-8- ضریب تنوع ژنوتیپی و فنوتیپی و وراثت‌پذیری……………………………………………………………49

جدول4-9- ضرایب همبستگی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک، مورفولوژیک و اگرونومیک………………….58

جدول 4-10- تجزیه به مؤلفه ‌های اصلی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک، مورفولوژیک و اگرونومیک……61

جدول 4-11- تجزیه عاملی صفات فنولوژیک، فیزیولوژیک، مورفولوژیک و اگرونومیک………………………67

نمودار4-1- اسکری پلات تجزیه عاملی در لاین­های گندم تحت شرایط دیم……………………………………….66

فصل پنجم: منابع و مآخذ

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………70